Wytyczne projektowania procesów technologicznych

Czynniki wpływające na proces technologiczny:

1 Wielkosć produkcji

2 Wyposażenie zakładu pracy w obrabiarki

3 Wyposażenie zakładu pracy w przyrządy , uchwty , narzędzia

4 kwalifikacje pracownika

Kolejność opracowywania procesu technologicznego

-zwrócić uwagę na wyposażenie zakładu pracy ,

-istniejący park maszynowy

-kartę maszynową obrabiarki

-harmonogram remontu
- obciążenie obrabiarki

-zakup nowej obrabiarki jest opłacalny wówczas jeżeli istnieje na tą obrabiarkę pełne obciążenie.

Proces technologiczny opracowuje się według następujących kolejności

-zebranie i analiza danych wyjściowych

-wybór typu i materiału wyjściowego

-przygotowanie półfabrykatu do obróbki

-rodzaje baz technologicznych i ich wybór

-opracowanie wstępnego planu operacji

-wybór typu , rodzaj obrabiarki

-wybór przyrządów, narzędzi i pomocy warsztatowych

-dobór warunków skrawania

-określenie naddatków wymiarów operacyjnych i ich tolerancji

-obliczenie norm czasowych

-obliczenie ilości obrabiarek i ludzi dla danej produkcji

-wypełnienie DT

Aby zaprojektować proces technologiczny należy dokładnie przeanalizować rys. konstrukcyjny przedmiotu i ustalić parametry :

-rodzaj materiału

-kształt materiału wyjściowego

-dokładność przedmiotu na największej średnicy

-klasa chropowatości dla największej średnicy

-rodzaj obróbki cieplnej lub cieplno-chemicznej

-określić parametr materiału wyjściowego

-określić średnice wyjściową wałka

+określić chropowatość na największej średnicy

+określić rodzja obróbki na najwiekszje średnicy

-naddatki na obrobkę

Normowanie techniczne

TK dziel się na TPZ i TJ

Tj dzieli się na TGO , TDS , Tfiz

TDS dzieli się na Tgb , Tob org.

TGO dzieli się na TGK , Tpon

TGK dzieli się na Tm , Twr , Tr

Tk-norma czasu na wykonanie jednej sztuki

TPZ- czas przygotowawczo zakończeniowy

Tj-czas jednostkowy

Tgo-czas główny wykonania

Tfiz-czas fizjologiczny

Tob-czas obsługi technicznej

Tob org-czas obsługi organizacyjnej

Tgk-czas główny

Tpom-czas pomocniczy

Tm-czas maszynowy

Twr-czas maszynowy-ręczny

Tr-czas ręczny

Projektowanie procesów technologicznych typowych części maszyn

Proces technologiczny opracowuje się według następujących kolejności

a)zbieranie i analiza danych wyjściowych

b)wybór typu i wymiarów mat wyjściowego

c)przygotowanie półfabrykatów do obróbki mechanicznej

d)rodzaje baz tech. i ich wybór

e)opracowanie wstępnego planu operacyjnego

f)wybór typu obrabiarki

g)wybór narzędzi i pomocy warsztatowych

h)dobór warunków skrawania

i)określanie naddatków wymiarów operacyjnych i ich tolerancja

j)obliczenie norm czasu

k)obliczenie ilości obrabiarek , ludzi dla danej produkcji

l)wypełnienie DOK. TECH.

BAZY

Nazywany punkty , linie , krawędzi od której zaczynamy obrabiać przedmiot. Bazy produkcyjne dzieli się na właściwą i zastępczą

Baza właściwa-punkt , linia lub pow. Identyczna z bazą konstrukcyjną. Baza właściwa służy do ukształtowania przedmiotu na wymair gotowy . Jest to baza produkcyjna służąca do wstępnego zabazowania by wykonać bazę właściwą Baza technologiczna -baza produkcyjna przyjęta do obrabiania całego przedmiotu.

Baza kontrolna-baza produkcyjna przyjęta w celu określenia wymiaru gotowego przedmiotu

Baza obróbkowa-dzieli się na stykową , nastawczą , sprzężoną. Zależy to od tego w jaki sposób używa się ich w celu uzyskania odpowiedniej obróbki przedmiotu.

Baza montażowa-podstawowy element na którym buduje się zespól produkcyjny

Baza wyjściowa-obróbkowa przyjęta w 1 operacji obróbki, mająca na celu zmianę kształtu i wymiaru przedmiotu .

Baza stykowa- obróbkowa w przypadku gdy styka się ona z odpowiednim elementem obrabiarki np.: uchwyt

Baza nastawcza-baza obróbkowa ,którą zmienia się położenie , nastawienie względem odpowiedniego elementu obrabiarki

Baza sprzężona-odpowiednia baza obróbkowa w której występuje baza stykowa i nastawcza

Ramowy Plan operacji(obejmuje procesy technologiczne , służące do obrabiania przedmiotu od materiału wyjściowego do gotowego wyrobu.

BAZY:

*konstrukcyjne

*produkcyjne:

-właściwe i zastępcza:

=kontrolne

=technologiczne:

*montażowe

*obróbkowa

+wyjściowa

+nastawcza

+sprzęrzona

I ETAP obejmuje operacje wstępnego przygotowania detalu do obróbki mechanicznej w etapie tym wyróznia się

1Prostowanie materiału

2czyszczenie materiału

3wstepna obróbka cieplna

4przecianie mat. Na wymiar

5nadanie odpowiedniego kształtu

6wyk. Baz technologicznych

7zebarnie naskórka odlewniczego

II ETAP

Przedmiot otrzymuje zasadnicze kształty i wymiary

III ETAP

1zabezpieczenie niektórych czesci pow.

2zabezpieczenie przed utlenienaniem

3zabezpieczanie przed wykrzywianiem

Metody zabezpieczenia przedmiotów przed nawęglaniem lub utlenianiem

1oblepianie przedmiotów gliną

2pozostawianie naddatków na pow. Nie mających by cieplnie obrobionych

3miedziowanie

4oblepianie gliną z azbestem

6nakręcanie śrub

IV ETAP Obróbka cieplna, cieplno-chemiczna

-wyżarzanie zmiękczające

-wyżarzanie rekrystalizujące

-wyżarzanie normalizujące

-hartowanie

-odpuszczanie , nawęglanie , azotowanie

V ETPA niepożądane skutki operacji cieplnej

-oczyszczenie przedmiotu ze zgorzeliny , usunięcie warstwy miedzi , usunięcie nadmiaru materiału , sprawdzenie twardości i pęknięć , poprawienie nakiełków , szlifowanie m honowanie , polerowanie

VI ETAP Kontrola przedmiotu

-sprawdzenie wymiarów zew i wew.

-sprawdzenie klasy dokładności i chropowatości

-oględziny zew.

-sprawdzanie twardości i własności mechanicznych

-sprawdzenie technologiczności

Podział na części technologiczne ze względu na podobieństwo

--części o pow. Brył obrotowych

-części o pow. Płaskich

-części o pow. krzywoliniowych

Podział części maszyn w PT

Cześci typu( wałek , tuleja , tarcza , kolo zębate , dźwignia , korpus ,) drobne elementy

PRZYKŁAD

Określenie średnicę i długość materiału dla wałka.
a) Produkcja 1000 sztuk

b) największa średnica przedmiotu 30mm

c) długość przedmiotu 1492mm

d) klasa dokładności (na największej średnicy) h9 (jak nie jest napisane, to klasa dokładności 14)

e) chropowatość powierzchni (na największej średnicy) Ra1.25

Rodzaje obróbki i średnica materiału:

-zgrubna; tablica 6.1 s227 (dla materiału o długości 1000÷1600mm i średnicy 18÷30mm) naddatek na obróbkę zgrubną wynosi 5,5mm „toczenie zgrubne”

-kształtująca; tablica 6.1 s227 (jak wyżej) naddatek na obróbkę kształtującą 2,4mm „toczenie kształtujące”

-wykańczająca; tablica 1.2 s23 (sprawdzamy jaką obróbkę możemy zastosować, aby uzyskać klasę dokładności 9 i chropowatość powierzchni Ra1,25) Wybieramy szlifowanie zgrubne; sprawdzamy naddatek na obróbkę z tablicy 6.1 s227 dla materiału jak wyżej, dla „szlifowania kłowego” wynosi 0,7mm „szlifowanie zgrubne”

Długość materiału:

a) Produkcja 1000 sztuk

b) największa średnica przedmiotu 30+5,5+2,4+0,7=38,6mm z tablicy 3.1 s68 dobieramy wałek o średnicy 40mm

c) długość przedmiotu 1492mm

d) klasa dokładności (na największej długości) 14 (jak nie jest napisane, to klasa dokładności 14)

e) chropowatość powierzchni (na długości) Ra20 i Ra2,5)

Rodzaje obróbki:

-zgrubna; z tablicy 6.3 s230 (dla materiału o średnicy 18÷50 i długości >500mm) naddatek na obróbkę zgrubną wynosi 2,8mm (dla obu końców). Struganie zgrubne (cięcie na pile)

-kształtująca; z tablicy 6.3 s230 (dla materiału o średnicy 18÷50 i długości >500mm) naddatek na obróbkę kształtującą wynosi 1,4mm; Struganie kształtujące (cięcie na pile) BRAK dla „końca” Ra20 (uzyskujemy odpowiednia powierzchnie prze obróbce zgrubnej)

-wykańczająca; BRAK (uzyskujemy odpowiednią powierzchnie w poprzednich obróbkach)

Naddatek na przecinanie:

Z tablicy 4.2 s 138

Dla wałka o średnicy 30÷45mm szerokość tarczy wynosi 5,5mm

Długość półfabrykatu

l_max=1492+4,2+2,8+5,5=1504,5mm

Z tablicy 4.2 s138 dobieram półfabrykat o długości 3m

Cechy charakterystyczne różnych rodzajów produkcji

Wielkości charakterystyczna	Jednostkowa	Seryjna	Masowa
Wielkość produkcji	Mała ilość wykonywanych części	Średnia ilość wykonywanych części	Duża ilość wyk. Cześci
Obciążenie obrabiarek	Obciążenie różnymi przedmiotami brak jakichkolwiek prawidłowości i zmian	Okresowa zmiana przedmiotu na obrabiarkach	Ciągłe obciążenie obrabiarki tymi samymi przedmiotami
Rodzaj obrabiarek	Obrabiarki uniwersalne ogólnego przeznaczenia	Obrabiarki uniwersalne i specjalizowane	Specjalizowane i specjalne
Zastosowanie pomocy specjalnych	W wyjątkowych przypadkach	Szerokie zastosowanie	Bardzo zlożone zastosowanie
Opracowanie procesu technologicznego	Technologia bardzo uproszczona sprowadza się do opracowania karty technologicznej	DT składa się z karty tech. I instrukcji obs.	Szczegółowe opracowanie procesu technologicznego i systematyczne badanie toku produkcji
Koszt przygotowania produkcji	Niski	Wysoki	B.wysoki
Koszt jednostkowy produkcji	b. wysoki	Niski	b.niski
Kwalifikacje pracownika	Wysokie	Podstawowe	Robotnik przyuczony

---