Tabela 1. Reprezentatywne aminokwasy i ich reszty aminoacylowe
K. karboksylowy [R=CH3 - k. octowy; acetic acid]	Grupa acylowa; acyl [R=CH3 - acetyl]	K. aminokarboksylowy	Grupa aminoacylowa; aminoacyl
Glicyna	Glicyl	Alanina	Alanyl
K. asparginowy	aspartyl	Aspargina	Asparaginyl

Tabela 9. Symbole reszt i pochodnych aminokwasowych
STRUKTURA	SKRÓT	NAZWA
	Tfa-Gly	N -trifluoroacetyloglicyna
	Gly-OEt	ester etylowy glicyny
	EtMe-Gly	N-etylo-N-metylo-glicyna
	Asp-NH2	izoasparagina
		S-benzylocysteina
				Ester α-benzylowy-β-tert-butylowy kwasu N-benzyloksy-karbonylo- asparaginowego
		N-α-acetylolizyna
		N-ε-acetylolizyna

PEPTYDY
Alanylo-	-serylo-	-aspartylo-			-fenyloalanylo-	-glicyna
Nomenklatura aminokwasów
Aminokwas						Aminokwas
N-końcowy	(wg. Bayleya)					C-końcowy
początkowy	(wg. Fromageouta)					końcowy
Zapisy sekwencji peptydu
Greenstein & Winitz
H2^+-Ala-Ser-Asp-Phe-Gly-OH				H2^+-Ala-Ser-Asp-Phe-Gly-O^-
H2^+-Ala-Ser-Asp-Phe-Gly-O^-				H-Ala-Ser-Asp-Phe-Gly-O^-
H-Ala-Ser-Asp-Phe-Gly-OH

ZAPISY SEKWENCJI
	Boc-Ala-Ser(Bu^t)-Asp(OBu^t)-Phe-Gly

WIĄZANIE PEPTYDOWE

PEPTYDY
STRUKTURA PIERWSZORZĘDOWA PEPTYDU ≡
LICZBA I SEKWENCJA AK W PEPTYDZIE
Ala-Ser-Asp-Phe-Gly			Sekwencja pentapeptydu
-Ala-Ser-Asp-Phe-Gly-			Sekwencja pięciu AK w pentapeptydzie
Ala-Ser-(Tyr, Phe, Arg, Pro)-Phe-Gly			Sekwencja (AK) nie znana
PRZEDSTAWIANIE WIĄZAŃ α-, γ- & ω-PEPTYDOWYCH
GLUTAMYLOLIZYNA
γ-Glutamylo-N^ε-lizyna
				lub
Glutamylolizyna		α-Glutamylo-N^ε-lizyna

WIĄZANIA α-PEPTYDOWE & γ-PEPTYDOWE
Glutation (zredukowany)
	lub

PODZIAŁ PEPTYDÓW ZE WZGLĘDU NA STRUKTURĘ
ZALEŻNIE OD RODZAJU WIĄZAŃ:
PEPTYDY HOMOMERYCZNE
- zawierają głównie wiązania peptydowe - złożone wyłącznie z aminokwasów
2. PEPTYDY HETEROMOMERYCZNE
- zawierają dodatkowe elementy strukturalne (np. hydroksykwasy, reszty kwasów tłuszczowych, itp.) - oprócz wiązań peptydowych zawierają w. estrowe, tioestrowe, disiarczkowe
2.1. DEPSIPEPTYDY (zawierające w. estrowe)
2.2. PEPTOLIDY (zawierające hydroksykwasy)
2.3. PEPTOIDY (lipo-, gliko-, fosfo- i chromopeptydy)
STRUKTURA PEPTYDÓW HOMEOMERYCZNYCH
PEPTYDY HOMODETYCZNO-HOMOMERYCZNE
PEPTYDY HETERODETYCZNO-HOMOMERYCZNE
PEPTYDY HOMODETYCZNO-HOMOMERYCZNE
1. Peptyd liniowy
2. Peptyd rozgałęziony
3. Peptydy cykliczne
3. Peptydy cykliczne nie-rozgałęzione	3. Peptydy cykliczne rozgałęzione

PEPTYDY HETERODETYCZNO-HOMOMERYCZNE
1. O-Peptyd liniowy	2. S-Peptyd liniowy
3. Peptyd cykliczny (disulfid)	4. Peptyd cykliczny rozgałęziony (lakton peptydu)
ZAPIS SEKWENCJI CYKLOPEPTYDU HOMEOMERYCZNEGO TYPU HOMODETYCZNEGO
1.
2a.
2b.

PODZIAŁ PEPTYDÓW ZE WZGLĘDU NA EFEKT FIZJOLOGICZNY
	Hormony peptydowe
		Trzustki (insulina, glukagon);
		Tarczycy (andrenokortykotropina);
		Przytarczki ( tyrokalcytonina);
		Przewodu żołądkowo-jelitowego - niegruczołowe hormony peptydowe (gastryna);
	Neuropeptydy
		Neurotransmitery;
		Neuromodulatory;
		Endogenne peptydy opiatowe

NAZEWNICTWO POCHODNYCH PEPTYDÓW
Angiotensyna II
Asp^1-Arg^2-Val^3-Tyr^4-Ile^5-His^6-Pro^7-Phe^8
1. Wymiana reszty aminokwasowej
Asp^1-Arg^2-Val^3-Phe^4-Ile^5-His^6-Pro^7-Phe^8	[Phe^4]angiotensyna II
Asp^1-Lys^2-Val^3-Tyr^4-Ile^5-His^6-Pro^7-Phe^8	[Lys^2]angiotensyna II
2. Przedłużenie łańcucha peptydu
Arg-Asp^1-Arg^2-Val^3-Tyr^4-Ile^5-His^6-Pro^7-Phe^8	Arg-angiotensyna II; Arginyloangiotensyna II
Asp^1-Arg^2-Val^3-Tyr^4-Ile^5-His^6-Pro^7-Phe^8-Met	Angiotensylo-Met; Angiotensylo-metionina
3. Włączenie dodatkowej reszty aminokwasowej (endo)
Asp^1-Arg^2-Gly^2a-Val^3-Tyr^4-Ile^5-His^6-Pro^7-Phe^8	Endo-Gly^2a-angiotensyna II; Endo-2a-glicyloangiotensyna II;
4. Opuszczenie reszty aminokwasowej (dez)
Asp^1-Arg^2-Val^3-Ile^5-His^6-Pro^7-Phe^8	Dez-Tyr^4-angiotensyna II; Dez-4-tyrozyna-angiotensyna II
5. Sekwencje cząstkowe
Arg^2-Val^3-Tyr^4-Ile^5-His^6-Pro^7	Angiotensyna II- -(2-7)-heksapeptyd
6. Podstawienie w łańcuchach bocznych
	C^β^1-Gly-angiotensyna II; C^β^1-Glicyloangiotensyna II
Asp^1-Lys^2-Val^3-Phe^4-Ile^5-His^6-Pro^7-Phe^8	[Lys^2]angiotensyna II
	N^ε2-Val-[Lys^2]angiotensyna II; N^ε^2-walilo-[Lys^2]angiotensyna II

11

---