O niepowtarzalności każdego z nas decyduje fakt naszego powstania jako

jednej z miliardów możliwych kombinacji komórki płciowej ojca i matki.

Zapłodniona komórka jest przykładem samoorganizacji kodowanej, gdyż

jest w nią wbudowana instrukcja budowy i funkcjonowania przyszłego,

złozonego układu. Ta sama informacja będzie, przekazywana komórkom

potomnym, Każda komórka będzie miała charakterystyczne dla wszystkich

ludzi, jak i charakterystyczne tylko dla jednej, cechy.indywidualność

jako cecha rozwoju uwidacznia się szczególnie wyraźnie w przypadku

bliźniąt jednojajowych.

Czynniki zaburzające rozwój prenatalny:

-genetyczne:przekazywanie dziedzicznie bądź spowodowane działaniem na

komórki rozrodcze zygotę i embrion szkodlicyh czynnikówpowodujących

zmiany materiały dziedzicznego,

-paragenetyczne: to genetyczno-konstytucjonalne właściwości matki

stanowiące tzw. regulatro matczyny, wpływający na modyfikację

predyspozycji genetycznych dziecka.

-pozagenetyczne czynniki są przyczyna chorób i wad wrodzonych w okresie

jajowyc, zarodkowym i płodowym.(mogą je powodować toksyny zażywane

przez matke, wirus, pasożyt itd.)

To jak i czy wpłynie dany czynnik na rozwój dziecka zależy od:

-włąściwości organizmu matki oraz łożyska

-włąściwości konstytutywnych dziecka, które czynią go mniej lub

bardziej podatnym na szkodliwe czynniki

-okresu rozwojowego, w kótrym dany czynnik zadziałał

-innych czynników działających uprzednio lub w tym samym czasie, co

zwiększa działanie głównego czynnika negatywnego

-rodzaju, siły i długości czasu działania bodźca uszkadzającego.

Generalnie im wcześniejszy etap w rozwoju tym gorzej:/

Zależność rozwoju od płci:

Płeć jako jeden z czynników różnicujących płeć, biorąc pod uwagę

np. budowę szkieletu, jest czynnikiem znacznie wyraźniej

różnicującym. Dymorfizm płciowy -dwupostaciowość oraganizmów

odmiennych poz względem morfologicznym, fizjologicznym i psychicznym

dotyczy nie tylko układu rozrodczego, ale także mózgu. Pod wpływem

czynników genetycznych i hormonów obecnych w organizmie matki następuje

maskulinizacja i feminizacja mózgu (czyli potencjalne, płciowo

zróżnicowane odmienności w rozwoju fizycznym i psychicznym).dziewczynki

szybciej się rozwijają, a chłopcy rosną.

Cechy układu nerowowego jako podłoże indywidualnego zróżnicowania w

rozwoju

W trzecim trymestrze zauważalne są już indywidualne różnice

uwidaczniające się w cechach temperamentu (reagowanie na bodźce,

energicznośc, żywotność, potrzeba ruchu), aktywności itd.

Już wtedy dziewcziczone cechy układu nerwowego takie jak labolność i

zrównoważenie, ekstrawersja i introwersja mogą być uchwytne.

Aktywnośc ruchowa

dzieci wktywne w łonie= lepiej rozwiniete psychoruchowo w 3r.ż.; mało

aktywne = wolniejszy rozwój w zakresie psychomotoryki i mowy;ponad

przeciętnie aktywne(może mieć dziedziczne, hormonalne podłoże, lyb

wskutek niedotlenienia) = nadruchliwe, drażliwe, płaczliwe;Intensywnośc

i rodzaj aktywności w okresie prenatalnym pozwala na przewidywanie

ruchliwości dziecka po urodzeniu, jego wrażliwości lub odporności na

bodźce oraz szybkości uczenia się.

Reakcja na stres

również indywidualna cecha.

dzieci które w okresie płodowym wolno i słabo reagowały na nagły,

silny dźwięk, a szybkość ich uderzeń ich serca była stała i trudnp

było wytrącic je z rytmu, wiele lat po urodzeniu były stabilne

emocjonalnie, nie panikowały, kontrolowały emocje i zachowania, w

myśleniu konkretne bez wybujałej fantazji,

dzieci, które w okresie płodowym reagowały żywo i szybko na każdy

dźwięk, częstość i siła uderzeń ich serca była zmienna są po

urodzeniu nadpobudliwe, nadwrażliwe, zywo reagujące uczuciowo, bardziej

twórcze, bujna wyobraźnia, żywa uczuciowość.

Uczenie się i pamięć w zakresie różnych modalności zmysłowych

W okresie ostatnich trzech miesiący przed ur. dziecko ma już zdolność

uczenia się i zapamiętywania. Jego mózg strukturalizuje się przez

wiązania somatyczne m,iedzy komórkami nerwowymi, w zależności od

rodzaju bodźców tworzy się siec znaczących połączeń, w zależności

od rodzaju bodźców tworzy się siec znaczących połączeń. Część

komórek wskutek braku współpracy z innymi umiera. Każde doświadczenie

odnacza pozostanie jednych komórek, a obumieranie innych. Rozwój mózgu

polega na rozrastaniu się połaczeń. Doświadczenia okresu prenatalnego

wpływają na to jak później postrzegamy świat, myślimy, snimy, uczymy

się, emocjonujemy itd.

Zmysł równowagi

Pamięć prenatalnego okresu życia dotyczny m.in. POZIOMU MIĘŚNIOWEGO.,

czego wyrazem jest przyjmowanie pozycji płodowej zaraz po urodzeniu, a w

późniejszym zyciu pozycja ta przenosi rozluźnienie podczas snu i w

chwilach stresu.

„Pamięć ograniczonej przestrzeni” wokoł ciała z okresu płodowego

czyli odpoczynek w fotely, przykrycie ciała podczas snu.

„pamięć rytmicznego kołysania ciała” stąd usypiającego

działanie hamaka, huśtawki np.. Wazność kołysania ujawniają

opóźnienia w rozwoju ruchowym spotykane u wcześniaków bąź jeśli

matka musiała leżeć w czasie ciąży. Dzieci kołysane po urodzeniu

lepiej radza sobie z zadaptacją do życia poza organizmem matki i lepiej

rozwijają się pod wzgledem fizycznym i psychicznym.

Rytm naprzemiennej aktywności

Ukształtowany przed urodzeniem, pod wpływem aktywności matki, jedne

noworodki spią regularnie i spokojnie inne mają sen przerywane.

Zmysł smaku i węchu

Prenatalne doznania węchowe i zapachowe są pamietane po urodzeniu,

pomagają w orientacji w świecie, zapewniają bezpieczeństwo, dzięki nim

noworodek rozpoznaje matke i wykazuje preferencje dla smaku jej mleka.

Zmysł wzroku

W brzuszku u mamusi mieliśmy ciemno dlatego teraz, gdy chcemy odpocząć,

czuć się przytulnie i bezpiecznie przyciemniamy światło:) dziecko

niewidome wykazuje mniejsze opóxnienie rozwojowe niżeli niesłyszące.

Zmysły słuchu

Zjawisko warunkoania klasycznego i habituacji w zakresie słuchu jest

obserwowane w trzecim trymestrze rozwoju. Im dziecko strasze tym rzadziej

reaguje na bodźce, przyzwyczaja się, uczy iż dany bodziec nie jest

grozny. Osobnoczo zróżnicowana zdolność uczenia się - dzieci

potrzebują różnej liczby powtórzeń bodźca dźwiekowego aby

nastąpiło zjawisko habituacji.

Habituacja i zapamietanie dotyczy dźwieków często obecnych w otoczeniu,

dziecko przyzwyczaja się do nich i nie traktuje jako stresora. (przykład

lotniska, jeśli matka mieszkała przy lotnisku dzieci nie budza się na

dźwiek lecącego samolotu).Bardzo istony jest dźwięk bicia serca matki,

jej wnętrzności:) - działa kojąco i uspokajająco, zapewnia

ciągłość doświadczeń. Ważny jest także głos matki, kołysanki,

bajki w jej wykonaniu, dla dziecka jest on najważniejszy, choć

rozpoznawalny także jest np. głos ojca, jeśli często przebywał w

otoczeniu matki przed urodzeniem. Dzieci wolą głos kobiecy. Pamięc

słuchowa przejawia się i w tym, ze ze dzicko najszybciej uczy się w

środowisku dwujezycznym tego języka którym mówiła matka.

Pamięc doświadczeń emocjonalno-społecznych.

Dziecko już w okresie rozwoju prenatalnego przeżywa proste emocje,

różne jego zachowania mogą być odczytane jako np. zadowolenie bądź

stres.

Komunikacja neurohormonalna

Wraz ze strumieniem krwi dociera do dziecka tlen, pożywienie i kompleks hormonów, które SA fizycznym odpowiednikiem matczynych emocji. Spełniają one role mediatora - łącznika między psychika matki a tworząca się psychiką dziecka.Jeżeli matka jest aktywna fizycznie, przeżywa stres itd. zmienia się praca jej autonomicznego układu nerwowego i ulega zahamowaniu lub wzmaga się wydzielanie różnych substancji chemicznych (np. adrenalina). Co w tempie prawie natychmiastowym dociera do organizmu dziecka, ciągły dopływ do krwi dziecka (spowodowany np. depresją, stresem) substancji chemicznych w zależności od okresu rozwoju może spowodować trwałe uszkodzenie różnych narządów i układu nerwowego, oraz wpłynąć na dojrzewające struktury mózgowe. Stan napięcia i rozchwiania układu neurohormonalnego przed urodzeniem może powodować dodatkowe problemy po urodzeniu (np. kolka, pobudliwość, problemy z snem i oddychaniem).

Komunikacja behawioralna

Szczególnie niebezpieczna jest przemoc fizyczna, matka będąca ofiarą przemocy, częściej może stosowac tę przemoc wobec dziecka (uderzanie w brzuch, spłaszczanie brzucha itd.) bądź zażywanie narkotyków, alkohol, papierosy. Każdy rodzaj używek ma swoisty biochemiczny wpływ zaburzający rozwój dziecka. Toksyny często prowadzą do niedotlenienia. Prenatalne niedotlenienie i niedokrwienie dziecka może być spowodowane wcześniejszą aborcją czy zażywaniem tabletek wczesnoporonnych.

Wpływ niepokoju matki na powstanie u dziecka zaburzeń rozwojowych można przedstawić nastepująco: niepokój matkià niedotlenienie i/lub zatrucie toksynami à uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego dziecka, niska waga urodzeniowa, wcześniactwoà trudności noworodka w adaptacji po urodzeniu à powstanie i/lub nasilenie się zaburzeń rozwoju psychoruchowego dziecka.

Komunikacja psychiczna

Dotyczy ona zwłaszcza sfery myśli i wyobrażeń matki, jej doświadczeń życiowych, których oddziaływanie na przebieg ciąży, porodu, połogu i laktacji oraz rozwoju prenatalnego dziecka trudno wytłumaczyć przez odwołanie się tylko do `języka` wpływów neurohormonalnych. Istnieje więc między matką i poczetym dzieckiem droga łączności psychicznej, której siły oddziaływania na los ciąży i porodu oraz stan zdrowia dziecka nie można pominąć, chociaż nie potrafimy jej, przy obecnym stanie wiedzy, wyjaśnić. Niewłaściwa atmosfera emocjonalna wokół dziecka poczętego jak i negatywne przeżycia matki (przeszłe i aktualne) mogą stworzyć „stan klęski ekologicznej w łonie” przez co rozwój dziecka i jego życie mogą być zagrożone.Dlatego troska dziecko powinna rozpocząc się przed poczęciem.

SPÓJRZCIE NA TABELKĘ ZE STRONY 41 - MOIM ZDANIEM WARTA PRZECZYTANIAJ)

Poród i rodzenie się jako ważne doświadczenie życiowe

Napięcie emocjonalne matki w czasie porodu:

Napięcie psychiczneànapięcie wegetatywneànapięcie neuromięśnioweàniedotlenienie tkanek i wytwarzanie kwasu mlekowego w mięśniachànieefektywne i bardziej bolesne skurczeàprzedłużanie się porodu, psychofizyczne wyczerpanie kobiety i wzmożenie jej lęku oraz niedotlenienie dziecka. Prawdopodobieństwo niedotlenienia wzrasta jeśli matka leży na wznak i dostaje rutynowo stosowane w położnictwie leki uspokajające, przeciwbólowe i znieczulające. Nawet najmniejsza dawka leku dociera do organizmu dziecka, może zaburzyć to zachowanie dziecka w trakcie i po porodzie. Dlatego tak pomocnym jest psychoprofilaktyczne przygotowanie się do porodu, obejmujące pozytywne nastawienie, zdobycie umiejętności oddychania zgodnego z przebiegiem fali skurczowej oraz opanowanie umiejętności relaksacji umożliwiające rozluźnienie nerwowe i mięśniowe.obecne tendencje zmierzające do odbywania porodów naturalnych, „bez przemocy”, , domowych, rodzinnych, w wodzie mają na celu nie tylko obniżenie lęku i napięcia, ale też zaspokojenia psychofizycznych potrzeb rodziców i dziecka, aby poród był radosnym doświadczeniem życiowym, a rodzenie się łagodnym przejściem w objęcia rodziców.

---