IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI
Nazwa produktu: Siarczan(IV) sodu [siarczyn sodu]
Wzór chemiczny: Na2SO3
Producent:
Dostawca:
Użytkownik:
2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH
Składniki stwarzające zagrożenie:
Nazwa chemiczna |
% wag. |
Nr CAS |
Nr EINECS |
Symbol ostrzegawczy |
Symbole zagrożenia (R) |
siarczan(IV) sodu |
100 |
7787-83-7 |
231-821-4 |
- |
- |
3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ
Zagrożenie pożarowe: Substancja stała, nie palna. W ogniu wydzielają się toksyczne gazy, pary i dymy.
Zagrożenie toksykologiczne: Siarczan(IV) sodu jest substancją praktycznie nieszkodliwą.
Zagrożenie ekotoksykologiczne: Substancja dobrze rozpuszczalna w wodzie. Działa słabo szkodliwie na żywe organizmy, w tym wodne.
4. PIERWSZA POMOC
Uwaga: W pierwszej kolejności należy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skażonego siarczanem(IV) sodu środowiska. Ułożyć na lewym boku z głową skierowaną w dół.
Zatrucie inhalacyjne: |
|
1. |
Zapewnić dopływ świeżego powietrza. Ułożyć poszkodowaną osobę w pozycji półleżącej. |
2. |
W razie potrzeby zapewnić pomoc lekarską. |
Połknięcie: |
|
1. |
Doraźna pomoc polega na płukaniu żołądka wodą z dodatkiem dużej ilości węgla aktywnego i tlenku magnezu a następnie przez podanie środka przeczyszczającego. |
2. |
W razie potrzeby przewieźć do szpitala. |
Skażenie oczu: |
|
1. |
Skażone oczy delikatnie oczyścić mechanicznie. Następnie oczy należy obficie i długo przemywać tylko zimną wodą, starając się wywijać powieki. |
2. |
W razie potrzeby zapewnić pomoc okulisty. |
Zanieczyszczenie skóry: |
|
1. |
Zdjąć zanieczyszczone ubranie. Oczyścić mechanicznie skażoną skórę, przemyć dużą ilością wody, następnie alkoholem oraz wodą z łagodnym mydłem. |
2. |
W przypadku, gdy podrażnienie skóry nie przemija, skonsultować się z lekarzem dermatologiem. |
5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU
Szczególne zagrożenia: |
Substancja stała, nie palna. W ogniu wydzielają się toksyczne gazy, pary i dymy. |
Środki gaśnicze: |
Zgodne z naturą pożaru sąsiednich obiektów. |
Zalecenia szczegółowe: |
Brak. |
POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA
Zalecenia ogólne: |
W przypadku wydostania się siarczanu(IV) sodu do środowiska, skażony teren należy wyizolować z otoczenia, a poza jego obręb wyprowadzić osoby postronne. W pierwszej kolejności odciąć źródło zanieczyszczenia środowiska. Chronić źródła wody oraz kanalizację. W czasie działań oczyszczających unikać wzbijania się pyłu. |
Środki ochrony osobistej: |
Unikać kontaktu z uwolnionym siarczanem(IV) sodu. Stosować ubrania ochronne z tkanin zwartych, rękawice ochronne, okulary ochronne w szczelnej obudowie, ochrony dróg oddechowych przed pyłami. Należy pamiętać o ograniczonym czasie działania ochronnego filtrów cząsteczkowych (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P2). |
Zalecenia szczegółowe: |
Starać się odciąć źródło zanieczyszczenia środowiska (uszczelnić uszkodzone opakowanie i umieścić w opakowaniu awaryjnym). |
Zabezpieczenie środowiska: |
Chronić źródła wody oraz kanalizację. W czasie działań oczyszczających unikać wzbijania się pyłu. W przypadku zanieczyszczenia wód powiadomić odpowiednie władze. |
Metody utylizacji: |
Unieszkodliwianie na drodze chemicznej, zgodnie obowiązującymi przepisami. |
7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE
Zapobieganie zatruciom: |
Podczas stosowania siarczanu(IV) sodu nie jeść, nie pić, unikać kontaktów z siarczanem(IV) sodu, unikać wdychania pyłów i par przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzież i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu. |
Zapobieganie pożarom / wybuchom: |
Substancja nie palna. Nie wymaga szczególnego trybu postępowania w tym zakresie. |
Magazynowanie: |
W oryginalnych, właściwie oznakowanych opakowaniach w magazynie substancji chemicznych, wyposażonych w instalację wentylacyjną. Na terenie magazynu przestrzegać zakazu palenia, spożywania posiłków, otwartego ognia i narzędzi iskrzących. Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400. |
Metody postępowania z odpadami: |
Za odpad można uznać siarczan(VI) sodu, który w żadnej postaci nie nadaje się do zagospodarowania. Odpadowy siarczan(IV) sodu, odstawiany jest do wskazanego przez służbę ochrony środowiska miejsca, celem utylizacji. |
8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Rozwiązania techniczne: Ogólne - niezbędne do prawidłowego przewozu, magazynowania i stosowania siarczanu(IV) sodu. Sprawna wentylacja.
Ochrony osobiste:
Ręce:: |
Rękawice z tworzywa powlekanego. |
Oczy: |
Okulary ochronne w szczelnej obudowie (oprawa z tworzywa sztucznego). |
Drogi oddechowe: |
Ochrony dróg oddechowych w przypadku pracy w atmosferze z pyłami siarczanu(IV) sodu (z filtrem cząsteczkowym oznaczonym kolorem białym i symbolem P2). |
Skóra i ciało: |
Ubrania ochronne ze zwartej tkaniny. Fartuchy ochronne. |
Ochrony zbiorowe: |
Wentylacja na stanowiskach pracy w obiektach zamkniętych. Zdroiki w pobliżu stanowisk pracy. |
Inne informacje: |
Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy wymyć powierzchnię ciała oraz oczyścić ochrony osobiste. Nie jeść, nie pić, nie palić, nie zażywać leków podczas pracy. Zapobieganie zagrożeniom: Tam, gdzie występuje możliwość pojawienia się niebezpiecznych stężeń pyłów, par lub aerozoli pochodzących z siarczanu(IV) sodu, wprowadzić zraszanie rozproszoną wodą. |
Najwyższe dopuszczalne stężenie w środowisku pracy (NDS):
NDS - 10 mg/m3 (jak dla nie trujących pyłów przemysłowych)
Metody oceny narażenia w środowisku pracy:
PN-86/Z-04050.01 - Ochrona czystości powietrza. Przyrządy i zestawy do pobierania próbek. Postanowienia ogólne.
PN-89/Z-04008.07 - Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Postanowienia ogólne. Zasady pobierania próbek w środowisku pracy i interpretacja wyników.
Ocena narażenia: Zgodnie z normami polskimi dotyczącymi siarczanu(IV) sodu.
9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE
9.1 |
Masa cząsteczkowa: 126,04 g/mol |
9.2 |
Postać fizyczna, barwa, zapach: Siarczan(IV) sodu w warunkach normalnych jest krystalicznym ciałem stałym, tworzącym bezbarwne, przezroczyste kryształy lub występujący w postaci białego, krystalicznego proszku o zapachu ditlenku siarki. |
9.3 |
Gęstość (20oC): 2,63 g/cm3 |
9.4 |
Gęstość usypowa: ok. 1480 kg/m3 |
9.5 |
Temperatura topnienia: rozkład |
9.6 |
Temperatura wrzenia: rozkład |
9.7 |
Rozpuszczalność w wodzie: Siarczan(IV) sodu jest dobrze rozpuszczalny w wodzie (495 g/l/20oC). |
9.8 |
Temperatura zapłonu: Substancja nie palna. |
9.9 |
Wartość pH (50 g/l H2O/20oC): 9,7 |
9.10 |
Inne: Siarczan(IV) sodu stosowany jest w przemyśle ceramicznym, włókienniczym, do napełniania gaśnic, w galwanotechnice. w przemyśle spożywczym jako składnik proszków do pieczenia. |
10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ
Reaktywność i stabilność: |
W warunkach prawidłowego przechowywania siarczan(IV) sodu jest chemicznie stabilną substancją. Posiada własności redukujące. Unikać kontaktów z substancjami utleniającymi. |
Właściwości korozyjne: |
Słabe |
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE
Drogi narażenia człowieka: Wdychanie pyłów, połknięcie, kontakt pyłu z oczami i ze skórą. Kontakt z roztworami.
Informacja ogólna: Siarczan(IV) sodu nie został zaliczony do substancji szkodliwych, szczególnie wskutek połknięcia.
Działanie miejscowe:
Wdychanie pyłów i par: Duże stężenie w postaci pyłów lub dymów prowadzi do podrażnienia dróg oddechowych.
Połknięcie: Powstają nudności i pobolewanie gardła oraz trudności z połykaniem.
Kontakt z oczami: Wystąpi podrażnienie, zaczerwienienie i ból.
Kontakt ze skórą: Pojawia się zblednięcie skóry w miejscach narażenia.
12. INFORMACJE EKOLOGICZNE
Działanie na organizmy wskaźnikowe:
Ryby: Siarczanu(IV) sodu w stężeniu około 1000 mg Na+/dm3, po trzech godzinach nie powodował widocznych uszkodzeń u pstrągów.
Plankton pokarmowy ryb: Granica szkodliwości siarczanu(IV) sodu dla Dafnia wynosi 0,5%, dla larw chruścików i ślimaków 1,5%.
Niższe organizmy: Stężenia siarczanu(IV) sodu rzędu 300 g/dm3 nie wpływa na przebieg fermentacji metanowej octanu wapnia, stężenie 10-krotnie wyższe powoduje zmniejszenie wydzielania się gazu o 60%..
Stopień zagrożenia wód: mały
13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI
Metody unieszkodliwiania:
Zgodnie z ustawą z dnia 27.04.2001 r. o odpadach (Dz.U. nr 62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. nr 112 poz. 1206).
Zawartość opakowania wg:
rodzaju 06 03 99 - inne nie wymienione odpady,
rodzaju 10 11 99 - inne nie wymienione odpady.
Sposób likwidacji A1(A3): „Procesy spalania odpadów niebezpiecznych nie zawierających związków chlorowcoorganicznych...., w obrotowych piecach do produkcji cementu lub wapna” (po rozładowaniu opakowań).
Opakowania wg:
rodzaju 15 01 02 - opakowania z tworzyw sztucznych,
rodzaju 15 01 04 - opakowania z metalu,
rodzaju 15 01 07 - opakowania ze szkła.
INFORMACJE O TRANSPORCIE
Siarczan(IV) sodu nie jest klasyfikowany jako substancja szkodliwa. Nie podlega ograniczeniom ze strony przepisów umowy ADR/RID, IMO-IMDG i IATA.
INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH
Kartę wykonano zgodnie z:
Wytycznymi Dyrektywy UE Nr 1999/45/EG, Dyrektywy 67/548 EEC oraz Dyrektywy UE 88/379/EEC Dangerous Product Regulations incl. EC Guidelines), dotyczącymi klasyfikowania, oznaczania i sporządzania informacji o materiałach niebezpiecznych.
Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.01r. (Dz.U. 11 poz. 84; 100 poz.1085; 123 poz.1350; 125 poz.1367 ze zmianą z dnia 5.07.02r. (Dz.U.142 poz.1187),
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3.07.02r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz.U.140 poz.1171),
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 3.07.02r w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.129 poz.1110),
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 16.07.02r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz.U. 140 poz.1173),
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 11.07.02r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz.U. 140 poz.1172),
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 15.07.2002r. w sprawie substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych, których opakowania należy zaopatrywać w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci i wyczuwalne dotykiem ostrzeżenie o niebezpieczeństwie (Dz.U.140 poz.1174),
Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 14.07.02r. w sprawie obowiązku dostarczenia karty charakterystyki niektórych preparatów nie zaklasyfikowanych jako niebezpieczne (Dz.U.142 poz.1194),
Normą PN-ISO 11014-1;1998 „Bezpieczeństwo chemiczne - Karta charakterystyki bezpieczeństwa produktów chemicznych”,
Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002r. (Dz.U.217 poz.1833) w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy,
Rozporządzeniem MZiOS z dnia 11.09.96r. (Dz.U.121 poz.571) w sprawie czynników rakotwórczych w środowisku pracy oraz nadzoru nad stanem zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki,
Rozporządzeniem MOŚZNL z dnia 28.04.1998r. (Dz.U.55 poz.355) w sprawie dopuszczalnych wartości stężeń substancji zanieczyszczających w powietrzu,
Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.10.98r. (Dz.U.145 poz.942) i zmianą 05.03.2001 (Dz.U.22 poz.251)w sprawie szczegółowych zasad, usuwania wykorzystywania i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych,
Ustawą z dnia 27.04.2001r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206),
Klasyfikacja materiałów niebezpiecznych według Umowy Europejskiej dotyczącej Międzynarodowego Przewozu Materiałów Niebezpiecznych ADR (ważnej od 01.07.2001r.),
Niniejsza karta charakterystyki substancji niebezpiecznej jest bezpośrednio przekazywana użytkownikowi siarczanu(IV) sodu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości odnośnie do wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych.
Niniejsza karta nie jest żadną podstawą zobowiązującą do jakiejkolwiek odpowiedzialności jakiegokolwiek rodzaju ze strony dostawcy siarczanu(IV) sodu. Przedsiębiorstwo nie będzie odpowiedzialne za jakikolwiek zejście śmiertelne, chorobę lub uszczerbek na zdrowiu jakiejkolwiek natury, będący następstwem zastosowania lub niewłaściwego wykorzystania karty charakterystyki substancji niebezpiecznej lub materiału którego karta dotyczy.
Informacje zawarte w niniejszej karcie przedstawiają aktualny stan naszej wiedzy i doświadczeń dotyczących bezpiecznego stosowania wyrobu.
INNE INFORMACJE
Siarczan(IV) sodu |
|
Telefon awaryjny: (042) 631 47 24 (informacja toksykologiczna w Polsce) |
|
Uwaga: Użytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyższej karcie stanowią opis wymogów bezpieczeństwa użytkowania substancji. Użytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy użytkownika. Karta charakterystyka nie może być traktowana jako gwarancja właściwości substancji.
* * * * *
Według rozporządzenia MZ z dnia 03.07.2002 r. , PN-ISO 11014-1 i Dyrektywy 91/155/EEC
|
KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI CHEMICZNEJ |
Wydanie: I Data wydania 25.03.03 Strona/stron 6/6 |
Nazwa: |
SIARCZAN(IV) SODU |
|
Siarczan(IV) sodu