SYLABUS
Przedmiot: Międzynarodowe stosunki polityczne II
Prowadzący zajęcia: dr Jacek Więcławski -
badania naukowe w zakresie: stosunki międzynarodowe
Forma zajęć: wykład
Tryb studiów: stacjonarne
Rygor: egzamin
Punkty ECTS: .......
CELE KSZTAŁCENIA:
Celem wykładu jest zapoznanie studentów z problematyką międzynarodowych stosunków politycznych oraz rozwojem tych stosunków po zakończeniu II wojny światowej. Nawiązując do teoretycznych podstaw stosunków międzynarodowych, roli państwa i pojęcia ładu międzynarodowego wykład ukazuje problematykę ukształtowania się systemu dwublokowego, fazy konfliktów politycznych i odprężenia w stosunkach Wschód - Zachód oraz szerszą perspektywę międzynarodowej rywalizacji dwu bloków.
Celem zajęć pozostaje równocześnie ukazanie uwarunkowań rozpadu bloku wschodniego oraz wyzwań dla systemu międzynarodowych stosunków politycznych jakie niósł za sobą rozpad ładu bipolarnego.
BEZPOŚREDNIE POWIĄZANIE PRZEDMIOTU Z INNYMI PRZEDMIOTAMI:
wymagane wiadomości z:
Historia stosunków międzynarodowych
podbudowuje takie przedmioty jak:
Współczesne stosunki międzynarodowe
TREŚĆ PROGRAMU:
Data zajęć |
Temat wykładu |
2008.02.12 |
Wprowadzenie do zajęć - informacja nt. celu i programu zajęć, literatury przedmiotu i formy zaliczenia. Pojęcie międzynarodowych stosunków politycznych. Czynniki rozwoju i dynamiki stosunków międzynarodowych - pojęcie stosunków międzynarodowych, - znaczenie i miejsce międzynarodowych stosunków politycznych w systemie stosunków międzynarodowych; - czynniki rozwoju stosunków międzynarodowych i ich systematyka; czynniki warunkujące i realizacyjne. - stosunki międzynarodowe a globalizacja i dynamika współczesnych zależności międzynarodowych. |
2008.02.19 |
Państwo i jego rola w stosunkach międzynarodowych - pojęcie podmiotu stosunków międzynarodowych; - ewolucja roli państwa w stosunkach międzynarodowych; - organizacje międzynarodowe jako uczestnik stosunków międzynarodowych; - znaczenie transnarodowych podmiotów stosunków międzynarodowych. - teoretyczne ujęcia roli państwa w stosunkach międzynarodowych: realizm, realizm strukturalny, neorealizm.
|
2008.02.26 |
Pojęcie ładu międzynarodowego. Czynnik stabilizujące i destabilizujące międzynarodowego ładu politycznego - pojęcie ładu międzynarodowego; - proces zmienności i dynamiki ładu międzynarodowego; - czynniki stabilizujące i destabilizujące; - historyczne formy ładu międzynarodowego; - istota ładu wersalskiego okresu międzywojennego.
|
2008.03.04 |
Zakończenie II wojny światowej i jej skutki dla systemu międzyna-rodowych stosunków politycznych - kapitulacja Włoch, Niemiec i Japonii - zakończenie II wojny światowej; - powstanie ONZ i wizje powojennego ładu międzynarodowego; - jałtańsko-poczdamskie decyzje w sprawach przyszłości pokonanych Niemiec oraz współpracy powojennej mocarstw; - powojenna sytuacja polityczno-ekonomiczna Europy i świata; - rozbieżne interpretacje postanowień jałtańsko-poczdamskich w polityce mocarstw.
|
2008.03.11 |
Rozpad Wielkiej Koalicji. Świat w obliczu podziału dwubiegunowego - narastające rozbieżności w łonie Wielkiej Koalicji; - traktaty pokojowe z sojusznikami III Rzeszy a efektywność mechanizmów powojennego dialogu politycznego mocarstw; - problem niemiecki w polityce mocarstw, pierwszy kryzys berliński i droga do podziału Niemiec; - wojna domowa w Grecji i problem grecki w polityce mocarstw.
|
2008.03.18 |
Międzynarodowa pozycja USA i początki globalnej konfrontacji mocarstw - Harry Truman i doktryna powstrzymywania komunizmu; - rozpad europejskich imperiów kolonialnych w Azji i rewolucja komunistyczna w Chinach - zmiany strategicznego układu sił w świecie; - problem bliskowschodni i powstanie państwa Izrael; - wojna koreańska i pierwsza powojenna konfrontacja globalna mocarstw; - polityka globalna USA i kształtowanie bloków polityczno-militarnych w Azji i Oceanii.
|
2008.04.01 |
Podział Niemiec i próby konsolidacji Europy Zachodniej - plan Marshalla i amerykańska pomoc gospodarcza dla Europy; - utworzenie NATO; - podział Niemiec, utworzenie RFN i NRD; - problem remilitaryzacji RFN; - koncepcje integracyjne w Europie Zachodniej a realia ekonomiczne i społeczno-polityczne kontynentu; - konflikt sueski i upadek globalnego znaczenia politycznego Europy Zachodniej.
|
2008.04.08 |
Sowietyzacja państw Europy Środkowo-Wschodniej - jałtańsko-poczdamskie decyzje w sprawach Europy Środkowo-Wschodniej a powojenne realia polityczne regionu. - likwidacja opozycji i przejęcie rządów przez „władze ludowe”; - sowietyzacja państw bloku wschodniego, walka z odchyleniem „prawicowo-nacjonalistycznym” i problem Jugosławii; - konsolidacja bloku wschodniego: utworzenie RWPG i Układu Warszawskiego; - wydarzenia jesieni 1956 r. na Węgrzech i w Polsce; - odwilż i próby destalinizacji systemu.
|
2008.04.15 |
Dekolonizacja i ruch państw niezaangażowanych - dekolonizacja Afryki, - rewolucja kubańska i problemy polityczno-ustrojowe Ameryki Łacińskiej; - problem stabilizacji politycznej, kształtu ustrojowego i pozycji międzynarodo-wej państw post-kolonialnych; - ukształtowanie i cele polityczne ruchu państw niezaangażowanych; - rywalizacji USA i ZSRR o wpływy w krajach Trzeciego Świata.
|
2008.04.22 |
Międzynarodowa rywalizacja polityczno-strategiczna Wschód-Zachód - kryzys kubański i świat na krawędzi wojny nuklearnej; - wojna wietnamska i zaangażowanie militarne USA; - rywalizacja radziecko-chińska; - mocarstwa wobec kryzysu bliskowschodniego i konfrontacji arabsko-izraelskiej - praska wiosna i powrót do centralizacji w stosunkach ZSRR-blok wschodni. - wyścig zbrojeń i globalna konfrontacja ideologiczna.
|
2008.05.06 |
Proces odprężenia w stosunkach Wschód - Zachód - pierwsze próby dialogu rozbrojeniowego w relacjach USA-ZSRR; - proces normalizacji w stosunkach Wschód - Zachód, konferencje rozbro-jeniowe i koncepcje środków budowy zaufania. - współpraca gospodarcza i naukowo-techniczna mocarstw; - polityka wschodnia Francji i RFN; - KBWE i próba ukształtowania regionalnego systemu bezpieczeństwa zbiorowe-go w Europie.
|
2008.05.13 |
Oziębienie i powrót do konfrontacji dwublokowej początku lat 80-ych - radziecka interwencja w Afganistanie i stan wojenny w Polsce; - trudności w dialogu w ramach KBWE; - USA i polityka prezydenta Ronalda Reagana, - konfrontacja ZSRR-USA w Azji, Afryce i Ameryce Środkowej. - wyścig zbrojeń i słabość ekonomiczna Związku Radzieckiego; - Gorbaczow i próba przebudowy w ZSRR;
|
2008.05.20 |
Upadek bloku wschodniego i rozpad ZSRR. Nowe wyzwania dla systemu międzynarodowych stosunków politycznych - sytuacja ekonomiczna i społeczno-polityczna w państwach bloku wschodniego w drugiej połowie lat 80-ych; - „jesień ludów” 1989 r. i demokratyczne przemiany w krajach Europy Środkowo-Wschodniej; - rozpad instytucji bloku wschodniego: rozwiązanie RWPG i likwidacja Układu Warszawskiego; - rozpad ZSRR i utworzenie WNP. - znaczenie rozpadu systemu dwubiegunowego dla polityki międzynarodowej. - pozycja międzynarodowa USA, problem przywództwa i wzywania reformy instytucjonalnej ONZ.
|
2008.05.27 |
Zjednoczenie Niemiec i jego znaczenie dla polityki europejskiej - problem przemian w NRD i tendencji zjednoczeniowych obu państw niemieckich; - upadek muru berlińskiego; - etapy procesu zjednoczeniowego; - mocarstwa wobec zjednoczenia Niemiec; - znaczenie zjednoczenia Niemiec dla polityki europejskiej. - nowe idee integracji europejskiej, problem kierunku europejskich procesów integracyjnych i międzynarodowej pozycji Europy.
|
LITERATURA OBOWIĄZKOWA:
Haliżak E., Kuźniar R., Stosunki międzynarodowe. Geneza, struktura, dynamika, Wydawnictwo UW, Warszawa 2006.
Bankowicz M. (red.), Historia polityczna świata XX w., t.2 1945-2000, Wyd. UJ, Kraków 2004
Czubiński A., Historia powszechna XX wieku, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2006.
Kukułka J., Historia współczesna stosunków międzynarodowych 1945-2000 (wraz z kalendarium 2001-2006), Scholar, Warszawa 2007;
Parzymies S., Stosunki międzynarodowe w Europie, 1945-2004, Dialog, Warszawa 2004.
LITERATURA DODATKOWA:
Bartlett Ch., Konflikt globalny. Międzynarodowa rywalizacja wielkich mocarstw w latach 1880-1980, Ossolineum, Wrocław-Warszawa, Kraków, 1997.
Briggs A., Calvin P., Europa dwóch stuleci 1789-1989, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 2000
Brown Tindall G., Shi D.E.: Historia Stanów Zjednoczonych, Zysk i S-ka, Poznań 2002.
Bartnicki A.(red), Zarys dziejów Afryki i Azji. Historia konfliktów 1869-2000, Książka i Wiedza, Warszawa 2000.
Łoś-Nowak T., Stosunki międzynarodowe. Teorie-systemy- uczestnicy, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2006.
METODY OCENY: egzamin pisemny
ANGLOJĘZYCZNY SŁOWNICZEK GŁÓWNYCH POJĘĆ ZWIĄZANYCH Z PRZEDMIOTEM:, international relations, political relations, international policy, political history, international order, bipolar order, iron curtain, the collapse of the Soviet block.
2