PREZYDENT RP

Organ naczelny pełniący szereg funkcji i zadań:

Sfera zewnętrzna:

1. ratyfikuje i wypowiada umowy międzynarodowe, o czym zawiadamia Sejm i Senat

2. mianuje i odwołuje pełnomocnych przedstawicieli Rzeczypospolitej Polskiej w innych państwach i przy

organizacjach międzynarodowych,

3. przyjmuje listy uwierzytelniające i odwołujące akredytowanych przy nim przedstawicieli dyplomatycznych

innych państw i organizacji międzynarodowych.

Sfera wewnętrzna:

1. jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych RP

2. w czasie pokoju sprawuje zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi za pośrednictwem Ministra Obrony

Narodowej.

3. mianuje Szefa Sztabu Generalnego i dowódców rodzajów Sił Zbrojnych na czas określony. Czas trwania

kadencji, tryb i warunki odwołania przed jej upływem określa ustawa.

4. na czas wojny Prezydent RP, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, mianuje Naczelnego Dowódcę Sił

Zbrojnych. W tym samym trybie może on Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych odwołać.

5. w razie bezpośredniego, zewnętrznego zagrożenia państwa Prezydent RP, na wniosek Prezesa RM, zarządza

powszechną lub częściową mobilizację i użycie Sił Zbrojnych do obrony RP.

Kompetencje prawotwórcze:

1. wydaje rozporządzenia

2. wydaje rozporządzenia z mocą ustawy (art. 234 i 228 K)

3. wydaje akty urzędowe i większość z nich wymaga kontrasygnaty Prezesa RM

Akty urzędowe samodzielne (bez kontrasygnaty):

1 zarządzanie wyborów do Sejmu i Senatu

2 zwoływanie pierwszego posiedzenia nowo wybranych Sejmu i Senatu

3 skracanie kadencji Sejmu w przypadkach określonych w Konstytucji

4 zarządzanie referendum ogólnokrajowego

5 podpisuje albo odmawia podpisania ustawy

6 zarządzanie ogłoszenia ustawy oraz umowy międzynarodowej w Dzienniku Ustaw RP

7 desygnowanie i powoływanie Prezesa RM

8 zwracanie się z orędziem do Sejmu, do Senatu lub do Zgromadzenia Narodowego

9 złożenie wniosku do TK

10 przyjmowanie dymisji RM i powierzanie jej tymczasowego pełnienia obowiązków

11 odwoływanie ministra, któremu Sejm wyraził wotum nieufności

12 nadawanie obywatelstwa polskiego i wyrażanie zgody na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego

13 powoływanie: Pierwszego Prezesa SN, Prezesa i Wiceprezesa TK, Prezesa NSA, prezesów SN oraz

Wiceprezesów NSA, członków Rady Polityki Pieniężnej, powoływanie i odwoływanie członków Rady

Bezpieczeństwa Narodowego oraz powoływanie członków KRRiT

14 złożenie wniosku do Sejmu o powołanie Prezesa NBP

Kompetencje organizacyjne:

W sprawach szczególnej wagi Prezydent RP może zwołać Radę Gabinetową. Radę Gabinetową tworzy Rada Ministrów obradująca pod przewodnictwem Prezydenta RP. Radzie Gabinetowej nie przysługują kompetencje Rady Ministrów, a Rada Ministrów pozbawiona jest kompetencji na ten czas.

RADA MINISTRÓW

Organ kolegialny kierujący administracją rządową.

Skład: 1. Prezesa RM i ministrowie,

2. w skład RM mogą być powoływani wiceprezesi RM,

3. powoływani przewodniczący określonych w ustawach komitetów np. komisji integracji europejskiej;

Funkcje:

1 zapewnia wykonanie ustaw,

2 wydaje rozporządzenia,

3 koordynuje i kontroluje prace organów administracji rządowej,

4 chroni interesy Skarbu Państwa,

5 uchwala projekt budżetu państwa,

6 kieruje wykonaniem budżetu państwa oraz uchwala zamknięcie rachunków państwowych i sprawozdanie

z wykonania budżetu,

7 zapewnia bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz porządek publiczny,

8 zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne państwa,

9 sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie stosunków z innymi państwami i organ. międzynarodowymi,

10 zawiera umowy międzynarodowe wymagające ratyfikacji oraz zatwierdza i wypowiada inne umowy

międzynarodowe,

11 sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju oraz określa corocznie liczbę obywateli

powoływanych do czynnej służby wojskowej,

12 określa organizację i tryb swojej pracy.

13 do RM należą sprawy polityki państwa nie zastrzeżone dla innych organów państwowych i samorządu

terytorialnego

RM ma do pomocy organy pomocnicze (organy wewnętrzne), może je tworzyć Prezes RM z własnej inicjatywy lub na wniosek członka RM, są to organy pomocnicze RM lub Prezesa RM np. stały komitet lub komitety RM w celu inicjowania, przygotowania i uzgadniania rozstrzygnięć albo stanowisk RM, komitety do rozpatrywania określonych kategorii spraw, rady i zespoły opiniodawcze lub doradcze w sprawach należących do zadań i kompetencji RM.

RM może tworzyć komisję do opracowywania projektów kodyfikacji określonych dziedzin prawa uwzględniając dorobek nauki. Komisje wspólne w uzgodnieniu z zainteresowaną instytucją lub środowiskiem społecznym, składają się z przedstawicieli rządu oraz z przedstawicieli tej instytucji lub środowiska

Przy Prezesie RM jest Rada Legislacyjna, należy do niej ustalenie zasad techniki prawodawczej oraz zasad rejestrowania normatywnych aktów prawnych wydawanych przez organy administracji rządowej, a także zasady ogłaszania tych aktów.

Przy Prezesie RM jest również Rządowe Centrum Legislacji, które jest państwową jednostką organizacyjną podległą Prezesowi RM. Zadaniem tego Centrum jest koordynowanie działalności legislacyjnej RM, Prezesa RM i innych organów administracji rządowej, ponadto zapewnia obsługę prawną RM, a w szczególności opracowuje stanowiska rządowe do projektów aktów prawnych, opracowuje pod względem legislacyjnym rządowe projekty aktów prawnych skierowane do rozpatrzenia przez RM w tym poprzez ich ocenę pod względem prawnym i redakcyjnym przez Komisję Prawniczą prowadzona przez Centrum. Rządowe Centrum Legislacji opracowuje rządowe projekty aktów prawnych w zakresie ustalonym przez Prezesa RM, redaguje Dziennik Ustaw i Monitor Polski, współdziała z Komitetem Integracji Europejskiej w sprawie integracji prawa polskiego z wymogami prawa Wspólnot Europejskich, współdziała z Radą Legislacyjną. Centrum kieruje prezes przy pomocy wiceprezesów oraz dyrektorów komórek organizacyjnych. Prezesa Centrum powołuje i odwołuje Prezes RM.

PREZES RM

Organ monokratyczny, który przewodzi RM.

Funkcje:

1 reprezentuje RM na zewnątrz

2 kieruje pracami Rady Ministrów,

3 wydaje rozporządzenia,

4 zapewnia wykonywanie polityki RM i określa sposoby jej wykonywania,

5 koordynuje i kontroluje pracę członków RM,

6 sprawuje nadzór nad samorządem terytorialnym w granicach i formach określonych w Konstytucji i

ustawach,

7 jest zwierzchnikiem służbowym pracowników administracji rządowej.

Kancelaria Prezesa RM:

1 zapewnia obsługę merytoryczną, prawną, organizacyjną, techniczną i kancelaryjno-biurową (obligatoryjnie

obsługuje) RM, Prezesa RM, wiceprezesów RM, Kolegium do Spraw Służb Specjalnych oraz Rady

Legislacyjnej.

2 zapewnia obsługę (fakultatywnie) pełnomocników Rządu, komitetów, komisji wspólnych, rad, zespołów

oraz innych kolegialnych organów pomocniczych, doradczych i opiniodawczo-doradczych, jeżeli tak

stanowią przepisy o ich utworzeniu.

3 wykonuje powierzone zadania pod kierownictwem Szefa Kancelarii Prezesa RM, którego powołuje i

odwołuje Prezes RM. Prezes RM powołuje i odwołuje również sekretarzy i podsekretarzy stanu w kancelarii.

Zadania Kancelarii :

1 kontrola realizacji zadań wskazanych przez RM i Prezesa RM oraz przedstawienie wniosków z

przeprowadzonej kontroli i przedstawienie propozycji doskonalenia metod kontroli

2 dokonywanie ocen skutków, ocen i korzyści społeczno - gospodarczych projektowanych regulacji oraz

sporządzenie ocen tych skutków, w tym projektów powodujących istotne długookresowe następstwa w

rozwoju społecznym i gospodarczym

3 opracowywanie ocen międzynarodowych uwarunkowań kraju oraz długotrwałych koncepcji polityki

zagranicznej

4 opracowywanie ocen funkcjonalności struktur państwa i sprawności ich działania

5 opracowywanie innych analiz, prognoz i koncepcji zleconych przez Prezesa RM

6 wydawanie Dziennika Ustaw i Monitora Polski

7 polityka kadrowa - w jej ramach obsługa spraw kadrowych osób zajmujących kierownicze stanowiska w

administracji rządowej

8 koordynacja współdziałania z jednej strony RM Prezesa RM z Sejmem, Senatem i innymi organami

państwowymi

9 obsługa informacyjna i prasowa rządu, Prezesa RM również organów wewnętrznych, pomocniczych,

doradczo - opiniodawczych

10 inne zadania zlecone przez Prezesa RM

MINISTROWIE

Konstytucja art. 149

1. Ministrowie kierują określonymi działami administracji rządowej lub wypełniają zadania wyznaczone im

przez Prezesa RM. Zakres działania ministra kierującego działem administracji rządowej określają ustawy.

2. Minister kierujący działem administracji rządowej wydaje rozporządzenia. Rada Ministrów, na wniosek

Prezesa RM, może uchylić rozporządzenie lub zarządzenie ministra.

3. Do przewodniczącego komitetu, o którym mowa w art. 147 ust. 4, stosuje się odpowiednio przepisy

odnoszące się do ministra kierującego działem administracji rządowej

Minister kierujący danym działem administracji rządowej:

1 ustala w drodze obwieszczenia wykaz jednostek organizacyjnych jemu podległych lub przez niego

nadzorowanych, takie obwieszczenie musi się ukazać w Monitorze Polski

2 nadzoruje, kieruje, kontroluje działalność podporządkowanych organów, urzędów i jednostek, a w

szczególności tworzy i likwiduje jednostki organizacyjne, powołuje i odwołuje kierowników jednostek

organizacyjnych

3 organizuje kontrolę sprawności działania, efektywności gospodarowania i przestrzegania prawa przez

jednostki organizacyjne

4 w celu dostosowania do polityki ustalonej przez RM określa zasady działania podległych mu i

nadzorowanych przez niego centralnych organów administracji rządowej oraz innych urzędów lub jednostek

organizacyjnych nie mających osobowości prawnej .

5 może wydawać w stosunku do urzędów i jednostek wyżej wymienionych wiążące wytyczne i polecenia. Nie

mogą one dotyczyć rozstrzygnięć co do istoty sprawy (decyzje administracyjne)

6 w przypadku nie obsadzenia stanowiska ministra lub czasowej jego niezdolności do wykonywania

obowiązków, zastępuje go Prezes RM lub inny wskazany przez Prezesa RM członek RM

7 minister wykonuje swoje zadania przy pomocy sekretarza i podsekretarza stanu oraz gabinetu

politycznego ministra. Zakres czynności sekretarza i podsekretarza określa właściwy minister o czym

zawiadamia Prezesa RM. Sekretarz i podsekretarz są powoływani i odwoływani przez Presa RM na wniosek

właściwego ministra. W razie przyjęcia dymisji rządu przez Prezydenta RP, dymisję składają również

sekretarze i podsekretarze oraz wojewodowie i wicewojewodowie.

8 minister ma do pomocy urząd - ministerstwo, które tworzy, znosi i przekształca RM w drodze

rozporządzenia. W przypadku zniesienia lub przekształcenia ministerstwa Prezes RM określa w drodze

zarządzenia przeznaczenie składników majątkowych będących w posiadaniu tego ministerstwa. W skład

ministerstwa wchodzą ustawowo określone komórki organizacyjne tj.:

- departamenty - do realizacji merytorycznych zadań ministerstwa,

- biura - do realizacji zadań w zakresie obsługi ministerstwa,

- sekretariaty - do obsługi ministra oraz komitetów, rad i zespołów,

- wydziały - jako komórki organizacyjne wewnątrz departamentów i biur

W każdym ministerstwie tworzy się gabinet polityczny ministra i komórki organizacyjne, biura, wydziały lub wyodrębnione stanowiska do spraw:

1   prawnych, 2 informacji, 3 budżetu i finansów,

4   kadr, szkolenia i organizacji,

5   integracji europejskiej i współpracy z zagranicą,

6   informatyki,

7   zamówień publicznych,

8   administracyjno-gospodarczych,

9   obronnych,

10 kontroli, skarg i wniosków

Bezpośredni nadzór nad tymi komórkami organizacyjnymi sprawuje dyrektor generalny, który zapewnia prawidłowe wykonywanie zadań określonych przez ministra, sekretarza stanu i podsekretarza stanu

PRAWO O DOBREJ ADMINISTRACJI

Prawo o dobrej administracji reguluje Europejski Kodeks Dobrej Administracji z 6 września 2001 r. Został on opracowany przez ombudsmana UE (rzecznika praw obywatelskich) Jacoba Södermanna. Europejski Kodeks Dobrej Administracji zawiera zasady dobrego funkcjonowania we wszystkich państwach Unii. W swoich kontaktach z instytucją obywatele powinni być obsługiwani przez urzędników zgodnie z tym kodeksem. Kodeks posługuje się bardzo prostym językiem (nie tak jak nasz).

Podmiotowy zakres obowiązywania.

Kodeks obowiązuje wszystkich urzędników i pozostałych funkcjonariuszy w ich kontaktach z jednostką, którzy objęci są statusem urzędnika i w odniesieniu do których obowiązują warunki zatrudniania pozostałych funkcjonariuszy.

• Przez jednostkę rozumie się osoby fizyczne i prawne niezależnie od tego, czy ich miejsce zamieszkania lub zarejestrowanej siedziby znajduje się na terytorium jednego z państw członkowskich czy też nie.

• Przez pojęcie instytucji rozumie się instytucje lub organy Wspólnot.

• Przez pojęcie urzędnika rozumie się urzędników lub pozostałych funkcjonariuszy Wspólnot Europejskich.

Rzeczowy zakres obowiązywania.

Kodeks zawiera ogólne zasady dobrej praktyki administracyjnej znajdujące zastosowanie w odniesieniu do całości kontaktów instytucji i ich administracji z jednostką, chyba że kontakty te podlegają specyficznym przepisom. Zasady przedstawione w Kodeksie nie obowiązują w odniesieniu do relacji między instytucją a zatrudnionymi w niej urzędnikami.

1. Z. praworządności

W Polsce znajduje się ona już w na początku konstytucji. Urzędnik działa zgodnie z zasadą praworządności, stosuje uregulowania i procedury zapisane w prawnych przepisach Wspólnot. Urzędnik zwraca w szczególności uwagę na to, aby decyzje dotyczące praw lub interesów pojedynczych osób posiadały podstawę prawną, a ich treść była zgodna z obowiązującymi przepisami prawnymi.

2. Z. nie dyskryminowania

Przy rozpatrywaniu wniosków jednostek i przy podejmowaniu decyzji urzędnik zapewni przestrzeganie zasady równego traktowania. Pojedyncze osoby znajdujące się w takiej samej sytuacji będą traktowane w porównywalny sposób. W przypadku różnic w traktowaniu urzędnik zapewni, aby to nierówne traktowanie było usprawiedliwione obiektywnymi, istotnymi właściwościami danej sprawy. Urzędnik powstrzyma się w szczególności od wszelkiego nieusprawiedliwionego nierównego traktowania pojedynczych osób ze względu na ich narodowość, płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub wyznanie, przekonania polityczne lub inne; przynależność do mniejszości narodowej, posiadaną własność, urodzenie, inwalidztwo, wiek lub preferencje seksualne. W Polsce to art. od 32 - 35 Konstytucji.

3. Z. współmierności

W toku podejmowania decyzji urzędnik zapewnia, że przyjęte działania pozostaną współmierne do obranego celu. Urzędnik w szczególności unika ograniczania praw obywateli lub nakładania na nich obciążeń, jeżeli ograniczenia te lub obciążenia byłyby niewspółmierne do celu prowadzonych działań. W toku podejmowania decyzji urzędnik zwraca uwagę na stosowne wyważenie spraw osób prywatnych i ogólnego interesu publicznego. W Polsce też są te zapiski, także te o współmierności.

4. Z. zakazu nadużywania uprawnień

Z uprawnień urzędnik może korzystać wyłącznie dla osiągnięcia celów, dla których uprawnienia te zostały mu powierzone mocą przepisów. Urzędnik musi odstąpić w szczególności od korzystania z uprawnień dla osiągnięcia celów, dla których brak jest podstawy prawnej lub które nie mogą być uzasadnione interesem publicznym.

5. Z. bezstronności i niezależności

Urzędnik działa bezstronnie i niezależnie. Urzędnik musi powstrzymać się od wszelkich arbitralnych działań, które mogą mieć negatywny wpływ na sytuację pojedynczych osób, oraz powstrzymać się od wszelkich form faworyzowania, bez względu na motywy takiego postępowania. Na postępowanie urzędników nie może mieć wpływu, w żadnym czasie, interes osobisty, rodzinny lub narodowy, ani też nie może mieć wpływu presja polityczna. Urzędnik nie będzie uczestniczył w podejmowaniu decyzji, w której on lub bliski członek jego rodziny miałby interes finansowy.

W Polsce w art. 8 kpa mamy nakaz dla organów administracyjnych by prowadziły postępowanie tak, by pogłębiać zaufanie obywateli do organów Państwa oraz świadomość i kulturę prawną obywateli; podobnie art. 121 Ordynacji podatkowej, także ustawa o pracownikach urzędów państwowych, ustawa o służbie cywilnej i o pracownikach służb samorządowych nakazują pracownikom zachowywać obiektywizm w toku załatwiania spraw i równego traktowania stron. Na gruncie tych zasad - odpowiedzialność dyscyplinarna, art. 231 przestępstwo urzędnicze.

6. Z. obiektywności

W toku podejmowania decyzji urzędnik musi uwzględnić wszystkie istotne czynniki i przypisywać każdemu z nich należne mu znaczenie; nie uwzględnia się żadnych okoliczności nie należących do sprawy.

7. Z. - zgodne z prawem oczekiwania oraz konsekwentne działanie i doradztwo

Urzędnik musi działać konsekwentnie w ramach swojej praktyki administracyjnej i w swoim stosunku do działalności administracyjnej instytucji. Urzędnik musi przestrzegać obowiązujących w instytucji praktyk administracyjnych, o ile nie istnieją uzasadnione powody, które usprawiedliwiałyby odejście w indywidualnym przypadku od tych praktyk, ale te powody należy przedstawić na piśmie. Urzędnik uwzględnia uzasadnione i słuszne oczekiwania jednostki, które wynikają z działań podejmowanych przez daną instytucję w przeszłości. W razie potrzeby urzędnik służy jednostce poradą dotyczącą możliwego sposobu postępowania w sprawie wchodzącej w zakres jego działania oraz dotyczącą pożądanego sposobu rozstrzygnięcia sprawy. W Polsce podobne zapisy są w art. art. 8 i 11 kpa oraz w Ordynacji Podatkowej.

8. Z. uczciwości

Urzędnik powinien działać bezstronnie, uczciwie i rozsądnie. (art.11 EKDA)

9. Z. uprzejmości

W swoich kontaktach z jednostką urzędnik pozostaje usługodawcą i zachowuje się właściwie, uprzejmie i pozostaje dostępny. Odpowiadając na korespondencję, rozmowy telefoniczne i pocztę elektroniczną (e-mail), urzędnik stara się być możliwie jak najbardziej pomocny i udziela odpowiedzi na skierowane do niego pytania możliwie jak najbardziej wyczerpująco i dokładnie. Jeżeli urzędnik nie jest właściwy w danej sprawie, kieruje obywatela do urzędnika właściwego. W przypadku popełnienia błędu naruszającego prawa lub interes pojedynczej osoby urzędnik przeprasza za to i stara się skorygować negatywne skutki popełnionego przez siebie błędu w jak najwłaściwszy sposób, informując obywatela o ewentualnych możliwościach odwołania się. W Polsce tylko w ustawie o pracownikach samorządowych jest to zapisane.

10. Z. odpowiadania na pisma w języku obywatela

Urzędnik musi zapewnić, że każdy obywatel Unii lub każda pojedyncza osoba, która zwróci się na piśmie do instytucji w jednym z języków traktatu, otrzyma odpowiedź w tym samym języku. Zasada dotyczy osób fizycznych, ale w miarę możliwości także w odniesieniu do osób prawnych, jak stowarzyszeń (organizacji pozarządowych) i podmiotów gospodarczych.

11. Z. - potwierdzenie odbioru i podanie nazwiska właściwego urzędnika

W terminie dwóch tygodni wydaje się potwierdzenie odbioru każdego pisma skierowanego do instytucji lub każdego skierowanego do niej zażalenia, chyba że w tym terminie można przekazać merytorycznie uzasadnioną odpowiedź. W odpowiedzi lub potwierdzeniu odbioru podaje się nazwisko i numer telefonu urzędnika zajmującego się daną sprawą oraz stanowisko służbowe. Nie ma konieczności przekazywania potwierdzenia odbioru ani odpowiedzi w przypadkach, w których pisma lub zażalenia spełniają znamiona nadużycia ze względu na ich nadmierną ilość, ciągłe powtarzanie lub bezsensowny charakter.

12. Zobowiązanie do przekazania sprawy do właściwej jednostki organizacyjnej instytucji

W przypadku skierowania lub przekazania adresowanego do instytucji pisma lub zażalenia do dyrekcji generalnej, dyrekcji lub wydziału, które nie są upoważnione do rozpatrzenia pisma lub zażalenia, ich jednostki organizacyjne zapewnią, że akta niezwłocznie zostaną przekazane do właściwej jednostki organizacyjnej instytucji. Jednostka organizacyjna, do której pierwotnie wpłynęło pismo lub zażalenie, informuje jego autora o dalszym przekazaniu sprawy, podając przy tym nazwisko i numer telefonu urzędnika, do którego akta zostały skierowane. Urzędnik zwróci uwagę pojedynczych osób lub organizacji na ewentualne błędy i braki w dokumentach, dając im możliwość ich skorygowania. W Polsce art. 66 kpa mówi o tym, że jeżeli sprawa jest błędnie wniesiona (tzn. organ jest niewłaściwy) to musi być ona przekazana.

13. Prawo wysłuchania i złożenia oświadczeń

W przypadkach, dotyczących praw lub interesów pojedynczych osób, urzędnik musi zapewnić respektowanie praw do obrony na każdym etapie postępowania zmierzającego do wydania decyzji. W przypadkach, w których może zostać wydana decyzja dotycząca praw lub interesów pojedynczej osoby, osoba ta ma prawo przed podjęciem decyzji przedstawić swoje uwagi na piśmie i w razie potrzeby przedstawić ustnie swoje spostrzeżenia.

W kpa - nic o stronie bez strony, jeszcze bardziej szczegółowo. Organ ma obowiązek udostępnić stroną przeglądanie akt sprawy oraz sporządzenie z niej notatek i odpisów (art.73). Na wniosek strony organ może przesłuchiwać nowych świadków lub biegłych (art.77 §3). Żądanie strony dotyczące przeprowadzenia dowodu należy uwzględnić, jeżeli przedmiotem dowodu jest okoliczność mająca znaczenie dla sprawy. (Art. i 78 §1 kpa). Podobne zapisy są w Ordynacji podatkowej np. art. 188, 192 oraz 200

14. Stosowny termin podjęcia decyzji

Urzędnik musi zapewnić, że w sprawie każdego wniosku lub każdego zażalenia skierowanego do instytucji zostanie podjęta decyzja w stosownym terminie, niezwłocznie, i w żadnym razie nie później niż w dwa miesiące od daty wpływu tego wniosku lub zażalenia. Takie samo uregulowanie obowiązuje w odniesieniu do odpowiedzi na pisma pojedynczych osób i do przekazywania odpowiedzi na informacje administracyjne przekazywane przez urzędnika swoim przełożonym wraz z prośbą o wydanie poleceń w sprawie podjęcia koniecznych decyzji. Jeżeli ze względu na złożony charakter przedstawionych pytań decyzja w sprawie wniosku lub zażalenia nie może zostać wydana w podanym powyżej terminie, urzędnik przekazuje autorowi stosowną wiadomość możliwie jak najszybciej. W takim wypadku o ostatecznej decyzji należy poinformować autora w możliwie jak najkrótszym terminie.

15. Obowiązek uzasadnienia decyzji

W odniesieniu do każdej wydanej przez instytucję decyzji, która może mieć negatywny wpływ na prawa lub interesy pojedynczej osoby, należy podać powody, istotne fakty i podstawy na których opiera się wydana decyzja; w tym celu należy jednoznacznie podać istotne fakty i podstawę prawną podjętej decyzji. Urzędnik odstępuje od wydania decyzji, które opierałyby się na niewystarczających lub niepewnych podstawach i które nie zawierałyby indywidualnej argumentacji. W przypadku, kiedy ze względu na dużą liczbę osób, których dotyczą podobne decyzje, nie ma możliwości podania szczegółowych powodów podjętej decyzji i w związku z tym przekazuje się odpowiedzi standardowe, urzędnik musi zapewnić, że w terminie późniejszym dostarczy indywidualną argumentację obywatelowi, który zwróci się z wyraźną odnośną prośbą.

16. Informacja o możliwościach odwołania

Wydana przez instytucję decyzja, która może mieć negatywny wpływ na prawa lub interesy pojedynczej osoby, zawiera informację o możliwościach złożenia odwołania od wydanej decyzji. Podaje się w szczególności rodzaj środków odwoławczych, organy, do których możne je wnosić oraz terminy ich wnoszenia. W decyzjach należy zamieścić w szczególności adnotację o możliwości wszczęcia postępowań sądowych oraz skierowania zażaleń do rzecznika praw obywatelskich. W kpa można odstąpić od uzasadnienia decyzji, gdy uwzględnia ona w całości żądania wszystkich stron.

17. Przekazanie podjętej decyzji

Urzędnik zapewni, że decyzje dotyczące praw lub interesów pojedynczych osób, zostaną przekazane zainteresowanej osobie lub zainteresowanym osobom na piśmie natychmiast po podjęciu tychże decyzji. Urzędnik musi odstąpić od powiadomienia innych adresatów o podjętej decyzji dopóty, dopóki zainteresowana osoba lub zainteresowane osoby nie zostaną powiadomione o tej decyzji. W Polsce art. 109 kpa przewiduje możliwość ogłoszenia ustnie decyzji jeżeli sprawa została załatwiona ustnie z utrwalaniem jedynie w protokole lub podpisania przez stronę adnotacji. Dopiero od doręczenia decyzji lub jej ogłoszenia organ administracji, który ją wydała, jest nią związany.

18. Ochrona danych

Urzędnik wykorzystujący dane osobowe obywatela uwzględnia sferę prywatności i nietykalność. Urzędnik zaniecha w szczególności przetwarzania danych osobowych do celów bezprawnych oraz zaniecha przekazania takich danych osobom nieuprawnionym. W Polsce - ustawa o ochronie danych osobowych.

19. Prośba o udzielenie informacji

Jeżeli urzędnik jest odpowiedzialny za daną sprawę, udostępni on pojedynczym osobom żądane przez nie informacje. Przy odpowiedniej sposobności urzędnik wyda w zakresie swoich kompetencji zalecenia wszczęcia postępowania administracyjnego. Urzędnik zapewni, że przekazana informacja będzie jasna i zrozumiała.

Jeżeli zgłoszona ustnie prośba o udzielenie informacji jest zbyt skomplikowana lub zbyt obszerna, urzędnik zasugeruje zgłaszającemu sformułowanie wniosku na piśmie.

Jeżeli urzędnik nie może udostępnić żądanej informacji ze względu na jej poufny charakter, poinformuje on daną osobę zgodnie z art. 18 niniejszego Kodeksu o przyczynach, dlaczego nie może przekazać żądanych informacji.

Prośby o udzielenie informacji w sprawach, za które dany urzędnik nie jest odpowiedzialny, przekazuje on do właściwej osoby, podając zgłaszającemu nazwisko i numer telefonu tej osoby.

Prośby o udzielenie informacji dotyczących innej instytucji lub innego organu Wspólnoty urzędnik przekazuje do tej instytucji lub tego organu. W danym wypadku urzędnik skieruje osobę, która wystąpiła z prośbą o udzielenie informacji, w zależności od przedmiotu sprawy do jednostki organizacyjnej instytucji, która jest właściwa do udzielenia informacji obywatelom.

W Polsce jest ustawa o dostępie do informacji publicznej.

20. Wnioski o umożliwienie dostępu do publicznych dokumentów

Urzędnik rozpatruje wnioski o umożliwienie dostępu do publicznych dokumentów zgodnie z uregulowaniami przyjętymi przez instytucję i zgodnie z ogólnymi zasadami i ograniczeniami określonymi w prawie wspólnotowym. Jeżeli urzędnik nie może spełnić ustnej prośby o umożliwienie publicznego dostępu do dokumentów, to zasugeruje on zainteresowanemu obywatelowi sformułowanie przez niego stosownego wniosku na piśmie.

21. Prowadzenie rejestrów

Jednostki organizacyjne instytucji są zobowiązane do prowadzenia stosownych rejestrów poczty wchodzącej i wychodzącej, przekazywanych im dokumentów i podjętych przez nie działań

22. Prawo złożenia skargi do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich

Od wszelkich zaniedbań dotyczących wypełnienia zasad przedstawionych w niniejszym Kodeksie, których dopuści się instytucja lub urzędnik, można złożyć zgodnie z art. 195 traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską i zgodnie ze statutem Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich, skargę do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich

---