W T: Dziedzictwo kulturowe

1. Książki

• Budownictwo Folwarkowe WLKP

• Gerard Ciołek, Zarys ochrony i kształtowania krajobrazu, Ogrody Polskie

• Marian Golka, Kultura jako system

• Stanisław Lorenz, Przewodnik po Muzeach i zbiorach w Polsce

• Zdzisław Żydulski, Muzea na świecie

• Bohdan Rymaszewski, Polska ochrona zabytków

2. Dziennik ustaw.

• O OCHRONIE ZABYTKÓW I OPIECE NAD ZABYTKAMI z dn. 23 lipca, 2003 r.

Art. 3 Zabytek jest to nieruchomość lub rzecz ruchoma ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.

• ZABYTEK ARCHEOLOGICZNY zabytek nieruchomy będący powierzchniową, podziemną lub podwodną pozostałością egzystencji i działalności człowieka złożoną z nawarstwień kulturowych i znajdujących się ich wytworów bądź ich śladów, albo zabytek ruchomy będący tym wytworem

• PRACE KONSERWATORSKIE są to działania mające na celu zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytku, zahamowanie procesu jego destrukcji, oraz dokumentowanie tych działań.

• PRACE RESTAURATORSKIE są to działania mające na celu wyeksponowanie wartości artystycznych i estetycznych. Jeśli istnieje taka potrzeba to odtwarzanie jego części i dokumentowanie tych działań

• BADANIA KONSERWATORSKIE są to działania mające na celu rozpoznanie historii i funkcji zabytku. Ustalenie jakich materiałów i technologii użyto do stworzenia Określa się stan zachowania zabytku i opracowuje projekt i program konserwatorskich lub restauratorskich

• BADANIA ARCHITEKTONICZNE działania ingerujące w substancje zabytku mające na celu rozpoznać i udokumentować pierwotną formę obiektu i kolejne fazy przekształceń

• KRAJOBRAZ KULTUROWY jest to przestrzeń historycznie ukształtowana w wyniku działalności człowieka zawierająca wytwory cywilizacji oraz elementy przyrodnicze.

• OTOCZENIE teren wokół zabytku wyznaczony w decyzji o wpisie tego terenu do rejestru zabytku w celu ochrony wartości widokowych zabytków.

• POMNIK HISTORYCZNY- o szczególnym znaczeniu w dziedzictwie kulturowym który na wniosek ministra kultury przez prezydenta wpisywany jest na listę obiektów chronionych.

3. Historyczny układ urbanistyczny jest to przestrzenne założenie miejskie lub wiejskie zawierające zespoły budowlane pojedyncze budynki i formy zaprojektowanej zieleni, rozmieszczone w układzie historycznych podziałów własnościowych i funkcjonalnych, w tym ulic i sieci dróg.

4. ART. 4Właściciel lub użytkownik zabytków powinien zapewnić warunki do następujących rzeczy naukowego zbadania danego zabytku. Ma obowiązek do prowadzenia prac restauratorskich i konserwatorskich. Właściciel jak i użytkownik ma obowiązek zabezpieczenia i utrzymania zabytku jak i jego otoczenia w jak najlepszym stanie. Ma obowiązek z takiego korzystania z zabytku aby zapewni mu trwałość pod względem historycznym, czasowym jak i naukowym.

ART. 6 CO PODLEGA OCHRONIE BEZ WZGLĘDU NA STAN ZACHOWANIA

• Zabytki nieruchome- krajobraz kulturowy, układy urbanistyczne i zespoły budowlane, dzieła architektury i budownictwa, dzieła budownictwa obronnego, obiekty techniki (kopalnie, huty, elektrownie), cmentarze, parki i ogrody, miejsca upamiętniające wydarzenia historyczne bądź wybitne osoby

• Zabytki ruchome- dzieła sztuk plastycznych i rzemiosła artystycznego, kolekcje, numizmaty oraz pamiątki historyczne (militaria, sztandary, pieczęcie, odznaki, medale i ordery), wytwory techniki, materiały biblioteczne, instrumenty muzyczne, wytwory sztuki ludowej, przedmioty upamiętniające wydarzenia historyczne lub wybitne osobistości,

• Zabytki archeologiczne- grodziska, cmentarzyska i kurhany

• Ochronie podlegają także nazwy historyczne, lub tradycyjne nazwy ulic bądź placów.

ART. 17. Na terenach parku mogą umieszczane być zakazy takie jak: zakaz prowadzenia robót budowlanych i działalności przemysłowej i gospodarczej w tym rolniczej. Ograniczenia w ilości umieszczania ogłoszeń i reklam. Zakaz co do składowania lub magazynowania odpadów.

Konserwator generalny prowadzi ewidencję wszystkich zabytków znajdujących się na terenie kraju. Prokurator generalny prowadzi ewidencje zabytków skradzionych lub wywiezionych nielegalnie. Policja w kraju i straż graniczna jest zobowiązana w momencie natrafienia na obiekt wywożony nielegalnie bądź pochodzący z kradzieży zobowiązani są do poinformowania konserwatora generalnego.

5. Formy ochrony zabytków:

• Wpis do rejestrów zabytków- prowadzą wszystkie muzea jak też biblioteki jeśli mają w zbiorach obiekty zabytkowe.

• Uznanie za pomnik historii

• Utworzenie parku kulturowego

• Ustalenie ochrony o miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego

Konserwator wojewódzki może wpisać do rejestru zabytków może wpisać jakiś obiekt ruchomy bez zgody właściciela w obawie przez uzasadnionej obawy przez zniszczeniem czy wywiezieniem danego obiektu

Wojewoda mogą umieszczać na zabytkach informacje że zabytek podlega ochronie.

Gdy zabytek uległ zniszczeniu można wystąpić następuje skreślenie z listy zabytku wydane przez ministra kultury po uprzednim zapoznaniu się z daną sprawą przedstawioną przez prokuratora

5. Zabytku o szczególnym znaczeniu dla kultury narodowej. Minister kultury występuje do prezydenta o wpisanie do rejestru pomników historii. Jeżeli obiekt jest uznany za pomnik kultury, minister może wystąpić do komitetu dziedzictwa światowego o wpisanie takiego pomnika historii na listę dziedzictwa światowego

T: Wywóz zabytków za granice.

ART.51 Zabytki mogą być wywożone na stałe jeżeli nie spowoduje to uszczerbku dla dziedzictwa kulturowego. Czasowy wywóz może nastąpić poprzez uzyskania pozwolenia (jednorazowe lub wielokrotne). Pozwolenie te wydaje wojewódzki konserwator chyba że chodzi o obiekt o szczególnej wartości wtedy angażuje się ministerstwo kultury.

ART. 59 Pozwolenia nie wymagają zabytki nie wpisane do rejestru, ale nie mające więcej niż 55 lat. Zabytki będące obiektami techniki nie wpisane do rejestru, ale nie mające więcej niż 25 lat. Pozwolenia na wywóz nie wymagają zabytki przywiezione z zagranicy, oraz dzieła twórców żyjących. Materiały biblioteczne powstałe po 31 grudnia 1948 roku.

ART. 61. Finansuje prace konserwatorskie właściciel lub użytkownik.

ART. 72. Właściciel może wystąpić do ministra kultury z wnioskiem o dofinansowanie o obiekcie zabytkowym jeżeli ten wpisany jest do rejestru. Pełne dofinansowanie uzyskuje się jeżeli obiekt ma wartość dla dziedzictwa kulturowego.

ART. 102. O społecznych opiekunach zabytków

Polega na obserwowaniu zabytków i informowaniu służb konserwatorskich o możliwych zagrożeniach. Mogą nimi być osoby pełnoletnie oraz niekarane. Raz w roku konserwator nadaje odznakę za opiekę nad zabytkami.

---