1. Pojęcie i systematyka części szczegółowej prawa administracyjnego

2. Zakres przedmiotowy i podmiotowy materialnego prawa administracyjnego

3. Pojęcie i rodzaje sytuacji administracyjno prawnej

4. Istota i elementy stosunku administracyjno prawnego

5. Rodzaje stosunku administracyjno prawnego

6. Podstawy nawiązania stosunku administracyjno prawnego

7. Źródła stosunku administracyjno prawnego a uprawnienia organów administracji

8. Istota publicznych praw podmiotowych

9. Interes prawny i faktyczny

10. Rodzaje publicznych praw podmiotowych

11. Ingerencja administracji publicznej w publiczne prawa podmiotowe

12. Ciężary i świadczenia publiczne a obowiązki prawne

13. Rodzaje świadczeń publicznych

14. Pojęcie i rodzaje rzeczy publicznych

15. Zasady korzystania z dóbr powszechnego użytku

16. Pojęcie, reżimy przykłady obszarów specjalnych

17. Model kontroli przestrzegania prawa administracyjnego

18. Skutki kontroli przestrzegania prawa administracyjnego

19. Cechy kontroli przestrzegania prawa administracyjnego

20. Pojęcie i rodzaje aktu administracyjnego

21. Akt administracyjny jako wynik stosowania prawa i rodzaje aktu

22. Etapy i cechy stosowania prawa administracyjnego

23. Akt administracyjny jako akt prawny i jego moc obowiązująca

24. Tzw. niekaty i akty pozorne

25. Alternatywne dla aktu administracyjnego formy działania administracji publicznej

26. Czynności materialno-techniczne i ich rodzaje

27. Administracyjny status obywatela — obywatelstwo polskie

28. Prawo o zgromadzeniach

29. Zbiórki publiczne

30. Fundacje i stowarzyszenia

31. Cudzoziemcy

32. Dowody osobiste i paszporty

33. Ewidencja ludności i obowiązki meldunkowe

34. Akty stanu cywilnego

35. Administracyjno prawna reglamentacja tzw. wolnych zawodów

36. Korzystanie z rzeczy powszechnego użytku

37. Ciężary publiczne - świadczenia osobiste i rzeczowe

38. Organizacja i zadania policji oraz straży gminnych

39. Administracyjno- prawne ograniczenia wolności budowlanej

40. Administracyjno- prawna ingerencja w prawa własności dla nieruchomości - wywłaszczenie nieruchomości

41. Informacja publiczna, dane osobowe, informacje niejawne

42. Służba cywilna

43. System szkolnictwa w RP

44. Szkolnictwo wyższe w RP

45. Muzea, działalność kulturalna oraz ochrona dóbr kultury

46. Broń i amunicja (rodzaje pozwolenia nadzór)

47. Zmiana imion i nazwisk

48. Ordery i odznaczenia

49. Stany nadzwyczajne

Czynności materialno-techniczne i ich rodzaje

Czynności materialno-techniczne są to te działania z zakresu administracji, które bezpośrednio nie wywołują skutków prawnych; są to działania organów administracji, które będąc czynnościami faktycznymi, oparte są na wyraźnej podstawie prawnej (generalnej lub konkretnej) i wywołują konkretne skutki prawne (np. zajęcie rzeczy ruchomej przez poborcę skarbowego, zatrzymanie przez policjanta obywatela popełniającego wykroczenie <-każde z tych działań może być realizowane jedynie na postawie upoważnienia mającego postać aktu normatywnego (uprawnienie do zatrzymania osoby, która popełniła wykroczenie) albo aktu administracyjnego, np. w formie pozwolenia na dokonanie rozbiórki budynku.

Cechą charakterystyczną czynności mat.-tech. jest:

- wywołanie określonych skutków prawnych drogą działań faktycznych, a nie poprzez tworzenie nowych norm w porządku prawnym.

- obywatele muszą się im podporządkować, jest to ich prawny obowiązek

-są to formy władcze.

Różnica między czynnościami mat.-tech., a aktami administracyjnymi/normatywnymi:

-czynności te są działaniami faktycznymi, w postaci rzeczywistych zdarzeń

-nie pojawiają się jako normy postępowania oraz

-nie powodują powstania żadnej takiej normy.

Rodzaje:

-wewnętrzne - obejmują wszystkie czynności znajdujące zastosowanie w sferze wewnętrznej działalności administracji (czynności dotyczące wykonywania poleceń służbowych w organie administracyjnym, np. sporządzanie sprawozdań, statystyk, czynności kancelaryjne). Podstawą ich działania są przepisy wewnętrzne dotyczące organizacji wewnętrznej urzędów (prawo wewnętrzne).

-zewnętrzne - obejmują działania skierowane przez organ administracji na zewnątrz, w stosunku do adresatów niepodporządkowanych służbowo, ani organizacyjnie. Podstawa prawna działania: akty normatywne o charakterze źródeł prawa albo akty administracyjne ostateczne.

2. Administracyjny status obywatela — obywatelstwo polskie

1. Obywatelstwo - więź prawna (węzeł prawny) między jednostką (osobą fizyczną) a państwem, z której to więzi wynikają określone wzajemne uprawnienia i obowiązki tych podmiotów; to stan prawny; instytucja prawa publicznego

- instytucja prawna, czyli ukształtowana przepisami prawa

- na regulację prawną obywatelstwa polskiego składa się ogól norm prawa powszechnie obowiązującego, których przedmiotem są zagadnienia dotyczące ogólnych zasad prawa o obywatelstwie polskim, sposobów nabywania i utarty obywatelstwa. (ustawa z dnia 15.02.1962r. o obywatelstwie polskim)

2. Zasady ogólne prawa o obywatelstwie polskim

-uznanie prawa krwi za podstawowy sposób nabywania obywatelstwa polskiego (Konstytucja RP), nabycie obywatelstwa przez dzieci, których rodzice posiadają obywatelstwo polskie (naturalizacja)

- dopuszczenie przez ustawodawcę innych możliwości nabywania obywatelstwa polskiego

-zaliczenie problematyki obywatelstwa do materii ustawowej (czyli podstawą prawną nabycia obywatelstwa może być tylko przepis ustawy)

- obywatel nie może utracić obywatelstwa, ale może się go zrzec; węzeł obywatelstwa jest względnie trwały

-jedyną konstytucyjnie wyrażoną formą utraty obywatelstwa jest oświadczenie woli złożone przez obywatela ; zgodę wyraża prezydent RP (on też nadaje obywatelstwo)

-zasada ciągłości obywatelstwa - osoba, która nabyła obywatelstwo nie traci go w związku z uchyleniem przepisu, na podstawie którego stała się obywatelem

-wyłączność obywatelstwa polskiego w polskim prawie i przed polskimi organami - prawo obywatela polskiego do posiadania innego obywatelstwa, przy zastrzeżeniu, że nie można go uważać za obywatela innego państwa (uważa się go za cudzoziemca)

-zasada równouprawnienia małżonków w zakresie obywatelstwa - zawarcie związku małżeńskiego przez obywatela polskiego z osobą, nie będącą obywatelem polskim, nie powoduje zmian w obywatelstwie małżonków, zmiana obywatelstwa przez jednego małżonka nie pociąga zmiany obywatelstwa przez małżonka drugiego

-CUDZOZIEMIEC - każdy, kto nie ma obywatelstwa polskiego

b) Nabycie obywatelstwa polskiego (ze względu na konstrukcję na jakiej są oparte te sposoby nabycia):

> ex lege

-przez urodzenie (ius soli - prawo ziemi, zasada pochodzenia i ius sangunis - prawo krwi, zasada terytorialna >> gdy rodzice dziecka są obywatelami polskimi, gdy jedno z nich nim jest, a drugie ma obywatelstwo nieznane bądź nieokreślone, bądź nie posiada żadnego oraz gdy jedno z rodziców posiada obywatelstwo polskie, a drugie posiada innego państwa: tutaj wybór obywatelstwa innego państwa dla dziecka=utrata o. polskiego)

-znalezienie (ius soli)

-repatriację (osoba przybywająca do RP na podstawie wizy wjazdowej w celu repatriacji z zamiarem osiedlenia się na stałe, nabywa obywatelstwo polskie z dniem przekroczenia granicy; decyzja konsula)

-uznanie za repatrianta (kompetencja wojewody; nabycie obywatelstwa z dniem, w którym decyzji administracyjna o uznaniu za repatrianta stała się ostateczna)

>na podstawie aktu indywidualnego

-nadanie obywatelstwa (naturalizacja; podstawowy sposób nabywania obywatelstwa przez cudzoziemców; dotyczy osób, które mają obywatelstwo innego państwa (nie dotyczy apatrydów i osób o nieokreślonym obywatelstwie); można im nadać obywatelstwo gdy: złożą stosowny wniosek za pośrednictwem wojewody i konsula, zamieszkują w Polsce na podstawie zezwolenia na osiedlenie się co najmniej 5 lat; nadanie przez prezydenta- postanowieniem;

-uznanie za obywatela (dot. osób o nieokreślonym obywatelstwie oraz apatrydów, którzy złożą stosowny wniosek do wojewody oraz zamieszkują w RP co najmniej 5 lat na podstawie zezwolenia na osiedlenie się < warunki te maja charakter bezwzględny i muszą być spełnione łącznie; uznanie następuje w formie decyzji adm. wojewody

>przez złożenie oświadczenia woli i jego przyjęcie przez właściwy organ (tzw. formy uproszczone)

Należy spełnić 2 przesłanki:

-złożyć oświadczenie woli nabycia o. PL przez osobę uprawnioną oraz

-organ właściwy adm. publicznej musi przyjąć te oświadczenie w formie decyzji adm. (przez wojewodę)

-opcja (reintegracja) - dotyczy osób, które utraciły obywatelstwo w wyniku decyzji ich rodziców, ew. orzeczenia sądu; termin złożenia oświadczenia: biegnie od dnia osiągnięcia przez osobę 16 lat, a kończy się z upływem 6 mscy od dn. osiągnięcia pełnoletności

-uproszczona naturalizacja - dot. cudzoziemców, którzy pozostają w zawiązku małżeńskim z obywatelem polskim min. 3 lata oraz udzielono im zezwolenia na osiedlenie się; złożenie oświadczenia woli nabycia o. PL w terminie 6 mscy od uzyskania zgody na osiedlenie się w RP albo 3 lat i 6 mscy od dni zawarcia związku małżeńskiego

-reintegracja - powrót do obywatelstwa osobom, które utraciły je przez nabycie obywatelstwa obcego wskutek zawarcia małżeństwa z cudzoziemcem lub w związku z zawarciem takiego małżeństwa; przysługuje osobom, które wyrażają chęć nabycia o. PL po ustaniu tego małżeństwa lub jego unieważnieniu; only for women ;>;

c) Utrata obywatelstwa PL:

-poprzez opcję (wskutek decyzji rodziców o nie nadaniu o. PL ich dziecku ,ew. na mocy orzeczenia sądu; przesłanki: w momencie urodzenia się dziecka 1 z jego rodziców jest o. PL, a drugie obywatelem innego państwa oraz w terminie 3 mscy od dnia urodzenia dziecka rodzice złożą zgodne oświadczenie woli o wyborze dla dziecka o. państwa obcego, którego obywatelem jest 1 z rodziców przed wojewodą lub konsulem)

-zrzeczenie się o. - na wniosek obywatela, po uzyskaniu zgody przez prezydenta RP, do wniosku załącza się dokument potwierdzający posiadanie obywatelstwa innego państwa; dowodem zrzeczenia się jest zaświadczenie Szefa Kancelarii Prezydenta RP.

3. Prawo o zgromadzeniach

1. Zgromadzenie to zgrupowanie co najmniej 15 osób. o charakterze pokojowym, zwołane w celu wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska.

2. Zgromadzenie publiczne - zgromadzenie zorganizowane na otwartej przestrzeni dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób.

>Konstytucja przyznaje każdemu wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestnictwa w nich.

3. Ograniczenia wolności gromadzenia:

- ustawy w zakresie niezbędnym do ochrony bezpieczeństwa państwowego lub porządku publicznego oraz ochrony zdrowia i moralności publicznej albo praw i wolności innych osób oraz ochrony Pomników Zagłady (tereny byłych hitlerowskich obozów zagłady)

-zakaz obycia zgromadzeń, których cel lub odbycie sprzeciwiają się ustawom lub naruszają przepisy karne oraz zagrażają życiu, zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach

4. Uczestnicy

-każdy, z wyjątkiem osób posiadających broń, materiały wybuchowe, inne niebezpieczne narzędzia

5. Organizatorzy

-osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych

-osoby prawne

-inne organizacje

-grupy osób (również posiadające pełną zdolność do czynności prawnych)

6. Nadzór organów administracji

-szczególnie nad zgromadzeniami publicznymi

-kompetencja organów gminy (w ramach zadań zleconych)

-mogą delegować na zgromadzenie swego przedstawiciela/li. który w określonych sytuacjach może zastosować środek restrykcyjny w postaci rozwiązania zgromadzenia (wcześniej zobowiązany jest ostrzec przewodniczącego-3krotnie)

-rozwiązanie- w drodze decyzji ustnej, ogłoszonej przewodniczącemu w obecności zgromadzonych

-decyzje w formie pisemnej dostarcza się organizatorowi w ciągu 24h od jej podjęcia

-prawo odwołania się od decyzji (do wojewody, w ciągu 3 dni)

7. Organizacja

-wymóg zawiadomienia organu gminy właściwego ze względu na miejsce zgromadzenia bez potrzeby uzyskiwania zezwolenia

-zawiadomienie należy przedłożyć organowi gminy (wójt, burmistrz) najpóźniej 3 dni, a najwcześniej 30 dni przed dniem zgromadzenia

8. Przebieg zgromadzenia

-powinno mieć swojego przewodniczącego (organizator, osoba wyznaczona przez organizatora lub uczestników zgromadzenia)

-przewodniczący odpowiada za sprawny pod względem technicznym i organizacyjnym przebieg zgromadzenia, a także za przebieg zgodny z prawem

-przewodniczącemu w związku z tym przysługują określone środki prawne: prawo żądania opuszczenia przez daną osobę zgromadzenia, prawo otrzymania pomocy od policji, straży miejskiej, możliwość rozwiązania zgromadzenia

4. Zbiórki publiczne

1. ZBIÓRKA PUBLICZNA -to wszelkie publiczne zbieranie ofiar (wszelkie dobrowolne świadczenie) w gotówce lub naturze na pewien z góry określony cel. Za zbiórkę publiczną mogą więc zostać uznane wszelkiego rodzaju apele o składanie dobrowolnych datków na rzecz wskazanych w apelu podmiotów, skierowanie do bliżej nieokreślonych adresatów.

2. Cel zbiórki

Musi być ściśle określony przez przeprowadzającego zbiórkę i spełniać łącznie następujące warunki:

> godny poparcia ze względu na interes publiczny, a więc przede wszystkim cel religijny ,państwowy, oświatowy, zdrowotny, kulturalno-społeczny lub społeczno-opiekuńczy,

> zgodny z prawem,

> zgodny ze statutem stowarzyszenia lub organizacji, bądź z aktem organizacyjnym komitetu.

>>zakaz organizowania zbiórek w interesie własnym

3. Formy zbiórki

• w gotówce:

-wpłata na konto

-zbieranie kasy do puszek

-sprzedaż cegiełek wartościowych

-sprzedaż przedmiotów i usług

• inne:

-ofiary w naturze

-„domokrążne” zbieranie ofiar

-zbiórka listowna

-telefoniczne, internetowe, smsowe

4. KTO MOŻE UBIEGAĆ SIĘ O POZWOLENIE?

> stowarzyszenia zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym,

> organizacje, posiadające osobowość prawną (np. fundacje),

> komitety organizowane do przeprowadzenia określonego celu

5. KTO WYDAJE POZWOLENIE?

Jednak, jeżeli zebrane podczas zbiórki ofiary mają być zużyte za granicą państwa to o wydanie pozwolenia należy się zwrócić nie do w/w organów, ale do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, który wydaje pozwolenie za zgodą Ministra Spraw Zagra­nicznych i Ministra Finansów.

>>Pozwolenie wydawane jest zawsze w drodze decyzji administracyjnej.

6. TRYB UBIEGANIA SIĘ O ZEZWOLENIE

Należy złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na przeprowadzenie zbiórki publicznej do odpowiedniego organu z załącznikami:

> planem przeprowadzenia zbiórki, który określa:

- obszar, na którym ma być prowadzona,

- cel, na jaki mają być przeznaczone datki,

- formy, w jakich będzie prowadzona,

- termin rozpoczęcia i termin zakończenia zbiórki,

> w przypadku stowarzyszenia/fundacji - wyciągiem z Krajowego Rejestru Sądowego stwierdzającym istnienie stowarzyszenia/fundacji i kopią statutu stowarzyszenia/fundacji podpisaną przez osoby uprawnione do reprezentowania tej instytucji,

> w przypadku komitetu - poświadczoną, za zgodność z oryginałem, kopię protokołu zebrania założycielskiego tego komitetu,

> w przypadku prowadzenia zbiórki publicznej w formie dobrowolnych wpłat na konto bankowe - kopią dokumentu stwierdzającego powstanie i nadanie numeru takiemu kontu.

Na wniosku należy przykleić znaczek opłaty skarbowej o wartości 5 zł, a na każdy z załączników po 0,50 zł.

Wniosek z załącznikami należy złożyć osobiście lub przesłać pocztą.

7. OSOBY PRZEPROWADZAJĄCE ZBIÓRKĘ

Osoby przeprowadzające zbiórkę to ci, którzy przeprowadzają zbiórkę w sensie organiza­cyjnym, należy odróżniać je od przeprowadzającego zbiórkę, czyli instytucji, która uzyskała pozwolenie i na rzecz której działają.

- członkowie instytucji, która otrzymała pozwolenie oraz osoby przez instytucje imiennie zaproszone (małoletni powyżej 16 roku życia, inni małoletni, jeżeli przeprowadzają zbiórkę na rzecz organizacji pożytku pod nad­zorem osób pełnoletnich - wolontariuszy)

- członkowie instytucji, mających cele pokrewne oraz osoby przez te instytucje imiennie zaproszone.

>osoby muszą posiadać przy legitymację

>przeprowadzenie zbiórki jest nieodpłatne

8. Nadzór organu administracji w zakresie:

> zgodności prowadzenia zbiórki publicznej z udzielonym pozwoleniem,

> przestrzegania warunków i sposobów prowadzenia zbiórki publicznej,

> ochrony bezpieczeństwa powszechnego, porządku publicznego, dóbr pozyskanych z ofiarności publicznej oraz dóbr osobistych obywateli,

> sposobu zużytkowania zebranych ofiar.

9. sankcje związane z naruszeniem przebiegu zbiórki

Ukarany grzywną zo­stanie każdy, kto:

a) organizuje bądź przeprowadza zbiórkę publiczną:

> bez zezwolenia - wtedy obligatoryjnie orzeka się przepadek przedmiotów i pieniędzy uzyskanych ze zbiórki, nawet jeśli zostały one już przekazane przez sprawcę innej osobie lub instytucji albo nabyto za nie jakieś rzeczy,

> wbrew warunkom zezwolenia - orzeczenie przepadku przedmiotów uzyskanych ze zbiórki jest fakultatywne.

b) podżega (namawia) lub udziela pomocy organizującemu bądź przeprowadzającemu.

10. Zbiórki na, których organizację nie jest wymagane pozwolenie

> do zbiórek, przeprowadzanych w drodze loterii pieniężnych lub fantowych, jeżeli zbiórki te nie są przeprowadzane w miejscach publicznych,

> do zbiórek, przeprowadzanych w lokalach prywatnych wśród grona osób „znajomych osobiście przeprowadzającym zbiórkę”

> do zbiórek wśród młodzieży szkolnej w lokalach szkolnych, odbywających się na pod­stawie pozwolenia władz szkolnych,

> do zbiórek koleżeńskich w lokalach urzędów publicznych na cele godne poparcia, od­bywających się na podstawie pozwolenia przełożonego urzędu.

5. Fundacje i stowarzyszenia

1. Fundacja - forma prawna organizacji pozarządowej, której istotnym substratem jest kapitał przeznaczony na określony cel oraz statut zawierający reguły dysponowania tym kapitałem..

-jest osobą prawną typu zakładowego, a więc - w odróżnieniu od np. stowarzyszeń, związków zawodowych, partii- nie ma członków jest bezosobowa)

-posiada osobowość prawną

- może być ona ustanowiona dla realizacji społecznie lub gospodarczo użytecznych celów zgodnych z podstawowymi interesami RP (np. ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna)

- Środki na swoją działalność fundacja czerpie z własnego majątku, ofiarności publicznej lub działalności gospodarczej

- Jest bardziej niezależna niż korporacja od osób fizycznych

-o celu, majątku, zasadach działania decyduje jej twórca

- przysługuje im status organizacji społecznych oraz

-prawo uczestnictwa w postępowaniach administracyjnych na prawach strony i

-prawo do składania skarg do sądów administracyjnych w sprawach dotyczących innych osób

>>W Polsce podstawowym aktem prawnym regulującym problematykę fundacji, ich zakładania i funkcjonowania jest ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach

b) Powstawanie fundacji

- fundację może założyć każda osoba fizyczna nie zależnie od jej obywatelstwa i miejsca zamieszkania

-również osoba prawna mająca siedzibę w Polsce lub za granicą

-siedziba fundacji powinna znajdować się na terytorium RP

>>Założenie fundacji:

1. złożenie przez fundatora w formie aktu notarialnego oświadczenia o powołaniu fundacji (akt fundacyjny), możliwe jest również ustanowienie fundacji w testamencie (bez formy aktu notarialnego)

-Akt fundacyjny powinien zawierać obligatoryjnie następujące elementy:
* nazwę i siedzibę fundacji,

* cel i zakres działania fundacji,

* składniki majątkowe przeznaczone na fundusz założycielski (jeżeli fundacja zamierza prowadzić działalność gospodarczą, jej fundusz założycielski powinien być wyższy niż 1000 zł),

* imiona i nazwiska oraz pozostałe dane osobowe fundatorów.

2. sporządzenie statutu (forma pisemna)
-Statut powinien określać między innymi następujące elementy:
* nazwę fundacji * cele i zasady fundacji, * siedzibę i majątek, * formy i zakres działalności fundacji, * skład i organizację zarządu, * sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków

3. wniosek o zarejestrowanie fundacji (złożony na urzędowym formularzu do właściwego Sądu Rejonowego - Sądu Gospodarczego, Wydziału Krajowego Rejestru Sądowego wraz ze wszystkimi niezbędnymi załącznikami.

4. nadanie nr REGON (wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej- w ten sposób fundacja otrzyma numer REGON)

Po uzyskaniu go organizacja obowiązana jest złożyć wniosek o wpis numeru REGON do KRS.

3. Stowarzyszenia jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o charakterze niezarobkowym, samodzielnie określa swoje cele, programy działania

-opiera swoją działalność na pracy społecznej swych członków

-ma prawo uchwalać akty wewnętrzne dotyczące jego działalności

-zasada wolności zrzeszania się obywateli w stowarzyszeniach (Konstytucja RP)

-zakaz istnienia stowarzyszeń przyjmujących zasadę bezwzględnego posłuszeństwa ich członków wobec władz stowarzyszeń

d) członkowie stowarzyszenia

-osoby fizyczne (obywatel polski, pełna zdolność do czynności prawnych, pełnia praw publicznych, małoletni od 16 do 18 lat mogą być członkami, ale nie mogą wchodzić w skład zarządu, poniżej 16 lat - za zgodą przedstawiciela ustawowego)

-cudzoziemcy - mający miejsce zamieszkania w RP na postawie zezwolenia na osiedlenie się mogą być członkami stowarzyszeń, mogę je też tworzyć; nie mający miejsca zamieszkania w RP - mogą być członkami, nie mogą ich tworzyć

-osoby prawne tylko w charakterze członków wspierających

-możliwość tworzenia związków stowarzyszeń (conajm. 3 stowarzyszenia. członkami związków mogą być inne osoby prawne)

e) rodzaje stowarzyszeń

-zwykłe i rejestrowe (właściwe)

-krajowe i międzynarodowe (bez ograniczeń dla cudzoziemców)

f) Stowarzyszenia rejestrowe

-utworzone przez co najmniej 15 osób

-obowiązek wpisu do KRS

-obowiązkowe uchwalenie statutu i wybór komitetu założycielskiego

>>powstanie:

1. złożenie wniosku do sądu rejestrowego (okręgowego) o rejestrację (wraz ze statutem, protokołem z wyboru komitetu założycielskiego i info o tymczasowej siedzibie stowarzyszenia)

2. sąd okręgowy orzeka w formie postanowienia o zarejestrowaniu bądź nie

-w przypadku decyzji pozytywnej stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną

3. wpis do KRS= możliwość rozpoczęcia działalności

g) Władze

-walne zebranie (zebranie delegatów)

-zarząd

-organ kontroli wewnętrznej (komisja rewizyjna)

h) Majątek

-ze składek członkowskich

-spadków

-zapisów

-dochodów z własnej działalności gospodarczej lub majątku stowarzyszenia

-ofiarności publicznej

-dotacje

i) Nadzór

>administracyjny (wojewoda - działalność stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego oraz starosta właściwy miejscowo dla siedziby stow. - pozostałe stowarzyszenia)

-prawo żądania dostarczania przez zarząd stow. odpisów uchwał walnego zebrania członków

-żądanie od władz stow. niezbędnych wyjaśnień

>sądowy (działa na wniosek wojewody lub prokuratora)

-udzielają upomnień władzom stow.

-uchylenie niezgodnej z prawem uchwały władz stow.

-rozwiązanie stow.

k) Stowarzyszenia zwykłe

-brak osobowości prawnej

-mogą je założyć conajm. 3 osoby

-działa na podstawie regulaminu

-nie podlega rejestracji (obowiązek poinformowania organu nadzorującego o powstaniu takiego stow.)

-nie może powoływać związków stow.

-nie może prowadzić działalności gospodarczej

-nie może przyjmować darowizn, spadków, zapisów, dostawać dotacji

-nie może korzystać z ofiarności publicznej

-środki uzyskuje tylko ze składek członkowskich

l) Zrzeszenia (działają na podstawie odrębnych przepisów niż stowarzyszenia i fundacje)

-kluby łowieckie, sportowe

-związki sportowe

-Polski Czerwony Krzyż

-związki zawodowe i pracodawców

6. Dowody osobiste i paszporty

1. Dowód osobisty - dokument stwierdzający tożsamość osoby i poświadczający obywatelstwo

-jego posiadanie jest obowiązkowe (dla osoby powyżej 18 r.ż., wyjątkowo po 15; ma prawo uzyskać osoba po 13 r.ż.)

-blankiety dowodów osobistych produkowane są przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych S.A..

-wydaje organ wykonawczy gminy w ramach zadań zleconych

b) Paszport - dokument urzędowy uprawniający do przekraczania granicy i pobytu za granicą; poświadcza polskie obywatelstwo i tożsamość osoby.

-wydaje się po ukończeniu 5 r.ż., wyjątkowo przed

-organ kompetentny do wydawania: wojewoda, za granicą - konsul

-traci ważność po 10 latach

c) Rodzaje paszportów:

-paszport

-tymczasowy

-dyplomatyczny

-służbowy MZS (wydaje MSZ)

7. Ewidencja ludności i obowiązki meldunkowe

1. Ewidencja ludności to zespół działań podejmowanych w ramach administracji publicznej nakierowanych na rejestrację danych o osobach fizycznych

-system ewidencji opiera się na instytucji obowiązku meldunkowego

>>obowiązek meldunkowy dotyczy wszystkich osób przebywających na terytorium RP, z wyjątkiem personelu dyplomatycznego i konsularnego państw obcych, członków ich rodzin i innych osób zwolnionych z wykonywania tego obowiązku na mocy umów/zwyczajów międzynarodowych ;-[

-obow. meldunkowy obejmuje:

• zameldowanie i wymeldowanie się z miejsca pobytu czasowego lub stałego,

• zameldowanie o urodzeniu dziecka

• o zmianie stanu cywilnego

• o zgonie osoby

-zgłoszenia dokonuje się w USC

b) Wymogi meldunku

-przebywanie o określonym miejscu więcej niż 3 doby (w przypadku hoteli, szpitali, internatu - w ciągu 24h, za pośrednictwem administracji jednostki)

-turyści - obow. meldunku, jeżeli ich pobyt przekracza 30 dni

-uczestnicy kolonii, campingów - zwolnienie z obow. meldunkowego jeżeli pobyt czasowy nie przekracza 30dni

-osoby opuszczające miejsce stałego zamieszkania powinny się wymeldować

c) Zameldowanie czasowe:

-do 3 miesięcy

- po przekroczeniu tego terminu obowiązek meldunku stałego (nie dot. pobytu w celu leczenia/kształcenia)

-obowiązek zgłoszenia właściciela lokalu/dozorcy/administracji domu (na wsiach - sołtys), w którym przebywa osoba niezameldowana

8. Akty stanu cywilnego

1. Akt stanu cywilnego jest to pojedynczy wpis w księdze stanu cywilnego, który rejestruje stan cywilny osoby poprzez urzędowe odnotowanie określonych zdarzeń;

-stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdzonych, ich niezgodność z prawdą może być udowodniona jedynie w postępowaniu sądowym.

b) Rodzaje aktów stanu cywilnego:

• akt urodzenia;

• akt małżeństwa

• akt zgonu.

• c) Księgi stanu cywilnego, do których wpisuje się akty stanu cywilnego, prowadzi się w urzędach stanu cywilnego. Urzędy stanu cywilnego wchodzą w skład urzędu gminy.

> Z ksiąg stanu cywilnego wydaje się:

• odpisy zupełne i skrócone aktów stanu cywilnego,

• zaświadczenia o dokonanych w księgach stanu cywilnego wpisach lub o ich braku,

• zaświadczenia o zaginięciu lub zniszczeniu księgi stanu cywilnego.

> Odpisy oraz zaświadczenia wydaje się na wniosek:

• sądu lub innego organu państwowego;

• osoby, której stan cywilny został w akcie stwierdzony;

• jej wstępnego, zstępnego, rodzeństwa, małżonka lub przedstawiciela ustawowego;

• innych osób, które wykażą w tym interes prawny;

• organizacji społecznej (interes społeczny);

• zaświadczenie o zaginięciu lub zniszczeniu księgi stanu cywilnego- na wniosek innych zainteresowanych osób.

• Zmiany w aktach stanu cywilnego

- nie można dokonywać żadnych zmian, chyba że ustawa stanowi inaczej (zasada trwałości aktów stanu cywilnego).

>> wyjątki

• Wzmianka dodatkowa

• Oczywisty błąd pisarski

• Błędne lub nieścisłe zredagowanie

• Uzupełnienie aktu stanu cywilnego

• Unieważnienie aktu stanu cywilnego
  Akt stanu cywilnego podlega unieważnieniu z następujących powodów:

• stwierdza zdarzenie niezgodne z prawdą;

• uchybienia powstałe przy sporządzeniu aktu zmniejszają jego moc dowodową;

• istnieją dwa akty stwierdzające to samo zdarzenie.

• e) Akt urodzenia

• Właściwość organów

• Urodzenie dziecka należy zgłosić w ciągu 14 dni od dnia urodzenia w urzędzie stanu cywilnego właściwym ze względu na jego miejsce urodzenia.

• Jeżeli dziecko urodziło się na polskim statku morskim lub powietrznym, takie zdarzenie rejestruje się w urzędzie stanu cywilnego właściwym dla dzielnicy Śródmieścia miasta stołecznego Warszawy.

• Jeżeli żadne z rodziców dziecka nie ma miejsca zamieszkania na obszarze właściwości urzędu stanu cywilnego, na terenie którego nastąpiło urodzenie dziecka, zgłoszenia urodzenia można dokonać w urzędzie stanu cywilnego miejsca zamieszkania rodziców lub jednego z nich.

• Osoby zobowiązane do zgłoszenia urodzenia dziecka

• Ojciec dziecka;

• Matka dziecka, jeżeli jej stan zdrowia na to pozwala;

• Inna osoba obecna przy porodzie;

• Lekarz albo położna;

• zakład opieki zdrowotnej, jeżeli urodzenie dziecka w nim nastąpiło

• Dokumenty konieczne do sporządzenia aktu urodzenia

• Pisemne zgłoszenie urodzenia dziecka wystawione przez lekarza, położną lub zakład opieki zdrowotnej.

• Skrócony odpis aktu małżeństwa, jeżeli rodzice dziecka pozostają w związku małżeńskim.

• Skrócony odpis aktu urodzenia, skrócony odpis aktu małżeństwa z adnotacją o rozwodzie, skrócony odpis aktu zgonu współmałżonka - jeżeli matka dziecka jest odpowiednio: panną, rozwódką lub wdową.

• f) Akt małżeństwa

• >> zawartego przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego.
  - sporządza się niezwłocznie po jego zawarciu.

• >> Akt małżeństwa wyznaniowego wywołującego skutki cywilno-prawne.
  Podstawą sporządzenia aktu małżeństwa zawartego przed duchownym jest przekazanie przez duchownego - kierownikowi urzędu stanu cywilnego właściwemu ze względu na miejsce zawarcia małżeństwa - zaświadczenia stwierdzającego, że oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński zostały złożone w jego obecności. Zaświadczenie to podpisują: duchowny, małżonkowie i dwaj pełnoletni świadkowie. Powyższe zaświadczenie wraz z zaświadczeniem wystawionym przez kierownika urzędu stanu cywilnego stwierdzającym brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa duchowny przekazuje do urzędu stanu cywilnego przed upływem 5 dni od zawarcia małżeństwa.

• >> zawartego przed konsulem.
  - konsul sporządza protokół stwierdzający złożenie przez przyszłych małżonków oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński;

• -protokół, podpisany przez małżonków, świadków i konsula, stanowi podstawę do sporządzenia aktu małżeństwa w polskich księgach stanu cywilnego. W tym celu protokół wraz z zapewnieniami osób wstępujących w związek małżeński, że nie wiedzą o istnieniu okoliczności wyłączających zawarcie przez nie małżeństwa, oraz z oświadczeniem o nazwisku (nazwiskach), które będą nosić po jego zawarciu, a także o nazwisku dzieci zrodzonych z tego małżeństwa - konsul przesyła niezwłocznie do urzędu stanu cywilnego m.st. Warszawy.

• g) Akt zgonu

• Właściwość organów

• Zgon osoby rejestruje się w urzędzie stanu cywilnego miejsca tego zdarzenia.

• W razie stwierdzenia zgonu lub uznania za zmarłego w postępowaniu sądowym albo w razie zgonu na polskim statku morskim lub powietrznym, zgonu żołnierza w czynnej służbie wojskowej i innej osoby przydzielonej do jednostki wojskowej, poległych lub zmarłych w związku z działaniami wojennymi - zgon rejestruje się w urzędzie stanu cywilnego właściwym dla dzielnicy Śródmieścia miasta stołecznego Warszawy.

• W wyjątkowych wypadkach zgłoszenia zgonu można dokonać w urzędzie stanu cywilnego ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego lub miejsca jego pochowania.

- Zgon osoby należy zgłosić najpóźniej w ciągu 3 dni od dnia zgonu. Jeśli zgon nastąpił wskutek choroby zakaźnej, zgłoszenie powinno nastąpić w ciągu 24 godzin od zgonu.

• Osoby zobowiązane do zgłoszenia zgonu

• Małżonek lub dzieci zmarłego;

• Najbliżsi krewni lub powinowaci;

• Osoby zamieszkałe w lokalu, w którym nastąpił zgon;

• Osoby, które były obecne przy zgonie lub naocznie się o nim przekonały;

• Administrator domu, w którym nastąpił zgon;

• Jeżeli zgon nastąpił w szpitalu lub innym zakładzie, do jego zgłoszenia obowiązany jest szpital lub zakład.

• Dokumenty konieczne do sporządzenia aktu zgonu

• Wystawiona przez lekarza karta zgonu.

• Dowód osobisty zmarłego ( w przypadku cudzoziemca -paszport).

9. Administracyjno prawna reglamentacja tzw. wolnych zawodów

a) brak normatywnej definicji

- Osoby wykonujące wolny zawód mogą być zobowiązane w drodze ustawy do przynależności do odpowiedniego samorządu zawodowego.

Obecnie istnieją następujące samorządy zawodów zaufania publicznego= wolne zawody

• adwokatów,

• aptekarzy,

• architektów,

• biegłych rewidentów,

• doradców podatkowych,

• diagnostów laboratoryjnych,

• inżynierów budownictwa,

• komorników,

• kuratorów sądowych,

• lekarzy i lekarzy dentystów,

• lekarzy weterynarii,

• notariuszy,

• pielęgniarek i położnych,

• psychologów

• radców prawnych

• rzeczników patentowych

• urbanistów

2. Cechy wolnego zawodu:

• wysokie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe

• czynności zawodowe wykonywane osobiście;

• szczególną więź o charakterze osobistym między wykonawcą, a odbiorcą świadczenia opartą na zaufaniu a nie tylko na wiedzy i kompetencjach,

• wysoki poziom moralny wykonawcy, wynikający z etosu zawodowego;

• samodzielność i niezależność w podejmowaniu decyzji;

• osobistą odpowiedzialność za należyte wykonanie świadczenia (zarówno materialną, jak i korporacyjną).

c) Wolnym zawodem w rozumieniu ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - jest pozarolnicza działalność gospodarcza wykonywana osobiście przez

• lekarzy,

• lekarzy dentystów,

• lekarzy weterynarii,

• techników dentystycznych,

• felczerów,

• pielęgniarki,

• położne,

• architektów,

• tłumaczy,

• nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny,

- jeśli działalność ta nie jest wykonywana na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej;

- za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu.

d) Kodeks spółek handlowych określa listę zawodów uznawanych za wolne na gruncie przepisów o spółce partnerskiej. Są to min: adwokaci, notariusze, radcy prawni, aptekarze, architekci, inż. budownictwa.

10. Ciężary publiczne - świadczenia osobiste i rzeczowe

a) świadczenia osobiste - osobisty wkład obywatela w określone działanie, akcje; polegają na udzieleniu I pomocy, pilnowania i przechowywania rzeczy osób poszkodowanych, pełnieniu warty w celu zapobieżenia rozszerzaniu się skutków klęski żywiołowej, itp.

1. Organizacja i zadania policji oraz straży gminnych

a) policja - umundurowana i uzbrojona formacja przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi i mienia oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego.

b) Organizacja policji

Policja składa się z następujących służb:

• kryminalnej

• prewencyjnej (w tym oddziałów prewencji i pododdziałów antyterrorystycznych)

• wspomagającej

• lotnictwa policji

• śledczej

• wodnej

• Wyższej Szkoły Policji, ośrodków szkolenia i szkół policyjnych

• do spraw z walką z przestępczością gospodarczą

• policja sądowa.

• >>Jednostki organizacyjne

• Komenda Główna Policji

• Centralne Biuro Śledcze

• Samodzielny Pododdział Antyterrorystyczny Policji

• Oddziały Prewencji Policji

• Grupa Realizacyjna

3. Zadania policji

• ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami;

• ochrona bezpieczeństwa i porządku,

• wykrywanie i ściganie sprawców przestępstw i wykroczeń

• działania prewencyjne w celu ograniczenia popełniania przestępstw i wykroczeń

• kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych obowiązujących w miejscach publicznych;

• zarządzanie informacją kryminalną, prowadzenie baz danym Systemu Informacyjnego Schengen SIS, DNA;

• współpraca z policjami innych państw;

• nadzór nad strażami gminnymi/miejskimi oraz nad innymi specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami.

4. Uprawnienia policji

• legitymowanie osób w celu ustalenia ich tożsamości (z uzasadnieniem);

• zatrzymywanie osób na zasadach określonych w przepisach KPK i innych ustaw;

• przeszukiwania osób i pomieszczeń na podstawie przepisów KPK i innych ustaw;

• dokonywania kontroli osobistej, a także przeglądania zawartości bagaży i sprawdzania ładunku w portach i na dworcach oraz w środkach transportu lądowego, powietrznego i wodnego, w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą kary;

• obserwowania i rejestrowania obrazu zdarzeń w miejscach publicznych,

• stosowanie środków przymusu (kajdanki. prowadnice, pałka policyjna, kaftan bezpieczeństwa, broń palna)

e) Straż gminna - umundurowana formacja tworzona przez radę miasta (gminy) mająca na celu ochronę porządku publicznego na terenie miasta (gminy).

f) Zadania

- ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych

- ochrona obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej

- czuwa nad porządkiem

- kontroluje ruch drogowy (w zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym, o wiele mniejszym niż policja)

- współdziała z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych

- doprowadza osoby nietrzeźwe do izby wytrzeźwień lub miejsca ich zamieszkania

- konwojuje dokumenty, przedmioty wartościowe lub wartości pieniężne dla potrzeb gminy.

g) Uprawnienia

 udzielanie pouczeń,

 legitymowanie osób w uzasadnionych przypadkach w celu ustalenia ich tożsamości,

 ujęcie osób stwarzających bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego, a także dla mienia i niezwłocznego doprowadzenia do najbliższej jednostki Policji,

 nakładanie grzywien w postępowaniu mandatowym za wykroczenia

 usuwanie pojazdów i ich unieruchamianie przez blokowanie kół w przypadkach, zakresie i trybie określonymi w przepisach o ruchu drogowym,

 wydawanie poleceń,

 żądanie niezbędnej pomocy od instytucji państwowych i samorządowych.

12. Administracyjno- prawne ograniczenia wolności budowlanej

-wybór miejsca budowy ograniczony jest planem zagospodarowania przestrzennego oraz przeznaczeniem działki (np. grunt rolny)

-uzyskanie pozwolenia na budowę, a także na użytkowanie

-nadzór organów administracji publicznej nad budową/rozbiórką

13. Administracyjno- prawna ingerencja w prawa własności dla nieruchomości - wywłaszczenie nieruchomości

a) Wywłaszczenie nieruchomości polega na odjęciu lub ograniczeniu w drodze decyzji administracyjnej prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa/jednostki samorządu terytorialnego.

-jest przejęciem indywidualnym (dotyczy indywidualnie określonego podmiotu)

-ma na celu zaspokojenie określonej potrzeby

b) Zasady wywłaszczenia

-w. podlegają nieruchomości położone na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele publiczne, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż poprzez pozbawienie lub ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy

-w. może ulec cała nieruchomość lub jej część (w przypadku wywłaszczenia części nieruchomości, jeśli jej pozostała część nie nadaje się do prawidłowego wykorzystania (zgodnie z dotychczasowymi celami), na żądanie właściciela/użytkownika wieczystego nabywa się tę część w drodze umowy na rzecz Skarbu Państwa/jednostki samorządu terytorialnego.

-!nie można wywłaszczyć nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa (ale można wywłaszczyć prawa rzeczowe ograniczone obciążające tę nieruchomość).

c) Ograniczenie prawa własności w drodze wywłaszczenia polega na:

-ustanowieniu wobec danej nieruchomości na czas określony albo nieokreślony jakiegoś prawa rzeczowego ograniczonego, np. służebności gruntowej (przewidującej korzystanie nieruchomości przez zainteresowane organy administracji, instytucji, przedsiębiorstwa państwowe) lub

-na wydaniu zakazu wykonania w oznaczonym czasie prawa własności

-na odjęciu ograniczonego prawa rzeczowego, przysługującego innej osobie

d) Proces wywłaszczenia

-organ właściwy: starosta

1. rokowania

2. wniosek o wywłaszczenie

3.-wszczęcie postępowania na rzecz Skarbu Państwa z urzędu

-na rzecz gminy/powiatu/województwa na wniosek organu wykonawczego danej jednostki samorządu terytorialnego

4. rozprawa administracyjna

-prowadzi organ prowadzący postępowanie wywłaszczenie

5. decyzja administracyjna kończąca postępowanie

6. wpis do księgi wieczystej na wniosek organu wykonawczego jednostki sam. teryt.

e) Zwrot wywłaszczonej nieruchomości:

-w. nieruchomość nie może być użyta na inny cel niż określony w decyzji wywłaszczeniowej

-na wniosek poprzedniego właściciela/spadkobiercy, jeżeli po mimo upływu 7 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, nie rozpoczęto prac związanych z realizacją celu, w którym nieruch. została wywłaszczona albo

-jeżeli pomimo upływu 10 lat od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, cel nie został zrealizowany

>>o zwrocie nieruchomości, odszkodowania rozstrzyga w drodze decyzji starosta

14. Dane osobowe, informacje niejawne

a) Dane osobowe to wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej.

-Osobą możliwą do zidentyfikowania jest osoba, której tożsamość można określić bezpośrednio lub pośrednio, w szczególności przez powołanie się na numer identyfikacyjny albo jeden lub kilka specyficznych czynników określających jej cechy fizyczne, fizjologiczne, umysłowe, ekonomiczne, kulturowe lub społeczne.

b) Szczególną kategorią danych osobowych są dane wrażliwe (sensytywne), których przetwarzanie jest poddane szczególnemu reżymowi. Ustawodawca zaliczył do danych wrażliwych informacje na temat:

• pochodzenia rasowego lub etnicznego,

• poglądów politycznych,

• przekonań religijnych lub filozoficznych,

• przynależności wyznaniowej, partyjnej lub związkowej,

• stanu zdrowia, kodu genetycznego, nałogów lub życia seksualnego

• skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym.

b) Generalnych zakaz przetwarzania danych wrażliwych

>> z wyjątkiem sytuacji, gdy zezwalają na to przepisy prawa.

c) Ochrona danych osobowych

- regulacje prawne dotyczące tworzenia i posługiwania się zbiorami danych osobowych, a także pojedynczymi danymi, mające na celu administracyjno-prawną ochronę prawa do prywatności.

d) Informacje niejawne

>Tajemnica służbowa - informacja niejawna niebędący tajemnicą państwową, uzyskana w związku z czynnościami służbowymi albo wykonywanie zadań zleconych, której nieuprawnione ujawnienie mogłoby narazić na szkodę interes państwa, publiczny lub prawnie chroniony interes obywateli albo jednostki terytorialnej.

>Tajemnica państwowa - informacja, której nieuprawnione ujawnienie może spowodować istotne zagrożenie dla podstawowych interesów RP (dot. bezpieczeństwa, porządku publicznego, stosunków międzynarodowych).

e) Klauzula tajności

-nadawana przez osobę, która jest upoważniona do podpisania dokumentu lub oznaczenia przedmiotu zawierającego niejawną info.

-klauzule „ściśle tajne” lub „tajne” - dotyczą dokumentów/przedmiotów stanowiących tajemnicę państwową

-klauzula „poufne” - dot. dokumentów/przedmiotów stanowiących tajemnicę służbową, jeśli ich nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby szkodę dla interesów państwa, interesu publicznego ;ub prawnie chronionego interesu obywateli

-klauzula „zastrzeżone” - dot. dokumentów/przedmiotów stanowiących tajemnicę służbową, jeśli ich nieuprawnione ujawnienie spowodowałoby dla prawnie chronionych interesów obywateli albo danej jednostki organizacyjnej.

f) Służby ochrony państwa:

-ABW

-SKW - Służba Kontrwywiadu Wojskowego

g) Poświadczenie bezpieczeństwa

-pozwala na dostęp do informacji niejawnych

-warunkiem wydania jest stwierdzenie w drodze postępowania sprawdzającego, że dana osoba daje rękojmię zachowania tajemnicy

-należy także odbyć przeszkolenie w zakresie ochrony info niejawnych

h) Czas trwania ochrony informacji niejawnych (terminy ogólne)

-większość info stanowiących tajemnicę państwową jest chronionych przez 50 lat,

-niektórych w ogóle nie można ujawnić

-5 lat ochrony info z klauzulą „poufne” (można ustalić inny termin)

-2 lata - „zastrzeżone” (można ustalić inny termin)

i) Zwolnienie od obowiązku zachowania tajemnicy państwowej i służbowej:

- w postępowaniu sądowym

-w postępowaniu prze innymi organami, jeśli zezwalają na to przepisy ustawowe

15. Służba cywilna

a) Służba cywilna - zespół urzędników administracji rządowej w Polsce.

-działa w celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa w urzędach administracji rządowej.

>>Zwierzchnikiem korpusu służby cywilnej jest Prezes RM

b) Skład korpusu służby cywilnej

-urzędnicy szczebla centralnego (Kancelaria Prezesa RM, ministerstwa, urzędy centralne)

-przedstawiciele rządowej administracji terenowej - zespolonej i niezespolonej (urzędy wojewódzkie, wojewódzkie i powiatowe inspektoraty weterynarii, regionalne dyrekcje ochrony środowiska, wojewódzkie i powiatowe inspektoraty nadzoru budowlanego, komendy policji, komendy państwowej straży pożarnej, kuratoria oświaty, urzędy skarbowe, izby skarbowe, urzędy kontroli skarbowej, urzędy statystyczne, wojskowe komendy uzupełnień, wojewódzkie sztaby wojskowe, urzędy górnicze itp.).

!!W skład służby cywilnej nie wchodzą pracownicy samorządu terytorialnego.

c) Pracownicy korpusu służby cywilnej

-pracownicy służby cywilnej (stosunek pracy)

-urzędnicy służby cywilnej (mianowani przez Prezesa RM)

>>członkiem korpusu służby cywilnej jest pracownik jak i urzędnik służby cywilnej.

d) Wymogi co do pracowników::

• polskie obywatelstwo,

• pełnia praw publicznych,

• nie karalność za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe,

• kwalifikacje wymagane w służbie cywilnej,

• nieposzlakowaną opinia.

e) Wyłanianie kandydatów do pracy w służbie cywilnej:

-w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru na wolne stanowiska pracy (konkurs) - -

- dyrektor generalny każdego urzędu ma obowiązek upowszechniać informacje o wolnych stanowiskach pracy w służbie cywilnej, w kierowanym przez siebie urzędzie, umieszczając ogłoszenia w miejscu powszechnie dostępnym w siedzibie urzędu, a także poprzez ogłoszenie w BIPie Kancelarii Prezesa RM i BIPie urzędu.

16. System szkolnictwa w RP

a) Konstytucyjne prawo do nauki

-jest realizowany przez system szkolnictwa (powszechne i obowiązkowe szkoły podstawowe)

-przez pomoc państwa w podnoszeniu kwalifikacji osób pracujących

-pomoc dla osób uczących się (stypendia, inna pomoc materialna)

b) Zakłady realizujące zasadę prawa do nauki to min.:

-przedszkola

-szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły ponadgminazjalne, artystyczne

-placówki oświatowo-wychowawcze i artystyczne

-młodzieżowe ośrodki wychowawcze

-OHP rulez! xD

-biblioteki pedagogiczne

c) Rodzaje szkół i placówek:

>>publiczne (zakłada ją jednostka samorządu terytorialnego na podstawie aktu założycielskiego;)

-szkoła publiczna - to taka, która zapewnia bezpłatną naukę w zakresie ramowych planów nauczania, rekrutuje uczniów na zasadzie powszechnej dostępności, zatrudnia nauczycieli o określonych w ustawie kwalifikacjach

>>niepubliczne (może być założona przez osobę fizyczną lub prawną; wymóg wpisu do ewidencji i zezwolenia od organów jednostki sam. teryt.; istnieje możliwość nadania takiej szkole uprawnień szkoły publicznej)

d) Obowiązek szkolny

-rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7lat

-trwa do ukończenia gimnazjum, max. do ukończenia18 lat

-obowiązek odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego (w wieku 6 lat)

>>obowiązek ten spełnia się poprzez uczęszczanie do szkoły podstawowej oraz gimnazjum

5. Obowiązek nauki

-16-18 rok życia

-spełnia się go poprzez uczęszczanie do szkoły ponadgimnazjalnej

f) Kurator oświaty

-wykonuje zadania w imieniu wojewody

-przy pomocy kuratorium oświaty (państwowe jednostki budżetowe)

-istnieje możliwość tworzenia delegatury kuratorium oświaty

-kierownik delegatury może z upoważnienia kuratora oświaty sprawować nadzór pedagogiczny i wydawać decyzje administracyjne

h) Organy szkoły

>dyrektor - organ bezpośrednio kierujący szkołą/placówką

-współpracuje z pozostałymi organami szkoły oraz rodzicami

>rada pedagogiczna -kolegialny organ szkoły

>samorząd uczniowski

17. Szkolnictwo wyższe w RP

a) Rodzaje uczelni:

>>publiczne (tworzone przez państwo, reprezentowane przez właściwy organ władzy/administracji publicznej, posiadają osobowość prawną)

-uczelnie akademickie - takie, w których co najmniej jedna jednostka organizacyjna ma uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora; tworzone, przekształcane, likwidowane na podstawie - ustawy.

- zawodowe -tworzone, przekształcane, likwidowane w drodze rozporządzenia RM

>>niepubliczne

>>wojskowe (podległe MON)

>>służb państwowych (podległe MSWiA)

b) Autonomiczność uczelni

-tzn. że jest samodzielna we wszystkich obszarach swojego działania

-organy administracji rządowej i jednostek sam. teryt. mogą podejmować decyzje dotyczące uczelni tylko w przypadkach wskazanych w ustawach.

c) Rada Główna Szkolnictwa Wyższego

d) Organy uczelni:

-Senat

-rektor i kierownicy podstawowych jednostek organizacyjnych(organy wykonawcze)

-rady podstawowych jednostek organizacyjnych

e) Nadzór nad uczelniami publicznymi i niepublicznymi

-Minister właściwy ds. szkolnictwa wyższego

f) PAN

-państwowa instytucja naukowa

-siedziba Wawa

-posiada osobowość prawną

-nadzór sprawuje Prezes RM

-działa przez korporacje uczonych, wybranych w drodze konkursu i placówki naukowe

-członkowstwo w PAN jest dożywotnie

-podstawowa placówka - instytut (rów. posiada osobowość prawną)

-najwyższy organ -Zgromadzenie Ogólne

17. Broń i amunicja (rodzaje, pozwolenia, nadzór)

a) Rodzaje broni:

-palna (bojowa, myśliwska, sportowa, gazowa, alarmowa, sygnałowa)

-biała (narzędzia w postaci pałek, ostrych elementów)

-miotacze gazu obezwładniającego

-pneumatyczna

b) Reglamentacja broni

-na posiadanie broni wymagane jest pozwolenie

-uzależniona od rodzaju broni

c) Pozwolenie

-wydawane przez komendanta wojewódzkiego Policji właściwego miejscowo

-na czas nieokreślony

-w określonym celu (kolekcjonerskim, łowieckim, itp.)

-w drodze decyzji administracyjnej

-nabytą broń należy zarejestrować we właściwym organie policji w ciągu 5 dni

-może być wydane osobie, która ukończyła 21 lat

-pełna sił umysłowych

-uzależniona od używek

18. Muzea, działalność kulturalna oraz ochrona dóbr kultury

a) Muzeum jest jednostką organizacyjną nienastawioną na osiąganie zysku, której celem jest gromadzenie i trwała ochrona dóbr naturalnego i kulturalnego dziedzictwa ludzkości.

b) W ustawie wskazane są też sposoby realizacji celów, będą to:

1) gromadzenie i przechowywanie zabytków w statutowo określonym zakresie,

2) katalogowanie i naukowe opracowywanie zgromadzonych zbiorów,

3) zabezpieczanie i konserwację zbiorów, zabytków archeologicznych nieruchomych oraz

5) urządzanie wystaw,

6) organizowanie badań i ekspedycji naukowych,

7) prowadzenie działalności edukacyjnej,

8) udostępnianie zbiorów do celów edukacyjnych i naukowych,

9) zapewnianie właściwych warunków zwiedzania oraz korzystania ze zbiorów

i zgromadzonych informacji,

Kto tworzy muzea?

Jak wskazuje ustawa muzea mogą być tworzone przez ministrów i kierowników urzędów centralnych, jednostki samorządu terytorialnego, osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej.

Przyjmując za kryterium podmiot zakładający muzeum możemy podzielić je na dwie zasadnicze grupy:

1) muzea państwowe - tworzone przez organy administracji rządowej

2) muzea samorządowe - jak sama nazwa wskazuje tworzone przez jednostki samorządu terytorialnego

Podstawa działalności muzeum

Generalnie muzea funkcjonują na podstawie statutu (właściwego), który został im nadany przez podmiot je zakładający i w uzgodnieniu z Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Taki statut w szczególności określa sprawy takie jak:

1) nazwę, teren działania i siedzibę muzeum,

2) zakres działania,

3) rodzaj i zakres gromadzonych zbiorów,

4) organ zarządzający i nadzorujący oraz organy doradcze i sposób

ich powoływania,

5) sposób uzyskiwania środków finansowych,

6) zasady dokonywania zmian w statucie,

7) zasady prowadzenia działalności gospodarczej

>> istnieje możliwość podjęcia decyzji przez podmiot zakładający muzeum o nieodpłatnym wstępie na jego teren. Ponad to zgodnie z art. 10 ust. 2 UstM w jednym dniu tygodnia wstęp na wystawy stałe muzeów jest nieodpłatny.

-ulga przysługuje:

• uczniom oraz studentom (w tym doktorantom)

• osobom powyżej 65 roku życia, emerytom, rencistom, niepełnosprawnym wraz z opiekunami

• nauczycielom oraz wychowawcom placówek opiekuńczo-wychowawczych

• osobom fizycznym odznaczonym odznaką „Za opiekę nad zabytkami”, odznaką honorową „Zasłużony działacz kultury”, „Zasłużony dla Kultury Polskiej” lub wyróżnionym tytułem honorowym „Zasłużony dla Kultury Narodowej

-zwolnienie z opłaty natomiast przysługuje:

• osobom fizycznym odznaczonych Orderem Orła Białego, Orderem Wojennym Virtuti Militari, Orderem Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

• pracownikom muzeów wpisanych do Państwowego Rejestru Muzeów

• członkom Międzynarodowej Rady Muzeów lub Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków

• posiadaczom Karty Polaka

• dzieciom do lat 7

Muzeum rejestrowane

- minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego prowadzi Państwowy Rejestr Muzeów

-wpis do rejestru jest uzależniony od znaczenia posiadanych przez muzeum zbiorów, zespołu wykwalifikowanych pracowników, pomieszczeń i stałego źródła finansowania

-muzea rejestrowane korzystają ze szczególnej ochrony i pomocy finansowej państwa.

Muzealia - rzeczy ruchome i nieruchomości stanowiące własność muzeum i

wpisane do inwentarza muzealiów; stanowią dobro narodowe.

- w przypadku muzeum nieposiadającego osobowości prawnej, muzealiami są

rzeczy ruchome i nieruchomości stanowiące własność podmiotu, który utworzył

muzeum, oraz wpisane do inwentarza muzealiów.

Pracownicy muzeów

Ustawodawca wskazuje w ustawie zawodową grupę muzealników, będą to:

• asystenci

• adiunkci

• kustosze

• kustosze dyplomowani

19. Zmiana imion i nazwisk

• a) zmiana imienia/nazwiska oznacza

• -zmianę na inne imię lub zmianę pisowni imienia;

• -zmianę na inne nazwisko, zmianę jego pisowni lub zmianę nazwiska ze względu na formę właściwą dla rodzaju żeńskiego lub męskiego;

• -może dotyczyć nazwiska noszonego aktualnie lub nazwiska rodowego;

• - zmiana nazwiska noszonego po zawarciu małżeństwa, gdy jest ono tożsame z nazwiskiem rodowym, rozciąga się na to nazwisko, wyłącznie na żądanie wnioskodawcy;

• b) Przyczyny zmiany imienia/nazwiska

• - „ważne względy”.

• gdy aktualne imię lub nazwisko jest ośmieszające albo uwłaczające godnościczłowieka;

• na imię i nazwisko używane;

• na imię lub nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione na imię lub nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada.

• >>wniosek o zmianę nazwiska nie podlega uwzględnieniu, gdy:

• - wnioskodawca ubiega się o zmianę nazwiska na nazwisko historyczne, wsławione w dziedzinie kultury, nauki, działalności politycznej, społecznej albo wojskowej, chyba że posiada członków rodziny o tym nazwisku;

• Dokumenty konieczne do przedłożenia:

• Wniosek - złożony osobiście we właściwym urzędzie stanu cywilnego lub w przypadku osób zamieszkałych za granicą - w urzędzie konsularnym. Istnieje również możliwość korespondencyjnego przesłania wniosku, z zastrzeżeniem opatrzenia podpisu poświadczeniem notarialnym. Wniosek powinien zawierać:

• dane osoby, której zmiana dotyczy (imię lub imiona, nazwisko, nazwisko rodowe, adres miejsca zameldowania na pobyt stały lub ostatni pobyt stały, a w przypadku ich braku - adres pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące, numer PESEL);

•  imię lub nazwisko, na jakie ma nastąpić zmiana;

• uzasadnienie;

• Odpisy zupełne aktów stanu cywilnego wnioskodawcy i jego małoletnie dzieci, o ile zmiana będzie rozciągała się również na nie;

• Inne dokumenty potwierdzające zasadność żądań wnioskodawcy;

• Dokument stwierdzający tożsamość (do wglądu).

• d) Wymogi co do nowego imienia/nazwiska

• - nazwisko może składać się najwyżej z dwóch członów (nie dotyczy obywateli posiadających podwójne obywatelstwo);

• - po zmianie imienia można mieć najwyżej dwa imiona.

20. Ordery i odznaczenia

a) Ordery i odznaczenia są najwyższym wyróżnieniem zasług cywilnych i wojskowych dokonanych w czasie pokoju lub wojny dla chwały i rozwoju RP.

b) Rodzaje orderów:

-Order Orła Białego -najwyższy order; za zasługi cywilne i wojskowe dla pożytku RP, położone zarówno w czasie pokoju jak i w czasie wojny; nie dzieli się na klasy.

-Order Wojenny Virtuti Militari -najwyższe polskie odznaczenie wojskowe, za wybitne zasługi bojowe; 5 klas

-Order Odrodzenia Polski - za wybitne zasługi w służbie państwu i społeczeństwu (rozwój gospodarki, twórczość naukowa, artystyczna); 5 klas

-Order Krzyża Wojskowego - za wybitne czyny bojowe, połączone z wyjątkową ofiarnością i odwagą przeciwko aktom terroryzmu w kraju lub poza granicami w czasie pokoju; 3 klasy

-Order Zasługi RP - za wybitne zasługi dokonane dla współpracy między narodami; 5 klas; nadawany cudzoziemcom i zamieszkałym za granicą obywatelom RP

c) Rodzaje odznaczeń:

-Krzyż Walecznych - wojenne, za czyny męstwa i odwagi wykazane w boju; nadaje się osobom cywilnym, formacjom, miejscowościom

-Krzyż Wojskowy - wojenne, za czyny męstwa i odwagi przeciwko aktom terroryzmu w kraju lub poza granicami w czasie pokoju; nadaje się żołnierzom, policjantom, funkcjonariuszom, osobom cywilnym, formacji walczącej

-Krzyż Zasługi z Mieczami - wojenne; za męstwo i odwagę w czasie wojny nie bezpośrednio w walce z wrogiem; 3 stopnie

-Krzyż Zasługi - dla osób, dokonały zasług dla państwa lub obywateli czynami przekraczającymi ich zwykłe obowiązki; 3 stopnie

-Krzyż Zasługi za Dzielność - nadawany policjantom, funkcjonariuszom, żołnierzom za czyny spełnione w ciężkich warunkach;

-Medal za Ofiarność i Odwagę - dla osób, które z narażeniem życia/zdrowia ratowały zagrożona życie ludzkie/mienie

-Medal za Długoletnią Służbę - za wzorowe wykonywanie obowiązków wynikających z pracy zawodowej w służbie państwa; 3 stopnie

-Medal za Długoletnie pożycie małżeńskie - 50 lat w jednym związku małżeńskim.

d) Nadawanie:

-Prezydent RP

-z własnej inicjatywy lub na wniosek premiera, ministrów, kierowników urzędów centralnych i wojewodów

> w czasie wojny odzn. i ordery wojenne:

-Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych RP, z upoważnienia prezydenta RP

e) Odznaki

-np. Zasłużony dla Kultury Polskiej

f) Komisja Heraldyczna

-organ opiniodawczy i doradczy w przedmiocie wzorów insygniów i symboli

Obszar, na którym ma się odbyć zbiórka	Organ właściwy do wydania decyzji
gmina lub jej część	wójt/burmistrz/prezydent miasta
powiat lub jego część obejmująca więcej niż 1 gminę	starosta
województwo lub jego część obejmująca więcej niż 1 powiat	marszałek województwa
więcej niż jedno województwo	Minister Spraw Wewnętrznych i Admi­nistracji

1

---