Egzamin praktyczny - MIKROBIOLOGIA

1. BARWIENIE METODĄ GRAMA

1) fiolet krystaliczny - ok. 3 min.

2) Płyn Lugola - ok. 3 min.

3) Odbarwianie - alkohol 95% - 20 sek.

4) Barwienie kontrastowe - fuksyna - 30 sek.

PO KAŻDYM ROZTWORZE PŁUKANIE WODĄ

⇒ Bakterie G(+), drożdżaki - niebieskie

⇒ Bakterie G(-) - czerwone

2. PODSTAWOWE PODŁOŻA BAKTERIOLOGICZNE

⇒ AGAR z krwią - wzbogacony krwią

Paciorkowce grupy A, GAS (group A streptococci), Streptococcus pyogenes, hemoliza β-całkowita . Także paciorkowce grup B,C,F,G

Paciorkowce α - hemolizujące - zazielenienie

Streptococcus pneumoniae

Grupa viridans - zieleniejące:

Str. sanguis, mutans, intermedius, milleri, salivarius

⇒PODŁOŻE CHAPMANA - wybiórcze dla gronkowców

7% NaCI - rosną tylko gronkowce

mannitol - różnicowanie gronkowców

mannitolo (+), zmiana barwy na żółtą

Staphylococcus aureus ,

Czasami St. Saprophiticus

mannitolo (-)

Staphylococcus epidermidis (czewone zab.)

⇒ PODŁOŻE MAC CONKEYA - wybiórcze dla pałeczek G(-), Enterobacteriaceae

- laktoza: wybiórczo-różnicujące

- sole kw. żółciowych: wybiórczo-namnażające

⇒ PODŁOŻE SABOURAUD - grzyby

- 4% glukoza

- chloramfenikol, cykloheksymid - hamuje rozwój bakterii

⇒ PODŁOŻE TIOGLlKOLANOWE- tioglikan sodu, 0,5%agar

- płynne - namnażająco-różnicające

- wykrycie beztlenowców, hodowla Clostridium

- błękit metylenowy, wskażnik tlenowości

- wśród beztlenowców przechodzi w postać zredukowaną - bezbarwną

3. TESTY API - biochemiczne, zastosowanie w diagnostyce

⇒ Testy przesiewowe

⇒ Oparte na reakcjach biochemicznych

⇒ Określone probówki zawierajęce substraty (węglowodany, zw.chem.), które są rozkładane przez dany gatunek bakt.; zachodzą reakcje barwne umożliwiające odczyt i identyfikację bakterii,

⇒ Cechy biochemiczne (biotyp) drobnoustrojów: właściwości fermentacyjne, specyficzne produkty metabolizmu.

4. ANTYBIOGRAM

⇒ Krążki bibułowe nasycone atybiotykiem w stęż. jakie osiąga w surowicy

⇒ Określenie wrażliwości bakterii na antybiotyki

⇒ Racjonalna chemioterapia

⇒ Podłoże specjalne do antybiogramu Mueller-Hillton agar

- odpowiednia grubość, gęstość bakt. 0,5 w skali McFarlanda.

-24 h.

MRSA - metycylino oporne Staph. aureus

- oporne na wszystkie β-Iaktamy

- oporność przekazywyana chromosomalnie (gen MEC A)

- test z oksacyliną

MRCNS - metycylino oporne gronkowce koagulazo (-)

MSCNS - metycylino wrażliwe gronkowce koagulazo (-)

MSSA - meticilin sensitive Staph. aureus

MRSE - metycylino oporne S. epidermidis

VISA - wankomycyno średnio wrażliwe S.aureus

VR CNS - wankomycyno oporne gronkowce koagul. (-)

ESBL - G(-), pałeczki ( E.coli, Klebsiella) β-laktamazy o rozszerzonym spektrum

Test 3 krążków, zniekształcenie strefy wzrostu, nie stosujemy penicylin i cefalosporyn

0.5 w skali McFarlanda

HLAR - wysokiego stopnia opmość na aminoglikozydy,

Enterococci są wrażliwe na wys. stęż. aminoglikoz. i β-Iaktamów, NIE wolno ich stosować w szczepach HLAR

Gentamecyna 120, streptomycyna 300

MLSβ - gronkowce, paciorkowce β-hemolizujące gr. A

- makrolidy, linkozamidy, StreptograminaB

- zmiana miejsca docelowego podjednostki 50S rybosomu

- krążek z klindamycyną (Dalacin) i erytromycyną - charakterystyczne ścięcie strefy zahamowania wzrostu wokół Dalacinu

- oporność indukowana, geny metylazowe rRNA (oporność na erytromycynę, koregulacyjne plazmidy i transpozony).

5. MECHANIZMY OPORNOŚCI

MRSA jak wyżej, oporność przechowywana chromosomalnie - gen hccA - nowe białko PBP 2a; oporność na wszystkie β laktamy

+ alternatywa: makrolidy, klindamycyna, cef.I gener., fluorochinolony, kotrimazol,

kw. fusydowy, mupirocyna

MLSβ - ad. 4 zmiana miejsca działania docelowego podjednostki rybosomu 50S

ESBL - pałeczki G(-) o rozszerzonym spektrum β-Iaktamaz (Enterobacteriaceae - naturalna

oporność na penicylinę G i penicyliny izoksazolinowe),

- mutacje klasycznych TEM 1, TEM 2, SHV 1, chromosomalne, plazmidowe

- test 3 krążków, nie stosujemy penicyliny i cefalosporyn

6. E-test - INTERPRETACJA

- ilościowa metoda oznaczania wrażliwośći bakterii na antybiotyki i chemioterapeutyki

- metoda dyfuzyjna przy użyciu pasków bibułkowych nasyconych anytybiotykiem w gradiencie stężeń,

- metoda ilościowa pozwalająca oznaczyć wartość najmniejszego stężenia hamującego (MIC), niezbędną do zahamowania wzrostu szczepu odpowiedzialnego za zakażenie

- metoda seryjnych rozcieńczeń, także MBC

- najbardziej skuteczne są te antybiotyki dla których wartości te są identyczne lub zbliżone

7. KONTROLA PROCESU STERYLIZACJI - odczyt posiewu Sporali i interpretacja

Proces sterylizacji powinien być regularnie monitorowany wskaźnikami fiz., chem. i biolog. Fizyczne: termometry, manometry mierzą punktowo dany parametr fiz, powinny być okresowo

sprawdzane i kalibrowane.

Chemiczne: zawierają substancje, które po osiągnięciu wymaganych parametrów sterylizacji

zmieniaja barwę (rurka Browna)

Biologiczne: spory wyselekcjonowanych szczepów bakterii wysoce opornych na dany czynnik

sterylizujący. Negatywny wynik posiewu, odczytany po okresie inkubacji, informuje nas o fakcie

zabicia drobnoustrojów i daje gwarancję uzyskania sterylności materiałów.

Sporal A - do autoklawu, Attest

Bacillus stearothermophilus 10⁷

Sporal S - sterylizacja na suche powietrze, sterylizatory

Bacillus subtilis 10⁷

8. RÓŻNICOWNANIE GRONKOWCÓW

Gronkowce koagulazo (+): 1 - Staphylococcus aureus 2 - Staphylococcus intermedius

3 - Staphylococcus hyicus, schleiferi

Gronkowce koagulazo(-) CNS: - oporne na nowobiocynę: Staphylococcus saprophyticus Staphylococcus xsylosus

- wrażliwe na nowobiocynę: Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus haemoliticus, Staphylococcus hominis ,capitis

Wszystkie MANNITOLO(+)

Podłoże CHAPMANNA

STAPHYLOCOCCUS AUREUS - mannitolo (+) zmiana podłoża na żółte

- katalazo(+), koagulazo(+)-dodatnia reakcja CF(+)-koagulaza związana, fermentuje mannitol, glukozę, wytwarza barwnik kremowo-żółty

⇒ Zespół wstrząsu toksycznego, egzotoksyna TSS - 1

⇒ Koagulaza chroni przed fagocytozą, opłaszcza neutrofile, fibryna, ścina osocze

⇒ Nukleaza DNAza w obecnosci aktywatora koagulazy

⇒ α, β, γ hemolizyny

⇒ hialuronidaza, lipaza, leukocydyny, fibrynolizyny, eksfoliatyny

⇒ enterotoksyny gronkowcowe A, B, C1, C2, D, E, F; A i B zatrucia pokarmowe

⇒ stafylokinaza-aktywność fibrynolityczna, plazmina

⇒ clamping factor, CF - „koagulaza związana”, ścina fibrynogen bez udziału aktywatora koagulazy, uczestniczy w osłonnie gronkowców przed leukocytami i przeciwbakteryjnymi czynnikami zawartymi w surowicy

პ Test - surowica królika + zawiesina badanego szczepu, kłaczki w ciagu 30 sek.

STAPHYLOCOCCUS SAPROPHYTICUS - oporny na nowobiocynę

პ zakażenia dróg moczowo-płciowych

პ tropizm tkankowy do błony śluzowj nabłonka dróg moczowych

პ kwas lipotejchoiowy LPA - ściana kom., białka wiążace fibronektynę, hemaglutynina, aglutynacja krwinki baraniej

პ ureaza uszkadza kom. nabłonka dróg moczowych

პ koagulazo(+)

STAPHYLOCOCCUS EPIDERMIDIS - nowobiocyno wrażliwy

პ pacjenci hospitalizowani: krew, płyn mózg.-rdzeń., mocz, plwocina

პ bakteriemia, posocznica, zakażenie wsierdzia, ran, dróg oddechowych, kości, szpiku, opon mózg.­-rdzeń.

პ zakaż. polimerów: lipopolisacharyd w błonie komórkowej

პ adhezyny, hemaglutyniny, otoczki, peptydoglikany, kw. Tejchoiowy, ureaza, proteaza,

hemolizyny, DNAzy

RÓŻNICOWANIE I DIAGNOSTYKA - typowa wydzielina ropna, barwią się G (+), gronka

A. PODŁOŻA

* agar zwykły

*Chapmann - wybiórczo różnicujące dla gronkowców

7 % NaCI - rosną tylko gronkowce

mannitol---różnicowanie gronkowcow na:

I. MANNITOLO (+): Zmiana zabarwienia na żółte - Staph. aureus, Staph. saprophyticus-czasami

II. MANNITOLO(-): nie ma zmiany zabarwienia - Staph.epidermidis

Wskaźnik - CZERWIEŃ FENOLOWA

B.TEST KATALAZY

Z odpowiednio procentowym PERHYDROLEM

katalazo(+) katalazo(-) ­

Gronkowce, mikrokoki paciorkowce ,enterokoki

-intensywna piana

C.TEST KOAGULAZY: *koagulazo (+)Staph.aureus

*enzym mający zdolność ścinania plazmy króliczej

D.TEST CF *związana koagulaza

*plazma królicza + zawiesina z gronkowców natychmiastowa kłaczki po 30 sek

E. TEST DNAzy *agar na płytce zawiera DNA

*enzym DNAza rozrywa nici DNA, przejasnienia wokół gronkowców

STAPH AUREUS, dodatni test DNAzy

F. Antybiogram: podłoże Mueller-Hintona: PSSA - 5-10%, PRSA - 90%, MSSA - 0%, MRSA - 0%

Typowanie fagowe, serologiczne ,biochemiczne API; Typowanie fagowe - infekujemy badane szczepy fagami - „mapy fagowe”

9. RÓŻNICOWANIE PACIORKOWCÓW --- podstawą diagnostyczną jest typ hemolizy

Gram (+), katalazo (-), gr. serologiczne A, B, C. Klasyczny podział na grupy serologiczne uwzględnia różnice węglowodanów (wielocukier C) wchodzących w skład ściany komórkowej paciorkowców. Podział praktyczny:

1. paciorkowce ropotwórcze

2. paciorkowce jamy ustnej (zieleniejące, viridans)

3. paciorkowce wybredne

Ad. a) PACIORKOWCE ROPOTWÓRCZE - STREPTOCOCCUS PYOGENES

- całkowita hemoliza

- zap.gardła, migdałków, płonica, róża, cellulitis, zap.kosci, stawów

- GAS - grupa A streptococci

- hemoliza β na podłożu z krwią baranią wywołana przez streptolizynę S (hemolizyna), nie ma właściwości antygenowych

STREPTOLIZYNY

*powodują powstanie swoistych przeciwciał antystreptolizyn, ASO które ją unieczynniają.

*streptolizyna O: aktywna w stanie zredukowanym; powoduje hemolizę na podłożu agarowym

*toksyna erytrogenna: -wysypka płonicza,

-właściwości antygenowe

wstrząs toxy ---A - SPE A

niszczenie tkanek, zap.powięzi ---B - SPE B toksyny pirogenne ropotwórcze

---C - SPE C

*Streptodornaza - DNA-za

*Hialuronidaza

*Streptokinaza - fibrynolizyna

Antygeny S. pyogenes:

- grupowo swoisty antygen A, polisacharyd błony kom.

- typowo swoisty antygen białkowy typu M, ciepłostabilny, powierz. kom. i w scianie,rożne serotypy,; główny czynnik zjadliwosci S.pyogenes - oporne na fagocytozę (obniżenie aktywności dopełniacza na drodze alternatywnej), szybko namnażają się we krwi ludzkiej

*zakażenia ropne

*róża, płonica

*paciorkowcowy zespół podobny do wstrząsu toksycznego: STSL, SPE A

*nabyta oporność na makrolidy

STREPTOCOCCUS AGALACTIAE

*grupa B

*bakteriemia, zap. płuc i opon mózg.-rdzeń.

*GBS

*β hemoliza

*mikroflora: gardło, pochwa, kał

*zakażenia okołoporodowe: infekcje ukł. moczowego, zap. pochwy

STREPTOCOCCUS PNEUMONIAE

*grupa C

*α HEMOLIZA

*jama ustna, gardło, tchawica

*otoczka polisacharydowa

*brak antygenu grupowego C (polisacharyd)

*płatowe zap. płuc, ucha środk., zatok, posocznice, otrzewnej, oskrzeli, zap. opon m-r.

Ad. b) PACIORKOWCE ZIELENIEJĄCE, GRUPA VIRIDANS

*Str. mutans (próchnica, zap. wsierdzia)

*Str. salivarius

*Str. oralis, intermedius, anginosus, mitis, sanguis - ropnie narządowe, wsierdzie

*paciorkowce jamy ustnej

*hemoliza α

RÓŻNICOWANIE:

-nie wyrosną na podłożach bez krwi

-agar z krwią.

- hemoliza: α - zieleniejące - S. pneumoniae, mitis, oralis, sanguis, większość komensali jamy ustnej

β - całkowita, ropotwórcze - S. pyogenes (A), agalacticae (B)

γ - brak hemolizy, zwykle komensale - S. salivarius, mutans

HEMOLIZA β - całkowita, bardzo niebezpieczne i chorobotwórcze paciorkowce, serotypy

A,B,C,G

- GAS --- Str. pyogenes: wrażliwe na bacytracynę

- GBS --- Str. agalactiae: oporne na bacytracynę

HEMOLIZA α - podłoże zielenieje

- Str. pneumonie - wrażliwe na optochinę, otoczki,

- Str. viridans - oporne na optochinę

TEST ASO - ilościowy odczyn oznaczania przeciwcial w surowicy osób po zakażeniu

paciorkowcowym, oznaczanie stężenia streptolizyny.

Streptolizyna O + antystreptolizyna = zahamowanie hemolizy

200 - przebyte zakazenie

600 - zap.kłebllszkow nerkowych, reumatyczne, autoimmunologiczne.

⇒ METODY Z UŻYCIEM LATEKSU: na lateksie opłaszczona streptolizyna + antystreptolizyna

= aglutynacja lateksowa.

STREPTOKIT: - podział paciorkowców β-hemolizujących na grupy,

- zawiesina w enzymie, enzym uwidacznia poszczególny polisacharyd

- nakrapla się na specjalne płytki z surowicami anty-A, anty- B,

anty-C, anty-D

TESTY API - szeregi biochemiczne.

- streptokoki, stafylokoki, enterokoki

10. RÓŻNICOWANIE PAŁECZEK GRAM (-)

TLENOWE:

→ Enterobacteriaceae: E. coli, Klebsiella, Serratia, Proteus, Citrobacter, Salmonella, Shigella

→ Haemophilus

→ Legionella

→ niefermentujące: P. aeruginosa, Acinetobacter

BEZTLENOWE:

→ Bacteroides

→ Prevotella

→ Porphyromonas

→ Fusobacterium

Enterobacteriaceae:

⇒ - zakażenia p. pokarmowego, zatrucia pokarmowe

⇒ - zakażenie dróg moczowych, oddechowych

⇒ - bakteriemie, posocznice, zap. opon mózgowo - rdzeniowych

⇒ - ukł. kostno-stawowego

⇒ - zak. optunistyczne

BEZTLENOWE:

E.coli

⇒ - symbiont, rozkłada pokarmy, wytw. wit. B, K,

⇒ - serotypy na podstawie zróżnicowanej budowy

- antygenu somatycznego O (LPS)

- ant. rzęskowych H

- polisacharydowych ant. otoczkowych K

- wrażliwości na bakteriofagi

⇒ -Fimbrie: MR - mannose resistant (mannozooporne)

MS - mannose sensitive (po dodaniu mannozy aktywność autoregulacji hamowana

⇒ -Toksyny: - polischarydowa LPS

10 -18h - ciepłochwiejne enterotoksyny LT - biegunka sekrecyjna

6h - ciepłostabilne enterotoksyny - biegunka sekrecyjna

- toksyny podobne do toksyny SHIGA (to ta u Salmonella typhi) - SLT

- urotoksyny UT

- wykazywanie toksyn: na zwierzętach laboratoryjnych, hodowle tkankowe, metody serologiczne

- enteritis, gabtroenterocolitis

⇒ ETEC - enterotoksyczne E. coli, enterotoksyny LT i/lub ST, biegunka sekrecyjna,

- niemowlęta, dzieci, podróżni,

- 16-72h,

⇒ EPEC - enteropatogenne E. coli, właściwości adhezyjne (fimbrie),

- biegunki u dzieci i niemowląt,

⇒ EIEC - enteroinwazyjne E. coli, neutrofile, śluz, krew w kale

- penetracja kom. nabł. jelitowego, biegunka zapalna,

- 16 - 36h,

⇒ EHEC - enterokrwotoczne, uerotoksyny,

- krwotoczne zap. jelita grubego,

- zesp. hemolityczno-mocznikowy,

- krwawa biegunka,

⇒ EAEC - enteroadherentne

- przewlekłe biegunki u niemowląt - do 2 tyg.

- biegunki krwotoczne, werotoksyny(=werocytotoksyny)

- zespół hemolityczno-mocznicowy

Shigella

⇒ Pałeczki G(-), bezrzęse, mało aktywne biochemicznie

podgrupy serologiczne:

S. dysenteriae A

S. flexneri B

S. boydli C

S. sonnei D

⇒ Testy serologiczne LA, test aglutynacji szkiełkowej z surowicami odpornościowymi A, B,

C, D

⇒ Swoiste zakażenie jelit

⇒ Tropizm do jelit, nie wnika do układu limfatycznego, krwi i inych narządów

⇒ Może być komesalizm, nosicielstwo

⇒ S. dysenteriae - toksyna Shiga, najbardziej zjadliwy serotyp

Salmonella - ruchome, laktozo (-), maloniano (+), H₂S (+), indolo (-), rosną na podłożu Simmonsa

⇒ Typowanie biochemiczne

⇒ Typowanie serologiczne: antygen somatyczny O

antygen rzęskowy H

⇒ Krew, mocz, kał

⇒ S. typhi, gr. serologiczna D, dur brzuszny

⇒ S. paratyphi gr. A, B, C, dury rzekome - gastroenteritis, biegunka podróżnych, gorączka jelitowa

⇒ S. enteritidis - salmonellozy, biegunka, zap. jelita cienkiego,zatrucia pokarmowe

⇒ S. typhimurium, S.dublin, S.bovis, S.heidenberg

⇒ S. choleresuis - bakteriema, posocznica.

⇒ Kolonizacja, nosicielstwo

Klebsiella

⇒ Hydroliza mocznika

⇒ Otoczki, śluzowe kolonie ESBL (+)

⇒ K. pneumonie - zap. płuc, alkoholicy, narkomani, starsze osoby, meningitidis: niemowlęta; zap.dróg mocz.-płciow. - dzieci

⇒ K. oxytoca - zakaż.oportllnistyczne

⇒ K. rhinoskleromatis - twardziel (drogi oddechowe)

⇒ K. ozenae - cuchnacy nieżyt nosa, rzadko

Proteus

⇒ H₂S (+) ,MR (+), VP (-), phe (+), w KCN (+), ureazo (+)

⇒ Mirabilis - inodolo (-): zakazenie dróg moczowych

⇒ Vulgaris - inodol (+): amoniak-alkalizacja, odkładanie soli wapnia i magnezu­

kamienie

Providencia, Morganella, Serratia, Citrobacter, Enterobacter - mogą zakażać oportunistycznie, szpitalne szczepy oporne, ESBL, AmpC, inne β-laktamazy

Pałeczki G(-) - niefermentujące, bardzo małe wymagania, tlenowe

⇒ Zakaż.oportunistyczne: drogi moczowe, oddechowe (cewniki, rurki), bakteriemie,

rany, oparzenia, spojówki oka

⇒ Pseudomonas aureginosa - ucho pływaka, śluz, otoczka alginaniowa, egzotoksyna A, enterotoksyna, hemolizyny, fosfolipaza

⇒ Acinetobacter - A. baumanii, A. lirofii, A. calcoacetinus

Wzory opornosci na antybiotyki

DIAGNOSTYKA:

⇒ Hodowla: podłoża MacConkeya - 24h

* laktozo(+) - różowe E. coli (wybiórczo-różnicujące)

* laktozo(-) - jasne-Salmonella, Shigella

*sole kwasów żołciowych - wybiórczo-namnażające

⇒ Wstępna identyfikacja, testy biochemiczne-API 20ε, API ID 32ε

⇒ Testy serologiczne-różnicowanie:

*polisacharydowych antyg. otoczkowych K

-Shigella - podgrupy serologiczne A, B, C, D

-Salmonella - grupy serologiczne A, B, C, D

Dodaje się odpowiednie surowice wzorcowe, test aglutynacji szkiełkowej i lateksowej

⇒ Podłoża dla Salmonella, Shigella

*SS - czarne kępki Salmonella

Wilson-Blair zdejmujemy kolonie, czarna plama

*SP - płynne, selenian sodu (tam florę fizjologiczną, wybiorczo-namnażające dla Salmonella i Shigella)

Diagnostyka durów

⇒ Salmonella typhi

⇒ Choroba uogolniona

⇒ We krwi szukamy bakterii, ok. 3 dnia posiew krwi-przewod pokarmowy, próbka moczu

⇒ Krótki test biochemiczny

Inodol + odcz. Eichnera = różowy krążek

Malonian: (+)granatowy

(-)zielony

Indolo (+), malonian(-) - E. coli

Indolo (-), malonian(+) - Klebsiella, Salmonella

Odczyn WIDALA

*krew, ślina, BAL, mocz, płyn z opłucnej

*krew krzepnie, wirujemy

*dla antygenu rzeskowego - aglutynacja obłoczkowa

*dla antygenu somatycznego - aglutynacja grudkowa

Pałeczki G(-) - oksydazo dodatnie, zakrzywione, ruchome, przecinkowce

VIBRIO CHOLERAE

⇒ Cholera epidemiczna, pandemiczna

⇒ Gr. serologiczna 01

⇒ Gastroenteritis: *zespoły biegunkowe, enterotoksyny i aktyw. cyklazy adenylowej

*objawy po 15 -30min do Ih

*odwodnienie, kwasica metaboliczna, hipokaliemia

*hemolizyny I i II

⇒ posiewy: agar z krwią, 1 % NaCI

podloże wybiórcze TCBS

optymalne pH 8,6 - 9

⇒ testy biochemiczne

HELICOBACTER PYLORI

⇒ kolonizuje odźwiernik

⇒ przewlekłe zapalenie zołądka i dwunastnicy

⇒ szczepy cagA(+), bardzo toksyczne - rak zołądka Iymphoma

⇒ ureazo (+)

⇒ szybka diagnostyka test ureazowy z bioptatu

⇒ przeciwciala w surowicy IgG, IgA - Elisa, Western blot

11. POBIERANIE MATERIAŁÓW - przydatnosc poszczególnych zestawów (wymazy, podłoża transportowe, płynne)

ZASADY OGÓLNE:

→ materiał ma być pobrany z miejsca gdzie toczy się proces zapalny i w taki sposób aby uniknąć zanieczyszczenia z okolicznych tkanek

→ o odpowiednim czasie

→ w odpowiedniej ilości

→ przy pomocy wymazówek, jałowych pojemników, specjalnych podłoży

→ przy krótkim czasie transportu w odpowiednich warunkach

→ z jak najszybszym rozpoznaniem

*KREW: posocznica, bakteriemia, fungemia, wiremia

⇒ 2-3 próbek w ciągu dnia z różnych miejsc-bakteriemia

⇒ ½ h przed szczytem gorączki

⇒ bakteriemia intermitująca - 2 próbki na raz

⇒ nie znane dwie próbki w odstępie 1 h

⇒ posiew na podłoża płynne 1:10, 1:5

⇒ pożywki:

*TSB - bulion tryptozowo-sojowy

*BHJ - bulion mózgowo-sercowy

antykoagulant SPS polinetosulfonian sodu

witaminy B6 U-dla beztlenowców

⇒ pożywka wyjęta z lodówki, ogrzana do temperatury ciala

⇒ przenoszenie w termosie, ochrona przed zimnem

⇒ inkubacja 7-8 dni (wynik--)

⇒ jeśli rośnie to rośnie szybciej (1-2 dni) pobieramy kolonie, barwienie Gramma, antybiogram,

podłoże Mueller-Hintona

⇒ SYSTEM BACTEC,

*automatyczny system do posiewu krwi

*czujniki mierzące co 15 min. stężenie CO₂ (wzrost CO₂ - ALARM)

*PŁYN MÓZG-RDZEŃ.-te same zasady co przy krwi

⇒ Nakłucie lędźwiowe

⇒ 37 stopni C, Meningomedium - podłoże

*UKŁAD ODDECHOWY

⇒ plwocina ranna

⇒ umyć zęby,

⇒ jamę ustną przepłukać letnią wodą

⇒ głębokie odkrztuszenie do jałowego pojemnika

⇒ bronchoskopia - nakłucia przeztchawicze

*UKŁAD MOCZOWY

⇒ rano, po podmyciu

⇒ ze środkowego strumienia wolno oddanego moczu

⇒ do jałowego naczynia

⇒ bezpośredni posiew na podłoża:

*transportowo wzrostowe: Urarnedium ,Uncult

*MacConkey, CLEO

*Sabouraud dla grzybów

*DROGI RODNE

wymazy z cewki, pochwy, szyjki macicy

*PODŁOŻE TRANSPORTOWE

⇒ bakterie mało wymagające nie zdominują innych

⇒ lodówka 4 stopnie C

!!! - Wirusy przenosimy w 4 stopniach C

12. LEKOOPORNOSC PRĄTKOW GRUŹLICY

Zasady leczenia gruźlicy są uwarunkowane swoistymi właściościami prątków i różnią się od sposobu leczenia większości infekcji bakteryjnych. Prątki gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis) są bezwzględnymi tlenowcami, mają wolny metabolizm, dzielą się najwyżej raz na 10 h - leki działają tylko na bakterie aktywne metabolicznie. Prątki w organizmie człowieka tworzą trzy populacje:

1. liczna populacja prątków dzielących się w lekko zasadowym lub obojętnym środowisku zewnątrzkomórkowym - poza makrofagami, przy dobrym dostępie tlenu: izoniazyd, streptomycyna, ryfampicyna.

2. mniej liczna populacja wolniej dzielących się prątków wewnątrz makrofagów, o podziałach zahamowanych przez kwaśne środowisko wnętrza komórki, zabijana głównie przez pyrazynamid (?) działający tylko w pH 5,3 - 5,5, ale także przez ryfampicynę i izoniazyd. Streptomycyna i inne aminoglikozydy tracą aktywność.

3. prątki zamknięte w masach serowatych, dzielą się rzadko, z wielotygodniowymi przerwami. Tu działa tylko ryfampicyna.

Charakterystyka:

⇒ Mycobacterium tuberculosis, G(+), kwasooporne, pasożyt wewnątrzkomórkowy

⇒ Gruźlica płucna

⇒ Do kompleksu tuberculosis zalicza się: M. tuberculosis, bovis, bovis BCG, africanum, necroti

⇒ Barwienie, Ziehl-Neelsena: prątki wybarwiają się na czerwono

⇒ Podłoża: * Lowenstein-Jensena - podłoże jajowe

*selektywne z kwasem oleinowym

*37 stopni, 12-25 dni do 7 tygodni, tlenowe

⇒ Leczenie: I rzut - izoniazyd, rifampicyna, parazynamid, etambutol, streptomycyna

II rzut - etionamid, cykloseryna, kopreomycyna, fluorochinolony

Zasady leczenia: długotrwałe - jeśli ma doprowadzić do eradykacji, skojarzone - co najmniej dwa preparaty, ponieważ istnieje pierwotna oporność prątków na leki, dotyczy ona najczęściej izoniazydu i streptomycyny; po 3 m-cach podawania samego izoniazydu ok 71% prątków wykazuje niewrażliwość na ten lek, zatem NIGDY nie leczymy gruźlicy w monoterapii!!

13. ODCZYTANIE ODCZYNU WIDALA

⇒ Określenie - miana p/ciał, w surowicy

⇒ Aglutynacja,

⇒ Diagnostyka duru

14. INTERPRETACJA POSIEWU MOCZU I ANTYBIOGRAM

Cz. Etiologiczne - E.coli

- St. Saprophyticus (rzadko) - młode kobiety

- Proteus, Klebsiella, Serratia, Citrobacter, Enterobacter, Providencia,

Pseudomonas, Acinetobacter

- gronkowce, paciorkowce, enterokoki

- NIE!!! - S. aureus, chyba że zakażenie jest zstępujące (krwiopochodne).

- mocz alkaliczny pH>7, kamica

W zakażeniach najczęściej jeden gatunek bakterii. Przy większej ilości gatunków lub u dzieci bakteriurię diagnozuje się już przy niższym rzędzie wielkości!! (10³, 10⁴).

Posiew ilościowy - ezą kalibrowaną; jakościowy - na agar krwawy i MacConkeya

Leczenie: I rzut: kotrimoksazol = sulfmetaksazol + trimetoprim

Nitrofurantoina = pochodna nitrofuranu

Norfloksacyna = fluorochinolony

Antybiogram: szczepy ESBL; wykonyjemy dla mężczyzn, dzieci, kobiet w ciąży, kobiet z nawracającymi zakażeniami.

Oznaczamy ilość k-ek bakterii w 1 ml moczu. Bakteriuria: 10⁵ jednego gatunku bakterii.

15. INTERPRETACJA WYNIKU STOPNIA CZYSTOŚCI POCHWY

!!!! obecnosc Lactobacillus - FIZJOLOGIA

obecnosc leukocytow - PATOLOGIA

	I	II	III	IV	V	VI
Lactobacillus	+++	+	-	-	-	-
Inne bakt.	-	+	+++	++	+++	+++wewn.
Drożdżaki	-	+	-	++	+	-
Rzęsistek	-	-	-	-	++	-
Nabłonki	++	+	++	+	++	+
Leukocyty	-	+	+	++	++	+++
	FIZJOLOGIA			PATOLOGIA

16. INTERPRETACJA POSIEWU Z DRÓG ODDECHOWYCH

⇒ Czynniki etiologiczne

- Zakażenia górnych dróg oddechowych

*ostre zapalenie gardła i migdałków:

. Steptococcus pyogenes

. Haemofilus intluenzae

. Moraxella catarrhalis

. Streptococcus pneumonie

. Candida albicans

*zapalenie nagłosni:

. H. influenzae

*zapalenie ucha środkowego:

. Str. pneumoniae

. H influenzae

*zapalenie zatok:

. Str. pneumonie,

. H. influenzae

*ostre zapalenie błony śluz. nosa:

. H. influenzae

- Zakazenia dolnych dróg oddechowych

*wrodzone przezłożyskowe:

. Listeria monocytogenes,

. Treponema pallidum

*pierwotne zapal. płuc u dzieci:

. Str. pneumonie,

. H.influenzae,

. S. pyogenes

*pierwotne zapalenie oskrzeli u dzieci:

. Bordetella pertussis i parapertussis,

. Str.pneumoniae,

. Moraxella catarrhalis,

. Hemofilius influenzae

*przewlekłe:

. H.influenzae,

. Str.pneumonie,

. M.catarrhalis

--pseudostrzepki, pseudomycelium (inozytolo +)

17. DIAGNOSTYKA DROŻDŻYCY - Candida albicans

⇒ Preparat bezpośredni: barwienie - G(+), formy inwazyjne

⇒ Test filamentacji = kiełkowania - szybki test w celu określenia zdolności do tworzenia

form plemnikopodobnych z kom. drożdżowej

*po 1-3 h inkubacji z surowicą króliczą lub ludzką

*tylko dla C. albicans tworzą się po 2 h

*szybka identyfikacja C. albicans

⇒ Hodowla: podłoże Sabourauda, wilgotne błyszczące kolonie o szarobiałym zabarwieniu

⇒ Leki: Polieny: nystatyna, natamycyna,

Gryzeofulwina,

Azole,

18. DOCHODZENIE EPIDEMIOLOGICZNE

⇒ Typowanie bakteriofagowe

⇒ PFGE - kariotypowanie, typowanie genetyczne.

*analiza polimorfizmu długosci fragmentów restrykcyjnych

*elektroforeza pulsacyjna

bakteriofagi: *łagodny - lizogennie

*Iityczny - pękanie kom: bakteryjnej; wyjałowienie pożywki - przejasnienie

Opracowanie standardowych zestawów typów fagowych swoistych dla okreslonych bakterii.

DIAGNOSTYKA BIEGUNEK-droga feralno - oralna / droga pokarmowa

⇒ Bakterie: *płyny i elektrolity

*toksyny: Vibrio cholere, ETEC, EHEC, S. dysenterie, Clostridium difficile,

Clostridium perfrigens

*inwazja błony

⇒ Próbki stolca: wodnista biegunka / inkubacja,czas trwania, bóle brzucha, wymioty, gangrena

⇒ Biopsja jelit - biegunka inwazyjna

⇒ Posiew krwi - objawy ogólnoustrojowe

⇒ Test immunoenzymatyczny - EIA - wirusy (antygeny w kale) / egzotoksyny.

_______________________________________________________________________

Przykładowe pytania:

ANTYBIOLE:

1. Co znaczy skróy HLAR?

2. Co znaczy skrót MRCNS?

3. β-laktamy działają na...

4. Karbapenemy należą do... (β-laktamów)

5. Podaj dwa przykłady glikopeptydów (wankomycyna, teikoplanina).

6. Aminoglikozydy są lekami ... (bakteriobójczymi).

7. Wymień inhibitory beta-laktamaz (kw. klawulanowy, sulbaktam, tazobaktam)

8. Antybiogram wykonujemy na podłożu... (Mueller-Hintona).

9. Tetracykliny mają... (szerokie spektrum; NIE działają na L. pneumophila)

10. Chinolony nowe - wybierz z testu.

11. Chinolony stare - wybierz z testu.

BAKTERIE:

1. Bakterie - wielkość mierzymy w... (μm).

2. Nazwać po łacinie: gronkowce, paciorkowce, pałeczki.

3. Metoda Grama jest metodą... (negatywną/pozytywno-negatywną/żadne ww)

4. Kolejność barwienia w metodzie Grama.

5. Mycobacterium tuberculosis rośnie na podłożu... (Loewensteina-Jensena) i barwi się metodą... (Ziehl-Neelsena).

6. Budowa ściany komórkowej bakterii G (-).

7. Co to jest sterylizacja?

8. Działanie promieniowania UV na kom. bakteryjną.

WIRUSY:

1. Metody klasyfikacji wirusów.

2. Efekt cytopatyczny - wyjaśnić.

3. Co to jest lizogenia?

4. Acyklowir działa na...

5. Wirus HDV jest wirusem ułomnym bo...

6. Wirus grypy po łacinie to... (Influenzae virus).

7. Zapalenie wątroby powodują wirusy...

8. Interferon α działa najbardziej przeciwwirusowo i wydzielają go k-ki...

BAKTERIE, - 2:

1. Wymnień 2 funkcje IL-2.

2. Co to jest LPS (lipopolisacharyd) i jakie ma znaczenie (endotoksyna bakterii G(-)).

3. Wym. 3 beztlenowce w przewodzie pokarmowym.

4. Co to jest NBT? - bakteriobójcza rola fagocytów.

5. Czynniki zjadliwości: C. botulinum - endotoksyna, Proteus - egzotoksyna, Klebsiella - śluz.

6. Flora fizjologiczna to: bakterie/wirusy/grzyby.

7. Aktywacja ukł. dopełniacza drogą alternatywną.

25

barba®

— 25 —

---