Tchawica to sprężysta, spłaszczona od tyłu rura o dł. ok. 12cm.Zbudowana z chrząstek tchawicznych w kształcie podkowy. Wnętrze nawilżane jest wydzieliną gruczopłów. U dołu rozdziela się na dwa oskrzela główne, z których prawe jest grubsze i dwukrotnie krótsze od lewego. Skład powietrza: wdychane: N-78%, O2-21%, CO2-0,04%, inne ok. 1%. wydychane: N-78%, CO2-4%, inne ok.1%. Wdech jest aktem czynnym-kurczy się przepona i mięśnie międzyżebrowe. Wydech to akt bierny-rozkurczowi ulega przepona i mięśnie międzyżebrowe. Choroby: gruźlica, rak płuc, płatowe zapalenie płuc. Wydalanie to usuwanie z organizmy zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii, istotą wydalania jest układ wydalniczy. Usuwane są: z moczem, kałem, przez skórę, przez układ oddechowy. Oddawanie kału nosi nazwę DEFEKACJI. Budowa układu wydalniczego: nerki, moczowody, pęcherz moczowy, cewka moczowa.

---