MUZYKOTERAPIA

To dziedzina posługująca się muzyką lub jej elementami w celu przywracania zdrowia lub poprawy funkcjonowania osób z różnorodnymi problemami natury emocjonalnej, fizycznej lub umysłowej

Tradycje stosowania muzyki w terapii sięgają czasów plemiennych, kiedy szaman w czasie rytuałów leczniczych stosował śpiew, grę na instrumentach i taniec.

Obecnie jest to dziedzina oparta na podstawach naukowych, w której muzykoterapeuta w procesie kształcenia musi przyswoić wiedzę z zakresu wielu dyscyplin naukowych (np. psychologii, medycyny, pedagogiki, psychoterapii itp.)

Podstawowym środkiem oddziaływania w muzykoterapii jest dźwięk, muzyka, która często jest środkiem wyzwalającym przeżycia i emocje.

Ze względu na techniki stosowane w muzykoterapii wyróżnia się podział na:

- muzykoterapię aktywną: śpiew, gra na instrumentach, ruch przy muzyce, improwizacje)

- muzykoterapię receptywną, bierną: słuchanie muzyki, relaksacja, wizualizacja

W zajęciach muzykoterapii może uczestniczyć każda osoba, bez względu na poziom jej umiejętności muzycznych, stopień niepełnosprawności czy rodzaj zaburzeń.

Terapia ta jest jedynie przeciwwskazana dla osób cierpiących na tzw. epilepsje muzykogenną i dla osób z ostrymi stanami psychotycznymi.

Ponieważ w terapii liczy się przede wszystkim zaangażowanie pacjentów i sam proces terapeutyczny, nie należy śpiewu czy różnych improwizacji muzycznych oceniać w kategoriach artystycznych czy estetycznych.

Elementy muzyki:

- rytm: uporządkowanie materiału muzycznego w czasie

- melodia: uszeregowanie wysokości dźwięku

- barwa

- dynamika

- tempo

- harmonia: współbrzmienie kilku dźwięków

Muzyka wpływa na:

- samopoczucie człowieka

- napięcie mm

- układ krążenia - obniża lub podwyższa ciśnienie krwi

- układ pokarmowy i oddechowy

Odpowiednio dobraną muzykę stosuje się w łagodzeniu bólu, w czasie zabiegów chirurgicznych, stomatologicznych w położnictwie, ginekologii. Odpowiednio dobraną muzykę stosuje się w leczeniu chorób psychosomatycznych, w rehabilitacji narządu ruchu.

Cele muzykoterapii:

- uspokojenie, rozluźnienie

- poznanie (cel dydaktyczno-poznawczy)

- zabawa

- poznanie siebie

- wytworzenie równowagi pomiędzy sferą emocji a procesami fizjologicznymi

Funkcje muzykoterapii:

- f. fizjoterapeutyczna: usprawnianie i kompensowanie utraconych sprawności

- f. adaptacyjna: pomoc w przystosowaniu się do sytuacji niepełnosprawności a także pomoc w odnalezieniu się w sytuacji pacjenta

- f. psychoterapeutyczna: uczenie samoakceptacji, budzenie pozytywnego obrazu samego siebie, łagodzenie lęków i niepokoju, uczenie rozwiązywania sytuacji trudnych

- f. rozwojowa: wspomaganie indywidualnego rozwoju pacjenta

- f. poznawczo-stymulacyjna: dostarczanie informacji i mobilizacja do aktywności poznawczej

- f. wychowawcza: pokazywanie pozytywnych wzorów osobowościowych

- f. kreatywna: rozwijanie posiadanych potencjałów twórczych, wyobraźni i zainteresowań oraz inspirowanie do samopoznania

- f. ekspresyjna: zaspokajanie naturalnej potrzeby ruchu, usprawnianie psychomotoryki, obniżanie napięć, agresji

- f. emocjonalna: pobudzanie emocji, pozytywnych przeżyć

- f. estetyczna: rozwijanie zainteresowań, zwłaszcza muzycznych

- f. rekreacyjno-ludyczna: dostarczanie atrakcyjnej formy spędzania wolnego czasu, zapewnienie właściwej rozrywki, zabawy, integracja grupy, pomoc w integracji, pomoc w nawiązywaniu kontaktów

- f. integracyjna (wspólnotowa): ułatwienie nawiązywania nowych kontaktów interpersonalnych i podtrzymywanie już istniejących

1

---