Marek Biesiada 13. 09. 2006

Konspekt lekcji historii

w klasie II A

Temat: Wojna polsko-rosyjska 1831 r.

1. Cele dydaktyczno-wychowawcze.

Po lekcji uczeń:

pamięta:

• pojęcia: Belweder, noc listopadowa, dyktator

• daty: 29/30 listopada 1830 r., 1831 r.

• postaci: Piotr Wysocki, gen. Józef Chłopicki, gen. Ignacy Prądzyński, gen. Józef Bem, gen. Jan Krukowiecki

• miejsca bitew stoczonych w powstaniu listopadowym;

rozumie:

• wyżej wymienione pojęcia

• dlaczego Polacy podjęli walkę

• wpływ niewłaściwych decyzji na efekty walki;

potrafi:

• prawidłowo operować pojęciami poznanymi w trakcie lekcji

• zaznaczyć na osi czasu daty: bitew stoczonych w powstaniu listopadowym

• dokonać analizy przyczyn klęski powstania listopadowego

• wskazać na mapie miejsca bitew stoczonych w powstaniu listopadowym.

2. Metody:

• rozmowa nauczająca,

• praca z podręcznikiem pod kierunkiem nauczyciela,

• tekstem źródłowym,

• mapą,

• pokaz,

• wykonanie zadań w skoroszycie,

• praca w grupach,

• metaplan - „Czy powstanie listopadowe miało szansę na zwycięstwo”.

3. Środki dydaktyczne:

• podręcznik,

• skoroszyt gimnazjalisty,

• ilustracje,

• teksty źródłowe - Piotr Wysocki o wybuchu powstania listopadowego,

• Uchwała sejmu o detronizacji Mikołaja I,

• oś czasu, atlasy historyczne,

• mapa ścienna „Ziemie polskie w okresie rozbiorów”,

• Wideoteka MEN, Historia cz.4. Noc Listopadowa,

• kaseta z nagraniem Warszawianki.

4. Tok lekcji:

Czynności nauczyciela	Czynności uczniów	Uwagi
1	2	3
I. Czynności organizacyjno - porządkowe. sprawdzenie listy obecności zapisanie tematu lekcji do dziennika
Rekapitulacja wtórna: Gdzie utworzono Królestwo Polskie? Jaki statut miało Królestwo Polskie? Kto nadał konstytucję Królestwa Polskiego? Jakie były postanowienia konstytucji Królestwa Polskiego? Kto był władcą Królestwa Polskiego? Jak społeczeństwo zareagowało na decyzje cara w sprawie Królestwa Polskiego? Jakie nadzieje miało społeczeństwo polskie Królestwa Polskiego? Jak władze carskie łamały postanowienia konstytucji? Którzy carscy dygnitarze łamali postanowienia konstytucji? Kto występował przeciwko łamaniu postanowień konstytucji? Jakie działania podjęły władze carskie w celu uniemożliwienia opozycji podjęcia legalnych działań? Wśród jakich środowisk społecznych powstawały tajne organizacje? Jaką organizację stworzyli studenci i jaki był jej los? Kto był najwybitniejszym członkiem Towarzystwa Filomatów? Jaka organizacja powstała wśród inteligencji? Jakie cele stawiało sobie Towarzystwo Patriotyczne? Jak potraktowano przywódcę Towarzystwa Patriotycznego Waleriana Łukasińskiego? Jaka tajna organizacja powstała wśród wojskowych? Kto kierował Sprzysiężeniem Podchorążych? Jakie było główne zadanie Sprzysiężenia Podchorążych? Jaki plan działania mieli spiskowcy? Dlaczego spiskowcy podjęli decyzję o rozpoczęciu powstania w dniu 29 listopada 1830 r.? Jaki był przebieg wydarzeń w nocy z 29/30 listopada 1830 r.?	Odpowiadają wyznaczeni uczniowie
Realizacja nowych treści: Temat: Wojna polsko-rosyjska 1831 r. 1. Przyczyny wybuchu Jakie było główne zadanie Sprzysiężenia Podchorążych? Jaki plan działania mieli spiskowcy? Dlaczego Sprzysiężenie Podchorążych podjęło decyzję o rozpoczęciu powstania w dniu 29 listopada 1830 r.? 2. Noc listopadowa Jaki był przebieg wydarzeń w nocy z 29/30 listopada 1830 r.? 3. Działania zbrojne Kto przejął władzę nad powstaniem po nocy listopadowej? Jakie działania podjął gen. Józef Chłopicki? Dlaczego Chłopicki zrezygnował z urzędu dyktatora i dowództwa armii polskiej? Kiedy miała miejsce bitwa pod Grochowem? Kiedy i gdzie armia polska odnosiła zwycięstwa? Komu armia polska zawdzięczała zwycięstwa w bitwach? Dlaczego zwycięstwa nie zostały wykorzystane? Gdzie i kiedy armia polska poniosła klęskę pod Ostrołęką? Jakie były konsekwencje klęski pod Ostrołęką? Kto przejął dowództwo nad armią polską po dymisji gen. Skrzyneckiego? Jak porażki armii polskiej wpłynęły na nastroje w Warszawie? Kto przejął dowództwo armii polskiej po gen. Dembińskim? Kiedy została zdobyta Warszawa? Jakie skutki miało zdobycie Warszawy przez wojska rosyjskie? 4. Przyczyny upadku powstania listopadowego Jakie były przyczyny upadku powstania listopadowego? Dlaczego najwyżsi oficerowie nie wierzyli w sukces powstania listopadowego? 5. Znaczenie powstania listopadowego Jakie było znaczenie powstania listopadowego?	Uczniowie zapisują temat do zeszytu. Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia II..., Poznań 2002, s. 168. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 1. Przyczyny wybuchu policja wpadła na trop Sprzysiężenia wieść o rewolucji we Francji i powstaniu belgijskim oraz sukcesach Greków obawy podchorążych, że wojsko polskie może zostać skierowane na wyprawę do Francji w celu stłumienia tamtejszej rewolucji Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia II..., Poznań 2002, s. 169. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 2. Noc listopadowa atak spiskowców na Belweder siedzibę wielkiego księcia Konstantego - ucieczka dowódcy armii polskiej zdobycie arsenału, koszar rosyjskich, mostów na Wiśle i prochownię na Pradze brak poparcie dla powstania przez generałów polskich Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia II..., Poznań 2002, s. 169-171. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 3. Działania zbrojne a) dyktatura gen. Józefa Chłopickiego starał się podjąć negocjacje z carem w celu uratowania autonomii Królestwa Polskiego Petersburg odrzucił jakiekolwiek możliwości pertraktacji i zażądał podania się Polaków oraz zdanie się na łaskę cara rezygnacja Chłopickiego z dowództwa nad armią polską i dyktaturą b) bitwa pod Grochowem - 24 i 25 luty 1831 r. - nierozstrzygnięta c) zwycięstwa armii polskiej w bitwach: Wawrem (31 marzec) Dębem Wielkim (31 marzec) Iganiami (10 kwiecień) plan gen. Ignacego Prądzyńskiego sukcesy armii polskiej nie zostały wykorzystane przez jej dowódcę Jana Skrzyneckiego d) klęska w bitwie pod Ostrołęką (26 maj) uratowanie armii polskiej dymisja gen. Jana Skrzyneckiego e) dowództwo gen. Henryka Dembińskiego f) zamieszki w Warszawie d) dyktatura gen. Jana Krukowieckiego „grabarz powstania” e) obrona Woli przez gen. Sowińskiego i zdobycie Warszawy przez wojska rosyjskie 8 września e) klęska powstania listopadowego opuszczenie Warszawy przez armię polska, sejm i rząd Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia II..., Poznań 2002, s. 172. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 4. Przyczyny upadku powstania listopadowego niewykorzystanie przez naczelnych wodzów zwycięstw odniesionych przez armię polską klęsce byli winni generałowie służący jeszcze w czasach Napoleona nie starano się pozyskać poparcia chłopów dla sprawy powstania brak poparcia państw Europy Zachodniej dla sprawy powstania Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia II..., Poznań 2002, s. 172. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 5. Znaczenie powstania listopadowego armia polska prowadziła równorzędną walkę z wojskami rosyjskimi powstanie pokazało patriotyzm Polaków
Rekapitulacja pierwotna Jakie było główne zadanie Sprzysiężenia Podchorążych? Jaki plan działania mieli spiskowcy? Dlaczego Sprzysiężenie Podchorążych podjęło decyzję o rozpoczęciu powstania w dniu 29 listopada 1830 r.? Jaki był przebieg wydarzeń w nocy z 29/30 listopada 1830 r.? Kto przejął władzę nad powstaniem po nocy listopadowej? Jakie działania podjął gen. Józef Chłopicki? Dlaczego Chłopicki zrezygnował z urzędu dyktatora i dowództwa armii polskiej? Kiedy miała miejsce bitwa pod Grochowem? Kiedy i gdzie armia polska odnosiła zwycięstwa? Komu armia polska zawdzięczała zwycięstwa w bitwach? Dlaczego zwycięstwa nie zostały wykorzystane? Gdzie i kiedy armia polska poniosła klęskę pod Ostrołęką? Jakie były konsekwencje klęski pod Ostrołęką? Kto przejął dowództwo nad armią polską po dymisji gen. Skrzyneckiego? Jak porażki armii polskiej wpłynęły na nastroje w Warszawie? Kto przejął dowództwo armii polskiej po gen. Dembińskim? Kiedy została zdobyta Warszawa? Jakie skutki miało zdobycie Warszawy przez wojska rosyjskie? Jakie były przyczyny upadku powstania listopadowego? Dlaczego najwyżsi oficerowie nie wierzyli w sukces powstania listopadowego? Jakie było znaczenie powstania listopadowego?	Odpowiadają wyznaczeni uczniowie
V. Zadanie pracy domowej	ZĆ Zadania: 7,8/99-100. P Zadania: 3,4/173.
VI. Ocena pracy uczniów na lekcji.	Odpowiadają wyznaczeni przez nauczyciela uczniowie, którzy mogą posługiwać się podręcznikiem i zapisem w zeszytach.	Uczniowie aktywni otrzymują oceny.

---