Poziomy diagnostyczne, Diagnostyczne poziomy powierzchniowe (epipedony) - poziomy, które wytworzyły się w powierzchniowej warstwie gleby, noszą nazwę


Diagnostyczne poziomy powierzchniowe (epipedony) - poziomy, które wytworzyły się w powierzchniowej warstwie gleby, noszą nazwę powierzchniowych lub epipedonów (z gr. epi - nad lub ponad i pedon - gleba). Posiadają one ciemne zabarwienie spowodowane obecnością materii organicznej. Zawierają silnie zwietrzały materiał, niejednokrotnie mocno przemyty. Poziomy powierzchniowe mogą być przykryte cienką warstwą współczesnych aluwiów lub osadów eolicznych, których miąższość jednak nie może przekraczać 30 cm.

W Klasyfikacji gleb leśnych Polski (2000) wyróżniono następujące diagnostyczne poziomy powierzchniowe: anthrosalic, chernic, histic, hortic, irragric, melanic, mollic, ochric, plaggic, terric, umbric.

Poziom melanic

Poziom melanic - czyt. melanik (z gr. melanos - ciemny, czarny), jest powierzchniowym poziomem próchnicznym lub mineralno-próchnicznym obejmującym poziom murszowy gleb organicznych lub poziom murszasty gleb mineralnych. Poziom melanic jest podobny do poziomu mollic pod względem barwy oraz zawartości materii organicznej, różni się natomiast miąższością, strukturą, charakterem połączeń próchnicznych oraz stopniem wysycenia glebowego kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi. Miąższość tego poziomu jest zwykle większa od 15 cm, a uziarnienie zbliżone do piasków luźnych i słabogliniastych. Ze względu na małą zawartość frakcji ilastej próchnica nie tworzy połączeń ilasto-próchnicznych, lecz najczęściej schelatowane, próchniczne związki wielkocząsteczkowe. W stanie wilgotnym próchnica jest mazista i bezpostaciowa. Mineralne ziarna piasku i pyłu w tym poziomie zachowują barwę pierwotną. Przy okresowym podmakaniu powłoczki żelaziste z ziaren piasku i pyłu zostają usunięte. W ten sposób jasne ziarna piasku i pyłu oraz ciemna próchnica dają w efekcie odcienie barwy od 10YR do 7,5Y o jasności mniejszej od 3,5 w stanie wilgotnym i mniejszej od 5,5 w stanie suchym, o nasyceniu barwy nie przekraczającym 3. Często w tym poziomie można spotkać resztki storfiałych materiałów organicznych. Pod względem odczynu i wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi poziom melanic może odpowiadać zarówno kryteriom poziomu mollic, jak i poziomu umbric.

Poziom mollic

Poziom mollic - czyt. molik (z łac. mollis - miękki), jest ciemno zabarwionym poziomem powierzchniowym o dobrze wykształconej strukturze agregatowej i wysokim stopniu wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi oraz dużej zawartości węgla organicznego. Występuje w czarnoziemach i czarnych ziemiach oraz w niektórych madach, rędzinach i glebach brunatnych. Poziom mollic musi spełniać następujące kryteria:

1/ mieć strukturę wystarczająco dobrze wykształconą, żeby poziom nie był ani masywny, ani twardy w stanie suchym, przy czym pryzmatyczne elementy struktury o średnicy większej od 30 cm są zaliczane do masywnych, jeżeli nie mają struktury wtórnej;

2/ próbki odłamane od masy poziomu oraz rozkruszone o nasyceniu barwy mniejszym od 3,5 w stanie wilgotnym, o jasności barwy mniejszej niż 3,5 w stanie wilgotnym i mniejszej od 5,5 w stanie suchym; jeżeli poziom zawiera ponad 40 % rozdrobnionych odłamków węglanowych, to jasność barwy w stanie wilgotnym nie może przekraczać 5; jasność barwy poziomu mollic musi być co najmniej o jedną jednostkę ciemniejsza niż w skale macierzystej (zarówno w stanie suchym, jak i mokrym), chyba że gleba została wytworzona z ciemno zabarwionego materiału - wtedy wymaganie to nie jest stosowane; w przypadku braku skały macierzystej, jasność barwy poziomu mollic należy porównywać z jasnością barwy poziomu leżącego bezpośrednio pod nim;

3/ średnią dla całego poziomu zawartość węgla organicznego wynoszącą co najmniej 0,6 % (1 % materii organicznej); zawartość węgla organicznego wynoszącą co najmniej 2,5 wtedy, kiedy kryteria barwy nie są stosowane z powodu obecności ponad 40 % rozdrobnionych odłamków węglanowych; jeżeli kryteria barwy są pomijane z powodu ciemnego zabarwienia skały macierzystej, to poziom mollic powinien zawierać co najmniej o 0,6 % węgla organicznego więcej w porównaniu z poziomem skały macierzystej;

4/ średni dla całego poziomu stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi wynoszący co najmniej 50 %;

5/ miąższość poziomu wynoszącą co najmniej 10 cm, jeżeli leży on bezpośrednio na skale litej lub nie mniejszą od 20 cm i ponad 1/3 miąższości solum, jeżeli miąższość solum jest mniejsza od 75 cm względnie ponad 25 cm, jeżeli miąższość solum przekracza 75 cm.

Poziom ochric

Poziom ochric - czyt. ochrik (z gr. ochros - blady), jest jasno zabarwionym poziomem powierzchniowym nie wykazującym cech warstwowania, występującym w glebach brunatnych, płowych, rdzawych, niektórych glebach bielicowych, spełniającym przynajmniej jedno z kryteriów:

1/ w stanie suchym jest masywny i twardy - bardzo duże agregaty o średnicy większej od 30 cm są traktowane jako masywne, jeżeli nie mają struktury wtórnej;

2/ zarówno próbki odłamane od masy poziomu, jak i próbki rozkruszone mają nasycenie barwy wynoszące co najmniej 3,5 w stanie wilgotnym, a jasność barwy co najmniej 3,5 w stanie wilgotnym i 5,5 w stanie suchym; jeżeli w poziomie ochric znajduje się przynajmniej 40 % okruchów węglanowych, to jego jasność w stanie wilgotnym powinna wynosić ponad 5;

3/ średnia dla całego poziomu zawartość węgla organicznego wynosząca poniżej 0,6 % (1 % materii organicznej); w przypadku występowania w poziomie ochric przynajmniej 40 % okruchów węglanowych, to zawartość węgla organicznego musi być niższa od 2,5 %;

4/ miąższość poziomu wynosząca poniżej 10 cm, jeżeli leży on bezpośrednio na skale litej lub mniejszą od 20 cm i nie przekraczająca 1/3 miąższości solum, jeżeli miąższość solum jest mniejsza od 75 cm względnie większa od 25 cm, jeżeli miąższość solum przekracza 75 cm.

Diagnostyczne poziomy podpowierzchniowe (endopedony) - wytworzyły się wewnątrz gleby, poniżej poziomów powierzchniowych, a niekiedy powstają bezpośrednio pod poziomami organicznymi. W rezultacie erozji eolicznej lub wodnej mogą niejednokrotnie występować na powierzchni gleby. Niektóre spośród tych poziomów są określane jako poziomy eluwialne - E lub są zaliczane do poziomów wzbogacania - B.

W Klasyfikacji gleb leśnych Polski (2000) wyróżniono następujące diagnostyczne poziomy podpowierzchniowe: albic, anthraquic, hydragric, argic, calcic, cambic, fragic, glejospodic, gleyic, luvic, sideric, spodic, stagnic.

Poziom albic

Poziom albic - czyt. albik (z łac. albus - biały), jest eluwialnym poziomem podpowierzchniowym, w którym występują cechy wymywania iłu koloidalnego i wolnych tlenków żelaza, albo w którym tlenki uległy segregacji w takim stopniu, że barwa poziomu pochodzi raczej od koloru ziaren kwarcu niż otoczek na tych ziarnach. Poziom albic graniczy od góry bezpośrednio z poziomem ektopróchnicy lub poziomem akumulacyjnym (umbric lub ochric), a od dołu - z poziomem wzbogacania (spodic, glejospodic, argic). Jest on poziomem diagnostycznym gleb bielicowych, glejo-bielicowych oraz glejo-bielic, a słabo wykształcony lub w formie zaczątkowej może także występować w niektórych glebach rdzawych, płowych i brunatnych. Poziom albic ma z reguły strukturę rozdzielnoziarnistą. Przejście do poziomów sąsiadujących wyraźne lub ostre, a przebieg dolnej granicy (z poziomem spodic) nie jest równoległy do powierzchni gleby, lecz tworzy głębokie zacieki (albeluvic tonguing). Poziom albic ma z reguły grubsze uziarnienie niż poziomy sąsiednie, chociaż różnica w uziarnieniu pomiędzy poziomami albic i spodic może być nieznaczna. Poziom albic charakteryzuje się często dużym uwilgotnieniem i wykazuje cechy oglejenia. Poziom albic powinien wykazywać następujące cechy:

1/ w stanie wilgotnym mieć jasność barwy (value) wynoszącą od 6 do 8 przy nasyceniu barwą (chroma) nie większym od 4 albo jasność barwy 5 i nasycenie barwą nie przekraczające 3 względnie jasność barwy 4 i nasycenie 2 lub niższe, natomiast jasność 3 jest dopuszczalna tylko w przypadku, gdy skała macierzysta ma odcień (hue) 5YR lub bardziej czerwony, a nasycenie jest spowodowane naturalnym kolorem ziaren piasku lub pyłu;

2/ w stanie suchym mieć jasność barwy 7 lub 8 i nasycenie barwą nie większe od 3 względnie jasność barwy 5 lub 6 i nasycenie barwą nie większe niż 2;

3/ miąższość wynoszącą co najmniej 1 cm.

Poziom argic

Poziom argic - czyt. argik (z łac. argilla - biały ił), jest podpowierzchniowym poziomem wzbogacania charakteryzującym się znacznie wyższą zawartością iłu w porównaniu z zalegającym bezpośrednio nad nim poziomem eluwialnym. Różnice w uziarnieniu pomiędzy tymi poziomami mogą być spowodowane: iluwialną akumulacją iłu w poziomie argic, tworzeniem się iłu w tym poziomie w procesie pedogenezy lub destrukcją iłu w poziomie nadległym, selektywną erozją powierzchniową iłu, aktywnością biologiczną względnie kombinacją co najmniej dwóch procesów glebowych. Sedymentacja materiałów powierzchniowych o uziarnieniu grubszym niż uziarnienie poziomów podpowierzchniowych może wzmagać pedogeniczne różnicowanie tekstury, jednak zwykłe nieciągłości litologiczne, takie jak osady aluwialne, nie są kwalifikowane do poziomu argic. W przypadku, gdy poziom argic powstał na skutek wmywania iłu, to przynajmniej w jego części obecne są otoczki ilaste na co najmniej 5 % poziomych i pionowych powierzchniach agregatów oraz w porach. Poziom argic występuje w glebach płowych i w niektórych czarnoziemach.

Poziom argic nie może wykazywać cech struktury oraz nasycenia sodem, charakterystycznych dla poziomu natric, jak również właściwości charakterystycznych dla poziomu ferralic i powinien spełniać następujące warunki:

1/ wykazywać uziarnienie gliny piaszczystej (sandy loam) lub drobniejsze i zawierać co najmniej 8 % iłu w składzie frakcji ziemistych;

2/ zawierać więcej iłu niż poziom nad nim leżący (wyłączając różnice wynikające tylko z nieciągłości litologicznych) w taki sposób, że jeżeli poziom nad nim leżący zawiera poniżej 15 % iłu w składzie frakcji ziemistych, to poziom argic musi zawierać co najmniej 3 % więcej iłu lub jeżeli poziom nad nim występujący zawiera nie mniej niż 15 % i mniej od 40 % iłu w składzie frakcji ziemistych, to stosunek zawartości iłu w poziomie argic do zawartości w poziomie nad nim leżącym nie może być mniejszy od 1,2 względnie jeżeli poziom nad nim leżący zawiera nie mniej niż 40 % iłu w składzie frakcji ziemistych, wówczas poziom argic powinien zawierać co najmniej 8 % więcej iłu;

3/ jeżeli poziom argic powstał na skutek iluwialnej akumulacji iłu, to wzrost zawartości iłu, o którym zaznaczono w punkcie 2, musi zostać osiągnięty na dystansie pionowym nie przekraczającym 30 cm. W każdym innym przypadku wzrost zawartości iłu w poziomie argic w stosunku do poziomu nad nim leżącego powinien być osiągnięty w zakresie miąższości nie przekraczającym 15 cm;

4/ brak struktury skały macierzystej przynajmniej w połowie objętości poziomu;

5/ miąższość poziomu argic nie może być mniejsza niż jedna dziesiąta część miąższości wszystkich poziomów nad nim leżących i nie powinna być mniejsza od 7,5 cm, jeżeli natomiast poziom argic jest złożony z drobnych warstewek, to muszą mieć one łączną miąższość wynoszącą co najmniej 15 cm. Poziom o grubszym uziarnieniu, zalegający nad poziomem argic, powinien mieć miąższość wynoszącą co najmniej 18 cm lub co najmniej 5 cm w przypadku, gdy jego przejście do poziomu argic jest nagłe.

Poziom argic charakteryzuje się z reguły wieloma specyficznymi cechami morfologicznymi, mineralogicznymi lub fizykochemicznymi, pozwalającymi na wyróżnienie jego „odmian”.

Poziom cambic

Poziom cambic - czyt. kambik (z łac. cambiare - zmieniać się), jest poziomem podpowierzchniowym, zmienionym w procesie glebotwórczym w porównaniu z poziomami niżej występującymi. Nie spełnia on kryteriów barwy, zawiera za mało materii organicznej oraz ma nieodpowiednią strukturę, żeby być poziomem histic, mollic lub umbric. Nie wykazuje również kryterów właściwych dla poziomów argic, ferralic, natric lub spodic. W profilu glebowym poziom cambic jest usytuowany pomiędzy poziomem próchnicznym (ochric, umbric, czasami mollic) i poziomem skały macierzystej. Występuje jako poziom główny w glebach brunatnych oraz jako poziom towarzyszący w niektórych glebach opadowoglejowych, czarnych ziemiach i czarnoziemach. Poziom cambic charakteryzuje się następującymi właściwościami:

1/ wykazuje cechy zmian wyrażone co najmniej w jednej z poniższych form:

a/ barwa brunatna o mocniejszym nasyceniu, bardziej czerwonym odcieniu niż poziomy leżące pod nim;

b/ posiada wyższą zawartość iłu koloidalnego niż w poziomach niżej występujących;

c/ wymycie węglanów, wyrażające się mniejszą ich zawartością w poziomie cambic niż w leżącym pod nim poziomie akumulacji węglanów; jeżeli wszystkie grubsze cząstki poziomu leżącego poniżej są otoczone węglanami, to przynajmniej część tych cząstek poziomu cambic jest wolna od otoczek, natomiast jeżeli wszystkie grubsze cząstki poziomu akumulacji węglanów, występującego pod poziomem cambic, mają otoczki tylko w dolnej części, to takie same cząstki w poziomie cambic powinny być wolne od otoczek;

d/ jeżeli w skale macierzystej nie ma węglanów oraz jeżeli nie zawiera ich opadający na glebę pył, wystarczającym świadectwem zmian w poziomie cambic jest występowanie w nim struktury gleby, natomiast brakuje struktury skały macierzystej;

2/ w składzie frakcji ziemistych ma uziarnienie gliny piaszczystej (sandy loam) lub drobniejsze;

3/ ma miąższość wynoszącą co najmniej 15 cm, przy równoczesnym występowaniu części spągowej co najmniej 25 cm poniżej powierzchni gleby;

4/ posiada strukturę co najmniej średnio rozwiniętą albo strukturę skały macierzystej nie występującą przynajmniej w połowie objętości poziomu;

5/ nie wykazuje scementowania i stwardnień w stanie wilgotnym charakterystycznych dla poziomu fragic;

6/ pojemność sorpcyjna (w wyciągu octanu amonu o stężeniu 1 mol ⋅ dm-1) jest większa od 16 cmol(+) na kg iłu koloidalnego lub poziom zawiera co najmniej 10 % minerałów łatwo wietrzejących we frakcji 50-200 μm. Zamiast oznaczania zawartości minerałów łatwo wietrzejących można określić całkowitą zawartość kationów zasadowych (TRB), która jest sumą mineralnych oraz wymiennych form Ca, K, Mg i Na. TRB = 25 cmol(+) na kg gleby odpowiada 10 % minerałów łatwo wietrzejących we frakcji 50-200 μm.

Poziom glejospodic

Poziom glejospodic - czyt. glejospodik, różni się od poziomu spodic przede wszystkim genezą, a także płytkową strukturą i większą zawartością tlenków żelaza, które często przeważają nad tlenkami glinu. Nagromadzenie tlenków żelaza pochodzi częściowo z poziomów nadległych, skąd zostały one wypłukane przez wody opadowe, a częściowo z poziomów zalegających głębiej, skąd zostały przeniesione przez wody kapilarne, a następnie osadzone w formie utlenionej (FeIII, MnIII). W stropowej części poziomu glejospodic, odgraniczonej ostro od poziomu albic, zaznacza się często czarna strefa iluwialnego nagromadzenia związków próchnicznych. Występuje w glejo-bielicach oraz w glebach glejo-bielicowych. Niezależnie od wyżej przytoczonej charakterystyki poziom glejospodic musi spełniać także kryteria poziomu spodic.

Poziom gleyic

Poziom gleyic - czyt. gleik, powstaje w warunkach całkowitego wysycenia warstwy gleby wodą gruntową przez czas wystarczająco długi do powstania warunków redukcyjnych. Występuje w glebach gruntowoglejowych oraz w podtypach gruntowoglejowych innych typów gleb. Cechami charakterystycznymi poziomu gleyic są następujące warunki:

1/ właściwości redukcyjne, o istnieniu których świadczy: a/ wartość rH = Eh/29 + 2pH ≤ 19; b/ występowanie wolnego Fe2+, o obecności którego świadczy ciemnoniebieskie zabarwienie świeżego przekroju próbki gleby o wilgotności aktualnej, zwilżonej 1 % wodnym roztworem K3Fe(CN)6; c/ występowanie wolnego Fe2+, o obecności którego świadczy ciemnoczerwone zabarwienie na świeżym przekroju próbki gleby o wilgotności aktualnej, zwilżonej 0,2 % roztworem α dwupirydylu w 10 % roztworze kwasu octowego;

2/ procesy redukcyjne, zdefiniowane w punkcie 1, muszą zachodzić cały rok lub przynajmniej przez jego część;

3/ w ponad 95 % skały macierzystej muszą występować plamy glejowe, mające odcień barwy od białego do czarnego (N) lub od zielonego do niebieskiego (GY, BG, G lub B), będące wynikiem: a/ przekształcania tlenków żelaza i manganu w dolnych poziomach profilu w nierozpuszczalne związki FeII, MnII; b/ przenoszenia przez wody kapilarne tlenków żelaza i manganu w wyższe poziomy profilu; przeniesione przez wodę tlenki żelaza i manganu mogą osadzać się w wyższych poziomach profilu na powierzchni agregatów lub w (bio)porach w formie utlenionej (FeIII, MnIII); cząstki gleby, na których osadziły się utlenione formy żelaza i manganu, mogą mieć mocniejsze nasycenie barwą niż podane wyżej.

Wyszczególnionych kryteriów barwy nie stosuje się do gleb zawierających bardzo mało lub bardzo dużo tlenków żelaza albo gdy tlenki żelaza są tak dobrze wykrystalizowane, że zachowują barwę czerwoną względnie brunatną nawet w warunkach beztlenowych.

Poziom luvic

Poziom luvic - czyt. luwik (z łac. eluo - wypłukuję), jest poziomem eluwialnym pozbawionym pierwotnych węglanów i innych łatwo rozpuszczalnych soli, a przede wszystkich zubożonym w minerały ilaste. Zostały one (bez rozkładu) przemieszczone do poziomu argic występującego bezpośrednio pod poziomem luvic.

Poziom luvic, częściowo pozbawiony frakcji ilastej, jest z reguły bardziej spiaszczony i jaśniejszy od skały macierzystej, którą jest zwykle glina zwałowa, utwory pyłowe lub piasek gliniasty. W spągowej części poziomu luvic zaznacza się czasami tzw. kontaktowe oglejenie powstałe wskutek okresowego stagnowania wód opadowych na trudniej przepuszczalnym poziomie argic. Cechy poziomu luvic mogą niekiedy występować łącznie z cechami poziomu cambic lub albic.

Poziom sideric

Poziom sideric - czyt. siderik (z gr. sideris - żelazo), jest poziomem podpowierzchniowym powstałym w piaskach głębokich i naglinowych, rzadziej w pyłach i lessach, na plejstoceńskich wysoczyznach morenowych, równinach sandrowych i lessowych oraz na terasach wodnolodowcowych wskutek osadzania próchnicy i żelaza wietrzeniowego, pochodzenia in situ, w postaci otoczek na powierzchni ziaren mineralnych utworów piaskowych i pyłowych, a także iłowych w warunkach stosunkowo suchego środowiska peryglacjalnego, po uprzednim wyługowaniu węglanów lub w utworach niewęglanowych. Jest poziomem diagnostycznym typu gleb rdzawych. Poziom sideric charakteryzuje się następującymi właściwościami:

1/ wraz z młodszym, nałożonym na jego stropowa część, poziomem próchnicznym ma miąższość średnio 40 cm, natomiast na terenach starszych zlodowaceń do 50-60 cm;

2/ jest ciągły w przestrzeni poziomej, równoległy do powierzchni ziemi, odwapniony, bez struktur sedymentacyjnych, o równomiernym uziarnieniu w całej miąższości, pozbawiony nacieków, smug i konkrecji, co odróżnia go od poziomów spodic i argic;

3/ jest równomiernie zabarwiony, pod poziomem próchnicznym w całej miąższości żółtawobrunatny do brunatnego, w materiałach zlodowacenia Vistulianu odcień barwy 10YR, jasność od 4 do 5, nasycenie od 6 do 8, w materiałach starszych zlodowaceń - brunatny w odcieniu 7,5YR tych samych jasności i nasycenia barwy;

4/ przejście barwy do poziomu niżej położonego jest wyraźne i równe;

5/ w uziarnieniu piasków co najmniej od 3 do 5 % sumy frakcji pyłowej i iłowej, a w lessach i pyłach co najmniej od 3 do 5 % frakcji iłowej więcej niż w leżącym niżej poziomie; frakcje pyłu i iłu są zazwyczaj ostrokrawędzistymi łuskami kwarcu oraz innych minerałów;

6/ w spągu, na granicy z niżej zalegającym poziomem, występuje często lamina, warstwa lub bruk żwiru i kamieni uszeregowanych osiami podłużnymi równolegle do powierzchni terenu lub w girlandach, niejednokrotnie są to eologliptolity lub graniaki;

7/ średnia zawartość węgla organicznego wynosi 0,34 %, azotu ogółem 0,027 %, a stosunek C:N - około 12;

8/ odczyn kwaśny (pHKCl 4,0-4,6), pojemność sorpcyjna 2,8-4,0 cmol(+) na kg gleby, wysycenie kationami zasadowymi 10-30 %;

9/ brak cech wymywania półtoratlenków, wskaźnik AhFe:BvFe < 1,0;

10/ okresowo przemywny typ gospodarki wodnej;

11/ struktura bezagregatowa, słabo spójna w całym przekroju.

Poziom spodic

Poziom spodic - czyt. spodik (z gr. spodos - popiół drzewny), jest ciemno zabarwionym poziomem podpowierzchniowym, leżącym z reguły pod poziomem albic i charakteryzującym się iluwialną akumulacją substancji amorficznych, głównie kompleksów organiczno-glinowych i organiczno-żelazowych, posiadających dużo ładunków zależnych od pH, dużą powierzchnię zewnętrzną oraz dużą zdolność magazynowania wody. Występuje głównie w glebach bielicowych, a w słabo wytworzonej postaci jako poziom towarzyszący w glebach brunatnych bielicowych, płowych bielicowych i rdzawych bielicowych. Poziom spodic musi mieć:

1/ odcień barwy próbki rozkruszonej i wilgotnej 7,5YR lub bardziej czerwony, przy jasności barwy co najwyżej 5 oraz nasyceniu barwą co najwyżej 4 względnie odcień barwy próbki rozkruszonej i wilgotnej 10YR przy jasności barwy co najwyżej 3 oraz nasyceniu barwą co najwyżej 2;

2/ podpoziom o miąższości nie mniejszej od 2,5 cm, stanowiący ciągłą warstwę scementowaną kompleksami organiczno-glinowymi i organiczno-żelazowymi;

3/ wyraźne nagromadzenie próchnicy pomiędzy ziarnami piasku;

4/ co najmniej 0,6 % węgla organicznego;

5/ odczyn, przy stosunku gleba:roztwór 1:1, nie wyższy niż 5,9 pH w H2O;

6/ co najmniej 0,50 % (Alox + 0,5 Feox) i co najmniej dwa razy więcej Alox + 0,5 Feox niż leżący nad nim poziom albic, umbric, ochric lub anthropedogenic;

7/ miąższość nie mniejszą niż 2,5 cm (może dochodzić do kilkudziesięciu cm).

11



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Poziomy i podpoziomy, Poziomy główne dzieli się na poziomy główne organiczne, zawierające powyżej 20
sciaga, O poziom organiczny zawiera 20% świeżej, rozdrobnionej materii, poziom ten tworzy się w gleb
Glebą nazywamy luźną powierzchniowo warstwę lądu na kuli ziemskiej (2)
Higiena mleka - IV rok (ćwiczenia), Ktore roznia sie miedzy soba wielkoscia skali zanuzenia
MAteriały na EGzaMin Anatomia, Skóra - opis, Skóra (cutis) - najbardziej powierzchowna warstwa ciała
Pojęcie archetypu, filologia polska, różności które mogą sie przydać
Pokoloruj tylko te obrazki, które kojarzą się z wakacjami nad morzem
Gleba 3, Gleba - powierzchniowa warstwa litosfery, składająca się z luźnych cząstek mineralnych i or
Prawo rzymskie pytania które pojawiły się na egzaminie
Ściana komórkowa?krustacja inkrustacjia i inne pierdoły które nam się już nie przydadzą(1)x
koncepcja psychologiczne człowieka, filologia polska, różności które mogą sie przydać
pytania które pojawiły się na egzaminach w zeszłym roku, studia, rok I i II, geo
722-tematyka nowelistyki interwencyjnej marii konopnickiej, filologia polska, różności które mogą si
wonnymi i przydatnymi ziołami które pięknie się prezentują niż tylko ładnie wyglądające kwiatki
Opis całości wydawnictwa ciągłego, które przestało się
Pytania na ktore stara sie dac odp logistyka, Logistyka(4)
16206-twórczość prozatorska marii konopnickiej nowele, filologia polska, różności które mogą sie prz

więcej podobnych podstron