Koncepcje potrzeb związanych z pracą zawodową

Wiele potrzeb wiąże się bezpośrednio z pracą zawodową i ona też stanowi główne źródło ich zaspokajania. Jedne z nich mają charakter względnie trwały, inne nasilają się, a jeszcze inne stopniowo wygasają. Do potrzeb tych należą przede wszystkim:

potrzeby związane z procesem pracy, typem zadań i treścią pracy:

potrzeba identyfikacji - wyraża się w chęci angażowania się w proces i realizację zadań,

potrzeba rozwoju (doskonalenia się) - wyraża się w dążeniu do wykorzystania w pracy kwalifikacji i umiejętności oraz dalszego doskonalenia,

potrzeba osiągnięć - wyraża się w stawianiu sobie coraz ambitniejszych celów i osiąganiu coraz lepszych rezultatów,

potrzeba zmiany - wyraża się w chęci robienia czegoś nowego lub w nowy sposób, przełamujący rutynę, nudę, szablon,

potrzeba niezależności - wyraża się w dążeniu do samodzielności w wykonywaniu zadań (samodzielności myślenia i decydowania) i potwierdzenia w pracy swej przydatności i wartości;

potrzeby związane z przynależnością do zespołu i z życiem społecznym w środowisku pracy:

potrzeba integracji - wyraża się w chęci przynależenia do grupy, w poszukiwaniu wspólnoty i ludzkiej solidarności (związania społecznego),

potrzeba kontaktów - wyraża się w chęci nawiązywania i utrzymywania więzi towarzyskich, w poszukiwaniu wspólnoty i ludzkiej solidarności (związania się społecznego),

potrzeba uczestnictwa - wyraża się w chęci czynnego uczestnictwa w naradach i zebraniach poświęconych omawianiu spraw dotyczących społeczności zakładowej oraz w zebraniach organizacji działających w zakładzie pracy,

potrzeba oparcia emocjonalnego - wyraża się w poczuciu pewności sytuacji, pomocy koleżeńskiej i solidarności uczuciowej,

potrzeba oceny społecznej - wyraża się w docenianiu roli opinii społecznej, pragnieniu akceptacji własnego postępowania przez grupę i potwierdzenia przez nią dodatniego wyobrażenia o sobie samym,

potrzeba dominowania - wyraża się w usilnym dążeniu do kierowania innymi ludźmi, organizowania i kontrolowania pracy;

potrzeby związane z procesem kierowania ( stosunki przełożony - podwładny):

potrzeba rzetelnej oceny - wyraża się w oczekiwaniu na obiektywną i sprawiedliwa ocenę ze strony przełożonego,

potrzeba wysłuchania - wyraża się w chęci wypowiedzenia własnych sądów w sprawach pracy, realizacji zadań i rozwiązywania innych problemów,

potrzeba uznania i awansu - wyraża się w oczekiwaniu na docenienie przez kierownictwo własnych starań i osiągnięć, w poczuciu własnej wartości na zajmowanym stanowisku oraz poczuciu poważania w zakładzie pracy;

potrzeby związane z zatrudnieniem (stosunkiem pracy) w danym zakładzie pracy:

potrzeba zarobkowania - wyraża się w chęci korzystania z dostępnych w przedsiębiorstwie form zarabiania pieniędzy (płace, premie, godziny nadliczbowe itp. )

potrzeba stabilizacji - wyraża się w przeświadczeniu, że praca jest w zakładzie stała, że nie zmieni się nagle jej charakter, nie pogorszą warunki wykonywania i nie obniży poziom zarobków,

potrzeba bezpieczeństwa - wyraża się w dążeniu do zabezpieczenia się przed różnego rodzaju zagrożeniami, w poczuciu pewności pracy i pomocy ze strony zakładu w razie zaistnienia trudnych sytuacji życiowych,

potrzeba orientacji - wyraża się w chęci orientowania się w sprawach pracy i sprawach przedsiębiorstwa, perspektywach jego rozwoju, a także w chęci wywierania wpływu na jego politykę,

potrzeba samorealizacji - wyraża się w możliwości rozwoju osobistego, poczuciu wykorzystania posiadanych kwalifikacji i zdolności oraz w poczuciu użyteczności wykonywanej pracy.

Źródła: HR Consulting - Poznań; Carpenter Consulting Sp. z o. o. - Warszawa; "Zarządzanie Zasobami Ludzkimi" (ZZL), Dwumiesięcznik, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych oraz http://kadry.infor.pl/

Przeprowadzasz rozmowy kadrowe z kandydatami na pracownikow; jest to już ostatnia tura, w której spośród 5 osób musisz wybrać jedną. Przygotuj zarys planu takiej rozmowy, aby - przy pomocy różnych pytań, które zadasz dowiedzieć się jak najwięcej o potrzebach wszystkich kandydatów. Wykorzystaj poniższy zestaw potrzeb przygotowany przez grupę na zajęciach. Czy są jeszcze jakieś potrzeby, o których powinieneś pomyśleć.

Grupy potrzeb pracobiorców

POTRZEBY ARTYKUŁOWANE:

1. potrzeba zdobywania doświadczenia podczas wykonywania pracy

2. potrzeba szkoleń

3. potrzeby związane z wynagradzaniem za pracę

4. dodatkowe obowiązki wynikające z pracy

5. jaki jest zakres pracy

6. wymiar czasu pracy

7. przysługujące urlopy

8. dodatkowe i podstawowe świadczenia socjalne

9. jakie jest wyposażenie stanowiska pracy

10. czy jest transport do/z miejsca pracy

11. czy `przysługują' wizytówki

Potrzeby realne

POTRZEBY REALNE tj. zakodowane :	Treść pojęć po odkodowaniu
czy jest możliwość realizacji samodzielnie projektów	Samodzielność ? Projekty ?
jakie jest wynagrodzenie za pracę	Wynagrodzenie? Praca?
jaki jest zakres odpowiedzialności	Odpowiedzialność?
BHP	BHP?
jaki jest system kar i nagród w zakładzie pracy	System?
czy istnieje możliwość awansu	Awans?
dodatkowe apanaże	Apanaże? Dodatkowość?
zakres decyzyjności	Decyzyjność? Samodecyzyjność?

POTRZEBY NIEARTYKUŁOWANE:

1. czy firma opłaca rachunki telefoniczne (telefon służbowy)

2. dotacje na delegacje (opłata za noclegi, itd.)

3. opłaty za wynajem mieszkania dla pracownika

4. czy przysługują zniżki na produkty firmy

5. zwrot kosztów za dojazd do pracy

6. opłata za dokształcanie pracownika

7. częstotliwość i reguły podwyżek

8. dodatkowa praca w domu (kupno sprzętu dla pracownika)

POTRZEBY DROBNEJ PRZYJEMNOŚCI:

1. telefon komórkowy

2. samochód służbowy

3. miejsce parkingowe

4. gadżety firmowe

5. wizytówki

6. wyroby biurowe z nazwiskiem pracownika i nazwą firmy

7. kwiaty i wystrój biura

8. przerwa na lunch

9. klimatyzacja

10. miejsce gdzie jest dozwolone palenie tytoniu

11. organizowanie świąt w firmie

12. wygodne stanowisko pracy

13. radio w miejscu pracy (możliwość słuchania muzyki)

14. klub integracyjny

15. wycieczki organizowane dla pracowników

16. rekreacja kulturalna poza terenem firmy

POTRZEBY z reguły UKRYWANE:

1. odpowiednie stanowisko pracy (dające prestiż)

2. odpowiednie satysfakcjonujące wynagrodzenie za pracę

3. przerwa podczas pracy

4. aspiracje co do wynagrodzenia (podwyżki)

5. aspiracje co do przyszłych awansów

6. ludzkie ułomności

---