Nad Niemnem, krótkie streszczenia lektur

"Nad Niemnem" to utwór napisany przez Elizę Orzeszkową. Z kościoła wracają dwie kobiety, a mianowicie Justyna Orzelska i Marto Korczyńska. Zmierzają ku dworku państwa Korczyńskich, gdzie odbywają się imieniny Emilii. Na imieninach tych Zygmunt próbuje uwieść Justynę, z którą niegdyś łączyła go wielka miłość. Dziewczyna w między czasie wychodzi na spacer i spotyka Jana Bohatyrewicza. Spaceruje z nim, poznaje Anzelma i dowiaduje się o historii jego rodu. W końcu wraca do domu, z bukietem kwiatów od Jana. Po drodze spotyka chora Martę, która radzi jej bycie ostrożnym w stosunku do Bohatyrewiczów. W Bohatyrewiczach rozpoczynają się żniwa. Cała rodzina bierze się do pracy. Wieczorami dziewczyna uczy się mleć zboże. Wybiera się razem z Janem na spacer, podczas którego odwiedzają mogiłę powstańczą, nad którą pieczę sprawuje rodzina Bohatyrewiczów. Po powrocie do domu Justyna dowiaduje się, że Różyc chce ją poślubić. Ta jednak nie jest zainteresowana propozycją. Długo rozmawia też z Martą o powodach zerwania z Anzelmem. Tymczasem Zygmunt i Klotylda kłócą się coraz częściej. Kobieta wie, że mąż nie przestał kochać Justyny. Odbywa się wesele Elżuni Bohatyrowiczówny, podczas którego wiele osób się pogodzi skończy się wiele sporów. Zygmunt prosi Justynę, by ta został jego kochanką, ta odmawia. Benedykt kłóci się z synem. Witold nie może zrozumieć dlaczego ojciec źle traktuje chłopów. Wkrótce jednak godzą się, a Benedykt zmienia swe nastawienie do Bohatyrewiczów. Jan oświadcza się Justynie, a ta nie odmawia. Wszyscy im gratulują i popierają im decyzję. Marta chce się przenieść do Bohatyrowiczow razem z Justyną. Benedykt prosi, by została. Dziękuje jej za lata pracy i przekonał ją do zostania. Po tej rozmowie udaje się do chaty Anzelma, by się z nim pogodzić.