Operator samojezdnych maszyn rolniczych i leśnych

Kod klasyfikacji: 8331

Rozdział klasyfikacji: Rolnictwo, hodowla, ogrodnictwo, przyroda

Klasa klasyfikacji: Rolnictwo

Zadania i czynności

Głównym celem pracy operatora jest wykorzystanie możliwości roboczych i technicznych samojezdnych maszyn rolniczych i leśnych.

Wykonuje on różnorodne prace w polu, w oborach, chlewniach, owczarniach, szklarniach, przy obsłudze zwierząt hodowlanych, w magazynach, na łąkach i w lesie. Zajmuje się również transportem środków do produkcji rolniczej i ogrodniczej, hodowlanej i leśnej.

Do głównych zadań operatora należy obsługa ciągników wraz z urządzeniami doczepnymi, obsługa kombajnów, okrzesywarek mechanicznych, ładowarek, ciągnikowych opryskiwaczy itp.

Operator maszyn rolniczych i leśnych może pracować na stanowiskach: operatora maszyn leśnych(wykonuje wtedy pracę w leśnictwie np.: karczowanie i rozdrabnianie karpiny, wykonywanie pasów przeciwpożarowych); operatora maszyn ogrodniczych kombajnisty, traktorzysty.

Przed rozpoczęciem pracy dokonuje on przeglądu technicznego maszyn i dobiera do nich odpowiednie oprzyrządowanie. Uzupełnia paliwo, olej, naoliwia i smaruje części maszyn. Po wykonaniu zadań zjeżdża do bazy, czyści maszyny, przegląda je, zabezpiecza, rejestruje zauważone usterki i parkuje w odpowiednim miejscu. Rozlicza się z wykonanej pracy, wypełniając odpowiednie formularze lub osobiście informuje przełożonego.

Do zadań operatora należy również okresowy przegląd i konserwacja maszyn lub ich części zgodnie z instrukcją obsługi.

Środowisko pracy

materialne środowisko pracy

Środowisko pracy operatora samojezdnych maszyn rolniczych i leśnych tworzą użytki rolne i leśne na których wykonywane są prace w różnych porach roku i w rozmaitych warunkach atmosferycznych: podczas burzy, w deszczu, śniegu i na mrozie. Zróżnicowane, nawet w czasie jednego dnia warunki pogodowe mogą bezpośrednio wpływać na zdrowie pracownika.

Prace w ogrodnictwie i hodowli wykonywane są również w pomieszczeniach zamkniętych takich jak szklarnie, obory, chlewnie ,owczarnie, magazyny, w których przeważa stała temperatura. Wykonujący pracę w ochronie roślin podczas stosowania preparatów chemicznych i nawozów mogą ulegać alergiom szkodliwym dla zdrowia. Alergie wywołują również pyłki kwiatów i traw w czasie sianokosów lub żniw oraz nadmiernie zakurzone pomieszczenia (magazyny ).

warunki społeczne

Operatorzy samojezdnych maszyn rolniczych pracują najczęściej samodzielnie. Wykonywanie zadań jest realizowane często w izolacji od innych (pola, lasy, łąki) Przyjmując zlecenie do wykonania spotykają się z innymi ludźmi: przełożonymi lub zleceniodawcami zadań czy usług. Muszą również rozliczyć wykonanie podjętych robót odpowiadając za jakość i terminowość pracy. Praca operatora maszyn jest kontrolowana przez zleceniodawców w środowisku. ( opinia dobrego fachowca wpływa na uzyskanie następnych zleceń).

warunki organizacyjne

Operator samojezdnych maszyn rolniczych i leśnych pracuje przeważnie 8 - 10 godzin. Godziny pracy przeciągają się często do późnej nocy, np. gdy jest zbiór zbóż kombajnem. Czas pracy wiąże się ściśle z porą roku i warunkami pogodowymi.

Operator samojezdnych maszyn rolniczych i leśnych nie ma stałego miejsca pracy, gdzie przebywa w określonym czasie. Musi często się przemieszczać na wyznaczone stanowiska: pola, lasy, łąki, magazyny, obory, chlewnie, szklarnie, itp.

Wykonawstwo jest nadzorowane okresowo lub też oceniane i rozliczane po wykonaniu zadania.

Wymagania psychologiczne

Z racji tego, że operator samojezdnych maszyn rolniczych i leśnych musi dzielnie wykonywać zlecone prace często w trudnych i nietypowych warunkach ważną cechą jest wytrzymałość na długotrwały wysiłek.

W wypadku operatorów maszyn istotne są uzdolnienia techniczne; koordynacja wzrokowo-ruchowa ułatwiające obsługę urządzeń. Umiejętność podejmowania szybkich i trafnych decyzji jest ważną cechą , szczególnie w sytuacjach nietypowych, np. gdy nastąpi uszkodzenie lub zepsucie się maszyny. Zdolność podjęcia szybkiej i trafnej decyzji o przerwaniu pracy lub o jej kontynuowaniu, decyduje o efektach i jakości wykonania podejmowanych zadań.

Wymagania fizyczne i zdrowotne

Pracę operatora samojezdnych maszyn rolniczych i leśnych zalicza się do prac średnio ciężkich i ciężkich . Zawód ten wymaga wysokiej ogólnej sprawności fizycznej. Niezbędny jest sprawny układ kostno-stawowy i mięśniowy.. Przeciwwskazaniem do pracy w zawodzie jest alergia na środki chemiczne; pyłki zbóż i kwiatów oraz słaba koordynacja wzrokowo-ruchowa (ze względu na ryzyko wypadków), zaburzenia równowagi, wzroku i słuchu.

Warunki podjęcia pracy w zawodzie

Warunkiem podjęcia pracy w zawodzie operatora samojezdnych maszyn rolniczych i leśnych jest ukończenie szkoły podstawowej oraz posiadanie prawa jazdy kategorii E, a także ukończenie kursów dających uprawnienia do prowadzenia innych maszyn rolniczych. Kursy przygotowujące do zawodu operatora samojezdnych maszyn rolniczych i leśnych organizują Rejonowe Ośrodki Doradztwa Rolniczego.

Możliwości awansu w hierarchii zawodowej

Możliwości awansu zawodowego są ograniczone. Dla operatorów pracujących na własny rachunek istnieją możliwości awansu ekonomicznego mierzonego liczbą zleceń i zyskiem z prywatnej działalności.

Możliwości podjęcia pracy przez dorosłych

Praca w zawodzie operatora mogą podejmować zarówno ludzie młodzi jak i starsi (do 60-go roku życia). Są to granice wyznaczone biologicznymi kryteriami sprawności zawodowej.

Polecana literatura

„Informator o szkołach dla dorosłych i egzaminach eksternistycznych” MEN

„Informator o placówkach pozaszkolnej oświaty dorosłych” MEN

„Informator dla maturzystów”, Perspektywy Press, 1966

Czesław Waszkiewicz, Józef Kuczewski, Maszyny i urządzenia do produkcji rolniczej, WSiP, 1966

Alojzy Skrobacki, Pojazdy rolnicze, WSiP, 1966

Józef Kuczewski, Zbigniew Majewski, Podstawy eksploatacji maszyn rolniczych, WSiP, 1995

Jerzy Buliński, Maciej Miszczak, Podstawy mechanizacji rolnictwa, WSiP, 1996

Cezary Bocheński, Marek Klimkieiwcz, Naprawa maszyn i urządzeń rolniczych - podstawy, WSiP, 1995

Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS

1

---