Żródła zanieczyszczeń powietrza przez tlenki azotu można podzielić na antropogeniczne i naturalne.
- Antropogeniczne źródła to procesy, w których wiązania N-N rozbijane są przez wysoką temperaturę. Może to nastąpić tylko w warunkach ekstremalnych. Jednym z przykładów jest spalanie paliwa w silniku samochodowym. Większość wynikających z działalności człowieka NOx pochodzi właśnie z tego źródła. Znacznymi źródłami są także procesy spalania paliw kopalnych w przemyśle, elektrociepłowniach, gospodarstwach domowych. Innym przykładem mogą być reakcje zachodzące w płomieniach ognia w czasie spalania biomasy. Podczas spalania paliw tlenki azotu mogą tworzyć się przez utlenianie azotu atmosferycznego, utlenianie związków azotu zawartych w paliwie i utlenianie cyjanowodoru HCN.
- Naturalne źródła to wyładowania elektryczne w atmosferze (w czasie wyładowania temperatura na torze błyskawicy sięga aż 30 000°C, tak więc wiązania azotu są łatwo rozbijane), działalność wulkaniczna, utlenianie amoniaku pochodzącego z rozkładu. Także kilka rodzajów bakterii wytworzyło specjalne mechanizmy pozwalające rozbić potrójne wiązanie N-N i utworzyć tlenki.
Selektywna redukcja katalityczna jest jedną z najczęściej stosowanych, głównie w kotłach energetycznych, metod oczyszczania spalin z NOx. Tlenki te są redukowane amoniakiem (NH3) do azotu cząsteczkowego i wody.
Ten efektywny sposób polega na zjawisku katalizy. Katalizator jest związkiem chemicznym, w obecności którego reakcje chemiczne przebiegają z reguły szybciej, przy czym sam katalizator nie jest w tych reakcjach reagentem, gdyż jego ilość, przed i po reakcji, nie ulega zmianie. Katalizatorem w metodzie SCR są tlenki tytanu, wolframu i wanadu wchodzące w skład ceramicznego szkieletu katalizatora. Spaliny zawierające NOx, do których dodano amoniak, przepływają przez katalizator, w którym następuje redukcja NO do N2, przy czym niezbędna jest obecność tlenu w spalinach. Przy redukcji katalitycznej można usunąć ze spalin od 60-85% tlenków azotu. Zużycie amoniaku wynosi 0,6 do 0,9 na jeden mol NO.
Mechanizm reakcji jest bardzo złożony, a jej sumaryczny zapis jest przedstawiony na tablicy:
Dzięki katalizatorowi proces redukcji NO zachodzi w stosunkowo niskiej temperaturze - 600-700K. Wadą metody SCR jest stosowanie bardzo drogiego i wysoce korozyjnego oraz toksycznego amoniaku oraz wymagane wcześniejsze wstępne oczyszczenie gazów odlotowych, gdyż zawarte w nich cząstki popiołów lotnych powodują obniżenie aktywności katalitycznej.