Wydział Nauk Historycznych i Społecznych Kościół a ekonomia i proces globalizacji ks. dr Artur Wysocki

XI. Wyczerpywanie się surowców i problemy energetyczne

1. Rozległość problemu ekologicznego

1. Skoncentrowanie zabiegów międzynarodowych na globalnym ociepleniu:

1. Instytucjonalny rozwój agend związanych z problemem zmiany klimatu

2. Międzynarodowe konferencje - COP - dominują rozmowy międzynarodowe nt. ochrony środowiska naturalnego

3. Związany z tym medialny szum wokół zagadnienia

4. Wywoływanie pewnego rodzaju paniki i skoncentrowania na tym problemie

2. Pytania i wątpliwości:

1. Tego rodzaju „naciski” propagandowe pobudzają reakcje przeciwne i podważanie zasadności prognoz

2. Problem na ile działalność człowieka ma wpływ na zmiany klimatyczne i czy w ogóle ma wpływ

3. Podejrzewanie o realizację pewnych interesów (pewnych grup, państw) przy okazji tego problemu

4. Przyczyny fiaska min. COP 15? („pomógł” wyjątkowy mróz?)

3. Problem globalnego ocieplenia - z jednej strony dotyczy całego świata, ale z drugiej strony jest to wycinek problemów ekologicznych - dotyczy zanieczyszczenia atmosfery tzw. gazami cieplarnianymi, tzn. niszczącymi powłokę ozonową Ziemi.

4. Poza zanieczyszczeniami tymi gazami - inne gazy i pyły zanieczyszczają atmosferę - wpływ chociażby na zdrowie człowieka, zwłaszcza drogi oddechowe

5. Zanieczyszczenie wód

1. Słodkowodne: rzeki, jeziora

2. Morza i oceany

6. Zniszczenie ziemi:

1. Deforestacja - niszczenie lasów (zwłaszcza lasów równikowych)

2. Pustynnienie wielu obszarów

3. Zmiany krajobrazu wynikające działalnością przemysłową

4. Zanieczyszczenie chemiczne gruntów i jałowienie wielu obszarów (monokultury etc.)

7. „Zanieczyszczenie” hałasem

8. Gospodarowanie odpadami (stałymi, ściekami, toksycznymi substancjami chemicznymi, radioaktywnymi etc.)

9. Wyczerpywanie się surowców mineralnych i min. problem energetyczny

10. Problem uszczuplania się bioróżnorodności

11. Problem zdrowia ludzi

12. Problem modelu konsumpcji i stylu życia

13. Właściwe kształtowanie osiedli życia ludzkiego

14. Problem ludzi biednych

2. CV o problemach energetycznych

1. CV 49.

2. CV 50.

3. Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2010 r.

1. Tytuł: „Jeśli chcesz krzewić pokój, strzeż dzieła stworzenia”

3. Podkreślenie znaczenia właściwego podejścia człowieka do przyrody dla relacji międzyludzkich i pokoju między ludźmi

5. Bezpośredni wpływ zmian w przyrodzie na człowieka,

6. Moralny charakter działań ekologicznych

7. Można za pośrednictwem działań względem przyrody wyrządzać zło innym lub wyświadczać dobro:

8. Przykłady:

9. „-”:

1. Rolnik nadużywając środków chemicznych w swej produkcji „na sprzedaż” (nie „dla siebie”)

2. Przedsiębiorstwo nielegalnie wypuszczające ścieki do zbiorników wodnych, rzek, w których kąpią się ludzie, bądź łowione są ryby

3. Odpady radioaktywne utylizowane niezgodnie z zasadami („taniej”)

4. Z życia codziennego:

1. Odpady i śmieci - kwestie estetyczne

2. Przeglądy samochodów (niespełniające norm zanieczyszczenia)

3. Hałas a sąsiedzi etc.

10. „+”:

1. Inwestycje w nowe technologie (przyjazne środowisku)

2. Zasadzenie drzewek i krzewów w przestrzeni mieszkalnej, miedzy blokami

3. Zbiórka i segregacja odpadów i śmieci

4. Właściwa utylizacja różnego typu maszyn i urządzeń

5. Słuchawki na uszach

1. ale: zdrowie własne

6. Etc.

11. O problemach energetycznych:

1. Potrzeba zmiany modelu rozwoju (szczególną okazją do przemyślenia i wprowadzenia pewnych zmian jest tu obecny kryzys)

2. Solidarność międzypokoleniowa

3. Zrównoważone zarządzanie środowiskiem i zasobami planety

4. Znaczenie nauki i techniki - dla zniszczenia, ale i dla właściwego gospodarowania zasobami

5. Zmiana stylów życia oraz modeli konsumpcji i produkcji

4. Zasoby naturalne

1. Wyczerpywalne:

1. odnawialne (ożywione)

2. nieodnawialne (nieożywione)

3. częściowo odnawialne

2. Niewyczerpywalne (względnie):

1. powietrze, energia geotermiczna, prądów morskich, siła wiatru, promienie słoneczne)

5. Problemy surowcowe i energetyczne świata

1. D.H. Meadows, D.l. Meadows, J. Randers, W.W. Behrens III: The Limits to Growth. A Report to The Club of Rome, Universe Books 1972.

1. Wyd. polskie: D.H. Meadows, D.L. Meadows, J. Randers, W.W. Behrens III, Granice Wzrostu, wyd. PWE, Warszawa 1973.

2. Grudzień 2009: Charles A. S. Hall i John W. Day

3. Revisiting the Limits to Growth After Peak Oil, „American Scientist”, grudzień 2009.

1. świat naukowy poświęca większość uwagi wpływowi ludzi na zmiany klimatu i bioróżnorodność, lecz nie dość ogólnej kwestii zasobów

4. Wg nich:

1. Przewidywania okazały się zaskakująco dokładne mimo prawie 40 lat różnicy, zmiany technologii, nowych odkryć, pewnych zmian w modelach konsumpcji i rozwoju

2. Na nowo trzeba zwrócić uwagę na problem „peak oil” - kluczowy (peak everything)

3. Mimo wielu haseł i starań: ropa i gaz dostarczają blisko dwóch trzecich energii na świecie, a węgiel kolejnych 20 procent

4. Bez wprowadzenia radykalnych zmian obecny system społeczno-ekonomiczny upadnie za kilkadziesiąt lat

6. „a hunting for…”

1. Ostatnie dekady:

1. bardzo znaczący wzrost zapotrzebowania na surowce mineralne

2. ich zużycia

3. oraz cen

2. New emerging markets: Chiny, Indie, Brazylia, RPA, Meksyk etc.

3. Rywalizacja między krajami wysoko rozwiniętymi a nowymi potęgami gospodarczymi o zabezpieczenie sobie źródeł energii i innych surowców

4. Wpływ na sytuację krajów słabo rozwiniętych - ”łup”: głównie Afryka i Ameryka Płd.

2

---