14. socjologia maxa webera
Rola rozumienia w socjologii Webera.
Rozumienie u Webera jest bardzo pośrednie, nie interesują nas poszczególni ludzie, raczej tworzy on model hipotetyczny człowieka biorącego udział w danej organizacji, wydarzeniu itd, są to typy idealne racjonalnego człowieka, nie zagłębiając się najlepiej w ogóle w kwestie eomocjonalne, chyba że jest to naprawdę konieczne. Dążność do znalezienia racjonalnych postaw, przyczyn, poszczególnych wydarzeń, z punktu widzenia interesów jednostek.
Zagadnienie wartości
Wartość to jest pewna ocenność, którą my wprowadzamy do rzeczywistości, czymś co my kreujemy na własny użytek, w procesie uporządkowywania świata w naszych głowach i nadania mu sensu. Jest to coś za pomocą czego porządkujemy sobie świat, nadajemy mu sens i strukturę w naszej własnej głowie.
cztery typy działania społecznego Webera.
TRADYCJONALNE - przyzwyczajenia, podejmowane bezmyślnie, według tego co ustaliła tradycja, bez głębszej niż to motywacji. Oczywiście liczy się tu ocena z punktu widzenia podmiotu a nie zewnętrzenego obserwatora.
AFEKTUALNE, EMOCJONALNE - czynione pod wpływem emocji, uczuć.
CELOWO-RACJONALNE - mające swój sens i logikę, zmierzające do osiągnięcia pewnego celu (oczywiście z punktu widzenia osoby działającej, takim zachowaniem będzie tupanie szamana mające w jego mniemaniu wywołać deszcz).
ZASADNICZO-RACJONALNE - Osoba działająca działa zgodnie ze swoimi wartościami i jest przekonana o całkowitej racjonalności swych działań (np. Pojedynki o honor na śmierć i życie).
typy panowania według Webera.
OPARTE NA TRADYCJI - nic dodać nic ująć, władza oparta na zwyczajach przestrzeganych przez przodków, wszystko zgodnie z tradycją. W ten sposób panowali Faraonowie, króle, czy kalifowie w krajach arabskich.
LEGALNA - wybrana zgodnie z obowiązującym prawem i zgodnie z nim postępująca. Przykładami jak pewnie każdy wie jest demokracja.
CHARYZMATYCZNA - Ludzie uznają ją bo sądzą że ich przywódca ma pewne specjalne umiejętności, dar czy predyspozycje które predystynują go do rządzenia. Taki przywódca nie musi przestrzegać prawa ani schematów. Jego władza trwa tak długo jak długo utrzymuje się wiara w jego specjalne umiejętności. np. Maxymilian Robespierre czy Jezus Chrystus.
pojęcie typu idealnego.
To pewien konstrukt badacza, istniejący w wyobraźni, polegający na wyodrębnianiu specyficznych zjawisk typowych dla rzeczywistości społecznej. Badacz przykłada ten wzorzec do rzeczywistości społecznej, która zawsze w jakimś stopniu od niego odbiega.
W teorii Webera typy idealne miały stanowić narzędzia, do sformuowanych przezeń zadać ścisłych nauk społecznych. Pomagają wyjaśniać rzeczywistość społeczną, poprzez to że stanowią wobec niej pewne odniesienie, wyodrębnienie.
stosunek Webera do religii?
Chodzi o etos purytański (czyli wszstko odnośnie etyki kalwińskiej, teorii predystynacji...) i przeświadczenie Webera że kapitalizm nie rozwinął by się w ogóle, albo w zupełnie innej formie, gdyby nie pobudki etyczne, religijne, które legły u jego podstaw.