1 pomoc- zabiegi pielęgniarskie mające na celu ratowanie życia i podtrzymanie zdrowia os poszkodowanych biorących udział w nagłych zdarzeniach.
Ratownik- os, kt zdecydowała się udzielić 1 pomocy. R z mocy prawa działa w dobrej wierze, tzn jego celem jest pomóc, a nie szkodzić
Przystępując do udziel 1 pom muszę wiedzieć, że: 1. nic nie zagraża mnie i żadnym postronnym osobom 2. nie wolno wykonywać zabiegów medycznych (chyba że ranny jest chory na cukrzycę, astmę, serce, przy epilepsji)
Zakres 1 pom: *tamowanie krwotoków tętniczych *masaż serca *sztuczne oddych *ratowanie w omdleniach *unieruchomianie złamanych kości i uszkodzonych stawów *zabezpieczanie ran *udzielanie 1 pom we wszystkich nagłych wypadkach *szok
Postępowanie z poszkodowanym: *nawiązanie i podtrzymanie kontaktu *obserwacja wszystkich innych poszkod *zapewnienie sobie pomocy innych ludzi.
Nagły wypadek to zdarzenie, kt występuje w okolicznościach najmniej spodziewanych, powoduje naruszenie czynności org.
Ukł nerwowy- najmniej poznany przez czł; składa się z: centralnego ukł ner oraz ukł zewnętrznego, czyli receptorów dochodzących do wszystkich cz ciała. Ukł ten powoduje nasze zachowania wobec bodźców zewnętrznych, kt powodują odruchy warunkowe i bezwar. Każde naruszenie powoduje naruszenie czynności org- na niekorzyść. Naruszenie cent ukł N powoduje niedowład pewnych części ciała, kt uszkodzona część kieruje lub do śmierci org
Ukł krwionośny- krew od serca płynie tętnicami, a do serca żyłami. Żyły nie są elastyczne czy umięśnione. Ukł K składa się z małego i dużego obiegu. Krew dotlenia, żywi org, i odprowadza produkty przemiany materii i CO2. Jasna krew to tętnicza. Ciemna odprowadza produkty przem materii do serca. Filtrem krwi jest wątroba i nerki. Krew jest rozdzielona na gr A, B, C, 0 i Rh-, Rh+
Ukł pokarm- zaczyna się w jamie ust, a w zasadzie w przełyku. Pokarm jest przetwarzany wstępnie w żołądku, potem z j.cienkiego pierwiastki są odprowadzane do krwi.
Ukł oddech- zaczyna się w tchawicy i oskrzelach, a kończy na pęcherzykach płucnych. Tętnice pobierają tlen i roznoszą go dalej. Jeśli nastąpi zaburzenie ukł człowiek ginie. Gdy mózg po 4min nie otrzyma O2 zaczyna obumierać. Gdy serce staje- przestajemy oddychać
Ukł Ruchu- każdy staw jest otoczony torebką staw. Kości połączone są ścięgnami, a ścięgna do mięśni. Wszystkie stawy mają taką samą bud.
Skóra- chroni tkanki naszego ciała przed działaniami zewnętrznymi. Wiele warstw tk i nabłonków. Reguluje temp org
Oparzenia- występują pow 70°C. ok. 30% oparzenia ciała następuje śmierć czł. Ból prowadzi do śmierci. *Objawy 1 stopnia- zaczerwienienie, obrzęk, swędzenie, ból. Schłodzić natychmiast. *2 st- pęcherze wypełnione płynem surowiczym. Tak jak 1. *3- otwarte rany. Jałowy opatrunek+ lekarz.
Odmrożenia- działanie niskiej temp na ciało (od 0°C). najbardziej narażone najdalej wysunięte od serca cz ciała. Ochrona: odpowiednie ubranie, nie stać w bezruchu. *1stopiń- zblednięcie, zasinienie, obrzęk, ból, swędzenie. Nacierać *2- to co w 1+ pęcherze wypełnione pł surow. *3- otwarte rany *4- martwica tk, ciało odpada od kości i jest potrzebna amputacja.
Zamarznięcie- kiedy zamarza całe ciało. *1etap- zobojętnienie, sen. Delikatnie nacierać poszkodowanego+ lekarz.
Udar sł i ciep- następuje przekrwienie mózgu. Objawy: przekrwienie ciała, oczu, drgawki, zawroty głowy, duszności, bóle głowy, omdlenie.
Udar cieplny- przegrzanie zewnętrzne org. W chłodne miejsce, w pozycji półsiedzącej, zimne okłady na klatkę i brzuch w ok. przepony, coś zimnego do picia
Udar sł- promienie sł działają na głowę i kark. jw
Zatrucia pokarm- polegają na zaburzeniu f ukł pokarm a przez ten ukł całego org.
Z nieświeżymi art. Pokarm- biegunka, wymioty, zawroty głowy, słabość, czasami utrata przytomn.
Z jadem kiełbasianym- bakterie kt rozwijają się w konserwach. Może być śmiertelne.
Z lekami- może spowodować wyjałowienie org. Spowodować wymioty i płukanie żołądka
Z grzybami- objawy nie występują od razu. Aby zastosować odtrutkę potrzeba środka trującego. Spowodować wym i płukanie żołądka.
Z środkami chem- nie wolno powodować wymiotów. Jeżeli wiemy czym się zatruł- podać środek zobojętniający.