WAŻNI (TYPOWI) POHATEROWIE LITERACCY

EPOKA	BOHATERIOWIE LUB ICH TYPY	TEKSTY, W KTÓRYCH WYSTPEPUJA
Biblia	• Hiob - mąż sprawiedliwy, poddany najcięższej próbe przez Boga	• „Księga Hioba”
		• Kain i Abel - rodzeństwo „skontrastowane”; zawiść i bratobójstwo	• Księga Rodzaju”
	Starożytność	Prometeusz - jednostka poświęcająca się dla ludzkości	• Postać mitologiczna
		• Ikar - idealista	• Postać mitologiczna
		• Edyp - człowiek bezsilny wobec losu, przeznaczenia	• Postać mitologiczna, a także: Sofokles „Król Edyp"
		• Antygona - sumienie jednostki wobec potęgi i interesu państwa	• Postać mitologiczna, przedewszytkim jednak bohaterka tytułowa tragedii Sofoklesa
		• Odyseusz - sprytny i odważny podróżnik, zwycięzca	• Homer „Odyseja”
	Średniowiecze	• Rycerz - dzielny, honorowy, prawy, lojalny wobec seniora	• Zwykle bohater eposu rycerskiego, takiego jak „Pieśń o Roandzie” - Roland: „Rycerze Okrągłego Stołu” - panowie Lancelot, Galahad i inni; epos o Nibelungach - Zygfryd; „Dzieje Tristana i Izoldy” -Tristan.
		• Władca - sprawiedliwy, obdarzony autorytetem, pomazaniec boży	• Także w eposach rycerskich: „Rycerze Okrągłego Stołu” - król Artur; „Pieśń o Rolandzie” - Karol Wielki; „Tristan i Izolda” - król Marek. W polsce pewne cechy eposu noszą średniowieczne kroniki - np. Galla Anonima, w której postać Bolesława Krzywoustego, przedstawiona w dość wyidealizowany sposób, spełnia wymogi wzorca
		• Asceta - święty umartwiający się, wyrzekający się potrzeb cielesnych	• Część utworów hagiograficznych, np. „Legenda o św Aleksym”
		• Św Franciszkański - radosnym, pokorny, ubogi	• „Kwiatki św. Franciszka z Asyżu”
		• Heloiza i Abelard - niezbyt typowa dla średniowiecza para kochanków - lub inna para, choćby Tristan i Izolda	• Pierre Abelard, „Historia moich niedoli”, a także listy Heloizy i Abelarda
	Renesans	• Romeo i Julia - kochankowie bez kompromisów	• William Szekspir „Romeo i Julia”
		• Makbet - król zbrodniarz	William Szekspir „Makbet”

WAŻNI (TYPOWI) POHATEROWIE LITERACCY

EPOKA	BOHATERIOWIE LUB ICH TYPY	TEKSTY, W KTÓRYCH WYSTPEPUJA
Biblia	• Hiob - mąż sprawiedliwy, poddany najcięższej próbe przez Boga	• „Księga Hioba”
		• Kain i Abel - rodzeństwo „skontrastowane”; zawiść i bratobójstwo	• Księga Rodzaju”
	Starożytność	Prometeusz - jednostka poświęcająca się dla ludzkości	• Postać mitologiczna
		• Ikar - idealista	• Postać mitologiczna
		• Edyp - człowiek bezsilny wobec losu, przeznaczenia	• Postać mitologiczna, a także: Sofokles „Król Edyp"
		• Antygona - sumienie jednostki wobec potęgi i interesu państwa	• Postać mitologiczna, przedewszytkim jednak bohaterka tytułowa tragedii Sofoklesa
		• Odyseusz - sprytny i odważny podróżnik, zwycięzca	• Homer „Odyseja”
	Średniowiecze	• Rycerz - dzielny, honorowy, prawy, lojalny wobec seniora	• Zwykle bohater eposu rycerskiego, takiego jak „Pieśń o Roandzie” - Roland: „Rycerze Okrągłego Stołu” - panowie Lancelot, Galahad i inni; epos o Nibelungach - Zygfryd; „Dzieje Tristana i Izoldy” -Tristan.
		• Władca - sprawiedliwy, obdarzony autorytetem, pomazaniec boży	• Także w eposach rycerskich: „Rycerze Okrągłego Stołu” - król Artur; „Pieśń o Rolandzie” - Karol Wielki; „Tristan i Izolda” - król Marek. W polsce pewne cechy eposu noszą średniowieczne kroniki - np. Galla Anonima, w której postać Bolesława Krzywoustego, przedstawiona w dość wyidealizowany sposób, spełnia wymogi wzorca
		• Asceta - święty umartwiający się, wyrzekający się potrzeb cielesnych	• Część utworów hagiograficznych, np. „Legenda o św Aleksym”
		• Św Franciszkański - radosnym, pokorny, ubogi	• „Kwiatki św. Franciszka z Asyżu”
		• Heloiza i Abelard - niezbyt typowa dla średniowiecza para kochanków - lub inna para, choćby Tristan i Izolda	• Pierre Abelard, „Historia moich niedoli”, a także listy Heloizy i Abelarda
	Renesans	• Romeo i Julia - kochankowie bez kompromisów	• William Szekspir „Romeo i Julia”
		• Makbet - król zbrodniarz	William Szekspir „Makbet”

WAŻNI (TYPOWI) POHATEROWIE LITERACCY

EPOKA	BOHATERIOWIE LUB ICH TYPY	TEKSTY, W KTÓRYCH WYSTPEPUJA
Biblia	• Hiob - mąż sprawiedliwy, poddany najcięższej próbe przez Boga	• „Księga Hioba”
		• Kain i Abel - rodzeństwo „skontrastowane”; zawiść i bratobójstwo	• Księga Rodzaju”
	Starożytność	Prometeusz - jednostka poświęcająca się dla ludzkości	• Postać mitologiczna
		• Ikar - idealista	• Postać mitologiczna
		• Edyp - człowiek bezsilny wobec losu, przeznaczenia	• Postać mitologiczna, a także: Sofokles „Król Edyp"
		• Antygona - sumienie jednostki wobec potęgi i interesu państwa	• Postać mitologiczna, przedewszytkim jednak bohaterka tytułowa tragedii Sofoklesa
		• Odyseusz - sprytny i odważny podróżnik, zwycięzca	• Homer „Odyseja”
	Średniowiecze	• Rycerz - dzielny, honorowy, prawy, lojalny wobec seniora	• Zwykle bohater eposu rycerskiego, takiego jak „Pieśń o Roandzie” - Roland: „Rycerze Okrągłego Stołu” - panowie Lancelot, Galahad i inni; epos o Nibelungach - Zygfryd; „Dzieje Tristana i Izoldy” -Tristan.
		• Władca - sprawiedliwy, obdarzony autorytetem, pomazaniec boży	• Także w eposach rycerskich: „Rycerze Okrągłego Stołu” - król Artur; „Pieśń o Rolandzie” - Karol Wielki; „Tristan i Izolda” - król Marek. W polsce pewne cechy eposu noszą średniowieczne kroniki - np. Galla Anonima, w której postać Bolesława Krzywoustego, przedstawiona w dość wyidealizowany sposób, spełnia wymogi wzorca
		• Asceta - święty umartwiający się, wyrzekający się potrzeb cielesnych	• Część utworów hagiograficznych, np. „Legenda o św Aleksym”
		• Św Franciszkański - radosnym, pokorny, ubogi	• „Kwiatki św. Franciszka z Asyżu”
		• Heloiza i Abelard - niezbyt typowa dla średniowiecza para kochanków - lub inna para, choćby Tristan i Izolda	• Pierre Abelard, „Historia moich niedoli”, a także listy Heloizy i Abelarda
	Renesans	• Romeo i Julia - kochankowie bez kompromisów	• William Szekspir „Romeo i Julia”
		• Makbet - król zbrodniarz	William Szekspir „Makbet”

Barok	• Sarmata - wzorzec polskiego szlachcica	• Jan Chryzostom Pasek „Pamiętniki”
Oświecenie	• Podróżnik - bohater powieści o podróży edukacyjnej	• I Krasicki „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”, Wolter - „Kandyd”
		• Sarmata oświecony - szlachcic idealny: szanujący polską tradycję, a zarazem otwarty na kulturę i projekty reform politycznych	• Podkomorzy w „Powrocie Posła” J U Niemcewicza, a także tytułowy bohater „Pana Podstolego” I Krasickiego
	Romantyzm	• Bohater werterowski - uczucie go paraliżuje, pozbawia woli działania	• Johann Wolfgang von Goethe „Cierpienia młodego Wertera”
		• Bohater bauroniczny i romantyczny - uczucie zmusza go do działania, rzuca w wir wydarzeń	• Tytułowy Giaur Byrona, Konrad z III Części „Dziadów”
	Pozyt	• Bohater tendencyjny - bardzo wyrazisty, skonstruowany tak, by dobrze ilustrować tezę powieści	• Bohaterowie „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej, zwłaszcza drugoplanowi, np. Teofil Różyc i Witold Korczyński; także Zołzikiewicz - pisarz gminny ze „Szkiców węglem” Sienkiewicza
		• Raskolnikow - próba wyzwolenia się od moralności	• F Dostojewski „Zbrodnia i kara”
		• Wokulski - pozytywista i romantyk w jednej osobie, nieszczęśliwy adorator Izabeli	• B Prus „Lalka”
	Mł. Polska	• Kołtun - wyznawca „dulszczyzny”, czyli podwójnej moralności mieszczańskiej	• G Zapolska „Moralność pani Dulskiej”
		• Doktor Judym - młody, zbuntowany pozytywista, poświęcający swe życie dla ludu	• St Żeromski „Ludzie bezdomni”
	XX lecie	• Cezary Baryka - młody człowiek zagubiony w rzeczywistości po 1918r	• St. Żeromski „Przedwiośnie”
		• Józef K - podsądny bez aktu oskarżenia i prawa obrony, w procesie, którego nie można wygrać	• Franz Kafka „Proces”
		• Józio - trzydziestoletni mężczyzna, „upupiony” jako uczeń gimnazjum	• W Gombrowicz „Ferdydurke”
	Liter po 1939r	• Doktor Rieux - człowiek wybierający ludzkość, na przekór kataklizmowi	• Albert Camus „Dżuma”
		• Maciek Chełmicki - młody człowiek zagubiony w rzeczywistości po zakończeniu II WŚ	• Jerzy Andrzejewski „Popiół i diament”
		• Bohater „Małej Apokalipsy” - buntownik z przymusu, także - everyman	• Tadeusz Konwicki „Mała Apokalipsa”

Barok	• Sarmata - wzorzec polskiego szlachcica	• Jan Chryzostom Pasek „Pamiętniki”
Oświecenie	• Podróżnik - bohater powieści o podróży edukacyjnej	• I Krasicki „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”, Wolter - „Kandyd”
		• Sarmata oświecony - szlachcic idealny: szanujący polską tradycję, a zarazem otwarty na kulturę i projekty reform politycznych	• Podkomorzy w „Powrocie Posła” J U Niemcewicza, a także tytułowy bohater „Pana Podstolego” I Krasickiego
	Romantyzm	• Bohater werterowski - uczucie go paraliżuje, pozbawia woli działania	• Johann Wolfgang von Goethe „Cierpienia młodego Wertera”
		• Bohater bauroniczny i romantyczny - uczucie zmusza go do działania, rzuca w wir wydarzeń	• Tytułowy Giaur Byrona, Konrad z III Części „Dziadów”
	Pozyt	• Bohater tendencyjny - bardzo wyrazisty, skonstruowany tak, by dobrze ilustrować tezę powieści	• Bohaterowie „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej, zwłaszcza drugoplanowi, np. Teofil Różyc i Witold Korczyński; także Zołzikiewicz - pisarz gminny ze „Szkiców węglem” Sienkiewicza
		• Raskolnikow - próba wyzwolenia się od moralności	• F Dostojewski „Zbrodnia i kara”
		• Wokulski - pozytywista i romantyk w jednej osobie, nieszczęśliwy adorator Izabeli	• B Prus „Lalka”
	Mł. Polska	• Kołtun - wyznawca „dulszczyzny”, czyli podwójnej moralności mieszczańskiej	• G Zapolska „Moralność pani Dulskiej”
		• Doktor Judym - młody, zbuntowany pozytywista, poświęcający swe życie dla ludu	• St Żeromski „Ludzie bezdomni”
	XX lecie	• Cezary Baryka - młody człowiek zagubiony w rzeczywistości po 1918r	• St. Żeromski „Przedwiośnie”
		• Józef K - podsądny bez aktu oskarżenia i prawa obrony, w procesie, którego nie można wygrać	• Franz Kafka „Proces”
		• Józio - trzydziestoletni mężczyzna, „upupiony” jako uczeń gimnazjum	• W Gombrowicz „Ferdydurke”
	Liter po 1939r	• Doktor Rieux - człowiek wybierający ludzkość, na przekór kataklizmowi	• Albert Camus „Dżuma”
		• Maciek Chełmicki - młody człowiek zagubiony w rzeczywistości po zakończeniu II WŚ	• Jerzy Andrzejewski „Popiół i diament”
		• Bohater „Małej Apokalipsy” - buntownik z przymusu, także - everyman	• Tadeusz Konwicki „Mała Apokalipsa”

Barok	• Sarmata - wzorzec polskiego szlachcica	• Jan Chryzostom Pasek „Pamiętniki”
Oświecenie	• Podróżnik - bohater powieści o podróży edukacyjnej	• I Krasicki „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”, Wolter - „Kandyd”
		• Sarmata oświecony - szlachcic idealny: szanujący polską tradycję, a zarazem otwarty na kulturę i projekty reform politycznych	• Podkomorzy w „Powrocie Posła” J U Niemcewicza, a także tytułowy bohater „Pana Podstolego” I Krasickiego
	Romantyzm	• Bohater werterowski - uczucie go paraliżuje, pozbawia woli działania	• Johann Wolfgang von Goethe „Cierpienia młodego Wertera”
		• Bohater bauroniczny i romantyczny - uczucie zmusza go do działania, rzuca w wir wydarzeń	• Tytułowy Giaur Byrona, Konrad z III Części „Dziadów”
	Pozyt	• Bohater tendencyjny - bardzo wyrazisty, skonstruowany tak, by dobrze ilustrować tezę powieści	• Bohaterowie „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej, zwłaszcza drugoplanowi, np. Teofil Różyc i Witold Korczyński; także Zołzikiewicz - pisarz gminny ze „Szkiców węglem” Sienkiewicza
		• Raskolnikow - próba wyzwolenia się od moralności	• F Dostojewski „Zbrodnia i kara”
		• Wokulski - pozytywista i romantyk w jednej osobie, nieszczęśliwy adorator Izabeli	• B Prus „Lalka”
	Mł. Polska	• Kołtun - wyznawca „dulszczyzny”, czyli podwójnej moralności mieszczańskiej	• G Zapolska „Moralność pani Dulskiej”
		• Doktor Judym - młody, zbuntowany pozytywista, poświęcający swe życie dla ludu	• St Żeromski „Ludzie bezdomni”
	XX lecie	• Cezary Baryka - młody człowiek zagubiony w rzeczywistości po 1918r	• St. Żeromski „Przedwiośnie”
		• Józef K - podsądny bez aktu oskarżenia i prawa obrony, w procesie, którego nie można wygrać	• Franz Kafka „Proces”
		• Józio - trzydziestoletni mężczyzna, „upupiony” jako uczeń gimnazjum	• W Gombrowicz „Ferdydurke”
	Liter po 1939r	• Doktor Rieux - człowiek wybierający ludzkość, na przekór kataklizmowi	• Albert Camus „Dżuma”
		• Maciek Chełmicki - młody człowiek zagubiony w rzeczywistości po zakończeniu II WŚ	• Jerzy Andrzejewski „Popiół i diament”
		• Bohater „Małej Apokalipsy” - buntownik z przymusu, także - everyman	• Tadeusz Konwicki „Mała Apokalipsa”

---