Współczesne kierunki, PEDAGOGIKA, teoretyczne podstawy wychowania


Dr Małgorzata Rosin

Współczesne kierunki i prądy wychowania

NEGATYWNE ZJAWISKA PROWADZĄCE DO KRYZYSU WYCHOWANIA

NEGATYWNE ZJAWISKA W EDUKACJI

WYZNACZNIKI WSPÓŁCZESNEGO AUTORYTARYZMU:

OSOBOWOŚCI AUTORYTARNE charakteryzują się:

Wg E. Fromma przyczyną kształtowania się osobowości autorytarnej jest m.in.

lęk przed wolnością.

OBJAWY BIUROKRACJI SZKOLNEJ

CECHY OSOBOWOŚCI BIUROKRATY

SZKOŁA I RODZINA JAKO GŁÓWNE SIEDLISKA ALIENACJI

1. Autoalienacja (uzyskiwanie osobowości „zastępczej”);

2. Alienacja od pracy („bankowa” wiedza);

3. Alienacja od norm (konformizm, oportunizm);

4. Alienacja od kultury („kultura ciszy”).

Wszystkie zjawiska alienacji występujące w procesie edukacyjnym uruchamiają:

Wytworem tego zjawiska jest specyficzna osobowość neurotyczna (K. Horney), doprowadzająca do „alienacji wewnętrznej”, której objawami są:

NIEAUTORYTARNE KONCEPCJE NAUCZANIA I WYCHOWANIA

Wszystkie one, bez względu na to, jakie jest źródło ich powstania, miejsce czy okres, są związane elementem sprzeciwu wobec obowiązujących w instytucjach edukacyjnych komponentów „biurokracji, autorytarnych struktur decyzyjnych, abstrakcyjnych celów uczenia się, przemocy i społecznej selekcji”.

Każda ze szkół antyautorytarnych oferuje przełom edukacyjny w kierunku zorientowania procesu uczenia się na:

Placówki nieautorytarne budują wszelkie wpływy i sytuacje wychowawcze na bazie:

Celem edukacji, w której założeniach byłaby różnorodność światopoglądowa, jest przyzwyczajenie społeczeństwa do odmiennych niż jego własne sposobów postrzegania, a w konsekwencji do niedopuszczenia do lęku przed nieznanym. K. P. Fritzsche i H. Knepper (1993) uważają, że:

PEDAGOGIKA NIEDYREKTYWNA

Zasady niedyrektywnego prowadzenia osoby oraz niezbędne postawy terapeuty wobec klienta:

Wychowanie niekierowane:

Postawa wychowawcy w pedagogice niedyrektywnej wyraża się poprzez:

Kanony - postulaty psychologii humanistycznej będące podłożem dla pedagogiki niedyrektywnej:

Wskazania do kreowania właściwych relacji między wychowawcą
a wychowankiem postrzeganym przez niego jako osoba:

PODSTAWOWE PRZESŁANKI WSPÓŁCZESNEJ PEDAGOGIKI HUMANISTYCZNEJ

S. Wołoszyn uważa, że:

Głównymi cechami pedagogiki humanistycznej są (Buddrus, 1995):

1. Ukierunkowanie wszelkich pedagogicznych starań na człowieka jako całość, co oznacza zajmowanie się jego właściwościami i samopoczuciem intelektual­nym jak i emocjonalnym.

2. Postrzeganie wychowanka jako podmiotu oddziaływań pedagogicznych, czyli jako człowieka będącego w trakcie osobistego rozwoju i uczestniczącego w rozwijaniu własnych możliwości rozwojowych.

Wg Janusza Tarnowskiego pedagogika humanistyczna charakteryzuje się także cechami:

Tak więc pedagogika humanistyczna:

Stosunek C. Rogersa do modelu tradycyjnej edukacji:

Model PCA (Person Centered Approach - podejście skoncentrowane na osobie) C. Rogersa

Głównym celem wychowania w pedagogice humanistycznej jest osobowość w pełni funkcjonująca, która:

Różnice między racjonalnością adaptacyjną i emancypacyjną w kontekście wychowania.

Racjonalność adaptacyjna

Racjonalność emancypacyjna

Teorie wychowania autorytarnego

(pe­da­gogika behawiorystyczna, pedagogika konserwatywna)

Teorie wychowania antyautorytarnego

(pedagogika humanistyczna, pedagogika liberalna)

Cel wychowania

- rozwój wychowanka jako adaptacja do zastanych warunków życia (górny pułap rozwoju upatrywany w tożsamości konwencjonalnej (tożsamości w ro­lach);

- rozwój rozumiany jako samorealizacja (górny pułap tak rozu­mia­nego rozwoju stanowi osobowość post­kon­wen­cjonalna, autonomiczna, kształtująca się na poziomie wartości uniwersalnych (tożsamość osoby);

Zadanie wychowania

- kształtowanie wychowanków wg. wzorów osobo­wych, uchodzących w danej społeczności za pożą­dane i nienaruszalne;

- promowanie szeroko pojętej zmiany człowieka i świata;

Istota zmian edukacyjnych

- udoskonalać, ulepszać świat wg. już ustalonej (tzn. nie podlegającej zmianie) definicji;

- dokonanie rewizji zastanej definicji świata, wykra­cza­nie poza wyobrażenie o tym, co jest możliwe i pożądane;

Istota oddziaływań pedagogicznych

- bezpośrednie oddziaływanie na wychowanka;

- przekazywanie wychowankowi goto­wej wie­dzy i gotowych wzorców zachowań, elimi­no­wanie wpły­wów odbiegających od założonych;

- zdyscyplinowany wysiłek;

- podporządkowanie się wychowanka woli wycho­wawcy i zasadom panującym w szkole;

- pośredni wpływ na dziecko pole­ga­jący na orga­ni­zo­waniu sytuacji (okazji, warunków) sprzyjających rozwojowi;

-poznawanie i realizowanie włas­nych, indy­widual­nych potrzeb i możli­wości;

- edukacja pozbawiona przymusu, respektująca prawo jednostki do własnej drogi rozwoju;

- akceptacja autonomii, indywidu­alności, pod­mio­towości zarówno wychowanka jak i wychowawcy;

Metody, środki i formy wychowania

- kary i nagrody oraz rywalizacja między wycho­wankami jako środki wychowawcze;

- rygorystycznie określona formuła organizacyjna (system klasowo-lekcyjny);

- współdziałanie, partnerstwo, nieo­ce­niające nasta­wie­nie wychowawców do wychowanków;

- odformalizowanie wychowania, elas­tyczna (uw­zglę­dniająca różnorodne możliwości wychowanków) organizacja czasu, miejsca i procesu edukacyjnego;

Edukacja

- ceni się pewność wiedzy, jej stabilność i bez­poś­rednią (techniczną) użyteczność;

- ceni otwartość, alternatywność, względną niepew­ność oraz użyteczność pośrednią wiedzy (takie jej sto­sowanie, które wymaga samodzielnego przeło­żenia jej na reguły działania);

Literatura:

Pedagogika. Podręcznik akademicki (2003), Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), PWN.

Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, (1996), Łódź.

Wołoszyn S., Nauki o wychowaniu w Polsce w XX wieku. Próba syntetycznego zarysu na tle powszechnym, (1998), Kielce.

Śliwerski B., Współczesne teorie i nurty wychowania (1998), Kraków.

6



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Teoria wychowania - koło u Piwowarczyka, Pedagogika, Teoretyczne podstawy wychowania
porównanie wychowanie autorytarnego i antyautorytarnego. , Uniwersytet Pedagogiczny, Teoretyczne po
W9, Uniwersytet Pedagogiczny, Teoretyczne podstawy wychowania - wykłady
Autorytet wg Gordona, PEDAGOGIKA, teoretyczne podstawy wychowania
folieJUDAIZM, PEDAGOGIKA, teoretyczne podstawy wychowania
tpw w pigulce, Uniwersytet Pedagogiczny, Teoretyczne podstawy wychowania - wykłady
FolieGordon, PEDAGOGIKA, teoretyczne podstawy wychowania
Metody Wychowania I, UCZELNIA, PEDAGOGIKA, TEORETYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA, Metody Wychowania
folieWYCHOWANIE Z PUNKTU WIDZENIA RELIGII, PEDAGOGIKA, teoretyczne podstawy wychowania
folieISLAM, PEDAGOGIKA, teoretyczne podstawy wychowania
W5, Uniwersytet Pedagogiczny, Teoretyczne podstawy wychowania - wykłady
Teoretyczne Podstawy Wychowania - EGZAMIN, Pedagogika, teoretyczne podstawy wychowania
folieJames Dobson, PEDAGOGIKA, teoretyczne podstawy wychowania
Eksperymenty, Uniwersytet Pedagogiczny, Teoretyczne podstawy wychowania - wykłady
Roz 8 - Pedagogika pragmatyzmu, studia, I rok Pedagogiki, teoretyczne podstawy wychowania
Teoria wychowania cwiczenia 2, Studia Pedagogiczne, Teoretyczne Podstawy Wychowania
Oprac. TPW, Studia PEDAGOGIKA, Teoretyczne podstawy wychowania
Metody Wychowania II, UCZELNIA, PEDAGOGIKA, TEORETYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA, Metody Wychowania
hasła z pedagogiki, Teoretyczne podstawy wychowania, ćwiczenia

więcej podobnych podstron