Skład chemiczny komórki

1.Pierwiastki chemiczne wchodzące w skład budowy komórki:
- makroelementy
- mikroelementy
- ultraelementy

Makroelementy:

- stanowią 99% masy całego organizmu
- są to pierwiastki, których udział w suchej masie organizmu wynosi 0,01%
(sucha masa - pozostałość komórki po odparowaniu wody)
- do makroelementów zaliczamy pierwiastki biogenne (pierwiastki życia - występują w każdej żywej komórce): C (20%), H (10%), O (63%), N (3%), P (1%), S (0,2%)
- do makroelementów zaliczamy również takie pierwiastki jak: Ca, Mg, K, Na, Cl

Charakterystyka pierwiastków biogennych:
C - podstawowy budulec każdej żywej komórki
- jest podstawą do budowy związków organicznych
- atomy węgla łączą się ze sobą i tworzą długie łańcuchy

H - wchodzi w skład budowy cząsteczki wody
- ma duże znaczenie w procesie fotosyntezy i oddychania

O - występuje w budowie cząsteczki wody
- wydzielany w procesie fotosyntezy
- spełnia dużą rolę w procesie oddychania
- jest akceptorem wodoru i elektronów

N - wchodzi w skład budowy białek i kwasów nukleinowych
- wchodzi w skład budowy barwników takich jak: chlorofil i hemoglobina

P - buduje kwasy nukleinowe
- wchodzi w skład budowy kości
- u roślin w dojrzałych owocach występuje w związku o nazwie fityna, który stanowi magazyn fosforu dla roślin
- wchodzi w skład budowy ATP (magazynu energii w komórkach)

S - wchodzi w skład budowy aminokwasów siarkowych np. cystyna, cysteina, metionina
- buduje mostki dwusiarczkowe występujące w trzeciorzędowej strukturze białka
- występuje we włosach, paznokciach, rogach, kopytach,
- występuje w olejkach roślinnych, które nadają roślinom ostry smak np. papryka, cebula, czosnek

Wykrywanie pierwiastków biogennych:

- wodór i tlen wykrywamy za pomocą papierka kobaltowego, który zmienia zabarwienie z niebieskiego na różowy
- siarka - do wykrycia stosujemy papierek octanu ołowiu, który przyjmuje zabarwienie czarne
- azot (NH3 - amoniak) - do wykrycia azotu wykorzystujemy odczynnik Nesslera, wytrąca się osad pomarańczowo-brązowy
- węgiel - wykrywamy za pomocą wodorotlenku baru - wytrąca się biały osad

2. Mikroelementy

- biorą udział w budowie komórki i ich udział jest niezbędny, stanowią 0,01 - 0,00001% suchej masy
- do mikroelementów zaliczamy: Fe, Cu, Mn, Mo, B, Zn, Co, J, F

3. Ultraelementy

- stanowią bilionowe części suchej masy komórki
- zaliczamy do nich: Ra, Au, Ag, Pt, Se


4. Związki chemiczne budujące komórkę:
• Nieorganiczne:
- woda
- sole mineralne

• Organiczne
- białka
- cukry
- tłuszcze
- kwasy nukleinowe
- witaminy, hormony, enzymy (są to biokatalizatory czyli regulują przebieg procesów życiowych)

---