MIĘŚNIE BRZUCHA
WARSTWA	MIĘSIEŃ	P. POCZĄTKOWY	P. KOŃCOWY	UNERWIENIE	CZYNNOŚĆ
MIĘŚNIE ŚCIANY PRZEDNIEJ I BOCZNEJ BRZUCHA	m. skośny zewnętrzny brzucha	Powierzchnie boczne 5-12 żebra	Pochewka m.prostego brzucha; kresa biała, więzadło pachwinowe, grzebień k.biodrowej	n. biodrowo-podbrzuszny n. biodrowo-pachwinowy	Napięcie jednostronne powoduje zgięcie boczne kręgosłupa i kl.piersiowej oraz obrót tułowia stronę przeciwną; napięcie obustronne zgina kręgosłup do przodu oraz pociąga kl.piersiową ku dołowi; przy ustalonej kl.piersiowej dźwiga miednicę
		m.skośny wewnętrzny brzucha	Powięź piersiowo-lędźwiowa; grzebień k.biodrowej; więzadło pachwinowe		Brzeg żeber dolnych (10-12); pochewka m.prostego brzucha; powrózek nasienny(u mężczyzn), lun w.obłe macicy(u kobiet)		Skurcz jednostronny obraca tułów w te samą strone oraz cofa staw ramiennypo tej samej str; skurcz obustronny powoduje zgięcie tułowia do przodu i obniżenie kl. piersiowej
		m.poprzeczny brzucha	Chrząstki 7-12 żebra; powięź piersiowo-lędźwiowa; grzebień k.biodrowej; w.pachwinowe	Jako kresa półksiężycowata wchodzi w skład m.prostego brzucha. Z dolnej części m.poprzecznego brzucha odczepiają się wł. Wchodzące w skład m.dźwigacza jądra		Zwęża kl.piersiową zbliżając żębra do płaszczyzny pośrodkowej(m.wydechowy); tworzy tłocznię brzucha
		m.dźwigacz jądra			n. płciowo - udowy	Unoszenie jądra
		m.prosty brzucha	Wyrostek mieczykowaty; więzadła żebrowo-mieczykowe; przednia powierzchnia chrząstek żeber 5-7	Kość łonowa i spojenie łonowe	nn. międzyżebrowe VI-XII	Zbliża do siebie wyrostek mieczykowaty i spojenie łonowe; zgina tułów do przodu; obniża żebra(m.wydechowy); wzmacnia tłocznię brzuszną; jest największym antagonistą prostownika grzbietu
		m.piramidowy	Kość łonowa i spojenie łonowe	Kresa biała	n. podżebrowy	Napina kresę białą; kształtuje bruzdę pośrodkową
	MIĘŚNIE ŚCIANY TYLNEJ BRZUCHA	mm. międzypoprzeczne boczne lędźwi	Łączą wyrostki żebrowe kręgów lędźwiowych	Łączą wyrostki żebrowe kręgów lędźwiowych		Zginają kręgosłup do boku
		m. czworoboczny lędźwi 1.warstwa przednia 2.warstwa tylna	1.wyrostki żebrowe kr.lędźwiowych 2-5 2.grzebień biodrowy; w.biodrowo-lędźwiowe	1. trzon kr.XII piersiowego i 12 żebro 2. wyrostki żebrowe kr.lędźwiowych I-IV, 12 żebro		Skurcz jednostronny powoduje zgięcie boczne tułowia; skurcz obustronny obniża 12 żebra; napięcie spoczynkowe ustala odcinek lędźwiowy kręgosłupa

MIĘŚNIE KLATKI PIERSIOWEJ
WARSTWA	MIĘSIEŃ	P. POCZĄTKOWY	P. KOŃCOWY	UNERWIENIE	CZYNNOŚĆ
POWIERZCHOWNA	m. piersiowy większy (pectoralis major) 1. cz.obojczykowa 2. cz.mostkowa 3. cz.brzuszna	1. obojczyk 2. mostek i żebra I-V 3. pochewka mięśnia prostego brzucha	W całości do grzebienia guzka większego kości ramiennej	n. piersiowy przyśrodkowy i boczny	W całości m. pociąga łopatkę do przodu, pociąga ramię do przodu i przyśrodkowo, opuszcza podniesione ramię oraz obraca je do wewnątrz, jako pomocniczy m. wdechowy
		m. piersiowy mniejszy (pectoralis minor)	Trzon II-V żebra		Wyrostek kruczy łopatki		Obniża i pociąga przyśrodkowo obręcz barkową, jako pomocniczy m. wdechowy unosi żebra
		m. podobojczykowy (subclavicus)	Koniec żebra I	Koniec barkowy obojczyka	n. podobojczykowy	Pociąga obojczyk do przodu i dołu
		m. zębaty przedni (serratus anterior)	9 górnych żeber	Przyśrodkowy brzeg łopatki	n. piersiowy długi	Ustala,obniża i obraca łopatkę; pociąga łopatkę ku przodowi; silny m.wdechowy
	GŁĘBOKA	mm. międzyżebrowe zewnętrzne (intercostales externi)	Biegna między sąsiednimi żebrami od kręgosłupa do granicy między żebrem kostnym a chrząstką żebrową		nn. międzyżebrowe I-XI	Unoszą żebra (mm. W wdechowe), utrzymują kształt klatki piersiowej
		mm. międzyżebrowe wewnętrzne (intercostales interni)	Leżą w międzyżebrzach między kątami żeber a mostkiem				Obniżają żebra (mm. wydechowe), utrzymują kształt klatki piersiowej
		mm. międzyżebrowe najgłębsze (intercostale intimi)	Biegną wzdłuż dolnego brzegu żeber				_____________________
		mm. podżebrowe (subcostales)	Leżą w kątach dolnych żeber		nn. międzyżebrowe Th8-Th11	_____________________
		m. poprzeczny klatki piersiowej (transversus thoracis)	Dolny odc. mostka	Końce II-IV żebra	nn. międzyżebrowe II-VI	Wspomaga wydech

MIĘŚNIE GRZBIETU
WARSTWA	GRUPA	MIĘSIEŃ	P. POCZĄTKOWY	P. KOŃCOWY	UNERWIENIE	CZYNNOŚĆ
POWIERZCHOWNA	Kolcowo-ramienne	m. czworoboczny (trapezius)	Kresa karkowa górna; guzowatość potyliczna zewnętrzna; więzadło karkowe; wyrostki kolczyste kręgów C7-Th12	Koniec barkowy obojczyka; wyrostek barkowy łopatki; grzebień łopatki	Gałęzie brzuszne nn. rdzeniowych	-Cz.górna unosi staw ramienny; przy ustalonym st.ramiennym zgina głowę do tyłu i obraca do wewnątrz -cz.środkowa przybliża łopatkę do kręgosłupa -cz.dolna obniża ST.ramienny; przy ustalonej obręczy k.górnej unosi tułów - obustronny skurcz całego m cofa barki, zbliża łopatki do kręgosłupa
				m.najszerszy grzbietu (latissimus dorsi)		- cz. kręgowa- wyrostki kolczyste 6 dolnych kręgów piersiowych, wszystkich lędźwiowych i na grzebieniu krzyżowym pośrodkowym -cz. biodrowa warga zewnętrzna części przyśrodkowej grzebienia biodrowego -cz. żebrowa- zewnętrzna powierzchnia 3 lub 4 ostatnich żeber -cz. łopatkowa- zewnętrzna powierzchnia kąta dolnego łopatki	Grzebień guzka mniejszego k. ramiennej		Opuszcza podniesione ramię, przywodzi je do tyłu i obraca do wewnątrz; pociąga tułów ku górze
				m.równoległoboczny (rhomboidei) 1.m. równoległoboczny mniejszy 2.m. równoległoboczny większy		1.wyrostki kolczaste kr.C6-C7 2.wyrostki kolczaste kr.Th1-Th4	przyśrodkowy brzeg łopatki		Pociąga łopatkę ku górze i ku środkowi
				m.dźwigacz łopatki (levator scapulae)		Guzki tylne wyrostków poprzecznych kr.C1-C4	Górny kąt łopatki; brzeg przyśrodkowy łopatki		Pociąga łopatkę ku górze i ku srodkowi
			Kolcowo żebrowe	m.zębaty tylny górny (serratus posterior superior)		Więzadło karkowe; wyrostki kolczyste kr.C6-Th2	Żebra 2-5	Gałęzie grzbietowe nn. rdzeniowych	Dźwiga żebra (m. wdechowy)
				m.zębaty tylny dolny (serratus posterior inferior)		Powięź piersiowo-lędźwiowa; wyrostki kolczyste Th 11- L2	Brzegi dolne żeber 9-12		Obniza ostatnie żebra i pociąga je ku tyłowi (m. wydechowy)
		GŁĘBOKA	Kolcowo-poprzeczne (spinotransversarii)	m.płatowaty głowy (splenius capitis)	Więzadło karkowe, wiezadło nadkolcowe i wyrostki kolczyste kr.C3-Th2	Wyrostek sutkowyk.skroniowej; kresa karkowa górna k.potylcznej		Obustronne napięcie zgina głowę do tyłu; jednostronne napiecie powoduje obrócenie głowy w str m.napietego oraz lekkie uniesienie głowy do góry
				m.płatowaty szyi (splenius colli)	Wyrostki kolczyste i więzadło nadkolcowe kr.Th3-Th5	Guzki tylne wyrostków poprzecznych kr.C1-C3	Gałęzie tylne nn. szyjnych	Obustronne napięcie zgina szyję do tyłu; jednostronne napiecie powoduje obniżenie górnej cz.szyi w str napiętego m.
			Krzyżowo-grzbietowy (sacrospinalis)	m.biodrowo-żebrowy (iliocostalis) 1.m.biodrowo-żebrowy lędźwi 2.m.biodrowo-lędźwiowy kl.piersiowej 3.m.biodrowo-lędźwiowy szyi	1.wspólna masa mięsniowa 2. kąty żeber 7-12 3.kąty żeber 3-6	1.kąty żeber 5-12 2. kąty żeber 1-5 lub 6 3.guzki tylne wyrostków poprzecznych kr.C4-C6		1.prostowanie i zginanie do boku dolnego odc kręgosłupa 2. zgina kręgosłup w bok; zmniejsz wygięcie kręgosłupa piersiowego ku tyłowi 3. zgina kręgosłup w bok
				m. najdłuższy (longissimus) 1.m. najdłuższy kl. piersiowej 2.m.najdłuższy szyi 3.m. najdłuższy głowy	1. grzebień k.biodrowej; wyrostki kolczyste L1-S4, wyrostki suteczkowate L1-L2, wyrostki poprzeczne Th7-Th12 2. wyrostki poprzeczne kr. Th1-Th4 3.wyrostki poprzeczne C3-Th3	1. wyrostki poprzeczneL1-L7, kąty żeber 2-12, wyrostki dodatkowe kr.lędźwiowych, wyrostki poprzeczne kr.piersiowych 2.guzki tylne wyrostków poprzecznychC2-C5 3. wyrostek sutkowaty k.skroniowej	Gałęzie tylne nn. rdzeniowych	1.zginanie kręgosłupa w kierunku bocznym i ku tyłowi 3. pociąga głowę ku tyłowi; zgina i pochyla głowę w te samą stronę
				m.kolcowy (m. spinalis) 1.m.kolcowy kl.piersiowej 2.m.kolcowy szyi 3.m.kolcowy głowy	1. wyrostki kolczyste Th10-L3 2. wyrostki kolczyste C6-Th2 3.wyrostki kolczyste górnych kręgów piersiowych i dolnych kręgów szyjnych	1. wyrostki kolczyste Th2-Th8 2.wyrostki kolczyste C2-C4 3. guzowatość potyliczna zewnętrzna			Jednostronny skurcz powoduje zgięcie boczne kręgosłupa; skurcz obustronny wzmaga zgięcie kręgosłupa ku tylowi
			Poprzeczno-kolcowe	m.półkolcowy (semispinalis) 1.m.półkolcowy kl.piersiowej i szyi 2.m.półkolcowy głowy	1. wyrostki poprzeczne wszystkich kr.piersiowych 2. wyrostki poprzeczneC4-Th6; wyrostkistawowe C4-C7	1. wyrostki kolczaste C2-Th5 2.łuska k.potylicznej			1.skurcz jednostronny powoduje boczne zgięcie kręgosłupa szyjnego i piersiowego oraz skręcenie w str przeciwna; skurcz obustronny prostuje odc szyjny kręgosłupa 2.napięcie jednostronne zgina głowę do boku i obraca w str przeciwną; skurcz obustronny powoduje zgięcie głowy ku tyłowi pogłębiając lordozę szyjną
				m.wielodzielny (multifidus)	k.krzyżowa; grzebień k.biodrowej; w.krzyżowo-biodrowe tylne; w.krzyżowo-kolcowe; wyrostki kr lędźwiowych, piersiowych i szyjnych 5-7	Wyrostki kolczyste kr.lędźwiowych, piersiowych i szyjnych 2-7		Gałęzie grzbietowe nn. rdzeniowych	Skurcz obustronny prostuje kręgosłup; skurcz jednostronny zgina kręgosłup do boku i obraca w str przeciwną
				mm. skręcające (rotatores)	Wyrostki poprzeczne kręgów	Nasady wyrostków kolczystych
			Krótkie mięśnie grzbietu	mm.międzykolcowe (interspinales)	Łączą ze sobą wierzchołki wyrostków kolczystych sąsiadujących kręgów		Gałęzie tylne nn. rdzeniowych	Prostuja kręgosłup w odc szyjnym i lędźwiowym
				mm. międzypoprzeczne	Łączą wyrostki żebrowe (boczne) i dodatkowe z suteczkowymi(przyśrodkowe) kr.lędźwiowych, wyrostki poprzeczne dolnych kr.piersiowych oraz guzki przednie i tylne wyrostków poprzecznych kr.szyjnych		Gałęzie tylne i przednie nn. dzeniowych	Zginają kręgosłup do boku
				mm. dźwigacze żeber	Wyrostki poprzeczne C7-Th11	Następne żebro	Gałęzie przednie C8-Th11	Uczestnicza przy prostowaniu kręgosłupa, pochylaniu do boku i skręcaniu w str przeciwną
			Podpotyliczne	m.skośny górny głowy	Wyrostek poprzeczny kr.szczytowego	Kresa karkowa dolna		Działając obustronnie prostuje głowę, działając jednostronnie obraca głowę twarzą w str przeciwną
				m. prosty tylny mniejszy głowy	Guzek tylny kr szczytowego	Kresa karkowa dolna		Działając obustronnie unosi głowę, działając jednostronnie obraca głowę kierując twarz w swoją str
				m.prosty tylny większy głowy	Wyrostek kolczysty kr.obrotowego	Kresa karkowa dolna		j.w
				m. skośny dolny głowy	Wyrostek kolczysty kr.obrotowego	Wyrostek poprzeczny kr.szczytowego		Obraca głowę na swoją str
				m.prosty boczny głowy	Wyrostek poprzeczny kt.szczytowego	Wyrostek szyjny k.potylicznej	n. podpotyliczny (gałąź przednia C1)	Zgina glowę w swoja str

PRZEPONA (diaphragma) 1.cz. lędźwiowa 2.cz. żebrowa 3.cz. mostkowa	P. POCZĄTKOWY	P. KOŃCOWY	UNERWIENIE	CZYNNOŚĆ	OTWORY PRZEPONY
		1. po stronie prawej i lewej rozpoczyna się 3 ścięgnistymi więzadłami łukowatymi oraz odnogą przepony 2. chrząstki żeber 7-12 3. wyrostek mieczykowaty mostka	Środek ścięgnisty	n. przeponowy	Ważny m. wdechowy (tor brzuszny); reguluje siłę wydychanego powietrza przy wydawaniu dźwięków	Rozwór aortowy Rozwór przełykowy Otwór żyły głównej dolnej

MECHANIKA KLATKI PIERSIOWEJ:

• Mięśnie wdechowe właściwe:

• przepona

• mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne

• Mięśnie wdechowe pomocnicze:

• mięsień pochyły przedni

• mięsień pochyły środkowy

• mięsień pochyły tylny

• mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy

• mięsień zębaty tylny górny

• mięsień zębaty przedni

• mięsień piersiowy mniejszy

• mięsień piersiowy większy

• miesień najszerszy grzbiety

• mięsień podobojczykowy

• Mięsnie wydechowe właściwe:

mięśnie międzyżebrowe wewnętrzne

mięsień poprzeczny klatki piersiowej

• Mięśnie wydechowe pomocnicze:

• Mięśnie brzucha

• Mięsień najszerszy grzbietu (m. kaszlu)

KANAŁ PACHWINOWY:

• Ściany:

• Rozcięgno m. skośnego zewnętrznego (ściana przednia)

• Powięź poprzeczna brzucha (ściana tylna)

• Włókna mm. skośnego wewnętrznego i poprzecznego brzucha (ściana górna)

• Więzadło pachwinowe (ściana dolna)

• Zawartość:

• U kobiet: więzadło obłe macicy

• U mężczyzn: powrózek nasienny

---