Zakażenia układu moczowego

Mocz znajdujący się w układzie moczowym jest w warunkach prawidłowych jałowy, pojedyncze docierające drobnoustroje są szybko eliminowane.

Rozpoznanie pełnoobjawowego zakażenia układu moczowego, zwłaszcza u dzieci starszych jest stosunkowo łatwe.

Duże trudności występują u niemowląt, u których najczęściej jedynym uchwytnym objawem jest podwyższenie temperatury ciała i/lub niedostateczny przyrost masy ciała

Rozpoznanie zakażenia układu moczowego opiera się na stwierdzeniu bakteriomoczu i ropomoczu

Ważnym badaniem jest diagnostyka w kierunku obecnej nieprawidłowości anatomicznych lub czynnościowych obrębie układu moczowego- usg / zaleganie moczu w pęcherzu, poszerzenie moczowodów, wodonercze, torbiele nerek, złogi/

Objawy: zapalenie przebiega z dolegliwościami spowodowanymi zmianami zapalnymi w jego ścianie

• Bolesne i nagłe parcie

• Częstomocz

• Pieczenie na początku fikcji

• Ból w końcowej fazie mikcji

• Bolesność samoistna i palpacyjna w okolicy podbrzusza? Nad spojeniem łonowym/

• Może wystąpić mikroskopowy krwiomocz

U dziewczynek w wieku szkolnym zapalenie pęcherza w ponad 70% przypadków wywołany jest pałęczką okrężnicy i ma charakter nawrotowy

Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek spowodowane jest przez zakażenie bakteryjne miedniczki nerkowej i miąższu nerki.

Przebieg choroby jest ciężki, obraz kliniczny w znacznym stopniu zależy od wieku dziecka. U niemowląt i małych dzieci możliwe jest pogorszenie czynności nerek aż do ich ostrej niewydolności

Postępowanie profilaktyczne polega na;

• Zmniejszeniu narażenia ujścia cewki moczowej na zakażenie przez leczenie odczynów zapalnych w jej sąsiedztwie i wdrożenie odpowiednich nawyków higienicznych

• Stworzenie niekorzystnych warunków do rozwoju bakterii w pęcherzu przez częste jego opróżnianie /podawanie dużej ilości płynów do picia/, oraz leków zakwaszających mocz

• Unikanie zbędnego stosowania antybiotykow, oraz hospitalizacji/ nabywanie szczepów opornych/

• Dbanie o regularne wypróżnienia

Rokowanie dobre pod warunkiem wczesnego rozpoznania i prawidłowego leczenia

Przewlekła niewydolność nerek - jako najczęstsza choroba układu moczowego u dzieci do 14-ego roku życia spowodowana jest zbyt późnym rozpoznaniem, a tym samym opóźnionym leczeniem przyczynowym nieprawidłowości anatomicznych układu moczowego

ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO

• Zakażenia układu moczowego to stan zapalny tego układu. Może dotyczyć cewki moczowej, pęcherza moczowego, moczowodów lub nerek

• Szczyt zapadalności na te schorzenia przypada między 2 a 6 rokiem życia

• Ryzyko zakażenia układu moczowego jest 10-30 razy większe u dziewczynek w porównaniu z chłopcami. Spowodowane jest to krótszą cewką moczową u dziewczat, czyli krótszą drogą do pokonania przez patogeny

• Częstość nawrotów u noworodków oceniana jest na 23 % , u dzieci starszych na 30 %

ETIOLOGIA

• W 80 % przypadków przyczyną zakażeń jest bakteria Escherichia coli

• W pozostałych 20 % bakterie: Proteus, Pseudomonas, Klebsiella, Haemophilius, Statylococus ,w tym aureus,

• U noworodków do zakażenia może dojść drogą krwiopochodną

• U dzieci starszych do zakażenia dochodzi drogą wstępującą, poczynajac od cewki moczowej

• Do czynników sprzyjających zakażeniu zaliczamy:

- utrudnienie w odpływie moczu

- zmniejszona ilość przyjmowanych płynów

- nieprawidłowa higiena okolicy krocza

- zaparcia

- cewnik w pęcherzu moczowym

- leki p/bakteryjne prowadzące do zaburzeń prawidłowej flory bakteryjnej okolicy okołocewkowej

- miejscowe stany zapalne np. zapalenie pochwy

- stosunki płciowe

Patofizjologia

• W niepowikłanym zakażeniu dróg moczowych zakazenie ogranicza się do ich dolnego odcinka. Nawracające zakażenie pęcherza moczowego może wywołać niewydolność zastawki pęcherzowo- moczowodowej i prowadzić do refluksu pęcherzowo -moczowodowego oraz możliwość przedostania się patogenów do wyższych pięter układu moczowego

• Odmiedniczkowe zapalenie nerek jest wynikiem wstępującej z dolnych dróg moczowych infekcji. Może wywołać ostre i przewlekłe zmiany zapalne w miedniczce nerkowej i miąższu nerki z towarzyszącym bliznowaceniem i ubytkiem tkanki nerek

• Nawracająca lub przewlekła infekcja powoduje zwłóknienia w zakresie nerek i zmniejszenie jej rozmiarów

OBJAWY KLINICZNE

• u niemowląt obserwuje się drażliwość, niepokój ruchowy gorączkę, hipotermię, żółtaczkę, utratę masy ciała, opóźnienie rozwoju, wymioty, biegunkę, pieluszkowe zapalenia skóry , zaburzenia w sile strumienia oddawanego moczu

• u dzieci starszych objawy infekcji zależą od lokalizacji: brzydki zapach moczu, możliwy krwiomocz, dyzuria, zwiększona częstość oddawania moczu , potrzeba nagłego oddania moczu, bóle brzucha

- gorączka , bolesność kąta żebrowo- kręgowego, dreszcze, bóle okolicy lędźwiowej- w ostrym odmiedniczkowym zapaleniu nerek

• w badaniu ogólnym moczu stwierdza się krwiomocz, białkomocz, ropomocz

mocz może mieć brzydki zapach, nieklarowny wygląd

• posiew moczu -wykrycie czynnika powodujacego infekcję

POSTĘPOWANIE PIELĘGNIARSKIE

• oceń kolor i zapach moczu

• zapobiegaj infekcjom

• podawaj antybiotyki

• zadbaj o komfort dziecka

• zachęcaj do przyjmowania płynów w celu zmniejszenia goraczkii rozcieńczenia moczu

• kąpiele, nasiadowki, higiena krocza

• edukacja dziecka i opiekunów

---