Pedagogika resocjalizacyjna

- zajmuje się stosowaniem różnych metod (rozmowa, wywiad, itp.) z użyciem własnego doświadczenia w celu osiągnięcia odpowiedniego skutku resocjalizacyjnego.

- pracujemy swą osobą, używamy wiedzy i własnego doświadczenia.

Szkoła Koofelda - szkoła w Danii, która oferuję pracę i wypłatę w żetonach, które można wydać tylko w placówkach przez nich stworzonych i do tego przystosowanych. Jest to ich wewnętrzna waluta.

Duży wpływ na stosowane metody mają predyspozycje zawodowe (płeć, wiek, doświadczenie).

Wskazówki do pracy z niedostosowanym

- nie dajemy się sprowokować

- kary tylko indywidualnie, stopniowane, konsekwentne, dotkliwe, ale adekwatne do czynu, interwencja minimalna, ale konieczna.

- uświadomienie potrzeby dla grupy (zadanie)

- system punktowy ( zasada przyznawania nagrody - żetony)

- uczymy radzenia sobie z frustracją (stopniowo dajemy trudniejsze zadanie)

• nie przechodzimy na „Ty”, utrzymujemy autorytet

• realny - rzeczywisty, oparty na kompetencjach

* formalny - nadany tytułem (doktor, magister)

- podnosimy poziom integracji w grupie

- stosujemy nakazy, unikamy zakazów

- przygotować do wejścia do grupy

- komunikat „Ja” - polega na tym, że każdy powinien być ekspertem w tym, co robi.

Powinniśmy zacząć od siebie, oddzielić problem od osoby, nie krytykować, udzielić jasnych wskazówek i informacji zwrotnej.

Typ eksternalizacyjny - trzeba ukierunkować, jest chętny do działania(nadpobudliwy) ADHD. Te osoby ćwiczą naszą kreatywność. Tempo wykonywania zadań jest bardzo szybkie, musimy mieć bardzo dużo pomysłów na zadania.

Struktoryzowanie zadań - podzielenie zadania na etapy, nie wszytko na raz np. przeczytać książkę rozdziałami, a nie na raz całą książkę ( za długi okres czasu).

- Czym dziecko jest młodsze musimy mieć dobry kontakt z rodzicami i najpierw staramy się pracować z rodzicami, ponieważ oni wychowują i przekazują wartości.

Zasady w rodzinach patologicznych.

- nie ufaj - rodzice są niekonsekwentni w obietnicach, rodzice są nieprzewidywalni.

- nie czuj - wiąże się z emocjami, kochamy swoich rodziców, ale możemy robić coś przeciw nim, jest gruboskórny, nie ma wrażliwości.

- nie mów - nie ujawniają tajemnic rodzinnych, nie mówią o patologiach występujących w rodzinie (gwałt, brutalność), należy nawiązać dobry kontakt i w konsekwencji stworzyć dobre relacje.

- nie baw się - nie umieją się bawić zespołowo, boją się wyśmiewania, nie zapraszają do domu na zabawę, nie znają zasad i reguł gier oraz zabaw. Przy pierwszej porażce rezygnują i wycofują się.

Oprócz nieletnich externalizacyjnych mamy też typy internalizacyjne (spokojny), ale również typy mieszane (wycofany).

Jak nawiązać kontakt z wycofanym

- skoro milczy nie przeszkadzać i po milczeć razem z nim.

- nie użalać się nad nim, ponieważ pogrążymy go jeszcze bardziej w wycofaniu.

- mówić językiem dostosowanym do niego

- 3x TAK ( trzy pytania z sugerowaną odpowiedzią tak)

- uświadomienie własnej wartości i podniesienia go u nich, akcentowanie sukcesów ( własne dokonania + opinia innych na ten temat)

- pochwalić odpowieninio do sytuacji ( zastosować opis, że ma coś super, przywiązujemy uwagę do szczegółów (obrazek -> szczegóły -> drzewo, konary, liście)

- robimy socjogram (ustalamy pozycje danych osób w grupie, ustalamy relacje między nimi).

- pomóc w zadaniu na jakimś etapie.

Diagnoza

Błędy przy diagnozowaniu

- Aureola - polega na tym, że osoba może mieć pozytywne aspekty, które oddziaływają na nas i to innym stopniu możemy odbierać jej negatywnie cechy (pozytywne nad negatywem)
- Diabelski - negatywy są silniejsze od pozytywów osoby.

- Zjawisko - stygmatyzacji - etykietowanie - jaką etykietę, przykleimy taką będzie miał na zawsze.

Antyspołeczne zaburzenia osobowości diagnozujemy po. 18 r. życia, do 15 r. życia jako niedostosowanie społeczne:

- brak empatii

- impulsywny

- trudności w dostosowaniu się do norm społ.

- mierzenie się z niebezpieczeństwem

- brak poczucia winy

- długi finansowe

Te kryteria nie są efektem uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego i nie są konsekwęcją zażywania środków odurzających

- postawa jotopatogenna - mówi językiem nie zrozumiałym dla podopiecznego, należy dostosować język i słownictwo do możliwości pacjenta.

- ocenianie - oceniając chcemy wypaść dobrze

- polipragmatyzm - zlecamy kilkanaście zaleceń pomysłów do wykonania, zbyt duża ilość wskazówek może przytłoczyć pacjenta.

- postawa alarmisty - podczas diagnozy pojawiają się inne problemy

- neutralizm afektywny - należy zachować obiektywizm w diagnozie (podobne przekonania, doświadczenia).

- zbyt wiele i zbyt szybko zadawane pytania (brak możliwości i czasu na odpowiedź)

- zbyt szybko oceniamy

- diagnozowanie jako rozmowa a nie jak przesłuchanie

- błąd kontekstu - wynika z błędów popełnianych przez terapeutę, polegający na skupianiu się na dziedzinie własnej specjalizacji.

Modele Diagnostyczne

1) diagnoza nozologiczna -> jednostka chorobowa pochodna od diagnozy medycznej, specjalista diagnozuje, ale pacjent nie rozumie i nic nie wie o diagnozie specjalisty.

REIFIKACJA -> uprzedmiotowienie -> skupia się na zaburzonych efektach choroby

2. Diagnoza funkcjonalna -> diagnoza szersza, zwracamy uwagę na mocniejsze aspekty pacjenta, szukamy pozytywów, dokonywana przez specjalistów, przydatna dla innych ekspertów, mało przydatna dla pacjenta często bywa bezużyteczna.\

3. Diagnoza interakcyjna -> 3 etapy

• Protodiagnoza - diagnoza pacjenta z własną wizja problemu

• Profesjonalna diagnoza - stawiamy hipotezy w oparciu o nasze doświadczenia, może, choć nie musi zgadzać się z wizją pacjenta

• Negocjacja - negocjujemy diagnozę naszą z diagnozą pacjenta (zrozumienie problemu przez pacjenta)

Model diagnozy interakcyjnej jest najbardziej korzystny dla pacjenta. Przynosi wymierne korzyści i skutki w trakcie diagnozy.

Diagnozy cząstkowe - wycinek, aspekt, funkcjonowanie człowieka.

- diagnoza genetyczna - koncentruje się na przyczynach zaburzeń (mogą to być również zaburzenia genetyczne - uszkodzone geny)

- diagnoza rozwojowa - na jakim etapie zaburzenia jest nasz pacjent

- diagnoza fazowa- diagnoyujemz etapowo, co jakiś czas poddajemy podopiecznego diagnozie

- diagnoza kategorialna lubklasyfikacyjna - pozwala przydzielić pacjenta do jakiejś konkretnej kategorii ( młodociany, recydywista, dostosowany czy niedostosowany)

- diagnoza weryfikująca - konstatująca - weryfikuje istnienie określonych zaburzeń

Metody Diagnostyczne

*1 Analiza dokumentacji - opis historii choroby, dokumenty segregowane w różne teczki

- teczka A- opisy, sprawy sądowe

- teczka B - pobyt w zakładzie karnym, opisy zachowań i kar.

Na bazie dobranych dokumentów, informacji możemy ocenić jak zmieniło się życie człowieka.

Klasyfikacja skazanych, odpowiedni dobór skazanych, młodociani, recydywiści alby zapobiec demoralizacji.

Klasyfikacja pedagogiczna np. wpływ starszego na młodszego przestępcę, więźniów dzielimy ze względu na wiek, płeć, zachowanie, preferencje seksualne, czyny seksualne.

*2 Analiza wytworów własnych np.

Pamiętniki, wytwory plastyczne, poezja, malarstwo, życiorysy, świadczą o:

- uzdolnieniach

- preorientacji zawodowej

- postawie wychowawczej, która spowodowała zachowanie patologiczne.

* 3 Wywiad

- nieustruktuktoryzowany - pytanie wynikające na bieżąco

- ustrukturyzowany - konkretne pytania, uprzedmiotowiany pacjent (pytanie- odpowiedź)

Wady wywiadu:

- nieprawda

- stronniczość

- źle zadawane pytania

- sugerowane pytanie

- tendencyjność

- miejsce i czas

Zalety wywiadu:

- kontakt bezpośredni

- pytania szczegółowe (pogłębienie tematu)

- szybka tania metoda

- walory terapeutyczne

- „dialog sokratejski” - pytania kierunkujące odpowiedzi podopiecznemu (technika strzałki w …)

*4 Obserwacje - gromadzenie i rejestrowanie zachowań

- uczestniczące-

Wady - stronniczość, zdominowanie grupy, brak kreatywności, podopiecznych

Zalety- wpływ na relacja, lepsza więź z podopiecznym

- bierna-

Wady - kontrolowanie zachowania podopiecznego

Zalety - dystans, obiektywizm, mniejsza więź emocjonalna

*5 Kwestionariusz/ ankieta

*6 skale postaw - wobec czegoś

* 7 Testy psychologiczne - według diagnozy psychologa dostosowuje się formę terapii

- ze względu na to, co mierzą

Zdolności ( IQ, pamięć, umiejętności społecznych)

Osobowość (MMPI, NewFFI, Rocheach, temperamentu)

Menopsychologiczne

Trenopsychologiczne

Relacji interpersonalnych

Testy

- psychopatyczne - pyt plus gotowe odpowiedzi, które wskazują czy dobre wyniki mieszczą się w normie

- projekcyjne - projektujemy własne struktury poznawcze, wykorzystuje bodźce niejednoznaczne

Testy mają punkt odniesienia w postaci norm społecznych. Trafność czy pytanie pyta o to, co ma pytać

Rzetelność - czy na pewno dokładnie i w jakim stopniu mierzy to, co ma zmierzyć.

Praca socjoterapeutyczna - praca nad umiejętnościami społecznymi. Nauka dobrego zachowania.

Cztery obszary funkcjonalności dziecka

- Ja + rówieśnicy (grupa)

- Ja + zadanie ( reakcje na nowe zadania)

- Ja + dorosły ( np. wychowawca, relacje wobec dorosłych)

- Ja + Ja, (jakie jest w stosunku do siebie samego)

Wydarzenia wpływają na:

- sposób myślenia

- postępowanie

- uczucia

Uraz	Sądy o Rzeczywistości	Zaburzenia Zachowania	Towarzyszące emocje
Wielokrotne odrzucenie przez dorosłego	Nie jestem wystarczająco atrakcyjny	Zdołowanie Agresja, obrażanie, odrzucenie ludzi	Napięcie w sytuacji zbliżenia się do rówieśników, złość wywoływania przypomnienie krzywdy

ZMIANA SPOSOBU ZACHOWANIA ( Behawioralny)

Ja - rówieśnicy - uczenie się współdziałania, rozwiązywania konfliktów, negocjowania

Ja - dorośli - wyrażanie potrzeb, komunikowanie przeżyć

Ja - zadanie - określanie celów, planowanie zadań i sposobów dla realizacji

Ja- Ja- rozpoznawanie własnych stanów emocjonalnych i własnych potrzeb

Odreagowanie emocjonalne:

- nauka rozładowywania napięcia

- konstruktywne radzenie sobie z emocjami

- zablokowanie emocje uniemożliwiają zajście zmian w sferze poznawczej, behawioralnej a przez to powstrzymują proces socjoterapeutyczny

W trakcie zadań, dzieci muszą mieć możliwość śmiania się, ożywionego mówienia, krzyku, pocenia się, pełnej swobody ruchowej.

Odreagowanie niektórych emocji np. głęboki żal, poczucie krzywdy dzieci przejawiają w formie płaczu.

Metody resocjalizacyjne

- aby zastosować metody należy dobrze przeprowadzić diagnozę.

Metodą resocjalizacyjną jest sposób oddziaływania na podopiecznego.

*1 Wpływ osobisty - wpływ autorytetów ( realny + formalny)

Więź zewnętrzna -> podopieczny się podporządkowuje, pozorna resocjalizacja, jest „grzeczny” tylko, gdy jest pod opieką wychowawcy.

Więź wewnętrzna -> podopieczny zachowuje się zawsze dobrze, bez względu czy jest czy nie ma jego opiekuna.

*2 Doradzanie wychowawcze -

Czasem aranżujemy trudne sytuacje świadomie należy doprowadzić do rozmowy, przegadać temat, ale, decyzyjność powinna należeć do podopiecznego.

*3 Przekonywanie -

Podobne do debaty, rozmowa, argumenty za i przeciw podopiecznego oraz argumenty przeciw nasze- opiekuna.

*4 Wpływ sytuacyjny -

Wprowadzenie zmian do naturalnie pojawiających się sytuacji, utrzymanie elementów sytuacji, które są pozytywne, eliminowanie sytuacji niekorzystnego wpływu, tworzenie nowych sytuacji.

Kontakt - umowa po między podopiecznym a placówka, w której resocjalizuje:

- nie powinno być za wiele zasad

- zasady same przejrzyste

- podopieczny musi wyrazić zgodę indywidualnie

- możliwość opisania zasad

- nie formujemujemu przeczeń

*5 Karty + nagrody -

3 wzmocnienia

2 negatywy

Kara - wzmacnianie, które ma zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia błędu, ma być dotkliwe, może pojawić się agresja czynna np. przekleństwa lub bierne np. brak zaangażowania

Zasady stosowania kar:

- stopniowanie kar

- konsekwencja kar

- adekwatność do przewinienia

- zindywidualizowanie do osoby

*6 Treningi -

Relaksacyjny, występowania agresji(kontrola złości, umiejętności społeczne, wnioskowanie moralne), interpersonalny.

*7 Terapia wpływu grupowego -

Współpraca grup odpowiedzialnych przed innymi za konkretne zadania (…………………..)

Czasami wpływ grupy na indywidua.. może być większy niż wpływ samego opiekuna - terapeuty.

*8 Metoda psychoreakcyjna -

Oddziaływanie korekcyjne w zależności od sytuacji

Muzykoterapia - słuchanie muzyki, rysunek przy muzyce.

Drama - służy powtórnemu odtworzeniu sytuacji dramatycznej w bezpiecznych warunkach.

Bioterapia - korekcja przy użyciu książek.

Relaksacja - indywidualny sposób dla każdego

*9 Farmakoterapia -

Leczenie medyczne, najczęściej korzystamy z pomocy psychiatry, neurologa, endokrynologa.

*10 Metody zorganizowane -

- Sport

- Praca

- Szkoła

- Zajęcia kulturalno - oświatowe

Szkoła pozwala uzupełnić braki edukacyjne (kolejny zawód) praca jest podstawową metodą resocjalizacyjną sport pozwala utrzymywać równowagę psychiczną. Zaj. Kult - oświatowe sami produkujemy lub korzystamy z pomysłów juz istniejących ( np. kino)

Proces Resocjalizacji - etapy

- diagnoza

- uzasadnienie diagnozy
- planowanie programu resocjalizacyjnego

- wdrożenie

- ocena okresowa (ewaluacja 3 m-ce_

- modyfikacja postępowania

- ocena końcowa

- prognoza społeczna

Sprawcy przemocy:

Problemy:

- prawny

- kulturalny (religia)

- moralny

- psychologiczny

Przemoc - kryteria

I kryt. - brak równowagi sił ( dziecko - rodzic; kobieta - mężczyzna)

II kryt. - są szkody materialne; psychologiczne; fizyczne

III kryt. - specyficzna intencja

IV kryt. - naruszanie praw tej osoby (nietykalność, godność osobista)

Zespół uzależnienia od alkoholu

- zmiana tolerancji na alkohol (podwyższenie lub obniżenie)

- objawy abstynencyjne

- głód alkoholowy

- koncentracja życia wokół piwa

- utrata kontroli nad piciem

- zaburzenie świadomości i pamięci

- nawroty picia

Wewnętrzne objawy uzależnienia

-zaburzenia psychiczne

-zaburzenia somatyczne

- Deficyty umiejętności życiowych (interpersonalne, zadaniowe)

- Problemy psychologiczne (entodestrukcyjne, destrukcyjne postawyw stosunku do ludzi, rozpad systemu wartości).

- Patologiczne mechanizmy uzależnienia (regulowanie uczuć, system iluzji i zaprzeczeń, system rozporoszania i rozdwajania „Ja”)\

Objawy uzależnienia

- Sytuacje podwyższonego ryzyka

- Uszkodzenie relacji społecznych

- negatywne skutki picia.

Droga Zdrowienia

Filozofia drogi - 12 kroków

Indywidualny program terapii „APT”

- Składa się z trzech elementów

* centralne problemy

* cele do osiągnięcia

* konkretne zadania

Problemy - brak zdolności do rozpoznawania własnego uzależnienia.

Uszkodzenia życia emocjonalnego.\

Brak zdolności do rozumienia samego siebie , rozbicie własnego „Ja”.

Zaburzenie kontaktów z ……. Społeczeństwem.

Brak umiejętności do trzeźwego życia.

Brak zdolności do samodzielnego życia.

Droga Zdrowienia - dekalog

1. destrukcja

2. Metoda kontroli i nadziei

3. Samotność

4. Głod

5. Tożsamość alkoholika

6. Filozofia zdrowienia (abstynencja, uczestnictwo w terapii, praca nad sobą, przyjmują i dają pomoc.

7. Uczucia

8. Umysł

9. Ja

10. Rozwój duchowy

Terapia Mechanizmów Uzależnienia

Zadania terapii

-abstynencja (utrzymywania i zapobieganie nawrotom)

-rozwiązywanie problemów (psychologiczne)

- utrzymanie życia w trzeźwości

3 etapy terapii

-kontakt z pacjentem

-program samej terapii

- życie w trzeźwości (przemiana życia)

Najażniejszy jest 2gi etap terapii/

W pierwszy etapie pacjent unika kontaktu z powodu braku zaudania, boją się utraty alkoholu, nie chcą się leczyc, ponieważ uważają że są wstanie sami sobie pomóc i nie potrzebują innej pomocy, nie muszą przebywać w ośrodku. Jest to najtrudniejszy etap terapii.

Drugi etap terapii to etap indywidualnego leczenia.

6 faz programu intensywnego leczenia:

1. Rozpoznanie samego uzależnienia i samoświadomości pacjenta że jest chory i że potrzebuje pomocy

2.Praca nad utrzy,manie abstynencji, odczytywanie sygnałów

3. Zapobieganie nawrotom choroby - wczesne reagowanie

4. Zwrócenie uwagi na mechanizmy chorobowe

5. praca z emocjami(złość, autodestrukcja, wstyd).

6. Ćwiczenie umiejętności trzeźwego życia - odmowa picia.

6 elementów programu terapeutycznego.

-intensywne oddziaływania terapii

- autoanaliza wydarzeń i sytuacji

- dostarczenie wzorów postępowania

- osobisty wpływ terapeuty

- trenowanie umiejętności

- uczestniczenie w pracy grup samopomocy AA.

---