RACHUNEK INDEKSOWY

1. Wielkości nakładów inwestycyjnych na ochronę zdrowia w cenach bieżących w latach 1991-1995 w mln zł były następujące: 31; 36; 41; 47; 49. Oblicz:

1. Prosty wskaźnik jednopodstawowy w 1995r., przyjmując 1991r.=100.

2. Średnie tempo zmian zjawiska w wymienionych latach.

2. Dynamikę wzrostu cen produkcji samochodu osobowego "Dingo" w latach 1988-1992 opisuje następujący ciąg indeksów łańcuchowych:

Lata	1988	1989	1990	1991	1992
Indeksy (rok poprzedni = 100)	90	100	120	130	125

a) jaki był wzrost cen produkcji w 1992 w porównaniu do 1987r.

b) czy prawdą jest, że w latach 1988-1992 ceny produkcji rosły z roku na rok o 20%.

c) wiedząc, że cena samochodu "Dingo" w 1992 wyniosła 68 mln zł jakiej ceny należałoby oczekiwać w 1994 roku.

3. Dynamikę zmian wzrostu zatrudnienia w przedsiębiorstwie Z w latach 1991-1993 opisują następujące wskaźniki jednopodstawowe (1991=1,00); 1,00; 1,15; 1,21. Dynamikę zmian wartości globalnej produkcji prezentują wskaźniki łańcuchowe o postaci: 1,03; 1,05.

a) Jakie było średnie roczne tempo zmian każdej z tych wielkości?

b) Jaki był wzrost wartości globalnej produkcji w roku 1993 w porównaniu do 1991 roku?

4. Jednopodstawowe indeksy cen sprzedaży kaset magnetofonowych w których przyjęto za podstawę rok 1988 przedstawiały się następująco:

Lata	1986	1987	1988	1989	1990
Indeksy (rok 1988 = 100)	60	80	100	120	140

a) jak zmieniły się ceny sprzedaży w roku 1990 w porównaniu do 1987 roku.

b) jakie było średnie tempo zmian cen sprzedaży w latach 1988-1990.

5. Mamy następujące informacje o zmianach średniego miesięcznego wynagrodzeniu netto w sektorze przedsiębiorstw (w PLN) w latach 1991-1999 w porównaniu z rokiem 1991:

Lata: 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999

Indeksy śr.mies.wynagrodzenia: 1,00 1,476 1,952 2,905 3,571 4,376 5,552 6,129 6,89

a) Jak zmieniało się średnio z roku na rok średnie miesięczne wynagrodzenie netto w trzech ostatnich latach badanego okresu?

b) Średnie miesięczne wynagrodzenie netto wynosiło w Polsce w 1999 roku 1447 zł. Proszę prognozować średnie miesięczne wynagrodzenie netto na rok 2001 przyjmując założenie, że średnie roczne tempo zmian zaobserwowane w trzech ostatnich latach badanego okresu nie ulegnie zmianie w następnych latach.

6. Wartość łącznej sprzedaży 3 artykułów w 1992 roku była o 30% wyższa w porównaniu z rokiem 1991. Ustalić wpływ zmian cen oraz ilości sprzedaży na wzrost jej wartości, jeśli wiadomo, że:

Artykuł Wartość sprzedaży w 1992 roku w mln zł Zmiany cen

(w cenach bieżących)

----------------------------------------------------------------------------------------------------

A 240 wzrost o 25%

B 80 spadek o 20%

C 120 wzrost dwukrotny

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

7. W pewnym gospodarstwie domowym łączne opłaty za zużycie gazu i elektryczności wynosiły w 1990 r. 800 tys. zł przy czym opłaty za gaz stanowiły 40% łącznych wydatków. W 1991 r. łączne koszty użytkowania energii elektrycznej i gazu wzrosły do 1.000 tys. zł. Wiedząc, że w 1991 r. ceny energii elektrycznej wzrosły o 25%, a ceny gazu o 15% ocenić dynamikę kosztów użytkowania energii elektrycznej i gazu oraz określić wpływ zmian cen i ilości zużytej energii i gazu na zmiany opłat.

8. Przychód ze sprzedaży rajstop i skarpetek, firmy „Sky” spadł w 2001 roku o 20% w stosunku do przychodu w roku 2000. Gdyby w 2001 roku rajstopy i skarpetki sprzedawane były po cenach z roku 2000 przychód spadłby o 15%.

O ile byłby niższy przychód w 2001 roku gdyby rozmiary fizyczne sprzedaży nie zmieniły się?

Wiadomo dodatkowo, iż gdyby rajstopy i skarpetki sprzedawane były w obu badanych latach po cenach z 2001 roku, przychód ze sprzedaży byłby niższy w 2001 roku o 24% niż w roku 2000. Jaki był w latach 2000-2001 przeciętny spadek liczby sprzedanych towarów?

9. W sklepie sportowym Szeroka Droga sprzedają dwa rodzaje rowerów: Trek oraz Victus. Wartość ich sprzedaży w 2000 r. oraz zmiany cen w latach 1998-2000 były następujące:

Rowery	Jednopodstawowe indeksy cen (1998=1)			Wartość sprzedaży
	1998	1999	2000	w 2000 r. (w tys. zł)
Trek Victus	1 1	1,15 1,10	1,30 1,20	135,6 98,1

W 2000 r. w porównaniu z 1999 r. łączna wartość sprzedaży rowerów była wyższa o 18%.

Czy prawdą jest, że odnotowany wzrost wartości sprzedaży w 2000 r. w porównaniu do 1999 r. został spowodowany w większym stopniu wzrostem cen niż wzrostem liczby sprzedawanych rowerów? Wyznaczyć równość indeksową i uzasadnić odpowiedź.

10. W 1997 r. w porównaniu z 1995 r. łączna wartość sprzedaży artykułów A i B była wyższa o 23%. Wartość sprzedaży w 1995 r. oraz zmiany cen w badanym okresie były następujące:

Artykuły	Łańcuchowe indeksy cen			Wartość sprzedaży
	1995	1996	1997	w 1995 r.
A B	1,05 1,15	0,80 1,20	1,25 1,25	150 100

Czy jest prawdą, że wzrost wartości sprzedaży został spowodowany w większym stopniu wzrostem cen niż wzrostem ilości sprzedawanych artykułów?

11. Wartość sprzedaży dwóch artykułów w roku 1993 wzrosła o 200% w porównaniu z rokiem 1990. Jednocześnie wiadomo, co następuje:

Artykuł	Zmiany ilości (w %)	Wartość sprzedaży w 1993r. w mln zł (ceny bieżące)
A	spadek o 30	200
B	wzrost o 20	300

Oceń wpływ zmian cen i ilości na dynamikę łącznej wartości sprzedaży obu artykułów w badanym okresie.

12. A) Ceny operacji plastycznej przywracającej twarzy młody wygląd , w tys zł., w latach 1996-1998 kształtowały się odpowiednio: 3,0; 3,9; 5,0. Określ liczbowo i słownie średnioroczne tempo zmian.

B) Łączna wartość eksportu firmy prywatnej zajmującej się handlem produktami rolniczymi z Rosją obniżyła się o 50% w roku 1998 w porównaniu z rokiem 1997. Zakładając stałe ilości eksportu w obu okresach na poziomie roku 1998 łączna wartość eksportu wzrosłaby średnio o 2%. Co można powiedzieć o zmianach w ilości eksportu?.

---