TKANKA NABŁONKA GRUCZOŁOWEGO
WCZESNE ETAPY ROZWOJU EMBRIONOWEGO
EWOLUCJA, EKSPRESJA GENU, GEN
ZMINNOŚĆ REKOMBINACYJNA, MODYFIKACYJNA
DOBÓR KREWNIACZY
TKANKA NABŁONKA GRUCZOŁOWEGO
Gruczoł jako pojedyncza komórka nabłonkowa lub jako zespół produkujący różne substancje. Wyróżniamy gruczoły: egzokrynowe- substancje wydzielane są na zew. np. grucz. mleczne, grucz. endokrynowe- to grucz. wydzielane wew.np. hormony, grucz. wydzielania mieszanego czyli trzustka i gonady.Ze względu na złożoność budowy na proste,złożone i rozgałęzione.Sposoby wydzielania przez komórke:merokrynowe-cząsteczkowo,apokrynowe-szczytowo,holokrynowe-całościowo
WCZESNE ETAPY ROZWOJU EMBRIONOWEGO
Nastepuje zamplemnienie póżniej zapłodnienie i kolejno etapy—jaja płodowego od zapłodnienia do momentu implantacji w ściankę macicy 6-12 dni po zapłodnieniu—okres rozwoju zarodkowego do 8 tygodnia—okres rozwoju płodowego do końca ciąży.
EWOLUCJA ,EKSPRESJA GENU ,GEN
Ewolucja-proces ciągłych i powolnych zmian jakim podlegają organizmy w ciągu długiego czasu geologicznego.Za sprawą ewolucji wszystkie wsp. wyst. na ziemi organizmy rozwinęły się z żyjących dawniej przodków.Populacje występujące w kolejnych generacjach przystosowują się do zmieniających się warunków środowiska.
Gen-jednostka substancji dziedzicznej będącą odcinkiem cząsteczek DNA .Zajmuje określone miejsce w chromosomie.Niesie inf. genetyczne pod kontrolą której odbywa się synteza białek.
Ekspresja genu-realizacja informacji genetycznej, przenoszenie genotypa na fenotyp.Genotyp to ogół genów danego osobnika a Fenotyp to ogół cech zewnętrznych [wzrost,waga itp.].
ZMIENNOŚĆ REKOMBINACYJNA ,MODYFIKACYJNA
Rekombinacja-powstaje na wskutek niezależnej segregacji chromosomów oraz crossing-over, powstaje w wyniku łączenia się Allel w kolejnych pokoleniach jest główną przyczyną w doborze naturalnym i sztucznym.
Modyfikacja-dotyczy zmienności wynikającej z zamienności warunków środowiska, zależy od odżywiania, sposobu życia , zależy od gamet , które biorą udział w tworzeniu zygoty.
DOBÓR KREWNIACZY
Wyjaśnia postępowanie w pop. bezinteresownie pomaganie osobnikom tego samego gatunku .Dobór ten zakłada że nad sukces reprodukcyjny osobnika ważniejszy jest sukces genotypu .Ta podstawa tłumaczenia , zachowań wśród zwierząt.
1 MITOCHONDRIUM
2 BIOSYNTEZA BIAŁEK
3 MUTACJE GENOWE
4 TEORIA GATUNKU
5 WYDZIELANIE GRUCZOŁÓW
MITOCHONDRIUM-występuje , we wszystkich komórkach z wyjątkiem erytrocytów, twory okrągłe, cylindryczne.
Budowa—błona zewnętrzna-gładka, nadaje kształt organelowi funkcja ochronna
---błona wewnętrzna-pofałdowane twory :grzebienie i rurki
-pomiędzy błonami znajduje się macierz zawierająca ziarniste struktury składająca się z pozajądrowego DNA i ziarnistości RNA , w macierzy znajdują się enzymy biorące udział w cyklu CREBSA.
FUNKCJE-wytwarzanie energii , zdolność magazynowania substancji ,prowadzi procesy biochemiczne , synteza białek, replikacje mitochondrialnegoDNA,, przekazywanie informacji z mitochondrium do mitochondrium.
BIOSYNTEZA BIAŁEK
I etap cztero literowy kod nukleotydów wchodzących w skład DNA ulega transkrypcji czli przepisywanie informacji genetycznej z DNA na RNA na podobny czteroliterowy kod o porządku liniowym rybonukleotydów(AUCTG).RNA informacyjny zostaje przeniesiony do rybosomów, na których odbywa się synteza białek , przez połączenie aminokwasów w łańcuchy polipeptydowe.Póżniej następuje II etap-translacja (czyli odczytanie i tłumaczenie informacji z DNA).Energię daje ATP.Wyznaczenie kolejności aminokwasów na podstawie tłumaczenia mRNA.
WYDZIELANIE GRUCZOŁÓW
Wydzielanie związków w nabłonku gruczołowym może odbywać się w trojaki sposób a)merokrynowo czyli cząsteczkowo polega na dyfuzji cząstek ze szczytowej części komórki co nie doprowadza do jej uszkodzenia tak pracuje u zwierząt większość gróczołów b)apokrynowo-szczy towo polega na oderwaniu szczytowej części komórki wraz z wydzieliną .Uszkodzone komórki regenerują się .Przykładem może być gróczoł mleczny.
c)holokrynowo-całościowo polega na destrukcji całej komórki która zmienia się w wydzielinę.W miejsce zniszczonych powstają nowe np. gróczoł łojowy .Komórki gruczołowe wydzielają egzokrynowo i endokrynowo. Ze względu na złożoność budowy dzielimy na
pojedyńcze (potowy)
złożone (trzustka , wątroba , nerka)
rozgałęzione (jama ustna)
MUTACJE GENOWE
Zmiany genu to mutacje a)transwersja-polega na zmianie sekwencji nukleotydowejDNA b)delecja- wypadnięcie jednej lub większej liczby par nukleotydów z łańcucha DNA c)insercja-wystawienie jednej lub większej ilości par nukleotydów w łańcuchu DNA d)tranzycja-gdy nastapi zmiana adeniny przez guanine a tyminy przez cytozynę.
TEORIA GATUNKU---T. NATURALNEGO DOBORU
To element warunkujący proces ewolucji . W populacjach naturalnych, charakteryzujących się określoną zmiennością część osobników posiada cechy , które dają im więcej szans na przeżycie w danych warunkach środowiskowych. Mają one dzięki temu większą możliwość osiągnięcia dojrzałości płciowej i wydania potomstwa , które dziedziczy korzystne cechy rodziców. Osobniki gorzej przystosowane będą zlikwidowane w ciągu ewolucji populacje zmieniać się będą w określonym kierunku co doprowadzić może do powstania nowego gatunku,