MARTYROLOGIA NARODU W Dziadach 3, SZKOŁA, język polski, romantyzm


MARTYROLOGIA NARODU W "DZIADACH" CZ.III

Akcja pierwszej sceny rozgrywa się w celi Konrada, w klasztorze bazylianów, zamienionym wówczas na więzienie. Więźniowie spotykają się w wieczór wigilijny w jednej celi, opowiadają o nieprawnych sposobach więzienia, bez przedstawienia dowodów winy, o metodach stosowanych podczas śledztwa. Powszechne było morzenie głodem, podawanie niestrawnego jedzenia. Jeden z więźniów mówi: "Tydzień nic nie jadłem Potem jeść próbowałem, potem z sił opadłem Potem jak po truciźnie czułem bóle, kłucia, Potem kilka tygodni leżałem bez czucia Nie wiem, ile i jakiem choroby przebywał, Bo nie było doktora, co by je nazywał". Inny z więźniów, Jan Sobolewski, był prowadzony na przesłuchanie przez miasto i miał wówczas okazję obserwować wywóz skazańców na Sybir. Także lud zgromadzony w pobliskim kościele wyległ na ulicę, ze zgrozą i przerażeniem obserwując przebieg wydarzeń. Skazańcami byli młodzi ludzie, nawet bardzo młodzi. Sobolewski twierdzi, że widział wśród nich nawet dziesięcioletnie dziecko, które nie mogło udźwignąć dzięsięciofuntowych kajdan, nogi dziecka były do krwi poobdzierane łańcuchem. Wśród uwięzionych Jan Sobolewski rozpoznał swego przyjaciela Janczewskiego. Zmienił się on bardzo - wychudł, postarzał, ale cierpienie nadało szlachetny wyraz jego twarzy. Janczewski nie zauważył towarzyszącego Sobolewskiemu kaprala, toteż gestem i wyrazem twarzy dawał do zrozumienia, że bardzo się cieszy z uwolnienia przyjaciela. Janczewski wzruszył Sobolewskiego swą szlachetną i patriotyczną postawą. Stojąc dumnie w kibitce wodził wzrokiem po płaczącym tłumie, jakby chciał powiedzieć: "nie bardzo mnie boli". W momencie, kiedy kibitka ruszyła, Janczewski zdjął kapelusz, podniósł w górę rękę, krzyknął trzykrotnie mocnym głosem: "Jeszcze Polska nie zginęła". Ostatnim więźniem wyprowadzonym z ratusza był Wasilewski, okrutnie bity w czasie śledztwa, nie mógł iść o własnych siłach, spadł od razu z pierwszego stopnia schodów. Opis Wasilewskiego z rozkrzyżowanymi rękami sugeruje analogię między cierpieniem Chrystusa na krzyżu a męką narodu polskiego. Inny, równie przejmujący obraz męczeństwa narodu polskiego został przedstawiony w scenie noszącej tytuł "Salon warszawski". Adolf opowiada zgromadzonemu przy drzwiach salonu towarzystwu o męczeństwie Cichowskego. Cichowski był uroczym młodzieńcem, duszą każdego towarzystwa, ulubieńcem dzieci. W niedługim czasie po ślubie został aresztowany, po czym upozorowano jego samobójstwo, pozostawiając płaszcz i kapelusz nad brzegami Wisły. Mówiono także o torturach stosowanych w śledztwie, o karmieniu śledziami bez podawania picia, o pojeniu opium, o straszeniu nocą. Żona starała się o uwolnienie męża, ale niestety, bezskutecznie. Po latach bezowocnego śledztwa przywieziono Cichowskiego do domu, potajemnie, zmuszono żonę do podpisania oświadczenia, że mąż wrócił zdrowy z Belwederu. Przebyte śledztwo, okrutne tortury stosowane w trakcie przesłuchań spowodowały, że Cichowski powrócił do domu z objawami choroby psychicznej. Zmienił się także wygląd zewnętrzny Cichowskiego. Był opuchnięty od złego jedzenia i wilgoci, blady, pomarszczony, mimo młodego wieku całkiem wyłysiał, a cierpienia długoletnich przesłuchań i bezsennych nocy odbiły się niezatartym piętnem w jego oczach. Adolf kończąc opowiadanie płakał nad losem Cichowskiego, głęboko wzruszona była grupa stojących przy drzwiach polskich patriotów. Represje i prześladowania stosowano także wobec nieletnich uczniów gimnazjum, wśród których zalazł się syn pani Rollison. Zrozpaczona matka przychodzi przychodzi błagać senatora Nowosilcowa o łaskę dla jedynego syna, który już rok trzymany jest w więzieniu o chlebie i wodzie. Wreszcie uzyskuje obłudną - jak się okazuje - obietnicę rychłego zajęcia się sprawą syna. W istocie Nowosilcow z urzędnikami i doradcami obmyśla plan zręcznego pozbycia się więźnia, o którego męczarniach wieści krążą po Wilnie. Scena balu u senatora zostaje nagle przerwana okrutnym krzykiem zrozpaczonej matki, która wtargnęła do sali balowej, aby odsłonić przed Nowosilcowem jego własne okrucieństwo. Nieszczęśliwa matka, pozbawiona jedynej radości swojego życia, rzuca przekleństwo na Nowosilcowa, zbryzganego niewinną krwią tylu młodych ludzi. Przytoczone przykłady martyrologii narodowej mają znaczenie symboliczne - informują czytelnika, w jaki sposób prześladowano Polaków, jak tępiono wszelkie objawy patriotyzmu, którego nosicielami była w przeważającej mierze polska młodzież.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
CHARAKTERYSTYKA NARODU POLSKIEGO W dziadach3, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Martyrologia narodu polskiego, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Portret romantycznego młodzieńca poety boh Byroniczny i Weterowski, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Koncepcja poety i poezji w utworach romantycznych, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Koncepcja bohatera III cz Dziadów dlaczego ponosi klęskę, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Granice czasowe, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Ewolucja bohatera romantycznego, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Bóg czlowiek szatan, SZKOŁA, język polski, romantyzm
01DZIADY jako dramat romantyczny, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Koncepcja patriotyzmu w ujęciu romatyków Mickiewicz Slowacki Norwid, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Cechy gatunkowe ballady na przykładzie kilku ballad Mickiewicza, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Historiozofia dziejów w Nie Boskiej Komedii, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Dziady jako dramat romantyczny, SZKOŁA, język polski, romantyzm
KONCEPCJA POETY I POEZJI W UTWORACH ROMANTYCZNYC1, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Mesjanizm prometeizm prowidencjalizm, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Ocena postawy społeczeństwa polskiego w III cz Dziadów, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Bohater romantyczny i jego poprzednic1, SZKOŁA, język polski, romantyzm
Bohater romantyczny i jego poprzednicy, SZKOŁA, język polski, romantyzm
MIŁOŚĆ NIEJEDNO MA IMIĘ, SZKOŁA, język polski, romantyzm

więcej podobnych podstron