Kamila Bożek
Resocjalizacja
Rok II gr5
Dolnośląska Wyższa Szkoła
we Wrocławiu
Etyka
„Nie bój się wrogów, w najgorszym razie mogą Cię zabić.
Nie bój się przyjaciół najgorszym razie mogą Cię zdradzić.
Strzeż się obojętnych, z ich milczącą zgodą,
zbrodnia i zdrada istnieją na świecie”.
Brunon Jasieński „Zmowa obojętnych”
Zacytowany powyżej fragment powieści Brunona Jasieńskiego porusza kwestię walorów ludzkiej moralności. Każdy przyjaciel, może okazać się łgarzem i zdrajcą, a tym bardziej każdy wróg jest zdolny do najgorszej zbrodni jaką jest pozbawienie życia drugiego człowieka. Biblia opisuje kilka przykładów zdrady, której dopuścił się przyjaciel i jest moim zdaniem skarbnicą wskazówek przydatnych w poszukiwaniu własnych wartości. Dzieje się tak nie tylko poprzez determinanty prowadzące do czynu jaki skutkuje w ten właśnie sposób, lecz może być również uwarunkowane oddziaływaniem osób trzecich. Te pomimo obojętności, dają przyzwolenie poprzez obranie tego typu postawy. Dlaczego więc, należy się bać jednostek obojętnych, aniżeli najgorszego wroga? Spoglądając na to z odwrotnej strony : dlaczego mamy się nie bać osób, które mogą nas zabić, bądź zdradzić? Jak można zauważyć we fragmencie uwydatnia się mocno nakreślony motyw zdrady. Skoro przyjaciel może zdradzić, należało by się doszukiwać w jakim kierunku idzie jego moralność?
Zastanawiając się nad sensem powyżej przytoczonego cytatu przyszedł mi na myśl pomysł zatytułowania go, jako :
„ Kierunek ludzkiej moralności a zdradziecki czyn i występek zbrodni”.
Poza tym myślę, iż dużą rolę odgrywa tu również umiejętność rozgraniczenia tego co dobre, a co złe, oraz co sprawiedliwe a uczciwe . Jaki istnieje związek pomiędzy skutkiem a przedmiotem czynu w oparciu o kryteria słuszności? Po drugie zwrot „nie lękajcie się wrogów, w najgorszym razie mogą Cię zabić” znajduje uzasadnienie na przykładzie wojny. Jaka jest moralna ocena wojny ?
Szukając odpowiedzi na powyższe pytania posłużyłam się analizą następującej literatury :
Brentano Franz, O źródle poznania moralnego, Państwowe wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1989.
Dewey John, Jak myślimy?, PWN, Warszawa 1988.
Merecki J. Styczeń T., Abc etyki, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2001.
Michalik Mieczysław, Moralność a Wojna, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1972.
Ossowska Maria, Podstawy nauki o moralności, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1966.
Ostrowska Krystyna, W poszukiwaniu wartości. Z Biblią przez życie, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1998.
Rudniański Jarosław, Między Dobrem a Złem, Wyd. Nasza Księgarnia, Warszawa 1989.