Bobiński, Konteksty kulturowe w dydaktyce literatury

Integracyjny charakter przedmiotu: język + literatura + kultura

Kształcenie kontekstowe:

• kontekst - blok tekstów proponowanych nauczycielowi uczniom do wyboru; 3 zestawy: źródłowe filozoficzne, z zakresu eseistyki i krytyki literackiej, ze sztuki

• konteksty interpretacyjne, jedno jest kontekstem dla drugiego, wspólne motywy różnych tekstów

Wartość, funkcja metodyczna i dziedzina kontekstów:

1. po co konteksty? - by lepiej, szerzej i wnikliwiej interpretować kanon

2. wartość kontekstów - psychologiczna (inspirowanie, usuwanie uczucia obcości tekstu), merytoryczna (dostrzeżenie informacji)

3. konteksty są owocami skojarzeń;

Ze względu na funkcję metodyczną:

• konteksty interpretacyjne - pomoc w pogłębieniu interpretacji

• pomocnicze - poszerzenie informacji, zwracają uwagę na problem

Ze względu na dziedziny:

• literackie - dzieło czytane przez pryzmat innego dzieła

• historyczne - inf. historyczne, biogramy

• filozoficzne - teksty lub ich omówienia

• plastyczne

• filmowe

• dziennikarskie - reportaże, sprawozdania

Kontekst macierzysty dzieła (wg M. Głowińskiego) - perspektywa historyczna, w której powstał; kontekst współczesny - czas, którym jest odczytywane dzieło

Konteksty a zasady kształcenia:

• zwracanie uwagi uczniów na świat jako całość

• jedność świata, związki przyczyowo-skutkowe

• zasada systemowości - zasada korelacji - łączność między przedmiotami nauki szkolnej

• świat kultury całością

Próby definiowania. Kontekst zły i dobry. - kontekst jako wszelkie odniesienie dzieła literackiego, ale nie powinien odbierać utworowi sensów symbolicznych

Konteksty a integracja

• jedność sztuk, ale bez zacierania ich tożsamości

• integracja międzyprzedmiotowa

• kształcenie zintegrowane (I-III SP)

• nauczanie zintegrowane - konteksty

• w centrum ma pozostać tekst literackich

Konteksty w praktyce szkolnej:

• kontekst → tekst

• tekst → kontekst → tekst (reinterpretacja po zapoznaniu się z kontekstem)

---