1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI
Nazwa chemiczna: Tlenek cynku [biel cynkowa]
Wzór konstytucyjny: ZnO
Wzór sumaryczny: OZn
Producent:
Dostawca:
Użytkownik:
Telefon awaryjny: (042) 631 47 24 (informacja toksykologiczna w Polsce)
2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH
Składnik stwarzający zagrożenie:
Nazwa chemiczna |
% wag. |
Nr CAS |
Nr EINECS |
Symbol zagrożenia (R) |
tlenek cynku |
100 |
1314-13-2 |
215-222-5 |
- |
3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
Substancja nie jest niebezpieczna w myśl dyrektywy 1999/45/EEG.
Zagrożenie pożarowe: Substancja stała, niepalna.
Zagrożenie toksykologiczne: Wdychanie najdrobniejszych cząstek wywołuje szybko mijające stany gorączkowe, w przebiegu swym podobne do zakaźnych nieżytów dróg oddechowych. Tlenek cynku odkłada się w płucach.
Zagrożenie ekotoksykologiczne: Tlenek cynku oddziałuje słabo szkodliwie na organizmy wodne i lądowe.
4. PIERWSZA POMOC
Uwaga: W pierwszej kolejności należy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skażonego pyłem tlenku cynku środowiska. Skontaktować się z lekarzem lub centrum toksykologicznym.
Zatrucie inhalacyjne: |
|
1. |
Ułożyć poszkodowaną osobę w pozycji leżącej. |
2. |
W przypadku wystąpienia takiej potrzeby - wykonać sztuczne oddychanie i zapewnić pomoc lekarską. |
Zatrucie doustne: |
|
1. |
Przepłukać usta. Podać 0,5 l wody do wypicia. U osoby przytomnej wywołać wymioty lub wykonać płukanie żołądka. |
2. |
Zapewnić spokój, leżenie i ciepło. Zapewnić pomoc lekarską. |
Skażenie oczu: |
|
1. |
Przemyć skażone oczy większą ilością letniej wody przez 15-20 minut, przy wywiniętych powiekach (usunąć przedtem szkła kontaktowe). |
2. |
W przypadku konieczności zapewnić konsultację lekarza okulisty. |
Skażenie skóry: |
|
1. |
Zdjąć skażone ubranie. Oczyścić mechanicznie skażoną skórę, przemyć dużą ilością wody, a następnie wodą z łagodnym mydłem. |
2. |
Zasięgnąć porady dermatologa, gdy wystąpi podrażnienie skóry. |
5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU
Zagrożenia pożarowe: |
Substancja niepalna. Nie stwarza zagrożenia pożarowego i wybuchowego. |
W przypadku pożaru sąsiednich obiektów stosować: |
|
Zalecenia szczegółowe: |
Nie jest zalecane stosowanie wody w przypadku gaszenia obiektów w sąsiedztwie magazynowania tlenku cynku. Podczas kontaktu tlenku cynku z wodą następuje wydzielanie znacznych ilości ciepła reakcji. Jeżeli w czasie pożaru niezbędne staje się użycie wody, należy ją tak zastosować, aby unikać kontaktów z tlenkiem cynku. O ile doszło do reakcji z wodą, należy użyć jej również w takich ilościach, aby zostało zaabsorbowane ciepło reakcji. Należy unikać wprowadzania wody do wnętrza pojemników z tlenkiem cynku, gdyż wskutek wydzielającego się ciepła może nastąpić rozerwanie pojemników. |
Sprzęt ochronny strażaków w warunkach dużego pożaru: |
Aparaty izolujące drogi oddechowe. |
6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA
Środki ochrony osobistej: |
Ubrania robocze ze zwartej tkaniny, rękawice z tworzywa powlekanego, buty robocze, okulary ochronne w szczelnej obudowie, ochrony dróg oddechowych przed pyłami (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P2). |
Zalecenia szczegółowe: |
Usunąć wszelkie potencjalne źródła zapłonu, uszczelnić uszkodzone opakowania, zebrany ze środowiska tlenek cynku umieścić w opakowaniu zastępczym. Zebraną substancję skierować do wtórnego zagospodarowania (np. do zasilania gleby). |
Zabezpieczenie środowiska: |
Zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku skażenia wód powiadomić odpowiednie władze. |
Metody utylizacji: |
Na drodze składowania w wyznaczonym miejscu - zgodnie z wymogami rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych zasad usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych. |
7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE
Zapobieganie zatruciom: |
Podczas wykonywania wszelkich czynności z tlenkiem cynku nie jeść, nie pić, nie zażywać lekarstw, unikać bezpośrednich kontaktów z substancją, unikać wdychania pyłów, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzież i sprzęt ochrony osobistej. |
Zalecenia szczególne dotyczące magazynowania: |
Wszelkie pomieszczenia magazynowe muszą być wentylowane. Podłoga powinna być wykonana z materiału ceramicznego. |
Magazynowanie: |
We właściwie oznakowanych, zamkniętych, fabrycznych opakowaniach, z informacją w języku polskim zgodną z obowiązującymi normami. Temperatura przechowywania nie powinna przekraczać 30oC. Zalecana jest temperatura niższa. Pomieszczenia muszą być suche. Przechowywać w oddzieleniu od materiałów utleniających i środków żywności. Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400. |
Metody postępowania z odpadami: |
Za odpad można uznać tlenek cynku, który w żadnej postaci nie nadaje się do zagospodarowania. Odpadowa substancja może być wykorzystana rolniczo. |
8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Rozwiązania techniczne: Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania tlenku cynku.
Ochrony osobiste
Ręce: |
Rękawice z tworzywa sztucznego. |
Oczy: |
Okulary ochronne w szczelnej obudowie (oprawa z tworzywa sztucznego). |
Drogi oddechowe: |
Ochrony dróg oddechowych w przypadku pracy w atmosferze z zawartością pyłu tlenku cynku (filtr cząsteczkowy - oznaczony kolorem białym i symbolem P2). |
Skóra i ciało: |
Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne. |
Ochrony zbiorowe: |
Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w pobliżu stanowisk pracy. |
Inne informacje: |
Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Unikać bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z tlenkiem cynku. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie zażywać leków podczas pracy. Na bieżąco usuwać substancję, która wydostała się do środowiska. Zapobieganie zagrożeniom: Tam, gdzie występuje możliwość pojawienia się niebezpiecznych stężeń pyłów, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą. |
Najwyższe dopuszczalne stężenie tlenku cynku w środowisku pracy:
NDS - 5 mg/m3, NDSCh - 10 mg/m3.
Metody oceny narażenia w środowisku pracy:
PN-86/Z-04050.01 - Ochrona czystości powietrza. Przyrządy i zestawy do pobierania próbek. Postanowienia ogólne.
PN-89/Z-04008.07 - Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Postanowienia ogólne. Zasady pobierania próbek w środowisku pracy i interpretacja wyników.
9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
9.1 |
Masa cząsteczkowa: 81,39 g/mol |
9.2 |
Postać fizyczna, barwa, zapach: Tlenek cynku w warunkach normalnych jest substancją stałą barwy białej, amfoterycznym proszkiem, nieodwracalnie zmieniającym barwę pod wpływem ogrzania. Tlenek cynku techniczny (biel cynkowa), jest białym pigmentem mineralnym zawierającym 98-99% tlenku cynku. Odporny na czynniki atmosferyczne, odbijający promienie słoneczne. |
9.3 |
Temperatura topnienia: 1970oC |
9.4 |
Temperatura sublimacji: 1970oC |
9.5 |
Gęstość w 20oC: 3,66 g/cm3 |
9.6 |
Rozpuszczalność w wodzie: Nie rozpuszcza się w wodzie. Rozpuszczalny w kwasach i ługach. |
9.7 |
Zagrożenie wód: Małe. |
9.8 |
Reaktywność: Tlenek cynku jest substancją chemicznie słabo reaktywną. Po dłuższym leżeniu traci swoje własności, łącząc się z ditlenkiem węgla z powietrza. |
9.9 |
Właściwości korozyjne: Nie posiada. |
9.10 |
Inne: Tlenek cynku otrzymywany jest przez utlenianie par cynku. Tlenek cynku stosowany jest jako pigment w przemyśle farb i lakierów, jako wypełniacz w przemyśle gumowym, kablowym, tworzyw sztucznych, oraz w farmaceutykach i kosmetykach. |
10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ
Stabilność i reaktywność: |
Tlenek cynku przechowywany w warunkach normalnych jest produktem stabilnym. Unikać kontaktów z wilgocią (powstaje wodorotlenek cynku), ditlenkiem węgla, silnymi reduktorami i kwasami. |
Właściwości korozyjne: |
Brak. |
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Drogi narażenia:
Oczy |
tak |
Spożycie |
tak (większa ilość) |
Skóra |
nie |
Wdychanie pyłów |
tak |
Działanie miejscowe:
Wdychanie pyłów, par i aerozoli: Wdychanie najdrobniejszych cząstek wywołuje szybko mijające stany gorączkowe, w przebiegu swym podobne do zakaźnych nieżytów dróg oddechowych. Tlenek cynku odkłada się w płucach. Działanie drobno rozpylonego tlenku cynku polega na wywołaniu zamierania nabłonka dróg oddechowych lub znajdujących się tam drobnoustrojów, wskutek tworzenia się zdenaturowanego i obcogatunkowego białka, którego wchłanianie powoduje gorączkę. Typowe objawy gorączki: słodki smak w ustach, brak łaknienia, często wzmożone pragnienie, zmęczenie, senność, ucisk i ból w klatce piersiowej, czasami suchy kaszel, a następnie dreszcze i wysoka temperatura. Gorączka występuje tylko w wyniku działania świeżo wytworzonych cząsteczek tlenku cynku. Nie może być wywołana przez rozpylanie gotowego pyłu tlenku cynkowego.
Spożycie większej ilości: Wystąpią objawy podrażnienia błon śluzowych przewodu pokarmowego, nudności, wymioty.
Kontakt ze skórą: W indywidualnych przypadkach może wystąpić podrażnienie, zaczerwienienie, wysuszenie skóry.
Kontakt z oczami: Może wystąpić podrażnienie, pieczenie, zaczerwienienie i łzawienie.
Skutki zdrowotne narażenia ostrego: Następstwami nadmiernego wdychania pyłów tlenku cynku są: podrażnienie błon śluzowych oczu i dróg oddechowych, znużenie, zawroty głowy, bóle głowy, nudności, wymioty, bezsenność.
Skutki zdrowotne narażenia przewlekłego: Osoby, które są chronicznie narażone na oddychanie powietrzem z zawartością pyłów tlenku cynku, mogą uskarżać się na podrażnienia błon śluzowych, bóle i zawroty głowy, problemy z układem pokarmowym, wysuszenie skóry.
12. INFORMACJE EKOLOGICZNE
Tlenek cynku w środowisku ulega stopniowemu przekształceniu się w wodorotlenek cynku i węglan cynku - substancję naturalnie występującą.
Stopień zagrożenia wód: zagrożenie praktycznie nie występuje.
13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI
Metody unieszkodliwiania:
Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).
Zawartość opakowania wg:
rodzaju 06 13 99 - inne, niewymienione odpady.
Sposób likwidacji D2: „Składowanie luzem na składowiskach otwartych w szczelnych pojemnikach”.
Opakowania wg:
rodzaju 15 01 02 - opakowania z tworzyw sztucznych,
rodzaju 15 01 04 - opakowania z metalu,
rodzaju 15 01 07 - opakowania ze szkła.
14. INFORMACJE O TRANSPORCIE
Klasyfikacja, oznaczenia informacyjne i ostrzegawcze, ograniczenia:
Tlenek cynku nie podlega klasyfikacjom w ramach przepisów ADR, RID, IMDG-Kod oraz IATA, a tym samym ograniczeniom dotyczącym tych przepisów.
15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH
Kartę wykonano zgodnie z:
Normą PN ISO 11014-1; 1998, „Bezpieczeństwo chemiczne - Karta charakterystyki bezpieczeństwa produktów chemicznych”.
Wytycznymi Dyrektywy UE Nr 1999/45/EG, Dyrektywy 67/548 EEC oraz Dyrektywy UE 88/379/EEC (Dangerous Product Regulations incl. EC Guidelines), dotyczącymi klasyfikowania, oznaczania i sporządzania informacji o materiałach niebezpiecznych.
Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11 stycznia 2001 r. (Dz. U. Nr 11, poz. 84; Nr 100, poz. 1085; Nr 123, poz. 1350; Nr 125, poz. 1367 ze zmianą z dnia 5 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 142, poz. 1187).
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz. U. Nr 140, poz. 1171).
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz. U. Nr 129, poz. 1110).
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 140, poz. 1173).
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 11 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 140, poz. 1172).
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 15 lipca 2002 r. w sprawie substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych, których opakowania należy zaopatrywać w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci i wyczuwalne dotykiem ostrzeżenie o niebezpieczeństwie (Dz. U. Nr 140, poz. 1174).
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 14 lipca 2002 r. w sprawie obowiązku dostarczenia karty charakterystyki niektórych preparatów nie zaklasyfikowanych jako niebezpieczne (Dz. U. Nr 142, poz. 1194).
Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 czerwca 1998 r. (Dz. U. Nr 79, poz. 513) ze zmianą z 2 stycznia 2001 r. (Dz. U. Nr 4, poz. 36) w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy.
Rozporządzeniem MZiOS z dnia 11 września 1996 r.( Dz. U. Nr 121, poz. 571) w sprawie czynników rakotwórczych w środowisku pracy oraz nadzoru nad stanem zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki.
Rozporządzeniem MOŚZNL z dnia 28 kwietnia 1998 r.( Dz. U. Nr 55, poz. 355) w sprawie dopuszczalnych wartości stężeń substancji zanieczyszczających w powietrzu.
Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 października 1998 r. (Dz. U. Nr 145, poz. 942) i zmianą z 5 marca 2001 r. (Dz. U. Nr 22, poz. 251) w sprawie szczegółowych zasad usuwania, wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych.
Ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).
Klasyfikacją materiałów niebezpiecznych według Umowy Europejskiej dotyczącej Międzynarodowego Przewozu Materiałów Niebezpiecznych ADR (ważnej od 01.07.2001 r.).
Niniejsza karta charakterystyki substancji niebezpiecznej jest bezpośrednio przekazywana użytkownikowi tlenku cynku, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości odnośnie do wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych.
Niniejsza karta nie jest żadną podstawą zobowiązującą do jakiejkolwiek odpowiedzialności jakiegokolwiek rodzaju ze strony dostawcy tlenku cynku. Przedsiębiorstwo nie będzie odpowiedzialne za jakiekolwiek zejście śmiertelne, chorobę lub uszczerbek na zdrowiu jakiejkolwiek natury, będący następstwem zastosowania lub niewłaściwego wykorzystania karty charakterystyki substancji niebezpiecznej lub materiału, którego karta dotyczy.
Informacje zawarte w niniejszej karcie przedstawiają aktualny stan naszej wiedzy i doświadczeń dotyczących bezpiecznego stosowania wyrobu.
16. INNE INFORMACJE
Tlenek cynku |
Uwaga: Użytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacje zawarte w powyższej karcie stanowią opis wymogów bezpieczeństwa użytkowania substancji. Użytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do konkretnych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy użytkownika. Karta charakterystyki nie może być traktowana jako gwarancja właściwości substancji.
* * * * *
Według rozporządzenia MZ z dnia 3 lipca 2002 r., PN-ISO 11014-1 i Dyrektywy 91/155/EEC
|
KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ |
Wydanie: ? Data wydania: 20.12.2002 Strona /stron 5/7 |
Nazwa: |
TLENEK CYNKU |
|
Tlenek cynku