WZROST i ROZW覬 GOSPODARCZY
Wahania koniunkturalne
Przyczyna zainteresowania: dua dolegliwo, ogromne koszty spoeczne
Cel: poszukiwanie rodk體 zaradczych
Zjawisko cyklicznoci w dziaalnoci gospodarczej: skala mikro, makro i globalna
Przykady: okresowo wynikajca z cyklu yciowego
dzie - noc
cykl tygodniowy- stae wolne dni od pracy (niedziele ch, pitki m, soboty )
cykl pogodowy
pory roku
cykl polityczny
cykl klimatyczny
cykl demograficzny
Okresowo w funkcjonowaniu organizacji
Okresowo w skali mikroekonomicznej (tzw. cykl wiski - model pajczynowy)
Przyczyny waha koniunkturalnych
Wyjanienie tzw. systemowe:
Wszystkie systemy dynamiczne charakteryzuj wahania, okresowe zmiany natenia zjawisk
Oywienie: Nie wystpuje bariera zdolnoci produkcyjnych. wzrost produkcji, zatrudnienia, inwestycji i konsumpcji. Globalny popyt nieznacznie przewysza poda. Wzrasta popyt na kredyt. Rosn ceny Optymizm.
Rozkwit. Inwestycje przestaj rosn. Konsumpcja przestaje nada za wzrostem produkcji. Rosn zapasy, oszczdnoci. Szybki wzrost kurs體 papier體 wartociowych.
Zaamanie. Spadek kursu papier體 wartociowych. Bankructwa. Banki ostroniej udzielaj kredytu. malej inwestycje. Produkcja, zatrudnienie zaczynaj spada. Zdolnoci produkcyjne przekraczaj popyt.
Depresja. Wysokie bezrobocie. Nie wykorzystane zdolnoci produkcyjne. malejce zapasy. Restrukturyzacja. Wycofywanie przestarzaego kapitau. Spadek koszt體 produkcji. Spadek st髉 procentowych.
Dugo cyklu. Dawniej: 8 - 10 lat. Obecnie 3 - 4 lata
Zmiana przecitnej charakterystyki cyklu koniunkturalnego po II wojnie wiatowej. Dusze fazy ekspansji, kr髏sze recesji.
“Uboczne” korzyci : Teoria oczyszczajcej recesji (Schumpeter)
Teorie cyklu koniunkturalnego
Model mnonika-akceleratora
Cykl Kondratiewa
Wzrost gospodarczy:
zwikszanie zdolnoci danego kraju do produkcji towar體 i usug
Rozw骿 gospodarczy(aspekt szerszy):
Rozw骿 gospodarczy to wzrost gospodarczy i przemiany spoeczno-polityczne
Analiza rozwoju gospodarczego obejmuje zagadnienia o charakterze jakociowym:
Struktury gospodarki: wasnociowe, sektorowe, instytucjonalne
Por體nania: kraje sabiej rozwinite i kraje rozwinite. Okrelenie czynnik體 sprzyjajcych i przeszk骴 w rozwoju gospodarczym.
Analiza suy do formuowania polityki gospodarczej sprzyjajcej rozwojowi:
Stan docelowy (podany)
Instrumenty polityki gospodarczej niezbdne do osignicia celu
Czynniki wzrostu gospodarczego: sprzyjajce - nie sprzyjajce rozwojowi
Czynniki instytucjonalne:
system wartoci, stan i system prawny, udzia ludnoci bdcej w orbicie gospodarki rynkowej
struktura gospodarki, proporcje rozwoju
Zasoby pracy:
sytuacja demograficzna: iloci w wieku przed-, po- i produkcyjnym, kwalifikacje, mobilno, umiejtnoci organizacyjne, umiejtno pracy zespoowej
teoria kapitau ludzkiego (wiedza i umiejtnoci)
Ziemia
jako ziem,
bogactwa naturalne
Zasoby kapitau
ilo, struktura
wiek, nowoczesno
napyw kapitau zagranicznego (przyspiesza propagacj postpu technicznego)
Korzyci skali
Funkcja produkcji Y= F( K , L )
Y < F( K , L ) , rosnce
Y = F( K , L ) , stae
Y > F( K , L ) , malejce
Postp techniczny
wiedza techniczna, wynalazki, innowacje (postp techniczny w sensie technicznym i postp techniczny w sensie ekonomicznym)
stymulowanie postpu technicznego: badania i rozw骿
badania podstawowe -zastosowaniowe- wdroeniowe
luddyci
Wymiana midzynarodowa
rynki zbytu, ew. korzyci skali, konkurencja, transmisja i wymuszanie postpu technicznego
Granice i koszty wzrostu
Thomas Malthus 1798
teoria:
wzrost produkcji ywnoci powoduje przyrost ludnoci, kt髍y wywouje niedobory ywnoci, co powoduje g骴 i wymieranie ludnoci
(tzw. puapka malthuzjaska)
ograniczono zasob體 naturalnych (Raport Rzymski 1970)
koszty wzrostu gospodarczego:
spoeczne, ekologiczne (zanieczyszczenia, wymieranie gatunk體 rolin i zwierzt)
odwracalne i nieodwracalne
Koncepcja wzrostu zerowego.