Krtań
Miejsce krtani w systematyce układu oddechowego.
Rusztowanie chrzestne krtani.
Połączenia chrząstek krtani.
Rusztowanie włóknisto-sprężyste krtani.
Mięśnie krtani.
Jama krtani.
Unerwienie i unaczynienie krtani.
Ad 1) Miejsce krtani w systematyce układu oddechowego
Krtań larynx zalicza się do układu oddechowego systema respiratorium i stanowi pierwszy odcinek dolnych dróg oddechowych.
Płaszczyzną podziałową między górnymi a dolnymi drogami oddechowymi jest wejście do krtani.
Górne drogi oddechowe :
jama nosowa
jama ustna
jama gardła
Dolne drogi oddechowe:
a) krtań
b) tchawica
c) drzewo oskrzelowo-płucne
d) płuca
UWAGA: Jama ustna jest również zaliczana do górnych dróg oddechowych.
Ad 2) Rusztowanie chrzestne krtani
Wyróżniamy 3 nieparzyste oraz 3 parzyste chrząstki krtani.
Chrząstki nieparzyste są większe od chrząstek parzystych.
Chrząstka pierścieniowata (cartilago cricoidea)
Jest zasadniczą chrząstką krtani pełniącą funkcje podporowe i ochronne. Chrząstkę tą nazywa się pierścieniowatą ponieważ ma kształt pierścienia (sygnetu).
Z przodu jest wąska i tworzy łuk, a ku tyłowi poszerza się tworząc blaszkę (lamina), aby stworzyć miejsce do połączenia stawowego z chrząstką tarczowatą i nalewkowatą. Każda blaszka ma 4 powierzchnie stawowe: 2 po jednej i 2 po drugiej stronie.
Dolna powierzchnia stawowa służy do połączenia z chrząstką tarczowatą i nazywa się facies articularis thyroidea.
Na górnym brzegu blaszki znajduje się powierzchnia dla chrząstki nalewkowatej (cartilago arytenoidea) nazywana powierzchnią nalewkowatą (facies articularis arytenoidea).
Chrząstka tarczowata (cartilago thyroidea)
Nie pełni funkcji podporowych, ale wyłącznie funkcje osłonowe. Nazwa jej pochodzi od kształtu ponieważ przypomina tarczę.
Ma blaszkę prawą i lewą (lamina dextra et sinistra), które łączą się z przodu tworząc wyniosłość krtaniową (prominentia laryngea).
Blaszki połączone na górze tworzą wyraźnie wcięcie → chrząstka tarczowata z przodu w linii pośrodkowej jest najkrótsza tworząc wcięcie tarczowe górne (incisura thyroidea superior).
Na dole wcięcie występuje tylko czasami, na ogół jedna go nie ma → mówimy, że jest to margo inferior catrilaginis thyroideae. Niekiedy tylko występuje incisura thyroidea inferior.
Z brzegu górnego tylnego (na pograniczu tych brzegów) wyrastają ku górze rogi górne (cornu superius seu cornua superiora) i analogicznie ku tyłowi i dołowi cornua inferiora łączące się stawowo z chrząstką pierścieniowatą. Rogi górne służą dla połączenia więzozrostowego z kością gnykową.
Chrząstka nagłośniowa cartilago epiglottica
Narysowana jest linią przerywaną, aby zaznaczyć, że jest osłonięta chrząstka tarczowatą.
Ma ona kształt listka albo siodełka do roweru. Część szersza skierowana do góry nazywa się blaszką, a część dolna zwracająca się do chrząstki tarczowej (ale do niej nie dochodząca) nazywa się szypułą (petiolus).Łączy je więzadło tarczowo-nagłośniowe (ligamentum thyroepiglotticum).
Chrząstka nagłośniowa zabezpiecza wejście do krtani i chroni przed zachłyśnięciem, ponieważ drogi oddechowe i pokarmowe krzyżują się na poziomie gardła. Jama nosowa, która jest zlokalizowana wyżej musi połączyć się poprzez gardło z krtanią leżącą z przodu.
Również jama ustna leżąca jednak niżej łączy się z gardłem, które jest z tyłu.
W gardle następuje skrzyżowanie drogi oddechowej i pokarmowej dlatego łatwo się zachłysnąć.
CHRZĄSTKI PARZYSTE
Chrząstka nalewkowata cartilago arytenoidea
Łączy się stawowo z chrząstką pierścieniowatą. Ma ona kształt ostrosłupa o podstawie trójkątnej, podstawę, wierzchołek i 3 powierzchnie.
Podstawa jest wklęsła i łączy się stawowo z chrząstką pierścieniowatą. Wierzchołek jest nieco stępiony i znajduje się na nim chrząstka różkowata (cartilago corniculata). Chrząstka różkowata łączy się z chrząstką nalewkowatą więzozrostem lub chrząstkozrostem albo stawowo. Ruchomość tego połączenia jest niewielka.
Powierzchnie chrząstki nalewkowatej:
tylna
przyśrodkowa
Są one mało urozmaicone i nie posiadają żadnych szczegółów. Można sobie wyobrazić je jako lekko wklęsłe powierzchnie.
Bardzo urozmaicona jest powierzchnia wewnętrzna, która się nazywa powierzchnią przednio-boczną (paries anterolateralis). Na powierzchni tej znajduje się wypukłość w kształcie księżyca nazywana grzebieniem łukowatym (crista arcuata). Górny róg tego półksiężyca jest wzmocniony i tworzy tzw. wzgórek (colliculus). Występują tam dwa zagłębienia:
jedno nazywa się dołkiem trójkątnym (fovea trinagularis)
drugie to dołek podłużny (fovea oblonga)
Najważniejszą rzeczą, jaką posiada chrząstka nalewkowata to 2 wyrostki, które zlokalizowane na dole (wyrastają jakby z podstawy). Jeden jest zwrócony ku przodowi i nazywa się wyrostkiem głosowym processus vocalis, a drugi z tyłu zwraca się ku bokowi i nazywa się wyrostkiem mięśniowym processus muscularis.
Od wyrostka głosowego ku przodowi aż do wewnętrznego kąta chrząstki tarczowatej rozpościera się sprężyste więzadło nazywane więzadłem głosowym (ligamentum vocale).
Wielkość szczeliny pomiędzy więzadłami głosowymi zależy od usytuowania wyrostka głosowego (bardziej przyśrodkowo lub bardziej bocznie)
Ustawienie wyrostka głosowego jest uzależnione od ustawienia wyrostka mięśniowego (na którym są zaczepione mięśnie).
Jeżeli wyrostek mięśniowy jest odciągany ku bokowi to wtedy wyrostek głosowy wędruje przyśrodkowo i odwrotnie.
Chrząstki różkowate nie mają żadnego znaczenia i są chrząstkami zanikowymi.
Niekiedy ponad chrząstką różkowatą są zlokalizowane chrząstki klinowate (cartilagines cuneiformes), które także są niestałe (zanikowe) i nie mają żadnego znaczenia.
Dość często w miejscach typowych spotyka się również inne chrząstki:
chrząstka ziarnowata (cartilago triticea)
chrząstka nieparzysta (cartilago procricoidea)
Chrząstki te nie występują stale, ale za to w miejscach typowych co jest dla nich chrakterystyczne!
Ad 3) Połączenia chrząstek krtani
W krtani wyróżniamy dwa parzyste stawy :
pierścienno-tarczowy (articulatio cricothyroidea) - dolny
pierścienno-nalewkowy (articulatio cricoarytenoidea) - górny
Staw górny dla połączenia z chrząstką nalewkowatą jest stawem kłykciowym s. elipsoidalnym, dwuosiowym (articulatio condylaris seu elipsoidea). Elipsa ma na ogół dwie osie.
Staw dolny jest stawem kulistym (articulatio spheroidea) ponieważ różki chrząstki tarczowatej są zaokrąglone i stanowią wycinki kuli.
Stawy te mają wzmocnienia torebki stawowj, które nazywają się więzadłami.
Staw pierścienno-nalewkowy ma tylko jedno więzadło występujące z tyłu na złączu stawowym nazywane więzadłem pierścienno-nalewkowym tylnym (lig. cricoarytenoideum posterius).
Staw pierścienno-tarczowy ma aż 3 więzadła ponieważ rogi dolne są połączone z tyłu, z boku i z przodu na powierzchni stawowej chrząstki pierścieniowatej. Jest to więzadło rogowo-pierścienne przednie, boczne i tylne (ligamentum ceratocricoideum anterius, laterale et posterius).
Więzadła te zabezpieczają stawy krtani.
W krtani występują także inne więzadła własne, w innych miejscach niż w okolicy stawów, które ogólnie nazywamy więzadłami pozastawowymi krtani.
Typowym więzadłem jest więzadło w kształcie litery Y. Na tylnym złączu tego trójnogu leży chrząstka nieparzysta krtani - cartilago procrioidea. Więzadło “Y” ma dwa ramiona, które przebiegają od chrząstek różkowatych do śluzówki gardła. Są to więzadła różkowo-gardłowe (ligg. corniculopharyngea).
Odnoga nieparzysta prowadzi do chrząstki pierścienowatej krtani.
Należy jednak pamiętać, że to nie jest literka Y w jednej płaszczyźnie tylko zarówno ramiona górne jak i dolne są zwrócone ku przodowi tworząc kąt rozwarty ok. 1200.
Innym więzadłem pozastawowym krtani jest połączenia szypuły chrząstki nagłośniowej z chrząstką tarczowatą. Szypuła nie dochodzi do kąta wewnętrznego bo występuje więzadło tarczowo nagłośniowe.
Kolejne więzadło pozastawowe krtani to więzadło głosowe prawe i lewe a powyżej nad więzadłem głosowym jest zlokalizowane więzadło przedsionkowe (ligamentum vestibulare).
Przebiega ono od chrząstki nalewkowatej do chrząstki tarczowatej ponad więzadłem głosowym. Wyróżniamy jeszcze więzadła zewnętrzne krtani (ligg. externa laryngis), które łączą krtań z innymi narządami lub kośćmi (kość gnykowa).
Połączenie chrząstki tarczowatej z kością gnykową tworzy błona tarczowo-gnykowa (membrana thyrohyoidea), która nieprzerwanie łączy brzeg górny chrząstki tarczowatej i rogi górne tej chrząstki z kością gnykową. Błona ta jest wzmocniona boczne i pośrodkowo. Wzmocnienia wewnętrzne to więzadło tarczowo-gnykowe P i L (lig. thyrohyoideum laterale dex. et sin.), a pośrodkowo więzadło tarczowo-gnykowe pośrodkowe lig. thyrohyoideum medianum.
Chrząstka ziarnowata (cartilago tricitea) wkomponowana jest w przęsło więzadła tarczowo-gnykowego bocznego.
Kolejne więzadła pozastawowe (zewnętrzne) krtani to: połączenie kości gnykowej z chrząstką nagłośniową przez więzadło gnykowo-nagłośniowe (lig. hyoepiglotticum) oraz połączenie z I chrząstką tchawiczą jako więzadło pierścienno-tchawicze (lig. cricotracheale).
Tchawica jest innym narządem niż krtań, dlatego więzadło to nazywa się więzadłem pierścienno-tchawiczym podczas gdy wszystkie pozostałe więzadła pomiędzy kolejnymi chrząstkami nazywają się ligamenta annularia tracheae, ale one nie mają z krtanią nic wspólnego.
Więzadłem pozastawowym wewnętrznym krtani jest także więzadło pierścienno-tarczowe, które przebiega od łuku chrząstki pierścieniowatej do brzegu dolnego płytki chrząstki tarczowatej.
Ad 4) Rusztowanie włóknisto-sprężyste krtani
Chrząstki stanowią rusztowanie chrzęstne krtani (sceleton cartilagineum).
Rusztowanie włóknisto-sprężyste (sceleton fibroelasticus laryngis) na rysunku są to paski zaznaczone na fioletowo i pomarańczowo, które tworzą:
błona czworokątna (membrana quadrangularis)
stożek sprężysty (conus elasticus)
Z brzegów bocznych chrząstki nagłośniowej wyrasta jakby błona, która tworzy półkole → biegnie ku tyłowi i łączy się, a im bardziej ku dołowi tym się zwęża tworząc coś w rodzaju ściętego stożka. Podstawa jest dosyć duża, a przy wierzchołku obwód jest znacznie mniejszy. W stożku tym przód stanowi chrząstka nagłośniowa, tył tworzy chrząstka nalewkowata, a boki błona czworokątna.
Jest to “górna część klepsydry piaskowej”. Pomiędzy tymi czterema ograniczeniami tworzy się jama zwana przedsionkiem krtani (vestibulum laryngis). Brzeg górny i dolny jest wolny.
Brzeg dolny jest silny i nazywa się więzadłem przedsionkowym (ligamentum vestibulare seu ventriculare). Poniżej w krtani jest przerwa → na pewnym odcinku poniżej tej błony nie ma szkieletu włóknisto-sprężystego, a niżej znowu rozpoczyna się rusztowanie włóknisto-sprężyste.
Jakby w zwierciadlanym odbiciu teraz stożek jest ścięty na górze, a poszerza się ku dołowi (tego poszerzenia nie widać na rycinie 4 ponieważ przesłania je chrząstka pierścieniowata). Górne rusztowanie sprężysto-włókniste to stożek ścięty z większą podstawą zwrócony do góry, a w części dolnej odwrotnie do dołu. Wtedy rzeczywiście tworzy się ta klepsydra piaskowa. Na poziomie błony czworokątnej jama krtani nazywa się przedsionkiem krtani, a na poziomie stożka sprężystego jamą podgłośniową (lub jamą krtaniową dolną). Pomiędzy błoną i stożkiem nazywa się jamą pośrednią krtani.
Podział krtani na trzy pietra jest uwarunkowany rusztowaniem włóknisto-sprężystym. Więzadło przedsionkowe było utworzone przez wolny, dolny brzeg błony czworokątnej, tak tutaj brzeg wolny górny stożka sprężystego tworzy więzadło głosowe.
Więzadło głosowe jest to zgrubiały górny brzeg stożka sprężystego (margo superior coni elastici).
Aby chrząstki krtani były wzajemnie względem siebie ruchome muszą być połączone stawowo. Przemieszczanie całej krtani względem otoczenia zapewniają silne więzadła łączące ją z sąsiednimi tworami kostnymi (kość gnykowa) i z narządami miękkimi (gardło, język).
Chrząstki, szkielet i połączenia (więzadła wewnętrzne i zewnętrzne) to część bierna aparatu ruchowego, to tak jak kości, stawy i więzadła. Aby chrząstki były wprawione w ruch muszą być zawiadywane mięśniami poprzecznie prążkowanymi (zależnymi od naszej woli).
Należy pamiętać, że wszystkie mięśnie krtani są poprzecznie prążkowane (zależne od naszej woli).
Ad 5) Mięśnie krtani
Podział mięśni:
wewnętrzne - własne
zewnętrzne - cudze
Mięśnie wewnętrzne poruszają oddzielnymi chrząstkami (tylko chrząstkami krtani), a zewnętrzne poruszają całą krtanią, a nie poszczególnymi chrząstkami.
Do mięśni zewnętrznych zaliczamy mięśnie nadgnykowe i podgnykowe (po 4 mięśnie).
Kość gnykowa to “przęsło kostne” wkomponowane w łańcuchy mięśniowe.
Mięśnie nadgnykowe unoszą kość gnykową, a zatem i krtań do góry, a mięśnie podgnykowe opuszczają kość gnykową i krtań ku dołowi.
Mięśnie wewnętrzne krtani (6):
Z przodu na krtani występuje tylko jeden mięsień (!), a cała reszta schowana jest z tyłu. Będzie to miało bardzo duże znaczenie dla unerwienia tych mięśni ponieważ mięsień położony z przodu jest inaczej unerwiony niż pozostałe mięśnie.
Mięśnie wewnętrzne krtani nazywają się tak jakie chrząstki, które łączą między sobą.
Z przodu znajduje się tylko jeden mięsień łączący łuk chrząstki pierścieniowatej z chrząstką tarczowatą → mięsień pierścienno-tarczowaty m. cricothyroideus.
Wszystkie pozostałe mięśnie są schowane za chrząstką tarczowatą (leżą głęboko). Największym mięśniem krtani jest mięsień pierścienno-nalewkowy tylny (m. cricoarytenoideus posterior) łączący blaszkę chrząstki pierścieniowatej z wyrostkiem mięśniowym chrząstki nalewkowatej. Przyczepia się on na powierzchni tylnej chrząstki pierścieniowatej, przebiega ku bokowi i do góry do wyrostka mięśniowego.
Mięśnia ten działa jak napięta taśma: kurcząc się zbliża przyczepy. Ponieważ przyczep na chrząstce jest stały → chrząstka nie może się poruszać (punctum fixum) to wyrostek mięśniowy jest pociągany ku tyłowi, a wyrostek głosowy jest pociągany ku bokowi co w tym przypadku powoduje, że więzadła głosowe się os siebie oddalają. Jest to jedyny mięsień, który powoduje oddalanie się więzadeł głosowych.
Przestrzeń położona pomiędzy więzadłami nazywa się szparą głośni. Jest to jedyny mięsień, który rozwiera głośnię. Można go nazwać mięsień rozwieracz szpary głośni (m. dilatator rimae glotidis).
Antagonistą tego mięśnia jest mięsień pierścienno-nalewkowy boczny (m. cricoarytenoideus lateralis), który ma także przyczep na chrząstce pierścieniowatej. Podąża on także do wyrostka mięśniowego, ale przyczepia się z drugiej strony.
Jeśli działa to pociąga wyrostek mięśniowy ku przodowi, a wyrostek głosowy ku linii pośrodkowej → szpara głośni jest zwarta - oba więzadła głosowe łączą się. O wyrostek mięśniowy zabiegają dwa mięśnie, jeden ciągnie z jednej strony drugi z drugiej. Mięsień pierścienno-nalewkowy tylny jest silniejszy ponieważ ma większą masę mięśniową. Kiedy śpimy więzadła głosowe są rozchylone i powietrze może wnikać do tchawicy (dlatego się nie dusimy).
Silny mięsień zaznaczony trzema strzałkami przebiega od strony wewnętrznej chrząstki tarczowatej do powierzchni przednio-bocznej chrząstki nalewkowej. Są to trzy mięśnie, które nazywamy mięśniem tarczowo-nalewkowym (m. thyroarytenoideus). Mięśnie te przebiegają prawie w płaszczyźnie strzałkowej, gdyż chrząstka nalewkowata jest z tyłu, a chrząstka tarczowata (złącze) jest z przodu.
Element leżący bardziej przyśrodkowo nazywa się m. thyroarytenoideus interius, a położony bardziej bocznie m. thyroarytenoideus externus.
Mięsień tarczowo-nalewkowy wewnętrzny pokrywa zarówno z boku lig. ventriculare i lig. vocale. Część dolna tego mięśnia nazywa się mięśniem głosowym, a część górna mięśniem przedsionkowym (m. ventricularis).
Wszystkie dotychczas opisywane mięśnie były parzyste, ale jest w krtani jeden mięsień nieparzysty - mięsień nalewkowaty (m. arytenoideus). Mięsień ten przyczepia się do obu chrząstek nalewkowatych. Działając (nie ma punktu stałego ponieważ chrząstki nalewkowate są ruchome) ściąga do siebie obie chrząstki nalewkowate → zwiera się szparę głośni (mięsień zwieracz).
Pomimo, że jest on nieparzysty to różnicuje się w dwie grupy:
pierwsza biegnie łącząc oba wyrostki mięśniowe w poprzek → to m. arytenoideus transversus
druga łącząca oba wyrostki mięśniowego z wierzchołkami (różnoimiennymi) przebiega skośnie → m. nalewkowy skośny (m. arytenoideus obliquus).
Mięsień nalewkowy skośny przechodzi w → m. nalewkowo-nagłośniowy (m. aryepiqlotticus) kontrolujący wejście do krtani.
Gdy spojrzymy od góry do krtani nie widać żadnych więzadeł ani mięśni, wszystko jest obudowane. Po bocznej stronie więzadeł przebiega mięsień głosowy pokryty błoną śluzową. Błona śluzowa pokrywająca więzadła głosowe i mięsień głosowy nazywa się fałdem głosowym (plica vocalis).
Do zapamiętania:
więzadło głosowe to brzeg górny stożka sprężystego (margo inferior coni elastici)
mięsień głosowy to mięsień tarczowo-nalewkowy wewnętrzny (m. thyroarytenoideus internus)
fałd głosowy (plica vocalis) to wyłącznie błona śluzowa obejmująca więzadło głosowe i mięsień głosowy, ale ich nie zawiera. Błona śluzowa charakteryzuje się tym, że nie ma gruczołów krtaniowych (niezdrowo jest dużo mówić, bo wtedy fałdy głosowe wysychają).
Fałdy głosowe są cienkie tworząc wolny ostry brzeg. Nie są masywne dlatego powietrze wydechowe wprawia je w ruch i są one źródłem dźwięku.
Warga głosowa (labium vocale) to więzadło głosowe + mięsień głosowy + fałd głosowy
Największą strukturą jest warga głosowa, a najmniejszą lecz niesłychanie ważną fałd głosowy.
W miejscu gdzie znajduje się więzadło przedsionkowe, na zewnątrz leży mięsień przedsionkowy, a wszystko też jest pokryte fałdem przedsionkowym (plica ventricularis). Podobnie jak o wardze głosowej mówimy o wardze przedsionkowej, w której znajduje się więzadło, fałd i mięsień.
Ad 6) Jama krtani
Jama krtani w przekroju czołowym ma kształt klepsydry piaskowej.
Piętra krtani:
przedsionek
część głośniowa, czyli pośrednia
piętro dolne krtani, czyli jama podgłośniowa (cavum infraglotticum).
Błona czworokątna jest zwężającym się ku dołowi stożkiem, a stożek ścięgnisty poszerza się ku dołowi.
W części pośredniej krtani nie ma szkieletu sprężystego → jest tam luka do której może wgłębiać się błona śluzowa (żółta) ponieważ nie znajduje oporu. Tworzy się kieszonka krtaniowa (sacculus laryngeus).
Przestrzeń pomiędzy dwoma fałdami przedsionkowymi nazywa się szparą przedsionka (rima vestibuli), następne to występująca pomiędzy faładami głosowymi szpara głośni (rima glottidis)
- Część głośniowa (pars glottica) jest najmniejszą, ale zarazem najważniejszą częścią krtani ponieważ zawiera nagłośnię. Nagłośnia to aparat głosowy którym jest fałd głosowy prawy i lewy i zawarta między nimi szpara głośni.
Głośnia to aparat głosowy wbudowany w plica vocalis dextra et sinistra, nie w wargę, nie więzadło ani mięsień. Szpara głośni w części przedniej jest ograniczona przez fałdy głosowe, a w części tylnej przez chrząstkę nalewkowatą.
Szpara głośni ma 2 części:
pars intermembranacea → cz. międzybłonista (pomiędzy dwoma fałdami głosowymi)
pars intermembranacea → cz. międzychrząstkową (pomiędzy chrząstkami nalewkowatymi).
Część przednia nazywana jest częścią głosową (pars vocalis)
Część tylna nazywana jest częścią oddechową (pars respiratoria).
Ta okolica jest najwęższa i najmniejsza w jamie krtani. Jeśli dochodzi do uduszenia to właśnie w tej okolicy (zadławienia, obrzęki błony śluzowej, u dzieci zapalenie krtani).
W przypadku zatrzymania ciała obcego można wykonać rękoczyn Heimlicha lub wykonać konikotomię przecinając conus elasticus aby dostać się do jamy podgłośniowej.
Boczne ograniczenie przedsionka tworzy błona czworokątna i błona śluzowa na której ona spoczywa.
Część głośniowa nie ma ograniczenia bocznego ponieważ nie ma tutaj rusztowania sprężystego. Jama podgłośniowa jest ograniczona bocznie prze błonę śluzową leżącą na stożku ścięgnistym.
W przedniej ścianie gardła jest zlokalizowane wejście do krtani. Gardło jest bardzo długim narządem mającym ścianę boczną, tylną, a nie ma ściany przedniej gdzie znajdują się połączenia z jamą nosową, jamą ustną i jamą krtani przez: nozdrza tylne, cieśń i wejście do krtani.
Nie ma przestrzeni przedgardłowej, ale jest za to przygardłowa i zagardłowa.
Ad 7) Unerwienie i unaczynienie krtani.
Całą krtań zaopatruje nerw błędny.
Nerw błędny ma włókna czuciowe, ruchowe i najwięcej parasympatycznych.
W krtani występują tylko włókna ruchowe i czuciowe.
Nerw błędny oddaje nerw krtaniowy górny, który zaraz przy kości gnykowej dzieli się na:
gałąź wewnętrzną (czuciowa)
gałąź zewnętrzną która przechodzi do przodu krtani i zaopatruje jedyny mięsień tam położony → m. cricothyroideus
Gałąź zewnętrzna przebija błonę tarczowo-gnykową zaopatrując czuciowo górne i pośrednie piętro krtani do fałdu głosowego. Ruchowo gałąź ta niczego nie zaopatruje.
Nerw błędny po stronie lewej poniżej łuku aorty, a po stronie prawej poniżej tętnicy podobojczykowej prawej oddaje nerw krtaniowy wsteczny, który pokonuje trasę do góry między tchawicą a przełykiem. W miejscu w którym osiąga krtań (na poziomie górnego brzegu chrząstki międzytchawicznej) zmienia nazwę na nerw krtaniowy dolny.
Nerw krtaniowy dolny obsługuje 5 mięśni położonych z tyłu chrząstki tarczowej.
Piętro dolne krtani i jego błona śluzowa jest unerwiona przez nerw krtaniowy dolny.
Gałąź wewnętrzna nerwu krtaniowego górnego zespala się z gałęzią tylną nerwu krtaniowego dolnego tworząc pętlę krtaniową (ansa laryngea) = pętla Galena
gałąź tylna - czuciowa
przednia - ruchowa
Na szyi występuje 7 pętli.
Ta pętla krtani jest pętlą czuciową (somatyczną)
Unaczynienie
Krtań unaczyniona jest przez:
tętnice krtaniową górną odchodzącą od tętnicy tarczowej górnej (gał . t. szyjnej zewnętrznej)
tętnicę krtaniową dolną odchodząca od tętnicy tarczowej dolnej (gał. t. podobojczykowej)