Kpt. J.Niemiec
PRZEWOZY MORSKIE
Tezy egzaminacyjne:
Uwaga JN: Tematy nierozwinięte nie były przeze mnie wykładane na kursie
1.Międzynarodowa Konwencja o Liniach Ładunkowych , jej stosowanie i znaczenie z punktu widzenia
bezpieczeństwa żeglugi.
-Akweny, gdzie ma zastosowanie. Kogo nie obowiązuje ?
-Strefy:tropik, lato,zima. Strefy sezonowe
-Zabezpieczenie pływalności i stateczności.
-Zabezpieczenie bezpieczeństwa ludzi, ładunku, konstrukcji statku.
-Poprawka na wodę słodką .
-Znak wolnej burty
-Znak wolnej burty dla statków przewożących drewno na pokładzie.
-Certyfikat wolnej burty. Odnawianie,potwierdzenie.
-Problem związany z przeładowaniem statku.
2.Kodeks bezpiecznego sztauowania i mocowania ładunków i jego stosowanie.
-Zakres stosowania: dotyczy mocowania jednostek ładunkowych, obowiązuje załadowców, dokerów ,
przewoźników
- Znaczenie: normalizacja procedur sztauowania i mocowania , metod, sprzętu, poradnik,
- Siły działające na statek:inercyjne, zewnętrzne: woda, wiatr,
- Zasady szacowania wielkości tych sił.
- Zasady obliczenia ilości i wielkości zamocowań.
- Zastosowanie do kontenerów, pojazdów, drobnicy, sztuk ciężkich,
- Poradnik zachowania w sztormie, po przemieszczeniu ładunku.
3.Podręcznik mocowania ładunku,jego zatwierdzanie i wykorzystanie na statku.
-Podręcznik dla konkretnego statku.
-Opracowuje się wg. Kodu Bezpiecznego Ładowania i Mocowania Ładunków.
-Zatwierdza w imieniu Administracji: Instytucja Odpowiedzialna: klasyfikacyjna, mająca uprawnianie administracji morskiej kraju bandery . Zatwierdzenie ważne cały czas pod warunkiem niezmienności danych : statek, zmiany w Kodzie Bezpiecznego. Rola inspekcji okresowych,
dokonywanych uzupełnień w sprzęcie i konserwacji.
-Aktualizacja, gdy zmiany.
-Załącznik do podręcznika: certyfikaty na osprzęt do mocowania.
-Zawiera informacje:dane charakteryzujące statek, ogólne informacje o dobrej praktyce, definicje pojęć,
opisuje i charakteryzuje zalecony sprzęt do mocowania ładunku (stały i przenośny}, działania statku w czasie załadunku, mocowania, przewozu.
-W formie rysunków poglądowych pokazuje sposób mocowania jednostek typowych i niestandardowych,
- Przykłady obliczeń: obciążeń pokładu, sił i momentów działających na jednostkę ładunkową, zabezpieczeń mocujących.
- Wykresy przyśpieszeń działających na jednostkę ładunkową w czasie pracy statku na fali.
- Arkusz kalkulacyjny bezpiecznego mocowania ładunku.
4.Kontrola państwa portu (PSC) , jej zakres i wymagane dokumenty.
- Zakres inspekcji: statki bandery obcej w porcie zawinięcia.
- Inspekcja w zakresie przestrzegania konwencji:
-SOLAS 74, & PROTOKÓŁ 1988
-LOAD LINES 66 & PROTOKÓŁ 1988
-MARPOL 73/78
-STCW 78
-TONNAGE 69
-ILO 147- Labour Condition
-Sprawdzanie:statku,dokumentów konwencyjnych, jego wyposażenia, znajomości procedur i stosowanie Kodu Zarządzania Bezpieczeństwem.
-Aspekty ważne, które mogą spowodować zatrzymanie statku: tzw. „clear groundings” :
-uszkodzenie statku: kolizja, pożar, mielizna,
-meldunek,że statek jego załoga jest poniżej standardu konwencyjnego,
-braki lub niesprawność podstawowych urządzeń statku,
-braki w obsadzie statku,
-brak znajomości procedur statku związanych z bezpieczeństwem
-brak więzi informacyjnej pomiędzy kierownictwem statku a załogą .
Inspekcja skupia się na:
- dokumentach statku: ważność, kompletność zestawu, ( załączniki do: Certyfikatów Bezpieczeństwa, Cert. Zabezpieczenia Statku przed: Rozlewem Olejowym)
- dokumentach załogi statku,
- procedurach alarmowych: znajomość, wykonanie, dokumentacja.
- dokumentacji zdarzeń w : książkach: zapisów olejowych, gospodarki śmieciami, ambulatoryjnych, dokumentacja procedur kodu zarządzania bezpieczeństwem.
- procedurach nawigacyjnych, ładunkowych, eksploatacji siłowni, awaryjnych, zatrudniania załogi.
Działka St. Oficera:
- dokumentacja statecznościowa, wytrzymałościowa,
- gospodarka śmieciami,
- organizacja bezpiecznej pracy na pokładzie,
- sprzęt kotwiczny, cumowniczy, ładunkowy, osprzęt do wodowania środków ratunkowych, sprzęt p. poż., trapy główne i pilotowe, nawigacyjny, i in.
- Zamknięcia p.pożarowe, wodoszczelne i strugoszczelne, odpowietrzenia, sondy zbiorników,
- znaki zanurzenia, liny sztormowe, relingi.
-podręczniki i kody:BC, drewna na pokładzie, zboże, mocowanie,
5.Urządzenia do określenia naprężeń kadłuba i ich zastosowanie
-Urządzenia on -line czujniki montowane na pokładzie
-Urządzenie symulacyjne: kalkulatory ładunkowe, programy ładunkowe na komputer.
-Optyczne: łata i niwelator na pokładzie głównym.
-Rola odczytu zanurzenia.
6.Metody obliczenia stateczności statku.
-Poprzeczna wysokość metacentryczna: rachunkowa, próba przechyłów, okres przechyłów bocznych
-Ramię momentu prostującego: pantokareny
-Zapas stateczności: pole pod krzywą ramion momentu prostującego a nad krzywią ramion dynamiki wiatru, fali ziarna przesypanego , wykres minimalnej wysokości metacentrycznej w zależności od wyporu statku.
7.Obliczanie trymu.
Moment trymujący: Para sił: wypór i ciężar statku
ramię na której działa para sił: e- odległość pozioma pomiędzy środkiem wyporu,
a środkiem ciężkości statku.
Moment trymujący podzielić przez jednostkowy moment trymujący otrzymany z tabeli/krzywych hydrostatycznych. Otrzymamy trym statku.
8.Okreslenie obciążeń urządzeń przeładunkowych na statku:
-Wyjaśnić: SWL (DOR)-certyfikat klasyfikatora po próbach przeciążeniowych: 1,1 dla ładunku,
1,5 dla osób. Próba co 5 lat dla ładunku pod warunkiem rocznego potwierdzania na podstawie oględzin,
dla osób, próba przeciążeniowa co roku.
-Oględziny liny co jeden cykl ładunkowy.
-Wymiana liny-procedura, dokumentacja
-Wyjaśnić :BL- breaking load- obciążenie. niszczące
-Wyjaśnić : ML- maximum load- obca. Maksymalne w zakresie odkształceń sprężystych. Po przekroczeniu odkształcenie plastyczne-odkształcenie nie ustępuje, pęknięć przełamań nie widać.
-Przy chwytakach SWL dźwigu zmniejszyć do 80 % tego co bezpieczne dla haka- zabezpieczenie przed
przeciążeniem dźwigu z powodu nierównomierności zagarniania ładunku przez chwytak.
-SWL dla swingów zależy od: sposobu zahaczania, od kąta zahaczania.
9.Charakterystyka urządzeń do mocowania ładunków
-Urządzenia stałe:zaczepy, uchwyty, gniazda,uszy, obejmy, łączniki patentowe pomiędzy kontenerami,
-Urządzenia przenośne:haki, szakle, łańcuchy, liny, żabki, ściągacze, zwalniaki,
-Urządzenia patentowe do kontenerów i na ro-ro
-Sztywne urządzenia:kliny rozpory, podpory
-Giętkie urządzenia: liny, taśmy, łańcuchy. Zasada stałego napięcia. Zasady zakładania zacisków na liny.
-W urządzeniach do mocowania pamiętać o zasadzie słabego ogniwa.
-Magazynowanie,konserwacja
-Książka Kontroli Urządzeń Do Mocowania Ładunków.
10.Kontrola urządzeń i sprzętu przeładunkowego.
-Eksploatacyjna-liny, ruchowe obserwacje, smarowanie
-Okresowa 6 mieś.-oględziny, smarowanie
-Okresowa 12 mieś.- klasyfikator,Wpisy do Książek Urządzeń Dźwigowych, Mocowania Ładunków
-Okresowa 5 letnia-próba przeciążeniowa. Odnowienie certyfikatów.
-Wymogi dla osób.
11.Mocowanie pokładowego ładunku drewna.
-Stosować kod do przewozu i mocowania drewna na pokładzie
-Układać drewno zwarcie wzdłuż.
-Sztyce .
-Mocowanie zależy od długości jednostek i od wysokości. Do wysokości zrębnic nie potrzeba sztyc.
Wysokość do 1/3 szerokości statku w zimie w lato, jak pozwala stateczność i konstrukcja mostka.
-laszing co 4m gdy wysokość do 3m, co 1,5 m gdy wysokość 6m .Pomiędzy tymi wysokościami interpolacja.
Zasada jednostka winna by mocowana 2 laszingami.
-Zestaw do mocowania na Max securing load 14 ton.
-Skład typowego laszingu: od burty: ucho,szakla, łańcuch, ściągacz, lina, zwalniak, lina,ściągacz, łańcuch, szakla ucho.
-Terminy: chain lashing, hog lashing-pomiędzy sztycami, wire lashing, wiggle lashing- do zwalniania zdalnego.
12.Przeładunek i mocowanie sztuk ciężkich
-Sztuka ciężka: powyżej 5 t lub dłuższa niż 10m.
-Ostrożność
-Zabezpieczenie stateczności przy urządzeniach własnych.
-Wybór miejsca,
-Ułożenie,
-Zabezpieczenie, mocowanie
13.Odpowiedzialność oficera ładunkowego za bezpieczny przewóz towarów:
-Okres odpowiedzialności.
-Należyta staranność w zakresie:
-przygotowania do przyjęcia ładunku.
-stan techniczny,certyfikację osprzętu przeładunkowego
-opracowanie planu ładunkowego
-nadzór nad pracami przeładunkowymi,
-nadzór nad mocowaniem,
-nadzór nad zabezpieczeniem ładunku przed uszkodzeniem z zewnątrz,
-nadzór nad pracą dokerów,
-prawidłowe potwierdzenie kwitów sternika,
-właściwa opieka nad przewozem ładunku: szczelność, temperatura, wilgotność, zabezpieczenia
przed kradzieżą
-Przykazania dla St. Oficera: „Bądź:stanowczy, systematyczny,metodyczny, zapobiegliwy, otwarty na informację, studiujący podręczniki i poradniki, używaj prawidłowych narzędzi i sprzętu.”
14.Systemy zamykania ładowni.
-Historia: szersztoki,deski,brezenty, szarłaty, laszingi, kliny
-Pontony zdejmowane i układane
-System Mc.Gregora: napęd mechaniczny,pneumatyczny, elektryczny, hydrauliczny.
-Rozjazd na boki, wzdłuż statku.
-Zwijane w rolkę.
-Furty burtowe, rufowe dziobowe
-Szczelność w aspekcie wagi, rozmiarów, pracy statku, zużycia, korozji, czystości ław zrębnicowych.
-Problem wentylacji, załadunku przez otwory-feedersy, odprowadzenia skroplin, pomiaru zawartości
gazów w ładowni, odpowietrzenia przy zalewaniu i wypompowywaniu ładowni, wytrzymałości, mycia z pozostałości ładunku.
-Zamykanie i klinowanie-kolejność.
-Uszkodzenia:niedbalstwo, przeciążenie, dokerskie, nierówny docisk, korozja, zużycie gum, niewyregulowane
łączniki, wycieki oleju, zużyty-stary-zawodniony olej, brudny filtr.
-Szybkość zamykania-zużycie, zła regulacja, brudny filtr, zbyt duży trym.
-Konserwacja, smarowanie.
-Inspekcje, próby.
-Dokumentacja dla kodu SM
15.Konosament i jego rola w obrotach morskich
-Regulacje prawne i formalne-Konwencja o Konosamentach.
-Funkcja:dowodowa na towar, zobowiązanie przewoźnika do przewozu przez morze, handlowo-bankowa.
-Wystawia:Załadowca lub Przewoźnik, podpisuje Kapitan lub z jego upoważnienia Agent
-Warunki podpisania:towar załadowany,data nie wcześniej niż zakończony załadunek, port wyładowania, określenie zasad wydania ładunku, opis ładunku, opakowanie, oznakowanie, ilość oryginałów,
określenie warunków przewozu, uwagi z kwitu sternika umieszczone. NIE PODPISYWAĆ NIEPRAWDY.
-List gwarancyjny- LOI- Letter of indemnity- prawnie nieuznawany.
-Co sprawdzać: Ilość ładunku, data,, port przeznaczenia, warunki przewozu,płatność frachtu, opis towaru,
opis opakowania i oznakowanie.
-Wydanie ładunku: za okazaniem ORYGINAŁU.: na zlecenie for ORDER-indosowanie przez bank, na okaziciela for BEARER , imienne for PERSON.
-Droga konosamentu:podpis, załadowca, bank, indos,odbiorca,statek,potwierdzenie odbioru ładunku.
16.procedury obowiązujące przy wejściu do przestrzeni zamkniętych statku.
-Kategoria przestrzeni zamkniętej-taka,gdzie może być niebezpieczna dla ludzi z braku tlenu, obecności substancji trujących.
-Wejście za ZEZWOLENIUM NA PRACĘ, podpisanym przez Kapitana, zapisanym w Dzienniku Okretowym po wypełnieniu i podpisaniu Listy Kontrolnej przez wchodzących.
-Warunki do spełnienia:wentylacja, kontrola zawartości tlenu 20-19 % -nie wchodzić, sprzęt ratunkowy dostępny przy wejściu, asysta przy wejściu, łączność, oświetlenie, dostęp, sprzęt odpowiedni i zatwierdzonego typu, znajomość obsługi aparatu oddechowego., oznakowanie miejsca, ogrodzenie.
-Aparat oddechowy: zatwierdzony typ, ważny atest, zapas powietrza, wskaźnik zawartości zapasowego powietrza, alarm niskiego poziomu.
-Zakończenie pracy: meldunek, zapis.
17.Systemy mycia zbiorników ładunkowych
18.System gazu obojętnego
19.Uregulowania dot. przewozu ładunków niebezpiecznych
20.Kodeks IMDG, jego budowa i zastosowanie
21.Kodeks bezpiecznego przewozu stałych ładunków masowych (BC) i jego zastosowanie.
-Istota kodeksu-zbiór: zasad, prawideł, standaryzacja: pojęć, procedur przeładunkowych, trymowniczych, przewozowych, poradnik.
-Niebezpieczeństwa ze strony ładunku:uszkodzenia konstrukcji statku, utrata stateczności, z cech wewnętrznych ładunku, zabieranie tlenu z powietrza,
-Definicje: kat usypu, ładunek ulegający upłynnieniu, transportowa zawartość wilgotności,punkt upłynnienia
ładunku, ziarno, współczynnik sztauerski.
-Zasady ostrożności: nie dopuszczać do przeciążeń jednostkowych, trymowanie, kontrola stateczności, temperatury, sondaż, pomiar wilgotności, zawartości gazów nad ładunkiem, stosowanie Medical First Aid Guide, stan techniczny systemów wentylacji , pomiaru, elektrycznych, zenzowych balastowych, stan techniczny pokryw lukowych, wejść do ładowni.
-Apendix A-ładunki mogące ulec upłynnieniu.
-Apendix B-MHB -materiały przedstawiające niebezpieczeństwo gdy transportowane w masie.
-Apendix C-Inne towary masowe
-Apendix D-Standaryzacja testów i procedur
-Apendix E-EmS- Emergancy Shedules -procedury w razie zaistnienia niebezpieczeństwa
-Apendix F-Wejście do przestrzeni zamkniętych
-Apendix G-Pobieranie próbek metanu przy przewozie węgla.
22.Zagrożenia związane z przewozami koncentratów rud
-Przeciążenie,
-Utrata stateczności przez upłynnienie,
-Utrata stateczności prze przesunięcie ładunku
-Wydzielanie gazów szkodliwych
-Zagrożenie związane z cech ładunku
-Zabieranie tlenu z powietrza
-Korozja konstrukcji statku.
23.Uregulowania dotyczące przewozu ziarna luzem
-SOLAS VI Maritime Safety Commitee MSC 22 (59) od 01/01-1994
-Rezolucja MSC 23 (59)-Code for Safe Carriage of Grain in Bulk
-Definicja: GRAIN- kąt usypu mniejszy niż 30 st.
-Dokumentacja do przewozu ziarna: zapis w klasie statku, Instrukcja Przewozu Ziarna zatwierdzona przez Administracje kraju Bandery.
-Wymogi stateczności:GM większe niż 30 st., kąt przechyłu od przesunięcia ziarna nie może być większy niż 12 st, lub krawędź pokładu z burtą nie może sięgnąć wody, zapas stateczności po przesypaniu sie ziarna ma być większy od 0.0075 mradiana
-Zasady workowania, budowy grodzi przesypowych, przykrycie powierzchni ładunku:podłogą, brezentem i jest mocowanie, budowa grodzi wzdłużnych, budowa „półmiska” ( souser )
24.Kontenerowy system transportowy
25.Bezpieczny załadunek kontenerów
26.Systemy mocowania pojazdów na Ro-rowcach
-Miejsce przewozu na statku
-Ustawienie podpory
-Zahamowanie
-Blokada kół
-Mocowanie wg. instrukcji standardowymi urządzeniami mocującymi Max. Load 12 t. Ilość zależna od miejsca na statku i ciężaru całkowitego pojazdu.
-Miejsca mocowania pojazdu. Jeden laszing na jeden punkt.
-Osprzęt taki, aby przy przechyłach pojazdu nie luzował się .Wstępny naciąg- 2 t.
27.Kwit sternika i jego znaczenie w zapobieganiu roszczeniom ładunkowym.
-Potwierdzenie, że ładunek opisany w kwicie został załadowany i przyjęty do przewozu.
-Początek odpowiedzialności Przewoźnika za opisany ładunek.
-Istotny potwierdzony stan ładunku i jego ilość .
-Klauzule restrykcyjne ograniczające odpowiedzialność Przewoźnika za uszkodzenia ładunku i braki.
-Zwięzłość i konkretność zapisów:np:
ACCORDING DRAFT LOADED......... MT
LOADED DURING RAIN ON SHIPPERS RISK
2 COILS NOS. ....., ......., RUSTED
COILS NOS. BANDING DAMAGED
GOODS WET
GOODS OIL SPOTTED
-Rola pre-loading survey.
28.Sposoby wentylacji ładunku.
-Naturalna
-Wymuszona
-Cargo care
-Wentylacja powierzchniowa
-Wentylacja na wskroś
-Cel wentylacji:nie dopuścić do: pocenia się ładunku, wzrostu temperatury, odprowadzenie gazów, doprowadzenie tlenu, suszenie
-Cel niewentylowania:tłumienie pożaru, niedostarczanie tlenu, zapobieganie samozapłonowi
-Zasady wentylacji :
Wprowadzać powietrze suchsze niż jest w ładowni. Temperatura punktu rosy wskaźnikiem. Niższa temperatura roszenia- powietrze lepsze
Ładunek poci się gdy zimny
Statek poci się gdy zimny
Zimna strefa do ciepłej- NIE WENTYLOWAĆ
Ciepła strefa do zimnej- WENTYLOWAĆ
29.Zagrożenia związane z fumigacja na statku.
-Wskazówki: IMO 260 E 1980, Supplement 1994
-Zagrożenia mogą być śmiertelne: przez oddech, przewód pokarmowy, skórę.
-Dokonuje przeszkolony personel
-Warunki:
instruktaż Załogi o zagrożeniach THRESHOLD LIMIT-śmiertelne stężenie czynnika
szczelność zamknięć
aparaty oddechowe z zapasem butli na 2 godz. 4 komplety
wentylacja czynnika wg wskazówek.
wykrywacz czynnika
zabezpieczenie medyczne wg MFAG
oznakowanie
kontrola co 8 godz
zgłoszenie portowe o fumigacji i o GAS FREE
dokumentacja
30.Rodzaje kontenerów stosowanych na statkach
31.Plan ładunkowy statku
-Cel:wytyczne dla osób które ładują lub rozładowują statek
-Rola Oficera Ładunkowego
-Ógraniczenia ,które musi uwzględnić plan ładunkowy:
-wolna burta,zanurzenie, trym, wytrzymałość, wysokość statku, prześwit-air draft , ilość ganków,
-Co trzeba znać: port przeznaczenia, właściwości ładunku, ciężar jednostki ładunkowej.
-Kolejność przy opracowaniu:
określić ilość,
rozmieścić zapasy i opracować plan ich rozchodu, przychodu,
rozmieścić ładunek,
skalkulować:zanurzenie, trym ,stateczność, obciążenie, wytrzymałość,
prześledzić te aspekty w czasie przelotu do portu wejścia
opracować kolejność załadowania/wyładowania w powiązaniu z operacjami balastowymi, kontrolując ograniczenia
trymowanie ładunku
opracowanie końcówki załadunku: ustawienie statku na zanurzenie i trym,
mocowanie ładunku.
32.Zagrożenia związane z przewozem pojazdów statkami morskimi.
-Przemieszczenie pojazdów w czasie pracy statku na fali:przód/tył, na boki, wywrócenie
-Odhamowanie kół
-Poluzowanie odciągów mocujących,
-Słabe zamocowania, źle założone,
-Zagrożenia od niewidocznego ładunku:
przemieszczenie ładunku,
ładunek wahadłowy-tusze mięsa,
wysoko umieszczony środek ciężkości ładunku
ładunki niebezpieczne-sztauować z dala od, oddzielnie, oddzielnie w oddaleniu 1 przedziału
w oddaleniu wzdłużnym jednego przedziału
-Przy pokryciach plandekowych pojazdów zwracać uwagę na wybrzuszenia plandeki- oznaka złego zasztauowania ładunku-tzw Bulging effect.-dopuszczalne 50mm
33.Bezpieczna obsługa urządzeń przeładunkowych
-Stan techniczny:certyfikaty, Książki Urządzeń Dźwigowych,
-Konserwacja:smarowanie,
-Ustawienie ograniczników,
-Ograniczenie DOR (SWL) przy pracy chwytakami
-Oświetlenie miejsca pracy
-Właściwy personel: dźwigowy, lukowy, hakowy.
-Kontrola pracy: rener, wyciąganie ładunku w świtało luku
-Jeden dźwig na jeden luk.
-Używanie osprzętu do zahaczania ładunku
34.Określenie ładunku na podstawie zanurzenia
-odczyt zanurzenia, zasolenia wody
-poprawianie odczytu do pionów
-określenie zanurzenia średniego, trymu, odkształcenia
-określenie objętości podwodnej części kadłuba:poprawka na trym I (związana ze środkiem ciężkości wodnicy) i II (związana z niesymetrycznym kształtem części rufowej statku względem części dziobowej), poprawka na odkształcenie kadłuba.
-obliczenie siły wyporu=ciężar statku.
-obliczenie nośności
-zbilansowanie grupy ciężarów: balast, paliwo, woda
-obliczenie ładowności