Komputer- elektroniczna maszyna licząca, urządzenie elektroniczne służące do automatycznego przetwarzania info, przedstawionych cyfrowo
Współczesny komp- zespół urządzeń wewn i zewn złożony w tzw. Zestaw komputerowy, gdzie rodzaje zastosowanych urządzeń określają przeznaczenie i zdolności operacyjne komputera.
Charles Babbage 1833- twórca idei komp, który uznał za możliwe skonstruowanie urządzenia mechanicznego zdolnego do przeprowadzania szeregu operacji matematycznych; uznał też, że informacją można manipulować przy pomocy maszyny, jeżeli zdoła jej się nadać postać cyfr.
Hermann Hollerith 1889 - buduje kalkulator oparty na perforowanych kartach, później powszechnie stosowanych przy wprowadzaniu danych do komputerów - karty te zastosowano do rejestracji obywateli.
Turing Alan Mathison-matematyk brytyjski; gł pola zainteresowań logika matematyczna i mata obliczeniowa. Stworzył teoretyczny model tzw maszyny Turinga- abstrakcyjnego automatu przekształcającego ciągi symboli tj. słowa w alfabecie A danej maszyny Turinga.
Budowa komputera:wg uproszczonego schematu komputer ma 2 gł, współpracujące urządzenia: procesor i pamięć.
Ogólny schemat budowy komputera: urządzenia wejściowe: klawiatura, mysz, skaner, aparat i kamera cyfrowa, modem, karta sieciowa ->jednostka centralna: pamięć operacyjna, procesor ->urządzenia wyjściowe: monitor, drukarka, ploter, głośnik, modem, karta sieciowa.
Pamięć operacyjna służy do chwilowego pamiętania danych wejściowych i wyjściowych oraz przechowuje uruchomione programy. Programy przekazują rozkazy do procesora. Procesor to układ elektroniczny potrafiący wykonywać rozkazy arytmetyczne i logiczne na liczbach binarnych.
Budowa jednostki centralnej: obudowa komputera, zasilacz, gniazda wtykowe do podłączenia urządzeń zewn, proces wraz z chłodzeniem, pamięć RAM, karta grafiki, zabudowany w sankach napęd CD, Napęd HDD, płyta gł komp, sloty umożliwiające podłączenie innych urządzeń wewn.
Chipset- pojedynczy moduł lub zestaw specjalizowanych układów scalonych, odpowiadających za realizację określonych zadań w urządzeniach elektronicznych zainstalowanych na płycie gł komp. Jako medium komunikacyjne umożliwia wymianę danych pomiędzy procesorem i pamięcią operacyjną oraz buforową, kartą graf, portami wejścia/ wyjścia i innymi elementami. Jego właściwości decydują o możliwościach i wyposażeniu płyty gł utworzonej w większości na jego bazie. Od niego zależy odpowiednia współpraca z kartami AGP, obsługa trybów ultra DMA oraz zgodność z takimi, a nie innymi rodzajami procesorów.
BIOS- program zapisany na stałe w pamięci ROM komp. Jest uruchamiany jako 1 po włączeniu komp. Jego zadaniem jest testowanie sprzętu, uruchomienie systemu operacyjnego. W biosie użytkownik może ustawić parametry systemu takie jak zainstalowany w systemie sprzęt, na podst których kontrolowane jest przesyłanie danych między poszczególnymi składnikami systemu.
Podst zad BIOSu: *przeprowadzenie po restarcie testów podst układów i urządzeń systemu, zwanych autotestem po włączeniu zasilania-POST; *inicjalizacja pracy systemu; *zapewnienie w postaci programów obsługi przerwań, procedur obsługi podst, standardowych urządzeń systemu; *niwelacja z pkt widzenia systemu operacyjnego, różnic konstrukcyjnych płyt gł pochodzących od różnych producentów.
Budowa procesora: układy sterujące-odpowiadają za dostarczenie arytmometrowi danych do obliczeń z pamięci operacyjnej, oraz przekazywanie wyników obliczeń z powrotem do pamięci oraz właściwą kolejność przetwarzania; arytmometr- odbywają się w nim wszystkie obliczenia realizowane przez komp; rejestry - w nich przechowuje się adresy wybranych miejsc pamięci operacyjnej oraz dane i wyniki obliczeń.
Procesor-stanowi gł element komp, jest odpwoeidzialny za przetwarzanie info. Pracaprocesora odbywa się w cyklach rozkazowych.
Mikroprocesor-skomplikowany automat, który może wykonywać kilkaset dość prostych czynności- tzn. rozkazów maszynowych. Każdy rozkaz ma własny kod, liczbę zapisaną w 1 lub kilku bajtach. Procesor pobiera z pamięci kolejne bajty traktując je jako rozkazy lub dane i wykonuje zaprogramowane operacje. Wszystkie mikroprocesory zawierają podobne elementy: układ sterowania i synchronizacji, arytmometr, rejestry, wewn szyny łączące elementy procesora.
CACHE -podręczna pamięć procesora; charakteryzuje się wyj. Krótkim czasem dostępu; jest używana do przechowywania danych, które będą w niedługim czasie przetwarzane; 2 rodzaje: pierwszego poziomu: zintegrowana z procesorem, z którym porozumiewa się z częstotliwością równą częstotliwości wewn procesora, tego typu pamięć ma zwykle poj. Od 16 do 64 kb; drugiego poziomu: znajdująca się zwykle na płycie gł, gdzie z procesorem porozumiewa się z częstotliwością taktowania zewn. W nowoczesnych komp jej poj wynosi zwykle 512 a czasem nawet 1024 kb.
DMA- oznacza bezpośredni dostęp do pamięci komp dla urządzeń peryferyjnych. Kontroler DMA- realizuje transmisję danych pomiędzy urządzeniami peryferyjnymi oraz pamięcią komp poprzez kanały DMA. Kanały DMA-są przypisywane poszczeg urządzeniom a te komunikują się z kontrolerem za pomocą sygnałów DREQ
Kanały IRQ-żądanie przerwania, w informatyce jest to rozkaz zaprzestania wykonywania aktualnego zadania i rozpoczęcia wykonywania innego, wydany procesorowi przez jedno z urządzeń zewn bądź system operacyjny. W komp klasy PC jest 15 kanałów IRQ. Zarządzaniem kanałami IRQ zajmuje się kontroler przerwań.
Płyta gł-jest pods komponentem komp; stanowi podst, do której podłącza się wszystkie inne części jedn centralnej. Zainstalowane nań urządzenia komunikują się między sobą poprzez tzw ścieżki. Elementy płyty gł.: bios, gniazdo procesora, gniazda magistrali, cache, chipset, gniazda pamięci SIMM, DIMM, złącze EIDE, zegar czasu rzeczywistego, złącze napędu FDD,regulator napięcia.
Typy magistrali: ISA- najstarsza, 16bitowa, PCI, AGP, PCI expres (najnowsza)
Złącza magistrali systemowych: ISA, PCI 32, PCI 64, AGP.
Pamięć- *ROM- tylko do odczytu, służy do przechowywania stałych elementów oprogramowania, *RAM- do odczytu i zapisu, wymaga stałego zasilania, aby podtrzymywać przechowywane dane
Karta graficzna-1 z najważniejszych komponentów zestawu komp. Może być zintegrowana z płytą gł , częściej jet to osobna karta rozszerzeń. Najważniejszymi parametrami są: szybkośc pracy, ilość pamięci, rozdzielczość i ilość kolorów wyświetlanego obrazu i inne. Składa się z 4 podst elem: płytki drukowanej, gł procesora, pamięci wideo, układu RAMDAC
Karta dźwiękowa- karta rozszerzeń umożliwiająca pracę z dźwiękiem na komp klasy Pc. Dzięki nim można zarówno odtwarzać dźwięk, jak i go tworzyć. Do niej podłacza się głośniki, wzmacniacz czy mikrofon, bądź urządzenie MIDI
Karta sieciowa-karta rozszerzeń niezbędna do podłączenia komp do sieci LAN. Do karty sieciowej można podłączyć kabel koncentryczny lub kabel typu skrętka łączący komp z siecią. Często karty mają możliwość podłączenia 2 typów kabla. Najważniejszym parametrem karty sieciowej jest jej prędkość transmisji, może ona wynosić 10 lub 100 Mbps.
Dysk twardy-pamięć dyskowa, w której nośnik magnetyczny jest nałożony b.cienką warstwą na niewymienną, sztywną płytę, zwaną talerzem, zamkniętą w hermetycznej obudowie. Pozwala na zapisywanie danych na stałe, bez ich utraty po odłączeniu zasilania. Dysk twardy składa się z: obudowy, elementów elektronicznych, nośnika magnetycznego, elementów mechanicznych.
Napęd CD-ROM- popularny dysk kompaktowy zastosowany w komp jako pamięć tylko odczytywalna. Dane na dysku Cd zachowywane są w formacie binarnym jako mikroskopijne wgłębienia w powierzchni dysku, za pomocą b.cienkiej wiązki lasera emitowanej przez napęd Cd Rom dane mogą być odczytywane.