O |
Organiczny |
A |
|
B |
Wzbogacenia |
C |
Skały macierzystej |
E |
Wymywania |
G |
|
P |
Bagienny gleby organicznej |
D |
Podłoże mineralne gleby org. |
R |
Podłoże skalne |
a |
przybagienny |
an |
antropogeniczny |
b |
|
br |
akumulacja „in situ” (na miejscu) |
ca |
-----II------- CaCO3 |
cs |
-----II------- siarczanu wapnia |
et |
wymycie frakcji ilastej |
es |
----II----- żelaza i glinu |
e |
utw. torfiasty lub murszowaty |
f |
podpoziom z materią org. |
fe |
iluwialna akumulacja Fe |
g |
|
gg |
Cechy oglejenia wód gruntowych |
gy |
gytia |
h |
Podpoziom zawierający zhumifikowaną subst. org. |
ni |
Torf niski |
n |
poź. namułów min. rozdzielający warstwy org. |
m |
Muł |
ox |
Rezydualna akumulacja póltoratl. |
p |
Poziom rozluźniony |
pr |
Torf przejściowy |
w |
Kreda jeziorna, wapno łąkowe |
wy |
Torf wysoki |
t |
Iluwialna akumulacja frakcji ilastej w glebach |
v |
Nagromadzenie Fe nieiluwialne |
Dział - nadrzędna jednostka systematyki, obejmuje gleby o podobnym czynniku glebotwórczym.
Rząd - obejmuje gleby o pobocznym kierunku rozwoju, stopniu zwietrzenia i przemian materiału glebowego, podobnym typie materiału glebowego, podobnym typie materii org., jej przemian i powiązania z częściami mineralnymi
Typ - ob. gleby o takim samym układzie głównych poziomów genetycznych, zbliżonych właściwościach chem. i fiz., jednakowym rodzaju wietrzenia, przemieszczania się składników i podobnym typie próchnicy
Podtyp - gdy są dodatkowo cechy innego procesu glebotwórczego
Rodzaj - charakteryzuje genezę i właściwości skały macierzystej, z której wytworzyła się gleba
Gatunek - określa skład granulometryczny wyrażony %-owym udziałem poszczególnych frakcji
CZARNOZIEMY wytworzone z typowych lessów
Czarnoziemy niezdegradowane - A-AC-Cca lub A-AC-C-Cca. Lasy liściaste, roslśliny uprawne wapniolubne. 3,5 - 4% próchnicy w górnej cz. A.
Czarnoziemy zdegradowane - A-Abbr-Bbr-C lub O-A-AAbr-Bbr
Słabo zdegr. 3 - 5%próchnicy w górnym A
Silnie zdegr. - 2 - 3% „
RĘDZINY obejmują 0,75% pow. PL. Powst. ze skał węglanowych.
Rędziny inicjalne - Acca - Cca Rośl. trawiasta kseromorficzna. Rędziny właściwe - ACca-Cca lub O-ACca-Cca. W A zawartość próchnicy nie przekracza 3%. Użytkowane rolniczo, albo porośnięte roślinnością leśną lub trawiastą. Siedliska rośl. kserofilnej lub lasów liściastych z dużym udziałem buka. W górach: lasy liściaste lub mieszane
Rędziny czarnoziemne - ACca w A próchnica > niż 3%. Kserotermiczna rośl. stepowa. Rozdrobnienie w A odłamków skały wapiennej
Rędziny brunatne - A-Bbr-Cca lub O-A-Bbr-Cca; A - poniżej 5% węglanów, czasem brak.
Rędziny próchnicze górskie - O-A-Cca
„ butwinowe „ - O-ACca-Cca
PARARĘDZINY
Pararędziny inicjalne - AC-Cca - mało próchnicy, zawartość węglanów < niż 10%. Rośl. kserofilna
Pararędziny właściwe - ACca-Cca próchnica w A nie przekracza 5%
Pararędziny brunatne - A-Bbr-Cca Węglany < 3%. Las liściasty lub mieszany, koniczyna biała, pszenica i jęczmień
GLEBY BRUNATNOZIEMNE
Gleby brunatne właść. - O-A-Bbr-Cca lub Ap-Bbr-Cca w glebach ornych. pH = 5 - 7,2 Kationy zasadowe Ca, Mg, K, Na i trochę H i Al. Rośl. uprawne - pszenica, lucerna, koniczyna, rzepak, ziemniaki.
Gleby brunatne kwaśne - O-A-Bbr-C
Gleby płowe - O-A-Eet-Bt-C lub Cca gleby orne: Ap-Eet-Bt-C lub Cca. pH = 4,5 - 5. najwięcej wody dostępnej dla roślin w warstwach głębszych. Kompleks pszenny dobry i pszenny wadliwy.
GLEBY BIELICOZIEMNE
Gleby rdzawe - O-ABv-Bv-C, pH = 3,0 - 5,0, ubogie w zasady
Gleby bielicowe - O-A-Ees-Bhfe-C lub orne Ap-Ees-Bhfe-C. Przewaga frakcji 0,5 - 0,1 mm pH = 3,0 - 4,5
Bielice - O-Ees-Bh-Bfe-C pH = 2,5 - 4. Gleby leśne
CZARNE ZIEMIE
Ap-Aa-Cca-G 3 - 4% mat. org.
GLEBY ZABAGNIANE
Opadowo-glejowe (pseudoglejowe) - A-Gg-Bg-Cg-C lub A-Gg.
W okresie wilgotnym zachodzi w A redukcja Fe, w okresie suchym jest jego utl. pH = 4 - 7. Kompleks zbożowo-pastewny słaby
Gleby gruntowo-glejowe A-G - Kompleks zbożowo-pastewny mocny i zbożowo pastewny słaby. Lasy wilgotne.
GLEBY BAGIENNE zapis ogólny PO-O-D
Gleby mułowe: rośl. hydrofilne, turzyce, trawy i mchy. Intensywna chumifikacja.
Gleby torfowe - zawartość mat. org. przekracza 20 % suchej masy. Niezupełny rozkład rośl hydrofilnej. Mieszanina bituminów, kw. org. oraz ich soli, celulozy i ligniny. Otni
Zapis PO-O lub PO-O-D
GLEBY POBAGIENNE
Gleby murszowe - powst. z zabagnionych i bagiennych gleb org. TORFOWO MURSZOWA - Mt-Ot-D, MUŁOWO MURSZOWE - Mn-Om-D, GYTIOWO-MURSZOWE - Mgy-Ogy
Gleby murszowate - 3 - 10% subst. org. AM-AC-C
GLEBY ALUWIALNE
Mady rzeczne - A-AC-C lub D. Łąki lub pastwiska. Próchnica - ok. 1%
Gatunki mad - m. lekkie, średnie, ciężkie, b. ciężkie
Mady morskie - podobne do rzecznych, ale mają resztki fauny morskiej
GLEBY DELUWIALNE
Powst i kszt się w wyniku procesów erozyjnych AC-C-D lub A-C-D subst org 2,30 - 2,90 % pH = 6 - 7