JĄDRO CIEMNOŚCI - Joseph Conrad (zagadnienia do opracowania) Zapoznaj się z książką Josepha Conrada pt. „Jądro ciemności”.

1. Co to jest opowieść? Spróbuj zdefiniować i porównaj z definicją gawędy. Czy utwór Conrada można nazwać powieścią, opowiadaniem, gawędą, a może jeszcze inaczej? Przywołaj trzy argumenty potwierdzające Twój wybór. (3 p.)

2. Zapoznaj się z biografią pisarza. Co wydaje Ci się interesujące w jego życiorysie? Na ile jego twórczość wykazuje związki z pisarstwem? Sformułuj krótką notkę biograficzną, w której uwzględnisz ważne -Twoim zdaniem - fakty z życia Conrada. (3 p.)

3. W podręczniku znajduje się tekst Zdzisława Najdera pt. „Trzeźwy moralista. Idee polityczne w twórczości Josepha Conrada” (s.272). Przeczytaj go, a następnie sformułuj w postaci równoważników zdań pięć ważnych spostrzeżeń autora na temat pisarstwa Conrada. (4 p.)

4. Określ w kilku zdaniach (4 -5 zdań) temat „Jądra ciemności”. O czym to utwór? (3 p.)

5. Zajrzyj do odpowiedniego źródła (słowniki, encyklopedie…) i zapoznaj się z pojęciami: kolonializm, rasizm. Wskaż istotną różnicę między nimi i odpowiedz, czy utwór „Jądro ciemności” można wiązać z tymi pojęciami. (Nie musisz zapisywać definicji, wystarczy odpowiedź na pytanie - 2-3 zdania). (3 p.)

6. Odpowiedz zwięźle na następujące polecenia dotyczące treści utworu:

a) kim jest Marlow?; (1 p.)

b) w jakim celu wyjechał do Afryki?; (1p.)

c) czym zajmował się Kurtz, zanim zaginął?; (1 p.)

d) jaką osobą był Kurtz w opinii Europejczyków (czego dowiaduje się Marlow o Kurtzu, zanim wyjechał do Afryki)?; (2 p.)

e) czego na temat Kurtza dowiedział się Marlow od osób, które miały z nim do czynienia w Afryce?; (2 p.)

f) omów sytuację rdzennych mieszkańców Czarnego Lądu; (2 p.)

g) opisz reakcję afrykańskich tubylców na widok przepływającego statku; (1 p.)

h) kim stał się Kurtz? Jakie wrażenie zrobił na Marlowie, kiedy się spotkali?; (2 p.)

i) jaki jest stosunek narratora do obserwowanych przez niego umierających robotników (rozdział I) - zwróć uwagę na zachowanie Marlowa, ale także na sposób mówienia o nich (np. jak ich nazywa)? Wyszukaj w tekście i zinterpretuj sformułowania, za pomocą których narrator określa Murzynów; (3 p.)

7. Przyjrzyj się swoim spostrzeżeniom na temat poleceń z poprzedniego zadania (zwłaszcza podpunktom f, g, h, i) i sformułuj wypowiedź (wnioski) na temat: „Relacje między mieszkańcami Afryki, a przybyszami z Europy” (możesz zapisać w kilku punktach). (5 p.)

Conradowskie „Jądro ciemności” uważane jest przez historyków literatury za utwór niezwykle trudny do odczytania. Przepełnione symboliką, pełne aluzji wymaga od odbiorcy wielkiej koncentracji. Zmusza do odszyfrowania sensów zawartych w plastycznych opisach przyrody, w tajemniczej atmosferze wędrówki, a także w samych słowach. Dlatego też, podróż głównego bohatera Marlowa (postać ta występuje w wielu utworach Conrada), należy interpretować na wielu poziomach, ponieważ tylko pogłębiony odbiór pozwala dotrzeć do istoty problemów zawartych w tym utworze. Tę wielopoziomowość zapowiada już metaforyczny tytuł utworu. Jądro to centrum, środek, ukryta istota czegoś. Ciemność może oznaczać brak cywilizacji, ale także zło tkwiące w człowieku i świecie. Utwór Conrada mówi więc nie tyle o Afryce, ile o tajemnicach ludzkiej duszy.

8. Mając na uwadze powyższe informacje, wypisz po trzy (mogą być cytaty) zastosowania słów: jądro, ciemność, jasność (mogą być ich synonimy np. centrum, czarny, biały lub inne) i dokonaj ich interpretacji. (9 p.)

Proponuję wykonanie tego zadania w tabeli (rozwiń tabelkę, aby zmieściły się wszystkie przykłady):

Słowo (lub synonim)	Cytaty	Interpretacja
Jądro ( 3 przykłady)
Ciemność (3 przykłady)
Jasność (3 przykłady)

Termin wykonania interpretacji „Jądra ciemności” - 10 stycznia 2012 r. Praca może być napisana na komputerze. Numeruj kolejne odpowiedzi!

Po sprawdzeniu przeze mnie prac odbędzie się lekcja poświęcona jeszcze jednemu zagadnieniu związanemu z utworem Conrada, a mianowicie tematowi „Symboliczny wymiar podróży Marlowe'a”. W trakcie czytania warto pod tym kątem przyjrzeć się „Jądru ciemności”. Życzę miłej i owocnej pracy! A.L.

---