Ratownictwo Medyczne

Stany nagłe w chorobach układu krążenia

Ostra niewydolność krążenia- niemożność zapewnienia przez serce potrzebnej organizmowi objętości minutowej przy zachowanym prawidłowym ciśnieniu późnorozkurczowym prowadząca do patologicznego zmniejszenia przepływu krwi przez tkanki i narządy.

Rodzaje niewydolności:

1. Niewydolność z zespołem małego rzutu (niedostateczna objętość wyrzutowa)

2. Niewydolność z zespołem dużego rzutu (przy zwiększonej objętości minutowej- zbyt małe zaopatrzenie w krew obwodu - niedokrwistość, niedoczynność tarczycy)

• Rodzaje i przyczyny niewydolności krążenia:

1. Pochodzenia sercowego:

- zaburzenia czynności skurczowej komór

- osłabienie kurczliwości mięśnia sercowego

- wzmożone napięcie ściany komór

- zaburzenia czynności rozkurczowej komór

- utrudnione napięcie jam serca

- zaburzenia rytmu serca

2. Pochodzenia obwodowego:

- zmniejszenie objętości krwi krążącej

- nerwowe, hormonalne zaburzenia regulacji napięcia ściany naczyniowej

• Niewydolność lewokomorowa

Objawy:

- duszność nasilająca się w pozycji leżącej

- ból w klatce piersiowej

- kaszel z odksztuszaniem pienistej, różowej wydzieliny

- chory pobudzony, niespokojny, przyjmuje przymusową pozycję siedzącą

Badanie fizykalne:

- skóra blada, oziębiona, zlana potem

- przepełnione żyły szyjne

- słuchowo nad polami płucnymi rzężenia drobno i średniobańkowe, trzeszczenia, furczenia

- słuchowo nad sercem rytm cwałowy

- akcja serca przyspieszona, tętno w tętnicach obwodowych słabo wyczuwalne

• Niewydolność prawo komorowa:

Objawy:

- zastój żylny (nadmiernie wypełnione żyły szyjne i podst. języka)

- przyrost masy ciała i obrzęki

- wątroba zastoinowa

- płyn w jamie otrzewne i opłucnowej

- nerki zastoinowe (białkomocz)

• Leczenie Ostrej Niewydolności Krążenia

- postępowanie w O.N.LK. (Obrzęk płuc)

- postępowanie w O.N.PK. (Zator tętnicy płucnej)

• Obrzęk płuc:

Etap przed szpitalny:

- ułożyć pacjenta w pozycji leżącej

- podać tlen

- wkłucie

- transport do szpitala

- leczenie farmakologiczne uzależnione jest od wartości ciśnienia tętniczego

RR prawidłowe lub wyższe:

- Furosemid 40 - 80 mg i.v.

- Nitrogliceryna 0,5 mg

- Morfina 2- 5 mg i.v. lub Droperidol 2,5 - 5 mg i.v.

- Aminofilina 250 mg i.v.

- Nifedypina 5 - 10 mg

RR obniżone:

- Dopamina 2- 10 μg/kg/min i.v.

- wzrost ciś. powyżej 90 - 100 mmHg pozwala na zastosowanie Nitrogliceryny i leków powyżej

- Furosemid 40 - 80 mg i.v.

- Nitro 5- 10 mg/min

- jeśli ↑ RR zamiast Nitro. - Nitroprusydek sodu 0,4 - 8 μg/kg/min i.v.

- jeśli RR <90 mmHg - Dopamina 2-10 μg/kg/min i.v.

- Morfina max 20 mg i.v.

- tlenoterapia

• Zator tetnicy płucnej

- jest najczęstszą przyczyną O.N.PK. serca

- polega na zamknięciu tętnicy płucnej lub jej odgałęzieniach, przez materiał zatorowy (zakrzep żylny, tłuszcz, płyn owodniowy, powietrze)

Źródła zakrzepów

- naczynia żylne kończyn dolnych

- naczynia żylne miednicy mniejszej

Najczęstsze umiejscowienie: prawy, dolny płat

Czynniki predysponujące:

- unieruchomienie

- otyłość

- żylaki kończyn dolnych

- ciąża i okres poporodowy, hormonalna terapia zastępcza

- zabiegi operacyjne

- złamania

- choroby nowotworowe

Objawy:

- przyspieszony oddech

- kaszel i krwioplucie

- niepokój, pobudzenie

- poty

- omdlenie

- wstrząs

- nagłe zatrzymanie krążenia

Rozpoznanie:

- EKG - zespół Q,S niepełny blok prawej odnogi pęczka Hossa, P pulmonale, zaburzenia rytmu

- Gazometria - hipoksenia i hipokapnia

- UKG - widoczny skrzep w prawej komorze lub w tętnicy płucnej, pośrednie cechy ostrego przeciążenia ciśnienia prawej komory

- RTG klatki piersiowej - objawy Westermarka, garb Hamptoma

Rozpoznanie:

- angiografia płucna

- scyntygrafia płucna

Postępowanie objawowe:

- pozycja półsiedząca

- tlen

- wkłucie

- leki uspokajające i przeciwbólowe (5mg Diazepamu, 5mg Morfiny)

- doraźnie podanie 5 - 10 tys. j. Heparyny i.v.

- walka ze wstrząsem (płyny, Dopamina)

- transport do szpitala

Postępowanie swoiste:

- leczenie przeciw zakrzepowe (Heparyna 1000j/h i.v.=18j/kg/h we wlewie)

- leczenie trombolityczne (streptokineza, urokinaza, tkankowy aktywator plazminogenu 50mg/plazminogenu plazminogenu i.v.)

- embolektomia płucna

• Tamponada serca

Pojawia się, gdy ciśnienie płynu wysiękowego otaczającego serce osiągnie wielkość utrudniającą rozkurczowe napełnianie się komór.

Przyczyny:

- urazy

- zapalenie osierdzia

- wysięki nowotworowe, mocznicowe, gruźlicze

Objawy:

- duszność

- ból w klatce piersiowej

- wstrząs

- nagłe zatrzymanie krążenia

TRIADA BECKA

- POSZERZENIE ŻYŁ SZYJNYCH

- HIPOTONIA

- STŁUMIONE TONY SERCA

- ocena ABC

- tlen

- wkłucie

- komfort termiczny

- szybki transport do szpitala

Leczenie

- nakłucie osierdzia (pod wyrostkiem mieczykowatym, pod kątem 45^o, w głąb i na lewo)

• N.Z.K. - nagłe zatrzymanie krążenia

- zatrzymanie krążenia - brak tętna na tętnicy szyjnej

- utrata przytomności - po 6 - 12 s

- zatrzymanie oddechu - po 30 - 60 s

- szerokie sztywne źrenice - po 2 min

Mechanizmy N.Z.K.

- migotanie komór

- asystolia

- PEA - rozkojarzenie elektromechaniczne (czynność elektryczna serca bez tętna)

Migotanie komór

Asystolia

- brak czynności elektrycznej i mechanicznej serca

- EKG - linia izoelektryczna

- różnicować z niskonapięciowym migotaniem komór

Rozkojarzenie elektromechaniczne

- PEA

- obraz miarowego rytmu zatokowego

• Nagłe zatrzymanie krążenia

Wskazanie do defibrylacji mechanicznej:

• NZK będąca wynikiem porażenia prądem lub piorunem

• NZK w mechanizmie migotania komór (pacjent monitorowany)

• NZK podczas CPR:

• drogi oddechowe - wentylacja, tlen, intubacja

• wkłucie do naczynia obwodowego

• kontrola przylegania elektrod lub łyżek defibrylatora

• leki (droga dożylna, droga dotchawicza, droga doszpikowa

• elektrostymulacja przezskórna

• rozważ odwracalne przyczyny

• Leki:

• Adrenalina 1mg, powtarzać co 3min

• Amidaron 300 mg w 20 ml 5% glukozy, można dodatkowo podać kolejną dawkę 150 mg (fidokaina 100 mg, dodatkowo 50 mg)

• Atropina 3 mg

• Siarczan magnezu 2mg (2-4 ml), po 10 min. można powtórzyć

• Atrium biarbonicum 50 mmol

• Odwracalne przyczyny NZK:

• hipoksja

• hypowolemia

• hypo/hyperkalemia

• hipotermia

• odma opłucnowa

• osierdzia tamponada

• zakwaszenie

• zatorowość płucna

• zatrucie, leki

4

---