Instytucje i źródła prawa UE - opr na egzamin, Integracja, UE


Opracowany zestaw zagadnień egzaminacyjnych z przedmiotu „Instytucje i źródła prawa UE”

1.Geneza i rozwój Wspólnot oraz UE

Po II Wojnie Światowej zauważono, że dla rozwoju militaryzacji istotne znaczenie ma rozwój przemysłu górniczego i stalowego. Już w 1944 roku Jean Monet, francuski minister spraw zagranicznych stworzył projekt nacjonalizacji produkcji węgla i stali w Niemczech i Francji.

9 czerwca 1950 również francuski minister spraw zagranicznych Robert Schuman przedstawił plan utworzenia Europejskiej Wspólnoty węgla i Stali (EWWiS) .Jej celem miało być poddanie całości przemysłu węgla i stali (głównie na terenie Niemiec i Francji) wspólnej kontroli organizacji międzynarodowej, otwartej dla innych państw.

18 kwietnia 1951 w Paryżu podpisano traktat o utworzeniu EWWiS przez sześć państw: Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Niemcy i Włochy. Powołana była na 50 lat i nie została przedłużona. Cele EWWiS:

Budowa wewnętrzna EWWiS:

1-2 czerwca 1955 w Messynie odbyła się konfederacja ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich EWWiS, gdzie zapadła decyzja o poszerzeniu integracji o nowe dziedziny oraz o utworzeniu nowych wspólnot. W tym celu utworzono Komitet Międzynarodowy pod przewodnictwem holenderskiego ministra spraw zagranicznych Roberta Spaaka . Przedstawił on w 1956 raport zwany dzisiaj Raportem Spaaka . Zakładał on połączenie rynków gospodarczych przez ustanowienie unii celnej, zniesienie ograniczeń ilościowych, swobodę świadczenia usług i wspólną politykę rolną.

25 marca 1957 państwa członkowskie EWWiS podpisały traktat o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG). W jego ramach miała być zapewniona:

W dalszym etapie wspólnego rynku:

Instytucje EWG:

W tym samym czasie utworzono podpisano również traktat o utworzeniu Euratomu, zawierał on:

Instytucje Euratomu:

Podpisano również Konwencje o niektórych instytucjach wspólnotowych:

8 kwietnia podpisano Traktat o fuzji ustanowił on jednolitą dla wspólnot Komisję i Radę , scalono administrację wspólnot i ujednolicono budżet wspólnot. W połowie 1968 utworzono w ramach wspólnot unię celną. Stopniowo zredukowano cła wewnętrzne Wspólnot, zniesiono ograniczenia ilościowe na towary przemysłowe oraz rolne.

1 stycznia 1973 do wspólnot przystępuje Dania, Irlandia i Wielka Brytania

20 września 1976 Rada Ministrów wydaje akt o wprowadzeniu powszechnych i bezpośrednich wyborach do parlamentu Europejskiego, które się odbywają 1979.

1981 przystąpienie Grecji

14 czerwca 1985 państwa członkowskie wspólnot podpisują Traktat tzw. Traktat z Schengen mający na celu zredukować bariery na drodze do stworzenia unii gospodarczej. Traktat wszedł w życie 19 czerwca 1990. Do jego głównych postanowień warto zaliczyć:

1986 przystąpienie Hiszpanii i Portugalii do wspólnot

17 lutego 1986 podpisanie Jednolitego Aktu Europejskiego w Luksemburgu przez państwa członkowskie wspólnot. Wszedł on w życie 1 lipca 1987.Otworzył on nowy etap integracji. Zakładał on utworzenie w Europie rynku wewnętrznego do 1992 roku (tzw. Program „Europa 1992”) oraz pobudzanie mechanizmów konkurencji. W wyniku przyjęcia JAE doszło do:

7 lutego 1992 w Maastricht państwa wspólnot europejskich podpisały traktat o utworzeniu Unii Europejskiej (UE), który wszedł w życie 1 listopada 1993. Ujmował on UE jako konstrukcję zbudowaną z trzech filarów:

    1. Wspólnota Europejska i Europejska Wspólnota energii Atomowej

    2. Wspólna Polityka zagraniczna i Bezpieczeństwa

    3. Współpraca Policyjna i Sądowa w Sprawach Karnych

Atr.2 TUE ustanawia następujące cele UE:

Przepisy art.3-5 TUE określają jednolite ramy instytucjonalne, jakimi dysponuje Unia. Rada Europejska jest jedynym organem UE. Art.5 TUE stanowi, ze PE, RUE, ETS i Trybunał Obrachunkowy działają zarówno na podstawie traktatów ustanawiających Wspólnoty Europejskiej jak i na podstawie TUE. Art.6 TUE określa aksjologicznie podstawy UE, wskazując, że opiera się ona na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz państwa prawnego, które są wspólne dla wszystkich państw członkowskich.

Unia nie posiada własnej struktury instytucjonalnej, jedynie Re traktowana jest jako swego rodzaju instytucję UE, posiadająca jednak bardzo ograniczone kompetencje prawodawcze. Nie można zatem sklasyfikować UE jako typowej organizacji międzynarodowej czy też jako federacji lub konfederacji. Trafny wydaje się pogląd, że UE jest specyficzną, mniemającą osobowości prawnej strukturą organizacyjną, która działa na podstawie umowy międzynarodowej.

2 października 1997 roku państwa UE podpisały traktat w Amsterdamie (Traktat Amsterdamski), który wszedł wżycie 1 czerwca 1999. Składa się on z 15 artykułów, zawierają one:

Traktat Amsterdamski nie rozwiązał tak naprawdę żadnego z problemów UE, dlatego też na posiedzeniu RE w Nicei w dniach 7-11 grudnia 2001 szefowie państw i rządów zaakceptowali projekt KE strategię w sprawie rozszerzenia oraz sprecyzowali ramy czasowe procesu akcesji nowych państw członkowskich. 26 lutego 2001 podpisano Traktat z Nicei, który zmienia traktaty konstytuujące UE, umożliwiając funkcjonowanie Unii po rozszerzeniu. Wszedł w życie 1 lutego 2003 roku.

W czasie obrad RE w Laeken 14-15 grudnia 2001 powołano Konwent Europejski w sprawie przyszłości Europy podjął prace 1 marca 2002 pod przewodnictwem Valery'ego Giscarda d'Estaing. Efektem prac było Konwentu było przyjęcie w dniach 13 czerwca i 10 lipca 2003 roku projektu Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy.. W dniu 29 października 2004 roku 25 szefów państw członkowskich UE podpisało Traktat Konstytucyjny.

5. Charakter prawny Wspólnot Europejskich

Wspólnota Europejska i Euratom wchodzą w skład I filaru UE(do 22 lipca 2002 istniała jeszcze trzecia Wspólnota-EWWiS).Charakter prawny wspólnot nie budzi żadnych kontrowersji. Wspólnoty są dwiema niezależnymi organizacjami międzynarodowymi o charakterze ponadnarodowym, wyposażonymi w osobowość prawną, wspólne instytucje i określone kompetencje. Wspólnoty posiadają zarówno osobowość prawnomiędzynarodową, jak i prawnokrajową. Do uprawnień wynikających z podmiotowości prawnomiędzynarodowej zaliczamy:

Na osobowość prawnokrajową składają się:

Cechą szczególną Wspólnoty jest to, że ich państwa członkowskie przekazały na ich rzecz część swych suwerennych uprawnień, zwłaszcza sferze prawodawczej . Wspólnoty więc tworza więc prawo, które obowiązuję i jest skuteczne bezpośrednio we wszystkich państwach członkowskich oraz ma pierwszeństwo stosowania wobec prawa krajowego.

6. Instytucja wzmocnionej współpracy

Traktat Amsterdamski wprowadził procedurę wzmocnionej współpracy(ang. enhanced cooperation), a Traktat Nicejski zezwolił na jej zastosowanie w ramach WPZiB. Wzmocniona współpraca w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, powinna służyć wartościom i interesom Unii Europejskiej jako całości, respektować fundamentalne zasady, cele, wskazówki i spójność WPZiB, siłę Wspólnoty Europejskiej oraz spójność polityki Unii i jej działań zewnętrznych. Taka wzmocniona współpraca może dotyczyć tylko implementacji wspólnych działań i wspólnych stanowisk, jednak nie może odnosić się do działań militarnych lub obronnych. Kraje chcące ustanowić wzmocnioną współpracę powinny wystosować wniosek do Rady, która po zasięgnięciu opinii Komisji i poinformowaniu Parlamentu, może ów wniosek zatwierdzić kwalifikowaną większością głosów. Jednakże Artykuł 23 Traktatu stanowi iż każdy kraj członkowski może zażądać aby sprawę skierowano do Rady Europejskiej dla podjęcia jednomyślnej decyzji.

7.Obywatelstwo Unii Europejskiej

Zostało ustanowione przez Traktat z Maastricht w celu umocnienia ochrony praw i interesów obywateli państw członkowskich. Art.17 TWE mówi ze obywatelem UE jest każda osoba mająca przynależność do państwa członkowskiego. Obywatelstwo UE nie nakłada żadnych obowiązków na jednostkę. Katalog uprawnień:

8. Stadia integracji ekonomicznej w kontekście rozwoju WE

    1. Strefa wolnego handlu- EWG

    2. Unia celna 1 lipca 1968

    3. Wspólny rynek koniec lat 70 XX wieku

    4. Rynek wewnętrzny JAE

    5. Unia gospodarcza i pieniężna etap realizacji rozpoczął się 1 lipca 1990 roku i trwa nadal

9. Kryteria kopenhaskie

Określają warunki jakie państwo musi spełnić, aby stać się członkiem UE:

10. Rada Europejska

O RE stanowi atr.4 TUE jest to jedyny organ Unii Europejskiej. Spotkania RE odbywają się w Brukseli co najmniej 2 razy w roku pod przewodnictwem szefa państwa lub rządu państwa członkowskiego, które przewodniczy Radzie. Spotkania przygotowują:

RE obraduje w dwóch gremiach:

    1. w składzie szefów państw lub rządów państw członkowskich oraz przewodniczącego KE

    2. w składzie ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich i członka KE

Dodatkowo w obradach RE biorą udział: Sekretarz Generalny Rady, urzędnicy Sekretariatu Rady, sekretarz Generalny KE, przedstawiciele państw członkowskich akredytowani przy siedzibie wspólnot, przedstawiciele krajowych ministerstw spraw zagranicznych, gospodarki i finansów.

Pod koniec obrad RE spotyka się na posiedzeniu plenarnym, na którym się przyjmuje konkluzje dotyczące dalszego rozwoju i współpracy europejskiej i różnego rodzaju deklaracje. Następnie przedstawia to do publicznej wiadomości na konferencji prasowej. Po każdym spotkaniu RE musi zdać sprawozdanie PE. Rada także składa roczne sprawozdanie o postępach dokonanych przez UE.

Przedmiotem obrad są kwestie, które wykraczają po za zakres I filaru i obejmują II i III filar. Decyzje RE mają charakter ogólnych decyzji politycznych. Nie zabrania się działać RE w charakterze RUE. Zawierać też może umowy międzynarodowe jako gremium międzynarodowe.

RE jest najważniejszym organem decyzyjnym UE, wyznacza podstawowe kierunki działalności UE i jej rozwoju. Kompetencje RE wynikają z TWE i TUE (art.4). Do uprawnień RE zaliczamy między innymi:

11. Rada Unii Europejskiej

RUE składa się z przedstawiciel państw członkowskich szczebla ministerialnego upoważnionych do zaciągania zobowiązań w imieniu rządu, po jednym z każdego państwa. W posiedzeniach RUE bierze także udział przedstawiciel KE. Skład Rady nie jest stały i zmienia się w zależności od rodzaju spraw będących przedmiotem obrad. Zdarza się że jeżeli sprawa jest wysokiej wagi to w RUE zasiadają szefowie państw lub rządów państw członkowskich. Niejednolity skład Rady daje jej możliwość obradowania w tym samym czasie w różnych miejscach i w różnych gremiach.

Skład Rady więc może być bardzo różnorodny, wyróżnia się Radę Ogólną i Spraw Zagranicznych oraz następujące rady techniczne:

Rada Ogólna składa się z ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich, zajmuje się polityką zagraniczną Wspólnot. Rady techniczne odpowiedzialne za poszczególne dziedziny działalności Wspólnot. Największe znaczenie ma Ecofin zajmujący się harmonizacją podatków i koordynacją polityki gospodarczej państw członkowskich. Spotyka się raz w miesiącu.

Radę wspomaga Sekretariat Generalny, który sprawuje funkcje administracyjne. Na jego czele stoi Sekretarz Generalny, który pełni jednocześnie funkcję Wysokiego Przedstawiciela do Spraw WPZiB.

Siedzibą RUE jest Bruksela(kwiecień, czerwiec ,październik- Luksemburg). Obrady RUE są z reguły tajne. W posiedzeniach RUE oprócz jej członków, biorą udział także przedstawiciele KE i w określonych przypadkach EBC. Regulamin pozwala żeby podczas nieobecności jednego z członków RUE uczestniczył jego zastępca , który jednak nie może wziąć udziału w głosowaniu. Za nieobecnego może głosować może głosować inny upoważniony do tego członek RUE. Kompetencje RUE mają szeroki zasięg, można je podzielić następująco:

  1. kompetencje prawodawcze

  1. kompetencje w zakresie ustalania i realizacji polityki wspólnotowej

3.kompetencje kreacyjne

4.kompetencje kontrolne

12. System głosowania w ramach Rady UE

  1. uchwały Rady UE podejmowane na wniosek KE wymagają do ich przyjęcia co najmniej 232 głosów „za” z ogólnej liczby 321 głosów, oddanych przez większość państw członkowskich

  2. uchwały Rady podejmowane bez udziału KE , większość kwalifikowana wynosi 232 głosy jeżeli za przyjęciem uchwały opowie się co najmniej 2/3 państw członkowskich

Podjęcie decyzji większością kwalifikowaną zależy od spełnienia trzech warunków:

-uzyskanie wymaganej większości głosów ważonych

-zgody ponad 50% państw

-reprezentacji co najmniej 62% ogółu ludności UE( członek RUE może żądać sprawdzenia)

13. Prezydencja

Art.203 TWE stanowi o prezydencji. Sprawuje ją kolejno przez okres 6 miesięcy każde państwo członkowskie reprezentowane w RUE , według porządku ustalonego przez Radę działającą jednomyślnie. Obecnie przewodniczy Finlandia.

Ciągłość prac RUE zapewnia tzw. Trójka w skład, której wchodzą: państwo, które pełni obecnie funkcję przewodniczącego w RUE , państwo, które poprzednio pełniło tę funkcję ora państwo, które w następnym okresie będzie przewodniczyć RUE. Państwo przewodniczące w RUE pełni następujące funkcję:

14. COREPER

Członkowie RUE nie mogą ciągle przebywać ciągle w Brukseli ze względu na sprawowane przez nich funkcje w kraju, dlatego też w 1958 Rada utworzyła Komitet Stałych przedstawicieli Państw Członkowskich (COREPER), Wspiera on RUE w powierzonych jej zadaniach. COREPER działa jako:

COREPER nie jest odrębną instytucją UE, lecz częścią RUE. Nie może podejmować samodzielnych decyzji. Pełni funkcję głównego organu pomocniczego RUE. Działa na zasadzie filtra przedkładanych decyzji RUE. Prowadzi on negocjacje z KE .Efektem prac COREPER są propozycje przedkładane RUE ujęte w liście A i B. Lista A znajdują się punkty obrad zaakceptowane przez COREPER i mogą być przyjęte przez RUE bez prowadzenia dyskusji. Lista B zawiera sprawy sporne, co do których COREPER nie wypracował wspólnego stanowiska.

15.Komisja Europejska

KE składa się z 25 członków zwanych komisarzami, po jednym z każdego państwa. Liczba komisarzy może ulec zmianie na skutek jednomyślnej decyzji RUE. Jej siedzibą jest Bruksela a służb administracyjnych Luksemburg.

Komisarze są wybierani na 5-letnią kadencję. Ich mandat jest odnawialny. Muszą być obywatelami państw członkowskiego i mieć ogólne kwalifikacje. Są oni całkowicie niezależni od swoich rządów. Komisarze posiadają status funkcjonariusza międzynarodowego. W czasie trwania swojej kadencji nie może podejmować żadnej zarobkowej lub nie zarobkowej działalności zawodowej. Komisarzom przysługują specjalne przywileje i immunitety(a jakie to powinniście już wiedzieć jeśli chodzicie na wykłady z karnego).

KE działa pod przewodnictwem politycznym przewodniczącego(obecnie Jose Manuel Durao Barroso). Kadencja przewodniczącego trwa 5 lat, a więc tyle ile kadencja samej KE. Przewodniczący decyduje o organizacji wewnętrznej KE mając na względzie zapewnienie spójności, skuteczności i kolegialności działań. Ustala również zakres obowiązków każdego z komisarzy, którzy są przed nim odpowiedzialni. Przewodniczący może zażądać od każdego z nich po uzyskaniu zgody kolegium podania się do dymisji. Przewodniczący również wyznacza swoich przewodniczących za zgodą KE.

Każdemu komisarzowi podlega jeden bądź więcej sektorów tzw. Dyrekcjami Generalnymi(jest ich bardzo dużo więc ich nie wymienię). Dyrekcjami Generalnymi zarządzają dyrektorzy generalni., którzy ponoszą odpowiedzialność przed komisarzami. Nie powinni być tej samej narodowości co komisarze. Dyrekcje Generalne dzielą się na dyrekcje te zaś na oddziały.

KE ma także służy specjalne m.in. Sekretariat Generalny, służba prawna, służba kontroli finansowej. W strukturze KE funkcjonują również gabinety komisarzy, składają się one z urzędników wybranych przez komisarzy i ponoszą oni odpowiedzialność przed nim. Działania KE wspierają dodatkowo komitety: transportowy, monetarny, ds. wspólnej polityki handlowej i EFS(dla nieuków Europejski Fundusz Socjalny).

KE jest organem kolegialnym i wszelkie decyzje podejmowane przez komisję są decyzjami wspólnotowymi, a nie poszczególnych komisarzy. KE ponosi odpowiedzialność za działania swoich komisarzy. Odpowiedzialność taką ponosi przed PE cała KE. Obrady KE są tajne. Decyzje są podejmowane:

Według art.211 TWE , KE zapewnia sprawne działanie i rozwój wspólnego rynku. W Tm celu jest wyposażona w szereg kompetencji:

  1. czuwa nad stosowaniem postanowień traktatów założycielskich i prawa pochodnego

a.)występowanie z wnioskiem do RUE o stwierdzenie istnienia ryzyka naruszenia przez państwo członkowskie obowiązków traktatowych oraz stwierdzenie poważnego i stałego naruszenia tych obowiązków

b.)wszczynanie postępowania przed ETS o naruszenie zobowiązań traktatowych

c.)wszczynanie postępowanie przed ETS o stwierdzenie nieważności aktu prawa wspólnotowego

d.) wnoszenie do ETS skargi o bezczynność RUE i PE

e.) nadzorowanie wykonania orzeczeń ETS

  1. posiada wyłączne prawo inicjatywy prawodawczej

Prawo to przysługuje KE w pierwszym filerze na podstawie przepisów szczególnych . Prawo to nie przysługuje wyłącznie na zasadzie uznania. PE zgodnie z art.192 TWE może zmusić KE do wszczęcia procedury prawodawczej, dodatkowo RUE może żądać od KE by ta przedstawiła określony projekt aktu prawnego.

  1. posiada uprawnienia prawodawcze

Uprawnienia prawodawcze KE są jej przyznane w niektórych dziedzinach WE. Może wydawać różne akty prawne m.in. rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, opinie i zalecenie.

  1. stosuje prawo wspólnotowe względem jednostek

  2. wykonuje na własną odpowiedzialność budżet Wspólnoty

  3. zarządza funduszami wspólnotowymi

  4. reprezentuje Wspólnoty w postępowaniu przed ETS

  5. realizuje interesy wspólnotowe w zakresie stosunków zewnętrznych przez:

a.)negocjowanie umów z państwami trzecimi

b.)kontrolowanie zgodności z prawem wspólnotowym umów międzynarodowych zawartych przez państwa członkowskie

c.) przedstawianie propozycji zmian traktatowych

d.)opiniowanie umów akcesyjnych

e.)przedkładanie RUE na wniosek państw członkowskich, propozycji ustanowienia wzmocnionej współpracy

16.Procedura powołania i odwołania Komisji Europejskiej oraz poszczególnych komisarzy

  1. Sposób powołania

Procedurę powołania całej KE rozpoczyna wybór kandydata na przewodniczącego KE, przez RUE w pierwszym gremium kwalifikowaną większością. PE n zgromadzenie musi wyrazić zgodę na nominację osoby przewodniczącego, następnie kandydat na przewodniczącego i RUE kwalifikowaną większością wyznaczają członków KE zgodnie z propozycjami państw członkowskich. PE może przesłuchiwać kandydatów na komisarzy oraz wyrażać zgodę na powołanie składu KE. Jeżeli PE zatwierdzi cały skład KE , przewodniczący i pozostali członkowie KE zostają mianowani przez RUE stanowiącą większością kwalifikowaną.

2. Sposoby odwołania

  1. uchwalania votum nieufności przez PE na podstawie art. 210 decyzją 2/3 głosów

  2. śmierć komisarza

  3. dobrowolnej rezygnacji komisarza ze stanowiska

  4. obligatoryjnej rezygnacji komisarza ze stanowiska

  5. złożenia z urzędu orzeczeniem ETS na podstawie art.216 TWE

17. Parlament Europejski

Obecnie w skład PE wchodzi 732 parlamentarzystów , liczba ta jest ustalana za każdym razem po wstąpieniu państwa UE bądź na skutek innych zdarzeń. Siedzibą PE jest Strassburg, komisje parlamentarne spotykają się w Brukseli, a Sekretariat Generalny mieści się w Luksemburgu. Wybory do parlamentują bezpośrednie i powszechne.

Kadencja parlamentarzystów trwa 5 lat, w tym czasie nie mogą pozostawać w czynnie służbie urzędniczej w innych instytucjach wspólnotowych.. Nie mogą też być członkami rządów krajowych. Korzystają przy tym z licznych przywilejów i immunitetów. Parlamentarzyści reprezentują interesy swoich wyborców. Nie są związani żadnymi wskazówkami czy wytycznymi ze strony rządów państw członkowskich.. W PE zasiadają według kluczu partyjnego. Grupy polityczne składają się z posłów wybranych w co najmniej 1/5 państw członkowskich . do utworzenia grupy politycznej potrzeba min 19 osób. Utworzenie grupy trzeba zgłosić przewodniczącemu PE . Zgłoszenie jest publikowane w Dz. Urz. UE.

Struktura PE jest dość złożona. Prezydium PE tworzą przewodniczący, 14 wiceprzewodniczących i 5 kwestorów jako ciało doradcze. Członkowie prezydium są powoływani na okres 2,5 roku spośród grona parlamentarzystów. Obecnie przewodniczącym jest Josep Borrell Fontelles z Portugalii. Przewodniczący kieruje pracami PE. Otwiera sesję plenarną, przewodniczy ważniejszym debatom i głosowaniom, składa podpis przy zatwierdzeniu budżetu Wspólnot, sprawuje funkcje reprezentacyjne i administracyjne, w tym celu posiada własny gabinet. Do funkcji samego prezydium zaliczyć należy:

Oprócz prezydium mamy też inne jednostki organizacyjne w PE:

    1. frakcje parlamentarne ( kierownictwo z zakresie organizacji wewnętrznej PE i stosunków zewnętrznych)

    2. konferencja przewodniczących (przewodniczący PE, przewodniczący frakcji i 2 nie zrzeszonych delegatów; doprowadzenie do konsensusu w sprawach jej powierzonych, utrzymywanie kontaktu z innymi instytucjami WE, parlamentami państw członkowskich i trzecich

    3. konferencja przewodniczących komisji

    4. konferencja przewodniczących delegacji


PE obraduje w trybie sesyjnym- sesja trwa 1 rok. Decyzje zazwyczaj podejmuje większością oddanych głosów .Innymi rodzajami głosowania jest głosowanie kwalifikowaną większością lub podwójną większością kwalifikowaną(wotum nieufności dla KE).

PE posiada nie tylko kompetencje opiniodawcze, ale również decyzyjne:

  1. kompetencje w procesie stanowienia prawa

  1. kompetencje w zakresie uchwalania i kontroli wykonania budżetu

  1. kompetencje kreacyjne

  1. kompetencje kontrolne

  1. pozostałe kompetencje

    1. wszczynanie postępowania przed ETS o stwierdzenie nieważności aktu prawa wspólnotowego

    2. wnoszenie do ETS skargi na bezczynność pozostałych instytucji

18. Komitet Ekonomiczno-Społeczny

KEiS jest organem doradczym RUE i KE . RUE kwalifikowaną większością mianuje kandydatów przedstawionych przez państwa członkowskie. Przy ustaleniu składu RUE konsultuje się z KE. Zgodnie z dyspozycją art. 258 TWE liczba członków EKiS nie może wynosić więcej niż 350(obecnie sobie liczy 317). Kadencja członków EKiS wynosi 4 lata .Mandat jest odnawialny. Członkowie spośród siebie wybierają przewodniczącego (Anne - Marie Siegmund z Austrii) i prezydium na okres 2 lat. Członkowie są podzieleni na trzy grupy:

  1. pracodawcy

  2. pracownicy

  3. konsumenci

EKiS jest nośnikiem interesów poszczególnych grup społecznych

Zadaniem EKiS jest wydawanie opinii w przedmiocie planowanych aktów prawnych.

19. Trybunał obrachunkowy

Został powołany na mocy Traktatu Brukselskiego z 22 lipca 195 roku. W skład TO wchodzi jeden obywatel z każdego państwa członkowskiego ( Polska - Jacek Uczkiewicz) . Siedzibą jest Luksemburg Cały skład TO jest mianowany na okres 6 lat, sami członkowie TO ze swego grona wybierają przewodniczącego na okres 3 lat. Członkowie TO są funkcjonariuszami międzynarodowymi, ich statut jest zbliżony do statutu członków ETS czy SPI . W strukturze TO istnieją 4 grupy:

  1. polityki rolnej

  2. polityki strukturalna i wewnętrzna

  3. działania zewnętrzne

  4. środki własne, operacje bankowe, wydatki administracyjne instytucji i organów wspólnotowych

TO jest organem kolegialnym, podejmuje decyzje większością głosów swoich członków. Sprawuje kontrolę nad rachunkami wszystkich dochodów i wydatków Wspólnot oraz kontrolę rachunków wszystkich dochodów i wydatków utworzonych przez Wspólnoty. TO bada zgodność z prawem i prawidłowość wszystkich dochodów oraz wydatków i upewnia się co do należytego zarządzania finansami. Kontrola oparta jest na zapisach .

20. Komitet Regionów

Siedzibą KR jest Bruksela. RUE kwalifikowaną większością mianuje kandydatów przedstawionych przez państwa członkowskie. Przy ustaleniu składu RUE konsultuje się z KE. Zgodnie z dyspozycją art. 258 TWE liczba członków KR nie może wynosić więcej niż 350(obecnie sobie liczy 317). Kadencja członków KR wynosi 4 lata .Mandat jest odnawialny. Członkowie spośród siebie wybierają przewodniczącego (Michel Delebarrre z Francji) i prezydium na okres 2 lat. W skład KR wchodzą przedstawiciele wspólnot regionalnych i lokalnych, posiadający mandat wyborczy społeczności regionalnej lub lokalnej bądź odpowiedzialni politycznie przed wybranym zgromadzeniem. Przewodniczący KR zwołuje posiedzenia na wniosek RUE, KE lub z własnej inicjatywy. KR podzielona jest na 6 grup:

  1. polityka spójności terytorialnej

  2. polityka gospodarcza i społeczna

  3. do spraw zrównoważonego rozwoju

  4. kultury edukacji

  5. do spraw ustrojowych i zarządzania Europą

  6. stosunków zewnętrznych

KR jest organem doradczym i nie posiada kompetencji legislacyjnych. Zadaniem KR jest wydawanie niewiążących opinii.

14. Sąd I Instancji

SPI został powołany decyzją RUE z 24 października 1988 roku na postawie srt.225 TWE. Powodem jego utworzenia było odciążenie ETS od spraw mniejszej wagi, głównie pracowniczych. Początkowo SPI było traktowane jako część ETS, od Traktatu Nicejskiego stał się dopiero odrębną instytucją.

W skład SPI wchodzi co najmniej jeden sędzia z każdego państwa członkowskiego. Obecnie SPI liczy 25 sędziów. Sędziowie są mianowani przez rządy państw członkowskich za wspólnym porozumieniem na okres 6 lat; co 3 lata następuje wymian połowy składu, ustępujący sędziowie mogą być minowani na to stanowisko ponownie. Istotną różnicą między ETS a SPI jest to że ten ostatni nie posiada rzeczników generalnych. Jednak sędziowie SPI mogą być powołani do wykonywania zadań rzeczników generalnych w ETS. Sędziowie SPI spośród siebie na okres 3 lat wybierają przewodniczącego , jego kadencja może być przedłużona . Prezes kieruje pracami sądowymi i administracyjnymi, przewodniczy także przesłuchaniom i naradom. SPI może obradować w następującym składzie:

SPI mianuje swojego sekretarza na 6 letnią kadencję, Wspiera on prace SPI. Kieruje sekretariatem. Odpowiedzialny jest za przyjmowanie, przesyłanie i czuwanie nad pismami procesowymi i pieczęcią SPI. Odpowiada również za protokoły i publikacje SPI, ma obowiązek uczestniczenia w posiedzeniach SPI. Pod kontrolą prezesa zarządza finansami księgowością. Administrację SPI tworzy 5 dyrektoriatów:

    1. Wydział biblioteczny i Wydział badań i dokumentacji

    2. Dyrektoriat tłumaczeń

    3. Dyrektoriat tłumaczenia symultanicznego

    4. Dyrektoriat informacyjny

    5. Dyrektoriat administracyjny

SPI obraduje w ciągu całego roku z wyłączenie ferii i wakacji świątecznych. Do kompetencji SPI możemy zaliczyć: