Laboratorium z termodynamiki
TEMAT : Pomiar strumienia substancji
WSTĘP TEORETYCZNY
I. PRZYRZĄDY POMIAROWE:
Manometr cieczowy różnicowy U-rurka (przed kryzą) :
zakres pomiarowy : 0 ÷ 1200 [mm H2O] ;
działka elementarna : 1 [mm H2O] ;
Mikromanometr Recnagla (za kryzą) :
zakres pomiarowy : 0 ÷ 210 [mm H2O] ;
działka elementarna : 1 [mm H2O] ;
przełożenie : 1 ÷ 2 ;
Mikromanometr Recnagla (przed zwężką) :
zakres pomiarowy : 0 ÷ 210 [mm H2O] ;
działka elementarna : 1 [mm H2O] ;
przełożenie : 1 ÷ 1 ;
Mikromanometr Recnagla (za zwężką) :
zakres pomiarowy : 0 ÷ 210 [mm H2O] ;
działka elementarna : 1 [mm H2O] ;
przełożenie : 1 ÷ 2 ;
Mikromanometr Recnagla (połączony z rurka Prandtla) :
zakres pomiarowy : 0 ÷ 210 [mm H2O] ;
działka elementarna : 1 [mm H2O] ;
przełożenie 1 ÷ 2 ;
Termometr .
Barometr .
Przyrząd do pomiaru wilgotności powietrza .
Rurka spiętrzająca Prandtla .
Klasyczna zwężka Venturiego :
średnica otworu zwężki 164 [mm] ;
11. Kryza pomiarowa ISA średnica otworu kryzy 194 [mm].
Krótki opis stanowiska badawczego:
Stanowisko badawcze do pomiaru strumienia substancji składało się z rurociągu i było podobne jak przy badaniu wentylatora .Dodatkowo składało się z przyrządów : zwężki Venturiego, kryzy pomiarowej , rurki Prandtla , przy czym przed wentylatorem zamontowana jest kryza pomiarowa i rurka Prandtla , a za wentylatorem zwężka Venturiego. Do tych przyrządów przyłączone manometry cieczowe Recnagla i U-rurka umożliwiająca pomiar ciśnienia w odpowiednich miejscach rurociągu. Ciśnienie strumienia powietrza w rurociągu można regulować przez przymykanie lub otwieranie przysłony. Wpływ na strumień powietrza ma także prędkość obrotowa wentylatora.
Podstawowe zależności matematyczne
Ciśnienie powietrza w otoczeniu:
![]()
Ciśnienie powietrza w rurociągu:
![]()
Gramowy stopień zawilżenia powietrza:

Stała gazowa powietrza wilgotnego:

Gęstość powietrza :
![]()
![]()
Objętość właściwa:
![]()
Promień Ri:
![]()
![]()
Średnia prędkość arytmetyczna:
![]()
Stopień rozwarcia kryzy lub zwężki:

Liczba przepływu :
![]()
Strumień substancji przepływający przez rurociąg:
![]()
Liczenia przykładowe dla pierwszego pomiaru :
DATA:1997-12-09
1. Pomiary powietrza w otoczeniu:
temperatura tα=200C :
- temperatura Tot=293
ciśnienie otoczenia(755mmHg)
ciśnienie bot=1006.415hPa=100641.5Pa
wilgotnośc56%
2. Pomiary rurką spiętrzającą:
średnica rurociągu D=250 [mm]
liczba części podziału rurociągu m=3
gęstość cieczy manometrycznej ![]()
=1000![]()
3. Pomiary kryzą :
średnica rurociągu D=250 [mm]
średnica otworu kryzy d=194 [mm]
Pnot =238.2283 ![]()
- przyjęte z tablic dla t=200C
1![]()
=9.81[Pa]
- stąd Pnot=238.2263∗9.81=2337Pa
stosunek rozwarcia kryzy r =0.602
chropowatość rurociągu Δ=0.3mm
promień zaokrąglenia wlotu kryzy rk=0.1mm
4.Pomiar klasyczną zwężką :
średnica rurociągu D=250mm
średnica zwężki d1=164mm
stosunek rozwarcia zwężki=r=0.4303
OBLICZENIA DLA KRYZY
1.Obliczam stopień rozwarcia kryzy :
r=![]()
=
=0.6022![]()
2 . Ciśnienie otoczenia Pot=1006.415 [hPa] =100641.5 [Pa]
3. Obliczam gramowy stopień zwilżenia powietrza :
Xot=0.622
=0.622
4 . Obliczam stałą gazową powietrza wilgotnego:
R=
5.Całkowite ciśnienie przed kryzą:
Pk=Pot-Pkr=100641.5-634.163=100007.34[Pa]
6.Obliczam objętość właściwą:
![]()
=
7. Obliczam objętość właściwą:

8.Stosunek ![]()
![]()
=![]()
1.88-3
9.Liczba ekspensji z wykresu (Temperatura powierza w rurociągu t≈200C przyjmuję kt=1.000.Z załącznika do PN Z 9 odczytuję liczbę ekspansji ε=0.998)
ε=0.998
Odczytuję α0 z wykresu dla obliczonego r (Z normy PN-65/M.-53950 dla stopnia rozwarcia kryzy r=0.6022 liczba przepływu α0=0.74):
α0=0.74
11.Przyjmuję
α=α0
12. Obliczam strumień:
![]()
![]()
=1.1106![]()
= 0.43[![]()
]
13.Odczytuję dynamiczny współczynnik lepkości
![]()
14. Obliczam liczbę Reynoldsa
Re=
15. Odczytuję z wykresów k1;k2;k3(z wykresu zamieszczonego w załączniku Z2 Wp n przyjmuję wartości
k1=1.008 k2=1.0035 k3=1.003):
Δ=0.3[mm]
rk=0.1[mm]
16.Obliczam liczbę przepływu :
α=α0![]()
17.Obliczam ponownie ![]()
podstawiając k1;k2;k3:
![]()
![]()
18.Obliczam strumień objętości:
![]()

ZWĘŻKA
1.Obliczam stopień rozwarcia zwężki:
r=[![]()
=
2 . Obliczam liczbę przepływu
![]()
=![]()
![]()
3. Obliczam ciśnienie powietrza w otoczeniu:
Pot=![]()
=![]()
4. Ciśnienie powietrza w rurociągu:
pz= pm.+ pot=132.38+100641.5=100773.89[Pa]
5.Stopień zwilżenia X0t
Pnot- przyjęte z tablic dla t=200C(238.2283);
1![]()
=9.81[Pa]
stąd Pnot=238.2263![]()
9.81=2337Pa
Xot=0.622![]()
=0.622
6. Obliczam stałą gazową powietrza wilgotnego:
R=
8.Obliczam objętość właściwą:
![]()
=
9. Obliczam objętość właściwą:
![]()
10.Liczba ekspansji z wykresu:
![]()
11. 
RURKA PRANDTLA:
1. Obliczam strumień substancji przepływający przez rurociąg:
![]()
=![]()
2.Obliczam strumień objętości:
![]()

Obliczam prędkość przy promieniach Ri
-dla Rg=114

=21.3![]()
Obliczam prędkość przy promieniach Ri
-dla Rg=88

=25.7![]()
Obliczam prędkość przy promieniach Ri
-dla Rg=51

=33.8![]()
Obliczam prędkość przy promieniach Ri
-dla Rśr=125

![]()
Obliczam prędkość przy promieniach Ri
-dla Rd=51

=35.08![]()
Obliczam prędkość przy promieniach Ri
-dla Rd=88

=28.2![]()
Obliczam prędkość przy promieniach Ri
-dla Rd=114

22.14![]()
Średnia prędkość arytmetyczna:
Wśre=![]()
=28.9![]()
Maksymalna prędkość w rurociągu jest równa wg wzoru:
Wmax=![]()
= 36.1![]()
WNIOSKI I UWAGI
Pomiar strumienia substancji dokonany buł metodą pośrednią. Charakterystyczną cechą tej metody jest zdjęcie pomiaru ciśnienia z manometrów, a następnie przeliczenie, za pomocą wzorów strumienia substancji.
Na wyniki pomiarów mają wpływ następujące czynniki
wilgotność;
temperatura;
chropowatość rurociągu;
opory przepływu;
nieszczelności ;
błąd wskazań przyrządów.
Pomiary po przeliczeniu strumienia substancji nie odbiegały zbytnio od siebie , co może świadczyć o poprawnym działaniu przyrządów i poprawnie przeprowadzonym doświadczeniu
TABELE POMIAROWE
LP |
RURKA PRANDTLA |
||||
|
PDYN [mmH20] |
PDYN [mmH20] |
|||
|
1 |
2 |
3 |
WYNIK |
WYNIK |
|
ODCZYTANY |
ODCZYTANY |
ODCZYTANY |
ŚREDNI [mmH20] |
ŚREDNI [Pa] |
1 |
28 |
28 |
28 |
28 |
274 |
2 |
40 |
40 |
42 |
42 |
398 |
3 |
72 |
70 |
68 |
68 |
686.5 |
4 |
82 |
82 |
78 |
78 |
791 |
5 |
70 |
74 |
76 |
76 |
738.78 |
6 |
48 |
50 |
48 |
48 |
477.25 |
7 |
30 |
30 |
30 |
30 |
294.2 |
LP |
ZWĘZKA |
|||||||||
|
ΔPZW 1:2 |
PZW 1:1 |
||||||||
|
WYNIKI ODCZ. [mmH20] |
WYNIKI |
WYNIKI |
WYNIKI ODCZ [mmH20] |
WYNIKI |
WYNIKI |
||||
|
1 |
2 |
3 |
ŚREDNI [mmH20] |
Pa=9.80665 |
1 |
2 |
3 |
ŚREDNI [mmH20] |
Pa=9.80665 |
1 |
58.5 |
59 |
59 |
58.8 |
576.956 |
13.0 |
13.0 |
14.0 |
13.3 |
130.42 |
2 |
58.5 |
59 |
59 |
58.8 |
576.956 |
14.0 |
13.0 |
13.0 |
13.3 |
130.42 |
3 |
59 |
58.5 |
59 |
58.8 |
576.956 |
14.0 |
13.0 |
13.5 |
13.5 |
133 |
4 |
58.5 |
58.5 |
59 |
58.6 |
574.669 |
13.0 |
14.0 |
13.0 |
13.3 |
130.42 |
5 |
58.5 |
59 |
58.5 |
58.6 |
574.669 |
14.0 |
13.0 |
13.0 |
13.3 |
130.42 |
6 |
59 |
58.5 |
58.5 |
58.6 |
574.669 |
12.0 |
14.5 |
13.0 |
13.1 |
129.12 |
7 |
58.5 |
59 |
58.5 |
58.6 |
574.669 |
14.0 |
13.0 |
13.5 |
13.5 |
133 |
LP |
KRYZA |
|||||||||
|
PKR 1:1 |
ΔPKR1:2 |
||||||||
|
WYNIKI ODCZ. [mmH20] |
WYNIKI |
WYNIKI |
WYNIKI ODCZ [mmH20] |
WYNIKI |
WYNIKI |
||||
|
1 |
2 |
3 |
ŚREDNI [mmH20] |
Pa=9.80665 |
1 |
2 |
3 |
ŚREDNI [mmH20] |
Pa=9.80665 |
1 |
63 |
65 |
64 |
64 |
627.625 |
17.5 |
17 |
18 |
17.5 |
171.62 |
2 |
64 |
64 |
64 |
64 |
627.625 |
17 |
18 |
17.5 |
17.5 |
171.62 |
3 |
64 |
64 |
64 |
64 |
627.625 |
17.5 |
17 |
18 |
17.5 |
171.62 |
4 |
64 |
64 |
64 |
64 |
627.625 |
18 |
17 |
17.5 |
17.5 |
171.62 |
5 |
64 |
64 |
64 |
64 |
627.625 |
17 |
18 |
17.5 |
17.5 |
171.62 |
6 |
64 |
64 |
64 |
64 |
627.625 |
18 |
17.5 |
17 |
17.5 |
171.62 |
7 |
65 |
64 |
65 |
64.6 |
634.163 |
17 |
18 |
17.5 |
17.5 |
171.62 |
![]()
POLITECHNIKA OPOLSKA
POMIAR STRUMIENIA SUBSTANCJI
-/9/-