Teza: Proces ewaluacji. Podejście do aktu ewaluacji.
Ewaluacja - w wymiarze społ. i his zespół aktów, działań praktycznych b. zróżnicowanych w swojej formie, prowadzących do powstania osądu wartościującego i odsyłających do innych aktów, podobnej natury, dokonujących się w innych dziedzinach aktywności, przeprowadzanych na początku bądź po zakończeniu kształcenia.
Narzędzia analizy:1. Przedmioty pracy: rzeczywistość, na której koncentruje się transformacja.
2. Środki pracy: narzędzia transformacji, 3. Stosunki pracy: specyficzny podział funkcji, realizowany przez podmioty, 4. Produkt: specyficzny rezultat działalności.
Proces ewaluacji rozpoczyna nakreślenie wzoru ewaluacji tzn. „to na podstawie czego” formułowana jest ocena wartościująca. Wzór należy do kategorii faktów. Operacje tworzenia wzoru: *konstruowanie lub wybór wskaźników oceniającej rzeczywistości, *tworzenie info dla ewaluacji. Technikami zbierania danych są: obserwacja, zbieranie danych już istniejących nt. rzeczywistości oceniającej, eksperyment lub prowokowanie zjawisk odzwierciedlających ocenianą rzeczywistość.
Następnym etapem jest wzorzec ewaluacji, tzn. „to, co w stosunku do czego” formułowana jest ocena wartościująca. Wzorzec należy do celów ogólnych. Operacje tworzenia wzorca: *rozpoznanie celów, które maja być osiągnięte niezależnie od ewaluacji. *specyfikacja norm lub kryteriów. Wzorzec musi mieć taka formę, która umożliwi nawiązanie relacji ze wzorem.
Dalej następuje podział „ról” czyli stosunków w procesie ewaluacji, tzn. ról i funkcji pełnionych przez różne podmioty w formułowaniu oceny wartościującej. Stosunki ewaluacji można rozpoznać poprzez warunki posiadania odniesienia oraz formułowanie oceny wartościującej.
Produktem lub specyficznym rezultatem jest ocena wartościująca lub ocena przydatności, która pozwala określić czy mamy do czynienia z ewaluacją. Ocena wartościująca jest wyznacznikiem ewaluacji, który wyraża się na różny sposób w zależności od warunków przebiegu aktu ewaluacji (form jakie przybierał wzorzec) oraz warunków zastosowanych. Ewaluacja to zmiana info w celu ujawnienia sensu, wartości, przydatności czy znaczeniu. To wartość wypowiedziana.