Definicja przestępstwa i wykroczenia skarbowego
Czyn zabroniony - zachowanie o znamionach określonych w kodeksie, chociażby nie stanowiło ono przestępstwa lub wykroczenia skarbowego. Określenie czynu zabronionego może nastąpić tylko w KKS (art. 53 § 1 KKS)
PRZESTĘPSTWO SKARBOWE - czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny w stawkach dziennych, kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności. (art. 53 § 2 KKS)bezprawny, zawiniony, społecznie szkodliwy w stopniu wyzszym niż znikomy
WYKROCZENIE SKARBOWE
Czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia. Wykroczeniem skarbowym jest także inny czyn zabroniony, jeżeli kodeks tak stanowi. (art. 53 § 3 KKS)
W rozumieniu kodeksu wypadek mniejszej wagi to wykroczenie skarbowe zawierające niski stopień społecznej szkodliwości. (art. 53 § 8 KKS)
2.Formy stadialne i formy zjawiskowe popełnienia przestępstwa i wykroczenia
I. Formy zjawiskowe
SPRAWSTWO - ma miejsce wówczas , kiedy osoba swoim zachowaniem wypełnia znamiona czynu zabronionego tj. dopuszcza się przestępstwa bądź wykroczenia skarbowego . Wypełnienie znamion przez tę osobę następuje samodzielnie bez udziału innych osób , szczególną formą odpowiedzialności za sprawstwo na gruncie KKS jest niedopełnienie obowiązków nadzoru ( art. 84 , 96 , 111 , 104 )
WSPÓŁSPRAWSTWO - polega na wypełnieniu znamion czynu zabronionego wspólnie i w porozumieniu z inną osobą . Kluczowe znaczenie dla istnienia współsprawstwa to istnienie porozumienia . To porozumienie powinno być zawarte przed bądź w trakcie czynu zabronionego .
Sprawstwo równoległe - ma miejsce wówczas , kiedy 2 lub więcej osób dopuszcza się w tym samym czasie i w tym samym miejscu czynu zabronionego bez nawiązania porozumienia . Może one polegać na wypełnieniu znamion czynu zabronionego przez wszystkie osoby , które nawiązały porozumienie , inaczej mówiąc każde znamię ustawowe przestępstwa bądź wykroczenia skarbowego musi zostać popełnione przez każdego współdziałającego. Jest to nietypowa sytuacja , jednak może być tak , że jeden ze współdziałających nie wypełnia wszystkich znamion czynu zabronionego lecz tylko niektóre , jednakże wykonane przez niego czynności mają istotne znaczenie dla dokonania czynu zabronionego, istotne przyczynienie się współdziałającego powoduje , że będzie ponosił on odpowiedzialność jako współsprawca przestępstwa a nie pomocnik . Odmianą współsprawstwa jest współsprawstwo suksetywne , następuje wówczas , gdy czyn zabroniony jest już dokonany przez 1 osobę a w trakcie dokonywania tego czynu następuje zawiązanie porozumienia.
SPRAWSTWO KIEROWNICZE - oznacza ono , że osoba kieruje wykonanie czynu na inną osobę , nie musi sprawca kierowniczy być inicjatorem ani również organizatorem . Kierowanie oznacza panowanie nad realizacją czynu , do sprawcy kierowniczego należy rozpoczęcie , prowadzenie , zmiana lub nawet przerwanie realizacji czynu przez inną osobę pomimo , że sprawca kierowniczy nie musi być inicjatorem ani organizatorem czynu zabronionego to często dzieje się tak że nim jest.
Dla dokonania sprawstwa kierowniczego i odpowiedzialności osoby kierującej za wykonanie konieczna jest realizacja wszystkich znamion czynu zabronionego przez osobę wykonującego czyn , jeżeli pochód przestępczy zatrzymał się na usiłowaniu to wówczas sprawca kierujący ponosi odpowiedzialność jak za usiłowanie jednakże zgodnie z art.21 KKS , jeżeli czyn zabroniony zagrożony jest karą nie przekraczającą 1 rok to odpowiedzialność za usiłowanie ma miejsce wówczas gdy ustawa tak wskazuje . Jeżeli czyn zagrożony jest karą umowną to sprawca kierowniczy będzie ponosił odpowiedzialność zawsze.
SPRAWSTWO POLECENIOWE - istotą jest to , że polega na istnieniu stosunku zależności między 2 osobami . Stosunek zależności może mieć charakter formalny i taktyczny.
Stosunek formalny ( pracownik - pracodawca ).
Osoba wydaje polecenie wykonania czynu zabronionego w związku z istnieniem stosunku zależności sprawca polecający wykorzystuje uzależnienie innej osoby od niego , obie strony muszą mieć świadomość , że wydanie polecenia jego wykonania związane jest z istnieniem stosunku zależności. Sprawca polecający nie musi być inicjatorem ani organizatorem czynu a jego istota sprowadza się jedynie do wydania innej osobie polecenia . Nie istotna jest forma polecenia ważne jest jednak aby było ono zgodne z wolą polecającego. Sprawca polecający będzie ponosił odpowiedzialność wówczas , gdy sprawca wypełniający wypełnił wszystkie znamiona czynu zabronionego , jeżeli sprawca wykonujący jedynie usiłował popełnić czyn zabroniony to wówczas sprawca polecający będzie ponosił odpowiedzialność za usiłowanie. Jeżeli czyn zabroniony , którego kara jest niższa niż 1 rok to sprawca polecający ponosi odpowiedzialność gdy ustawa tak stanowi , gdy kara jest surowsza to ponosi odpowiedzialność zawsze ( art.21 § 2 ).
art.21 § 2 - te dwie sytuacje mają miejsce wówczas , kiedy sprawca wykonujący jedynie usiłował dokonać przestępstwa a nie dokonał , jeżeli dokonał to sprawca ponosi odpowiedzialność taj jak za dokonanie zgodnie z art.20 § 2 KKS
KKS w części ogólnej nie ma definicji w zakresie podżegania i pomocnictwa , jednakże recypuje rozwiązanie KK w zakresie odpowiedzialności za podżeganie i pomocnictwo.
PODŻEGANIE - polega na nakłanianiu innej osoby do dokonania przestępstwa skarbowego Zachowanie podżegacza polega na oddziaływaniu na psychikę 2 osoby w celu dokonania przestępstwa skarbowego . Podżegacz chce aby inna osoba dopuściła się przestępstwa i nakłania ją w tym celu. Jeżeli osoba ma zamiar popełnić przestępstwo a inna osoba nakłania ją w tym celu to czynimy go czynem nie podżeganym a pomocnictwem psychicznym. Możliwe jest podżeganie pośrednie tj. za pomocą innej osoby , podżeganie prowadzi do powstania zamiaru popełnienia przestępstwa . Podżeganie może być popełnione tylko w zamiarze bezpośrednim , gdyż zgodnie z art. 18 § 2 mowa jest tylko o chceniu podżegacza co powoduje zamiar bezpośredni. Podżegacz ponosi odpowiedzialność za realizację własnej formy zjawiskowej nie istotne jednak jest dokonanie czynu zabronionego czyli podżeganie jest niezależne od sprawstwa.
Podżeganie ma charakter formalny (bez skutkowy ) , jeżeli sprawca usiłował jedynie dopuścić się przestępstwa skarbowego to wówczas podżegacz ponosi odpowiedzialność za usiłowanie ( 21 ) czyli podżegacz będzie ponosił odpowiedzialność zawsze , gdy czyn próbował dokonać i kara jest niższa niż 2 rok to odpowiedzialność jest wyjątkowa.
POMOCNICTWO - polega na ułatwieniu innej osobie poprzez swoje zachowanie popełnienie czynu zabronionego w szczególności może ono mieć charakter fizyczny i psychiczny. Charakter fizyczny pomocnictwa wyraża się ( 18 .3 KKS ) w dostarczeniu narzędzi lub środków służących do popełnienia czynu zabronionego z kolei charakter psychiczny to udzielenie rad lub informacji. Z pomocnictwa jako formy zjawiskowej można dopuścić się tylko z umysłu zarówno w zamiarze bezpośrednim . Udzielenie pomocy w celu aby inna osoba dokonała czynu zabronionego albo przewiduje możliwość dokonania przestępstwa skarbowego przez inną osobę . Pomocnik musi sobie wyobrażać popełnienie przestępstwa skarbowego , nie abstrakcyjne pomocnictwo jest dokonane z chwilą realizacji wszystkich elementów koniecznych dla tej formy zjawiskowej i tak jak przy podżeganiu ma charakter formalny ( bez skutkowy ).
PROWOKATOR - ponosi odpowiedzialność karną za nakłanianie innej osoby do popełnienia przestępstwa skarbowego jednakże czyni to w celu skierowania przeciwko niej postępowania karno - skarbowego. Konstrukcja zbliżona jest do podżegania w jednym i drugim przypadku mamy doczynienia z nakłanianiem do przestępstwa.
W stosunku co do podżegania i pomocnictwa sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary bądź nawet odstąpić od kary ( art.22 § 2 KK w związku z art. 20 KKS ) , nie ma tego przy prowokatorze.
Podżegacz i pomocnik może korzystać z tzw, czynnego prawa , prowokator zgodnie z art. 16 KKS nie może ).
FORMY STADIALNE
Pochód czynu zabronionego składa się z elementów zewnętrznych i wewnętrznych czyli składa się z zamiaru , przygotowania , usiłowania , dokonanie.
ZAMIAR to nastawienie psychiczne sprawcy co do konkretnego czynu, nie ponosi za nastawienie odpowiedzialności , gdyż zgodnie z regulacją ustawową penalizowany jest czyn, a nie myśli osoby.
I.Przygotowanie - zachodzi, gdy sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności , mające stwarzać warunki do przedsięwzięcia czynu zmierzającego bezpośrednio do dokonania . A w szczególności (personalny) gdy sprawca wchodzi w porozumienie z inną osobą (rzeczowy ) gdy zbiera informacje , narzędzia , bądź środki konieczne do dokonania czynu zabronionego
Przygotowanie jest karalne tylko wtedy gdy ustawa tak stanowi . Na gruncie KKS żaden z przepisów części ogólnej nie mówi o karalności przygotowania tylko wyjaśnia. W art. 67$2 KKS jest mowa o karalności uzyskiwania lub przysposabiania środków w celu sfałszowania znaków akcyzy lub upoważnienia do odbioru banderol akcyzowych.
II.USIŁOWANIE składa się z 3 elementów: zmierzanie bezpośrednie do dokonania czynu, zamiaru jego popełnienia, braku dokonania czynu
Musi odnosić się do konkretnego przestępstwa skarbowego( zarówno w przypadku zamiaru bezpośredniego i ewentualnego )
Za istnienie stanu , który wywołuje konkretne zagrożenie dla dobra prawnego , a nie zagrożenia abstrakcyjnego
Granice między usiłowaniem a dokonaniem przebiegu w zakresie wypełnienia bądź niewypełnienia wszystkich znamion czynu zabronionego mając na uwadze fakt , że dokonanie następuje z chwilą realizacji wszystkich znamion czynu zabronionego tzn. w przypadku przestępstw formalnych dokonanie następuje wtedy , kiedy znamię czasownikowe użyte w dyspozycji przepisu może zostać określone w czasie przeszłym zgodnie z czynem sprawcy. Przy przestępstwie materialnym konieczne jest zaistnienie skutku .
Podział :
Udolne - sprawca nie dokonał przestępstwa skarbowego chociaż to było możliwe
Nieudolne - zachodzi , gdy sprawca nie uświadamia sobie że dokonanie przestępstwa jest niemożliwe z uwagi na brak przedmiotu nadającego się do dokonania przestępstwa lub użycie środka nie nadającego się do dokonania przestępstwa .
14 $ 2 KK w związku z art. 21 $ 3 KKS sąd przy usiłowaniu nieudolnym może nadzwyczajnie złagodzić karę bądź od niej odstąpić. Pomimo iż regulacją kk stosujemy to kks w niektórych przypadkach przewiduje regulację odmienną . Zgodnie z art. 21 KKS mowa jest o ograniczonej odpowiedzialności za usiłowanie:
usiłowanie jest karalne zawsze , gdy przestępstwo jest zagrożone karą 1 rok pozbawienia wolności
jeżeli kara nie przekracza 1 roku to odpowiedzialność za usiłowanie jest wyjątkowa i przewidziana tylko w 4 przypadkach na gruncie KKS ( 69$ 4 , 70 $ 3 , 85 $ 3 , 97$3
Zgodnie z regulacją 21 $2 KKS sąd wymierza karę za usiłowanie w wysokości do 2/3 ustawowego zagrożenia, w zakresie usiłowania stosuje się regulacje 13 , 15 KK
III.Dokonanie - następuje , gdy sprawca przestępstwa bądź wykroczenia skarbowego swoim zachowaniem zrealizował wszystkie ustawowe znamiona czynu zabronionego.
3. WYŁĄCZENIE WINY
BŁĘDY (ART. 10 KKS)
NIEPOCZYTALNOŚĆ (art. 11 KKS)
ROZKAZ (art. 20 § 2 KKS odwołuje do art. 318 KK) - dotyczy jedynie przestępstw skarbowych
I.Błąd co do okoliczności stanowiący znamię czynu
Mylna świadomość sprawcy o okoliczności konstytuującej czyn zabroniony czyli o okolicznej dyspozycji normy prawnej. Błąd może dotyczyć tylko znamion przedmiotowych , nie może dotyczyć strony podmiotowej . Błąd może obejmować status rezydenta czy podatnika , ważność zezwolenia dewizowego , pozwolenia celnego ale nie może dotyczyć określonej umyślności , nieumyślności , zamiaru bezpośredniego ewentualnego , lekkomyślności , niedbalstwa. Jednak sprawca pozostaje w błędzie nie ponosi odpowiedzialności za przestępstwo umyślne art. 10 § 1.
Jednak ustawa przewiduje odpowiedzialność za przestępstwa nieumyślne , wówczas nasz sprawca poniesie odpowiedzialność za taki rodzaj czynu.
Art. 86 § 5 w związku z art. 86 § 1 i 4
Art. 60 § 1 KKS - obowiązek prowadzenia księgi w zależności od dochodu
Art. 10 § 2 - sprawca ponosi odpowiedzialność za przestępstwo.
Błąd sprawcy jest usprawiedliwiony .
Błąd dotyczy okoliczności z którym związana jest łagodniejsza odpowiedzialność ( okol. Modalne ) np.: loteria fantowa .
Ciężar dowodu spoczywa na osobie powołującej się na zaistnienie błędu . Aby stwierdzić , że osoba pozostaje w błędzie usprawiedliwionym należy w jej miejsce wstawić modelowego człowieka i zadać pytanie czy obywatel rozpoznałby karalność czynu . Jeżeli odpowiedź jest twierdząca wówczas taka osoba - sprawca powinna mieć świadomość że jej czyn jest zabroniony - błąd usprawiedliwiony.
W pewnych wyjątkowych sytuacjach niejasność interpretacyjna może w wyjątkowych sytuacjach wyłączać odpowiedzialność karną osób z uwagi na ... Nie można od podatnika wymagać więcej niż od przedstawionego sprawozdania.
Błąd kwalifikowany
W KK nie ma okoliczności wyłączających bezprawność - okol. wyłącz. bezprawność ( kontratyp )np. stan wyższej konieczności , obrona konieczna.
Recypuje ona z prawa karnego eksperyment ekonomiczny lub poznawczy poprzez regulację art. 20 § 5 w związku z art. 27 § 1 KK.
Przesłanki eksperymentu :
Działanie w celu przeprowadzenia eksperymentu ekonomicznego lub poznawczego
Osiągnięte korzyści mają istotne znaczenie w danej dziedzinie
Przeprowadzenie eksperymentu jest zasadne z punktu widzenia aktualnego stanu wiedzy
Musi zachodzić zgoda uczestnika eksperymentu.
Wszystkie te okoliczności muszą być spełnione łącznie.
Błąd art. 10 § 3 polega na urojeniu przez sprawcę eksperymentu ekonomiczno poznawczego gdy taki eksperyment z punktu widzenia obiektywnej rzeczywistości nie występuje.
Błąd usprawiedliwiony jest jeżeli sprawca nie podlega karze.
Błąd nieusprawiedliwiony - sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary , jeżeli czyn jest wykroczeniem sąd może odstąpić od wykroczenia kary lub wymierzenia środka karnego ( przepadek przedmiotu Art. 47 § 2. 2 ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotu art.47 § 2.3 )
Ale zgodnie z art. 29.4 sąd nie może odstąpić od przepadku przedmiotów których wytwarzanie , obrót , posiadanie , przewóz , przesyłanie , przenoszenie jest zabronione.
Błąd bezprawności
Istota błędu polega na tym ,że osoba nie popełniła przestępstwa wykroczenia skarbowego jeżeli dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego karalności.
Usprawiedliwienie nieświadome - nie chodzi tu o znajomość konkretnych sankcji za czyn zabroniony ale świadomość że dane zachowanie jest w ogóle uznane za karalne tj. zagrożone pod groźbą kary. Na gruncie KKS będzie to zależało też od wiedzy sprawcy odnośnie szczególnej dziedziny prawa finansowego , która penalizuje takie zachowanie ( czyli znajomość przepisów prawa dewizowego , podatkowego , celnego ) od odpowiedzialności osoba taka jest uwolniona , jeżeli gdy pozostaje w błędzie usprawiedliwionym.
Odpowiedzialność w przypadku błędu nieusprawiedliwionego w przypadku przestępstw skarbowych sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary , w przypadku wykroczeń sąd może odstąpić od wymierzenia kary lub środka karnego tj. w błędzie kwalifikowanym.
Osoba nie może powołać się na ten błąd skutecznie jednak z ustaleń wynika ze sprawca nie starał się w sposób należyty zapoznać się z obowiązującymi regulacjami prawnymi chociaż miał możliwość to uczynić u przedstawicieli właściwych organów. Należy też stwierdzić , że nie można tracić z pola widzenia tego , że stopień trudności w rozpoznawaniu czynów naruszających przepisy o charakterze administracyjno finansowym może być nieporównywalnie większy niż przy przestępstwach pospolitych a nieświadomość prawnej oceny czynu może być usprawiedliwiona niskim stopniem jasności zawartego w ustawie unormowania ( orz. SN )
II.NIEPOCZYTALNOŚĆ
choroby psychiczne ( psychozy i nerwice )
upośledzenia umysłowe ( wrodzone , nabyte )
inne zakłócenia czynności psychicznych na tle chorobowym lub patologicznym
Podział :
pełna art. 11 § 1 - sprawca nie popełnia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego ponieważ nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem , w postępowaniu dowodowym należy ustalić niepoczytalność w czasie popełnienia czynu.
Ograniczona art.11 § 2 - należy ustalić w postępowaniu dowodowym, sąd może wymierzyć karę w wysokości nieprzekraczającej 2/3 górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za dane przestępstwo , zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, może odstąpić od wymierzenia kary lub środka:
przepadku przedmiotu art.22 § 2.2
ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku przedmiotu art.22 § 2
zakazu prowadzenia działalności gospo. , zajmowania stanowiska , wykonywania zawodu art.22 § 2.5
podanie wyroku do publicznej wiadomości
Jeżeli osoba pozostająca w niepoczytalności ograniczającej popełnia wykroczenie sąd odstępuje od wymierzenia kary lub środka karnego przewidzianego w art. 47 § 2.2 i 3
III. Rozkaz
4. Katalog kar za przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe - z
omówieniem ich istoty
KARY - katalog kar przy przestępstwach skarbowych wskazany jest w art. 22 § 1 zaś przy wykroczeniach w art. 47 § 1 KKS. Za przestępstwa skarbowe są następujące kary :
kara grzywny w stawkach dziennych
kara ograniczenia wolności
kara pozbawienia wolności
Kara grzywny
Za wykroczenie skarbowe (art. 48 KKS): grzywna kwotowa od 1/10 minimalnego wynagrodzenia do 20 x minimalnego wynagrodzenia
Za przestępstwo skarbowe (art. 23, 26, 27 KKS):
Grzywna od 10 do 720 stawek (nadzwyczajnie obostrzona - 1080 stawek); wartość stawki - min. 1/30 minimalnego wynagrodzenia; max. 400 x 1/30 minimalnego wynagrodzenia
Kara ograniczenia wolności jest to kara , której przewidziane jest jedno przestępstwo (110), ponadto tę karę można wymierzyć na podstawie art. 26 $ 1 w szczególności jest to możliwe wtedy , gdy obok kary ograniczenia wolności są wymienione środki karne takie jak : przepadek przedmiotu , zakaz prowadzenia działalności gospodarczej , zakaz wykonywania zawodu bądź stanowiska , podanie wyroku do publicznej wiadomości , ponadto obok kary ograniczenia wolności , jeżeli wymierzamy zamiast kary pozbawienia wolności sąd może orzec karę grzywny , jeżeli mamy doczynienia z przestępstwem polegającym na uszczupleniu bądź na narażeniu uszczupleniu należności publiczno -prawnej to wówczas sąd ma obowiązek nałożenia na skazanego zwrotu tego uszczuplenia . W tej regulacji zamiennego wymierzenia kary ograniczenia wolności nie stosuje się do sprawcy przestępstwa umyślnego , który uprzednio przed swoim czynem został skazany na karę pozbawienia wolności , na czas nie krótszy niż 6 m-cy bezwarunkowe zawieszenie jej wykonania.
liczona jest w miesiącu od 1 miesiąca do 12 miesięcy , natomiast nadzwyczajnie obostrzona nie może przekraczać 18 miesięcy również łącznie . Kara ta polega na :
pracy społecznie użytecznej w wymiarze od 20 do 40 godzin miesięcznie
na potrąceniu z wynagrodzenia w wymiarze od 10 do 25 % na rzecz skarbu państwa.
W okresie wykonywania kary pozbawienia wolności skazany nie może rozwiązać stosunku pracy bez zgody sądu , ponadto miejsce i czas wykonywania kary określa sąd po wysłuchaniu skazanego.
Ponadto w okresie wykonywania kary pozbawienia wolności skazany bez zgody sądu nie może zmienić miejsca zamieszkania ,
obowiązany jest wykonywać nałożoną pracę i obowiązek składania wyjaśnień z przebiegu pracy.
Wymierzając tę karę sąd może oddać pod dozór sprawcę przestępstwa chodzi tutaj o kuratora , osobę godną zaufania , instytucję , fundację i inną organizację społeczną , która zajmuje się pomocą skazanym i walką z demoralizacją.
Kara pozbawienia wolności jest wymierzana na czas nie krótszy niż 5 dni i nie dłuższy niż lat 5- jest to zasada od której są wyjątki :
wymierza się w dniach , miesiącach , latach
nadzwyczajne obostrzenie kary ( 37 , 38 ) do 10 lat
ponadto wyjątkiem jest odpowiedzialność za przestępstwa ciągłe oraz kara łączna ( sąd może wymierzyć k.p.w. do 15 lat )
Odpowiedzialność posiłkowa (ART.24-25 + ART.53 § 40; 124-125; 155 § 5; 184 KKS)
Obligatoryjnie czyni się osobę trzecią - osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej - odpowiedzialnym posiłkowo - w całości lub w części - za grzywnę wymierzoną sprawcy przestępstwa skarbowego oraz za orzeczony środek kary w postaci ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów, gdy:
Sprawca przestępstwa skarbowego jest zastępcą ww. podmiotu prowadzącym jego sprawy jako pełnomocnik, zarządca, pracownik lub działający w jakimkolwiek innym charakterze (REPREZENTANT);
Zastępowany podmiot odniósł lub mógł odnieść z popełnionego przestępstwa jakąkolwiek korzyść majątkową.
ISTOTA: Osobista odpowiedzialność majątkowa osoby trzeciej za grzywnę wymierzoną sprawcy przestępstwa skarbowego (nie dotyczy wykroczeń skarbowych!) oraz za ściągnięcie równowartości „przepadku przedmiotów” (przedmiotów objętych przepadkiem) (art. 24 § 1 i 2 KKS)
W przypadku kilku podmiotów odpowiedzialnych posiłkowo - odpowiedzialność solidarna (art. 24 § 4 KKS)
ART. 24 KKS określa materialnoprawne przesłanki:
odpowiedzialności posiłkowej za grzywnę wymierzoną sprawcy przestępstwa oraz za równowartość przedmiotów objętych przepadkiem
zwrotu przez podmiot odpowiedzialny posiłkowo korzyści majątkowej (w całości lub w części) uzyskanej z przestępstwa skarbowego (zwrot na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego)
WYŁĄCZENIE PODMIOTOWE (art. 25 § 1 KKS) - nie dotyczy państwowych jednostek budżetowych (jednostki sektora finansów publicznych - jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze)
Odpowiedzialność posiłkowa - egzekucja
Następuje jedynie wówczas, gdy skazany nie zapłaci grzywny w terminie i zostanie stwierdzone, że nie jest możliwe jej ściągnięcie w drodze egzekucji (art. 184 KKS)
Odpowiedzialność posiłkowa nie obciąża spadku.
Odpowiedzialność posiłkowa nie wygasa:
W razie śmierci skazanego (sprawcy) po uprawomocnieniu się orzeczenia o nałożeniu odpowiedzialności posiłkowej;
Jeżeli kary grzywny lub środka karnego w postaci ściągnięcia równowartości przepadku przedmiotów nie wykonano wobec skazanego z powodu jego nieobecności w kraju.
OBOWIĄZEK ZWROTU KORZYŚCI
Nakładany niezależnie od odpowiedzialności posiłkowej na podmiot, który uzyskał korzyść z popełnionego przez swojego reprezentanta przestępstwa skarbowego (nawet, gdy nie miał świadomości, że korzyść pochodzi z przestępstwa.
Może być nałożony na podmiot odpowiedzialny posiłkowo (albo na kilka takich podmiotów) - obok tej odpowiedzialności - w przypadku uzyskania przez ten podmiot korzyści majątkowej z popełnionego przestępstwa
6. Katalog środków karnych za przestępstwa i wykroczenia skarbowe z omówieniem ich istoty
Za przestępstwa skarbowe (art. 22 § 2 KKS):
Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności
Przepadek przedmiotów (art. 29-31 KKS)
Ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów (art. 32 KKS)
Przepadek korzyści majątkowej (art. 33 KKS)
Ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku korzyści majątkowej (art. 33 KKS)
Zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej, wykonywania określonego zawodu lub zajmowania określonego stanowiska (art. 34 § 1-2 + 5 KKS)
Podanie wyroku do publicznej wiadomości (art. 35 KKS)
Pozbawienie praw publicznych (art. 34 § 1 + 3 + 5 KKS)
Za wykroczenia skarbowe (art. 47 § 2 KKS):
Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności
Przepadek przedmiotów (art. 49 KKS)
Ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów ( art. 47 § 3 KKS - odwołanie do art. 32 KKS)
Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności
(ART. 17-18 + ROZDZ. 16 KKS)
Instytucja degresji karania; dotyczy wykroczeń skarbowych i przestępstw skarbowych.
ISTOTA: Sprawca sam występuje do finansowego organu postępowania przygotowawczego z wnioskiem o określone skazanie i ustala z tym organem wysokość kary grzywny i rodzaj środków karnych podlegających przepadkowi.
Instytucja o charakterze mieszanym - częściowo materialnoprawna (uznana za „środek karny”, uregulowana w rozdziale zatytułowanym „Zaniechanie ukarania sprawcy”), częściowo proceduralna
Materia - art. 17 - 18 KK ; Procedura - art. 142 - 149 KKS
PRZESŁANKI:
Wina sprawcy i okoliczności sprawy nie budzą wątpliwości
Uiszczono w całości wymagalną należność publicznoprawną, jeśli nastąpiło uszczuplenie
Sprawca uiścił kwotę odpowiadającą co najmniej najniższej karze grzywny grożącej za popełniony przez niego czyn
Sprawca wyraził zgodę na przepadek przedmiotów co najmniej w takim zakresie w jakim jest on obligatoryjny; w razie niemożności złożenia tych przedmiotów - uiścił ich równowartość pieniężną (w stosunku do przedmiotów zakazanych (art. 29 pkt. 4 KKS), przysposobionych do popełnienia tego czynu zabronionego albo gdy uiszczona należność publicznoprawna dotycząca przedmiotów objętych przepadkiem była niewspółmiernie niska w stosunku do kwoty równowartości przepadku - nie można orzec uiszczenia równowartości przepadku; sprawca musi się zgodzić na przepadek, nawet, gdy nie może złożyć przedmiotów)
Uiszczono co najmniej zryczałtowaną równowartość kosztów postępowania (wykroczenie skarbowe - 1/12 min. wynagrodzenia; przestępstwo skarbowe - 1/10 min. wynagrodzenia)
WYŁĄCZENIA:
Przestępstwo skarbowe zagrożone jest karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności
Przestępstwo skarbowe zagrożone tylko karą grzywny popełniono w warunkach nadzwyczajnego obostrzenia kary (art. 37 § 1 lub art. 38 § 2 KKS)
Zgłoszono interwencję co do przedmiotu podlegającego przepadkowi, chyba że zostanie cofnięta przez interwenienta do czasu wniesienia aktu oskarżenia do sądu (przeszkoda - bo interwencja powoduje bezskuteczność zgody sprawcy na przepadek przedmiotów; istotą interwencji jest roszczenie do przedmiotów podlegających przepadkowi)
Przepadek przedmiotu ( 29 ) przesłanki :
1) przedmiot pochodzący bezpośrednio z przestępstwa skarbowego,
2) narzędzie lub inny przedmiot stanowiący mienie ruchome, które służyło lub było przeznaczone do popełnienia przestępstwa skarbowego,
3) opakowanie oraz przedmiot połączony z przedmiotem przestępstwa skarbowego w taki sposób, że nie można dokonać ich rozłączenia bez uszkodzenia któregokolwiek z tych przedmiotów,
4) przedmiot, którego wytwarzanie, posiadanie, obrót, przewóz, przenoszenie lub przesyłanie jest zabronione
Jeżeli sprawca dopuszcza się przestępstwa z art. 86 , 88 , 89 , 90 ,91 to wówczas sąd orzeka przepadek przedmiotu . Zasadą jest , że następuje orzeczenie przepadku chociażby przedmioty stanowiły własność sprawcy. , na podstawie art. 35 $ 2 nie orzeka się przepadku jeżeli przedmiot stanowi własność osoby trzeciej , a sprawca nabył te przedmioty w drodze przestępstwa, ponadto nie można orzec przepadku jeżeli :
Jego orzeczenie byłoby nie współmierne do przestępstwa a nie wykroczenie
Uiszczono należności publiczno - prawne dotyczące przedmiotów zagrożonych przepadkiem i od tego są wyjątki:
chyba , że ta uiszczona należność jest niewspółmiernie niska do wartości przepadku przedmiotu
przepadek przedmiotów tzw. Zakazanych art19 pkt 4 , chodzi o przedmioty przysporzone do popełnienia przestępstwa
Z chwilą gdy orzeczenie staje się prawomocne przedmioty objęte przepadkiem przechodzą na rzecz skarbu państwa.
Instytucja zapłaty równowartości pieniężnej przepadku przedmiotu
W sytuacji gdy niemożliwe jest orzeczenie z uwagi na ich zniszczenie , zgubienie z innych przyczyn faktycznych lub prawnych , orzeczenie przepadku przedmiotu nie może nastąpić , sąd orzeka stopień stanowiący równowartość pieniężną przepadku przedmiotu , chyba , że chodzi o tzw. Przedmioty zakazane ( art.29 pkt 4 ) . Sąd powinien określić wartość przedmiotu w chwili czynu , jeżeli nie może to nastąpić dokładnie , sąd powinien określić wartość w przybliżeniu.
Przesłanki :
sprawca dopuścił się przestępstwa w stanie niepoczytalności
społeczna szkodliwość czynu jest znikoma
zastosowano warunkowe umorzenie postępowania
zachodzi okoliczność wyłączająca ukaranie sprawcy czynu zabronionego
sprawca dopuścił się przestępstwa po ukończeniu lat 17 a przed ukończeniem lat 18
Zakaz prowadzenia działalności
Może być on orzeczony jeżeli sprawca dopuścił się czynu zabronionego w stanie niepoczytalności. Sąd orzeka ten środek bez wyznaczenia terminu na jaki okres ten środek jest orzekany , uchyla go jednak w razie ustania przyczyn jego orzeczenia.
Zakaz zajmowania określonego stanowiska , wykonywania określonego zawodu , pozbawienia praw publicznych ( od 1 roku do lat 5 ) Zakazy mogą zostać orzeczone w sytuacji :
Gdy sprawca dopuścił się jednego z emmeratywnie wymienionych przestępstw z art. 34 $ 2
Zastosowano wobec sprawcy przestępstwa nadzwyczajne obostrzenie kary art. 38 pkt. 1 i 2
Zakazy mogą być orzeczone , jeżeli sprawca nadużył stanowiska lub zawodu przy popełnianiu przestępstwa skarbowego bądź dalsze zajmowanie stanowiska , wykonywania określonego zawodu bądź też prowadzenia określonej działalności gospodarczej zagraża istotnym dobrom chronionym prawem. Taki środek karny może zostać uznany za wykonalny po upływie połowy okresu na jaki został orzeczony ale nie wcześniej niż po rocznym jego wykonywaniu art. 191 KKS Zakazy mogą być orzeczone jako środki zabezpieczające , ale bez orzekania okresu na jaki są orzekane.
Pozbawienie praw publicznych
Może zostać orzeczone w sytuacji gdy :
Zastosowano wobec sprawcy nadzwyczajne obostrzenie kary i wymierzono mu karę pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata. Pozbawienie praw publicznych polega na ustaniu prawa wyborczego , prawa w sprawowaniu wymiary sprawiedliwości , pełnienia funkcji w organach państwowych , samorządowych i zawodowych , utrata biernego i czynnego prawa wyborczego a także utrata oznaczeń i tytułów honorowych a także uniemożliwienie ich uzyskania w trakcie obowiązującego środka karnego . Zostaje on uważany za wykonany po upływie połowy kary , ale nie wcześniej niż po upływie 1 roku jego obowiązywania ( 191 )
7. Instytucje zezwalające na zaniechanie ukarania sprawcy - przesłanki stosowania.
I.Czynny żal karnoskarbowy (ART. 16 KKS)
Instytucja degresji karania; dotyczy każdego wykroczenia skarbowego i przestępstwa skarbowego, bez względu na jego ciężar
Sprawca wykroczenia skarbowego albo przestępstwa skarbowego, który przejawi czynny żal”, „nie podlega karze”, co oznacza, że nie wszczyna się i nie prowadzi postępowania karnego skarbowego.
PRZESŁANKI:
Pozytywne (art. 16 § 1 - 3 KKS):
Zawiadomienie (pisemnie lub ustnie - do protokołu) przez sprawcę organu powołanego do ścigania o popełnionym przestępstwie skarbowym lub wykroczeniu skarbowym i ujawnienie istotnych okoliczności tego czynu, w szczególności osób współdziałających w jego popełnieniu;
Uiszczenie w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ postępowania przygotowawczego w całości wymagalnej należności publicznoprawnej uszczuplonej popełnionym czynem zabronionym, a jeśli czyn nie polega na uszczupleniu - złożenie przedmiotów objętych obligatoryjnym przepadkiem przedmiotów, a w razie niemożności ich złożenia - uiszczenie ich równowartości (nie dotyczy „przedmiotów zakazanych”)
Bezskuteczność zawiadomienia, gdy zostało złożone (art. 16 § 5 KKS):
Kiedy organ ścigania miał już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego;
Po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, chyba, że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.
Wyłączenia podmiotowe (art. 16 § 6 KKS) :
Sprawca kierowniczy
Sprawca polecający
Organizator grupy lub związku mającego na celu popełnienie przestępstwa skarbowego, chyba że zawiadomienia dokonał ze wszystkimi członkami grupy lub związku
Prowokator.
II.Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności
(ART. 17-18 + ROZDZ. 16 KKS)
Instytucja degresji karania; dotyczy wykroczeń skarbowych i przestępstw skarbowych.
ISTOTA: Sprawca sam występuje do finansowego organu postępowania przygotowawczego z wnioskiem o określone skazanie i ustala z tym organem wysokość kary grzywny i rodzaj środków karnych podlegających przepadkowi.
Instytucja o charakterze mieszanym - częściowo materialnoprawna (uznana za „środek karny”, uregulowana w rozdziale zatytułowanym „Zaniechanie ukarania sprawcy”), częściowo proceduralna
Materia - art. 17 - 18 KK ; Procedura - art. 142 - 149 KKS
PRZESŁANKI:
Wina sprawcy i okoliczności sprawy nie budzą wątpliwości
Uiszczono w całości wymagalną należność publicznoprawną, jeśli nastąpiło uszczuplenie
Sprawca uiścił kwotę odpowiadającą co najmniej najniższej karze grzywny grożącej za popełniony przez niego czyn
Sprawca wyraził zgodę na przepadek przedmiotów co najmniej w takim zakresie w jakim jest on obligatoryjny; w razie niemożności złożenia tych przedmiotów - uiścił ich równowartość pieniężną (w stosunku do przedmiotów zakazanych (art. 29 pkt. 4 KKS), przysposobionych do popełnienia tego czynu zabronionego albo gdy uiszczona należność publicznoprawna dotycząca przedmiotów objętych przepadkiem była niewspółmiernie niska w stosunku do kwoty równowartości przepadku - nie można orzec uiszczenia równowartości przepadku; sprawca musi się zgodzić na przepadek, nawet, gdy nie może złożyć przedmiotów)
Uiszczono co najmniej zryczałtowaną równowartość kosztów postępowania (wykroczenie skarbowe - 1/12 min. wynagrodzenia; przestępstwo skarbowe - 1/10 min. wynagrodzenia)
WYŁĄCZENIA:
Przestępstwo skarbowe zagrożone jest karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności
Przestępstwo skarbowe zagrożone tylko karą grzywny popełniono w warunkach nadzwyczajnego obostrzenia kary (art. 37 § 1 lub art. 38 § 2 KKS)
Zgłoszono interwencję co do przedmiotu podlegającego przepadkowi, chyba że zostanie cofnięta przez interwenienta do czasu wniesienia aktu oskarżenia do sądu (przeszkoda - bo interwencja powoduje bezskuteczność zgody sprawcy na przepadek przedmiotów; istotą interwencji jest roszczenie do przedmiotów podlegających przepadkowi)
III.Odstąpienie od wymierzenia kary
Art.19 § 1 KKS - fakultatywne odstąpienie od wymierzenia kary za przestępstwo skarbowe albo za wykroczenie skarbowe + możliwe( !- opcyjne) orzeczenie środka karnego (wszystkie sensu stricto; z wyłączeniem pozbawienia praw publicznych w przypadku przestępstwa skarbowego) jeśli zachodzą warunki jego orzeczenia i cele kary zostaną przez ten środek zrealizowane, w szczególności w wypadkach przewidzianych w KKS oraz:
Za przestępstwo skarbowe (pkt.1) - zagrożone karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat lub karą łagodniejszą (znakomita większość przypadków!), gdy stopień społecznej szkodliwości czynu nie jest znaczny (każdy do znacznego!); wyłączenie - przestępstwa skarbowe popełnione w warunkach nadzwyczajnego obostrzenia kary (art. 37 § 1 lub art. 38 § 2 KKS z uwzględnieniem wyjątków)
Za wykroczenie skarbowe (pkt.2 )- w wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie, ze względu na charakter i okoliczności popełnienia wykroczenia skarbowego oraz właściwości i warunki osobiste sprawcy i jego zachowanie się po popełnieniu wykroczenia skarbowego
WYPADKI PRZEWIDZIANE W KKS (INSTYTUCJA STOSOWANA FAKULTATYWNIE)
odstąpienie od wymierzenia kary jako bonus za specyficzny „czynny żal” - art. 57 § 2 KKS oraz art. 77 § 4 i 5 KKS
odstąpienie od wymierzenia kary jako wariant nadzwyczajnego złagodzenia kary za przestępstwo skarbowe (art. 36 § 1 pkt. 2 i 3 KKS)
przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe - poczytalność ograniczona (art. 11 § 2 i 3 KKS);
wykroczenia skarbowe - nieusprawiedliwiony błąd co do okoliczności wyłączającej bezprawność albo błąd co do prawa (karalności) (art. 10 § 5 KKS)
przestępstwa skarbowe - podżegacz i pomocnik, gdy czynu nawet nie usiłowano popełnić (art. 20 § 2 KKS w zw. z art. 22 § 2 KK); usiłowanie nieudolne (art. 21 § 3 KKS w zw. z art. 14 § 2 KK); wobec współdziałającego w przestępstwie skarbowym, którego nie dotyczy okoliczność osobista wpływająca na wyższą karalność (art. 20 § 3 KKS)
Warunek zastosowania odstąpienia od wymierzenia kary w przypadku, gdy w zw. z wykroczeniem skarbowym albo z przestępstwem skarbowym nastąpiło uszczuplenie należności publicznoprawnej - tylko, gdy wymagalna należność została w całości uiszczona przed wydaniem wyroku (art. 19 § 2 KKS) - gdy brak uszczuplenia - warunek nieoperacyjny
Sąd odstępując od wymierzenia kary może też odstąpić od wymierzenia środka karnego, chociażby jego orzeczenie było obowiązkowe - jedyny wyjątek - przepadek przedmiotów „zakazanych”; określonych w art. 29 pkt. 4 KKS (art. 19 § 3 KKS)
W postępowaniu w stosunku do nieobecnych (art. 173 - 177 KKS) orzeczenie „co do kary” można ograniczyć do przepadku przedmiotów (w przypadkach, gdzie przewidziany jest przepadek) (art. 19 § 4 KKS)
8. Nadzwyczajne zaostrzenie kary ( art. 38 )
Stosując nadzwyczajne obostrzenie kary, sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności:
do 6 miesięcy albo karę ograniczenia wolności, jeżeli przestępstwo skarbowe jest zagrożone tylko karą grzywny do 360 stawek dziennych, fakultatywnie kara grzywny
do roku albo karę ograniczenia wolności, jeżeli przestępstwo skarbowe jest zagrożone tylko karą grzywny przekraczającą 360 stawek dziennych, fakultatywnie wymierzenia także kary grzywny grożącej za to przestępstwo,
przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo skarbowe w wysokości od 1mca do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę, fakultatywnie wymierzenia z takim samym obostrzeniem także kary grzywny grożącej za to przestępstwo obok kary pozbawienia wolności.
Stosując nadzwyczajne obostrzenie kary, sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności w wysokości od 3 mcy do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego podwójnie, gdy sprawca dopuścił się przestępstwa , którego skutkiem jest tzw. wielka wartość, co oznacza ,że sąd maksymalnie może wymierzyć karę 6 lat pozbawienia wolności
Przesłanki ( 37 $ 1 ):
Sąd może zastosować nadzwyczajne obostrzenie kary, jeżeli sprawca:
1) popełnia umyślnie przestępstwo skarbowe powodując uszczuplenie należności publicznoprawnej dużej wartości albo wartość przedmiotu czynu zabronionego jest duża,
2) uczynił sobie z popełniania przestępstw skarbowych stałe źródło dochodu,
3) dopuścił się już przestępstw w ramach tzw. Przestępstwa ciągłego
4) dopuścił się przestępstwa w ramach recydywy skarbowej
5) dopuścił się przestępstwa w działaniu zorganizowanej grupy lub w związku mającym na celu popełnienie przestępstwa skarbowego
6) dopuścił się przestępstwa z użyciem groźby jej użycia , przemocy lub wspólnie z inną osobą
7) dopuścił się przestępstwa poprzez wykorzystanie stosunku zależności lub krytycznego połączenia innej osoby
8. 1000 krotność najniższego miesięcznego wynagrodzenia - zaostrzenie to może dotyczyć tylko przestępstwa enumeratywne wskazanych w art. 38 $ 2 , obok takiej kary pozbawienia wolności sąd może wymierzyć karę grzywny zwiększoną o połowę . W przypadku tym sąd może orzec karę zwiększoną do 1080 dziennych stawek grzywny .
9. Nadzwyczajne złagodzenie kary ( 36 ) może nastąpić w sytuacji :
w stosunku co do młodocianego
w przypadku błędu wyłączającego bezprawność
przy ograniczeniu poczytalności
w przypadku usiłowania nieudolnego
w sytuacji czynnego żalu
wobec podżegacza lub pomocnika , gdy czynu zabronionego nie usiłowano dokonać
wobec współdziałających , gdy ujawnił on informację organów ścigania dotyczącą czynu zabronionego i osób w nim uczestniczących.
Sąd wymierza karę ograniczenia wolności gdy czyn zabroniony był zagrożony karą pozbawienia wolności
Sąd może odstąpić od wymierzenia kary i w ramach tej instytucji orzec środek karny ( przepadek przedmiotu , ściągnięcie równowartości pieniężnej przepadku przedmiotu , zakazy , podanie do publicznej wiadomości ).
Sąd może odstąpić od orzeczenia środka karnego chociażby jego orzeczenie było obowiązkowe jedynym wyjątkiem jest sytuacja , gdy zachodzi konieczność orzeczenia przepadku przedmiotów zakazanych . W sytuacji gdy sprawca przestępstwa dopuścił się czynu , którego skutki uszczuplają lub narażają na uszczuplenie należności publiczno - prawnej to ponadto sprawca zobowiązany jest uiścić taką należność aby sąd mógł zastosować złagodzenie kary . W ramach tej instytucji sąd może orzec karę grzywny w wysokości nie przekraczającej połowy górnej granicy ustawowego zagrożenia za dane przestępstwo . W sytuacji gdy mamy doczynienia ze sprawcą który wyjawił organom ścigania informację dotyczącą osób uczestniczących w przestępstwie oraz zachodzą okoliczności jego popełnienia to sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
10.Karalność przestępstwa skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat:
1) 5 - gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat,
2) 10 - gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata.
Karalność przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej ustaje także wówczas, gdy nastąpiło przedawnienie tej należności .W wypadkach przewidzianych w § 1 lub § 2 bieg przedawnienia przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej rozpoczyna się z końcem roku, w którym upłynął termin płatności tej należności lub powstał dług celny.
W wypadkach przewidzianych w § 1 lub § 2, jeżeli dokonanie przestępstwa skarbowego zależy od nastąpienia określonego w kodeksie skutku, bieg przedawnienia rozpoczyna się od czasu, gdy skutek nastąpił.
11. Organy postępowania przygotowawczego (art. 118 KKS):
finansowe: urząd skarbowy, inspektor kontroli skarbowej, urząd celny (nadrzędne - izba skarbowa, izba celna, Minister Finansów)
Na nich scedowane szereg uprawnień. Mogą występować jako oskarżyciele publiczni. W postępowaniu uproszczonym przygotowują i wnoszą akt oskarżenia. W postępowaniu zwyczajnym przygotowują akt oskarżenia i przesyłają prokuratorowi wraz z zebranymi dowodami. Mogą występować jako oskarżyciele publiczni obok prokuratora
- niefinansowe: Straż Graniczna, Policja, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Żandarmeria Wojskowa, Centralne Biuro Antykorupcyjne (nadrzędne - prokurator; prokurator wojskowy) (art. 53 § 37 - 39 KKS) Muszą zawiadomić finansowe organy o prowadzonym postępowaniu, chyba że ich działania ograniczają się do zebrania i zabezpieczenia dowodów.
Przeważnie postępowanie przygotowawcze prowadzą finansowe organy postępowania (art. 133 KKS). Mogą je prowadzić „także” niefinansowe organy postępowania przygotowawczego. W sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe żołnierzy - Żandarmeria Wojskowa. Niefinansowe organy postępowania przygotowawczego (oprócz Żandarmerii Wojskowej i CBA) mogą przekazać wszczętą sprawę właściwemu finansowemu organowi postępowania przygotowawczego (art. 134 § 2 KKS)
12. STRONY POSTĘPOWANIA KARNEGO SKARBOWEGO
A. POSTĘPOWANIE W SPRWACH O PRZESTĘPSTWO SKARBOWE
OSKARŻYCIEL PUBLICZNY
1. Prokurator
2. Organy, które wnoszą i popierają akt oskarżenia
Finansowe organy dochodzenia
Izba celna
Policja
Przed sądem wojskowym oskarżycielem jest wyłącznie prokurator wojskowy
oskarżony
podmiot pociągnięty do odpowiedzialności posiłkowej
interwenient
B Postępowanie w sprawach o wykroczenie skarbowe
oskarżyciel publiczny (akt oskarżenia w sprawach o wykroczenie skarbowe wnosi i popiera finansowy organ postępowania przygotowawczego; z niefinansowych - policja i straż graniczna (art. 121 § 2 kks)
oskarżony
interwenient
POSTĘPOWANIE MANDATOWE (ART. 136 - 141 KKS)
1.prowadzone przez finansowy albo niefinansowy organ postępowania przygotowawczego jedynie w sprawach o wykroczenia skarbowe
2.warunek nałożenia grzywny w drodze mandatu - zgoda sprawcy (gdy obowiązkowy przepadek - także zgoda na przepadek); gdy brak zgody - sprawa podlega rozpoznaniu na zasadach ogólnych
Możliwe gdy:
1.osoba sprawcy i okoliczności popełnienia wykroczenia skarbowego nie budzą wątpliwości
2.nie zachodzi potrzeba wymierzenia kary surowszej niż 2 x minimalne wynagrodzenie
Nie stosuje się gdy:
1.w zw. z wykroczeniem skarbowym nastąpiło uszczuplenie należności publicznoprawnej, chyba że do chwili przyjęcia mandatu wymagalną należność w całości uiszczono
2.zachodzi zbieg realny przepisów definiujących wykroczenia skarbowe i przestępstwa skarbowe (sprawca odpowiada za przestępstwo skarbowe)
3. zgłoszono interwencję
Rodzaje mandatów:
kredytowany - regułą - (prawomocny z chwilą pokwitowania odbioru)
gotówkowy - możliwy jedynie gdy sprawca jedynie czasowo przebywa na terytorium rp lub brak miejsca stałego zamieszkania albo pobytu; stale przebywa na terytorium rp, ale czasowo je opuszcza (prawomocny z chwilą uiszczenia grzywny)
W razie uchylenia mandatu - postępowanie toczy się nadal na zasadach ogólnych