Ćwiczenia 5
PHYTIUM DEBARYANUM- powoduje zgorzel siewek buraków- bytuje tylko w glebie, jest polifagiem i patogenem również dla siewek drzew .Ten grzyb może powodować dwa rodzaje objawów chorobowych. W momencie kiełkowania dochodzi do zakażenia -grzyb powoduje brązowienie z czasem zamieranie tkanek, co doprowadza do zgorzeli przed wschodowej roślin. Gdy jednak roślina wykiełkuje to z czasem obserwujemy pojawiające się chlorotyczne plamy, potem roślina pokłada się na powierzchni ziemi. Tkanki szybko brązowieją ,grzyb powoduje tzw. zgorzel po wschodową.Gdy roślina wytworzy 4 parę liści do zakażenia już raczej nie dochodzi.
Rodzina: PHYTOPHTHORACEAE
PHYTOPHTHORA INFESTANS- zaraza ziemniaczana
PHYTOPHTHORA sp.- fytoftorioza pomidora
PHYTOPHTHORA FRAGARIE- na truskawce
PHYTOPHTHORA NICOTIANAE- na goździku, strelicji, siringii, pomidorze
PHYTOPHTHORA CINNAMONI- zgnilizna podstawy pędu i korzeni azali
PHYTOPHTHORA CRYPTOGEA- na gerberze, siringii
PHYTOPHTHORA CACTORUM- pierścieniowa zgnilizna drzew owocowych
PHYTOPHTHORA MEGASPERMA-
PHYTOPHTHORA RAMORUM- fytoftorioza różanecznika
PHYTOPHTHORA INFESTANS- zaraza ziemniaczana- objawy występują na wszystkich nadziemnych częściach rośliny. Błyskawicznie rozprzestrzenia się na plantacji. Pojawiają się rozmyte, wodniste plamy na blaszce i brzegu blaszki liściowej. Później w szybkim tępie przemieszcza się na całe blaszki. Te plamy brązowieją i ulegają nekrozie. Doprowadza to z czasem do opadania blaszek liściowych . Objawy chorobowe wyst. również na pędach ziemniaka. W miejscu zarażenia pędy załamują się ,pękają i zwisają w dół. W czasie wilgotnego powietrza między tkanką zdrową i chorą pojawia się biały nalot ( oznaka etiologiczna). W nalocie znajdują się zarodnie z zarodnikami pływkowymi ,które podczas wilgotnej pogody wypuszczają zarodniki, które z deszczem spływają do gleby. Przez co na bulwach możemy zaobserwować szare silno zagłębione w tkance bulwy plamy. Bulwy takie szybko gniją. Źródłem infekcji są: zimujące komórczakowe grzybnie w resztkach bulw lub oospory( grubościenne zarodniki przetrwalnikowe).
ZARAZA ZIEMNIAKA NA POMIDORZE- choroba z ziemniaka przechodzi na pomidory. W pierwszej kolejności pojawiają się objawy na owocach. Objawy występują w postaci czarnych plam, początkowo są twarde, płaskie a w miarę rozwoju stają się wypukłe. Szybko się pojawiają .Po przekroju widać zbrunatnienie miąższu-przechodzące aż do wnętrza owocu. Miąższ jest gorzki, niesmaczny i nie ładnie pachnie. Powoduje również objawy chorobowe na liściach. Występują wodniste plamy na blaszkach liściowych-tkanka zamiera. Występują również plamy nekrotyczne na pędach, brązowienia i zanikanie pędów.
PHYTOPHTORA CRYPTOGEA- to patogen atakujący gerbery, siringie. Jest polifagiem, atakuje ok.80 gatunków. Objawy chorobowe obserwujemy na części roślin stykających się z powierzchnią gleby. Przy silnym porażeniu objawy przechodzą z łodygi na ogonki liściowe, a szyjka korzeniowa i korzenie brązowieją i zanikają. Liście załamują się ,zasychają a cała roślina zamiera.
PHYTOPHTHORA występująca na jodle- dochodzi do chlorozy rośliny, rośliny są blade, żółte. W dalszym etapie choroby pojawiają się czerwone przebarwienia. Jest to sygnał że zaatakowała PHYTOPHTHORA CINNAMONI . Oprócz tego że wyst. na azali , atakuje również wrzosy, cisy. Często jego obecność stwierdza się w różnych zbiornikach wodnych.
Na cisie pojawiają się chlorozy, z czasem roślina brązowieje, często wyst. czerwonawy odcień. Młoda siewka może z czasem zamierać a igły opadać.
Na cyprysiku pędy się rozjaśniają .
Na różaneczniku objawy wyst. na liściach w postaci okrągłych wodnistych plam. Często pojawiają się od ogonków liściowych. W krótkim czasie liście zamierają i opadają. Często liście zwijają się ,skręcają w rureczki. Gdy roślinę wyrwiemy objawy zaobserwujemy na korzeniach, które rozmiękają i zamierają. Na różaneczniku może wyst. PHYTOPHTHORA RAMORUM.
Na pelargonii wyst. chloroza, żółknięcie pędów, nekroza na korzeniach i u podstawy pędu.
PHYTOPHTHORA CACTORUM- powoduje zgniliznę pierścieniową podstawy pnia drzew owocowych. Objawy wyst. na pniach. Występują łuszczenia i spękanie kory. Gdy odkryjemy korę widzimy brązowienie drzew .Często dochodzi do zasychania i zamierania całej rośliny. Jest groźnym patogenem również dla truskawki -powoduje skórzastą zgniliznę owoców. Pojawiają się suche, brązowe plamy. Na korzeniach tkanka jest ciemno-brązowa a nawet czarna. W przypadku owoców drzew owocowych owoce wydają się jakby były gotowane ale miąższ jest twardy, brunatny i sięga aż do gniazda nasiennego.
Rząd: PERONOSPORALES- wrośnikowate
PLASMOPARA NIVEA- mączniak rzekomy baldaszkowatych
PLASMOPARA VITICOLA- m.rz. winorośli
PSEUDOPERONOSPORA HUMILI- m.rz. chmielu
PSEUDOPERONOSPORA CUBENSIS- m.rz. ogórka
BREMIA LACTUCAE- m.rz. sałaty
PERONOSPORA DESTRUCTOR- m.rz. cebuli
PERONOSPORA ARBORESCENS- m.rz. maku
PERONOSPORA SCHACHTI- m.rz. buraka
PERONOSPORA SPINACEAE- m.rz. szpinaku
PERONOSPORA SPARSA- m.rz. róży
PERONOSPORA PISI- m.rz. grochu
To patogeny ścisłe tkanki miękiszowej, tworzą oospory. Rozmnażają się na żywej komórce.
Mączniaki powodują na wierzchniej stronie blaszki liściowej początkowo jasno-żółto- zielone plamy , które z czasem przechodzą w nekrotyczne. Na spodniej zaś stronie znajduje się szaro- biały nalot ( oznaka etiologiczna). Trzonki konidialne znajdują się na spodniej stronie ( wyst. przez ap.szp.). Grzybnie rozwijają się pomiędzy tkankami miękiszowymi. Do komórek miękiszu wchodzą ssawki za pomocą których grzyb pobiera składniki pokarmowe. Na spodzie wyrastają trzonki z zarodnikami które tworzą oznakę etiologiczną.
MĄCZNIAK RZEKOMY CHMIELU- poraża chmiel systemicznie . Zarodnia zimuje w porażonych częściach rośliny. Gdy rusza wegetacja pędy staja się kłosowate tzn. są krótsze,o skróconych międzywęźlach, tworzą drobniejsze liście. Takie pędy trzeba szybko usunąć .Na liściach wyst. nekrozy i nalot na spodniej stronie blaszki liściowej. Objawy występują również na szyszkach, które po porażeniu brązowieją ,ulegają nekrozie i przedwcześnie zamierają.
MĄCZNIAK RZEKOMY OGÓRKA- na górnej stronie blaszki liściowej wyst. przebarwienia i nekrozy zaś na spodniej jasno szary nalot, tworzony przez trzonki i zarodniki konidialne .Owoce porażone przez patogenna mogą być małe i zdeformowane. Źródłem infekcji mogą byś oospory i grzybnia w nasionach.
MĄCZNIAK RZEKOMY SAŁATY i SUCHOŁUSKI- wyst. nekroza na górnej stronie blaszki, poprzedzona chlorozą. Na spodniej stronie zaś nalot jasno -szary.
MĄCZNIAK RZEKOMY CEBULI- może porażać systemiczne. Pierwsze objawy chorobowe pojawiają się na szczypiorze. Początkowo są jasno- żółte (szybko się powiększają). Gdy środkowa część plamy zamiera to oznaka etiologiczna przenosi się na tkankę żywą. Powoduje tym samy załamywanie i przedwczesne zamieranie pędów. Roślina stara się bronić więc wytwarza dużo liści. Mączniak jednak szybko atakuje i najczęściej liście nie są w stanie się obronić. Taka walka doprowadza do tego że cebula nie rośnie a szyjka cebuli staje się gruba i nie zasycha. Zimuje grzybnia grzyba w cebuli , nasionach bądź oospory na resztkach i w glebie.
MĄCZNIAK RZEKOMY MAKU- na górnej stronie blaszki wyst. nekroza na spodniej zaś nalot. Patogen tez poraża roślinę systemicznie, rzadko tworzy oospory. Zimuje grzybnia w nasionach. Gdy wyrasta roślina z zarażonego nasiona to roślina często jest niższa, pędy skręcają się ,często roślina nie zakwita. Kwiaty i makówki mogą być zniekształcone. Nasiona są automatycznie drobniejsze i chore.
MĄCZNIAK RZEKOMY BURAKA- obj. Jak u wszystkich mączniaków. Zimuje grzybnia w buraku.
MĄCZNIAK RZEKOMY RÓŻY- na spodniej stronie blaszki liściowej wyst. szaro- biały nalot zaś na wierzchniej nekrozy. Dodatkowo zniekształcone mogą być zewnętrzne płatki kwiatów i występować nalot na pędach.
MĄCZNIAK RZEKOMY TYTONIU- na górnej stronie blaszki wyst. odbarwienia i nekrozy zaś na spodniej nalot, który może być ciemniejszy poprzez wnikanie innych grzybów np.sadzakowych. Gdy liście przedwcześnie zamierają to tracą swoją wartość użytkową. Zimują oospory w resztkach rośliny i grzybnia w nasionach.
MĄCZNIAK RZEKOMY WINOROŚLI- na spodniej stronie liścia nalot ,na wierzchniej zaś nekrozy. Porażane mogą być również owoce, które staja się pomarszczone, przybierają niebieskawe zabarwienie.
ALBUGO CANDIDA- rozwija się pod skórką wielu organów rośliny. Zarówno wyst. na chwastach jak i rośl. uprawnych. Objawy wyst. na liściach, pędach, owocach. Są to poduszeczkowate , nabrzmienia powstające na skutek nagromadzenia się zarodników koloidalnych pod skórką. Jest to patogen ścisły.
KRÓLESTWO: FUNGI
GROMADA: ZYGOMYCOTA- sprężniaki
RZĄD: MUCORALES
RODZAJ: MUCOR, RHIZOPUS
To są grzyby które rozmnażają się płciowo.
3