wyklad 5, Wybrane zagadnienia z socjologii i psychologii


Wykład 5

MOTYWACJA

Istota motywacji

Podejście rezultatowe: określa motywację jako stan napięcia powodujący chęć działania
wywołany motywem (przewidywanym, korzystnym efektem działania i możliwością jego
wystąpienia).

Podejście czynnościowe: określa motywację jako proces świadomego i celowego oddziaływania na zachowania innych ludzi poprzez wywołanie na nich chęci oddziaływania.

Potrzeby i ich zastosowanie jako przesłanki zachowań ludzkich

  1. klasyfikacja potrzeb

Klasyfikacja potrzeb (koncepcja Masłowa) - hierarchia potrzeb zbudowana na 5 poziomach, ma 2 grupy:

potrzeby niższego rzędu (o charakterze podstawowym) pojawiają się z chwilą urodzenia człowieka, np. potrzeby fizjologiczne (mogą powodować przetrwanie człowieka), np. potrzeba bezpieczeństwa i bezpieczeństwa socjalnego.

potrzeby wyższego rzędu - gdy człowiek ma już i zna stan rzeczy, np. potrzeby społeczne (potrzeba przynależności do grupy), np. potrzeby psychologiczne (potrzeba społecznego uznania i prestiżu), potrzeba władzy i autonomii. Poczucie własnej wartości, np. potrzeba samorealizacji (możliwość pełnego rozwoju własnej osobowości). Potrzeby wyższe pojawiają się po satysfakcjonującym zaspokojeniu potrzeb niższych. Systemy motywacyjne muszą uwzględniać zasadę zmieniających się pragnień.

  1. siła motywacyjna potrzeb

Potrzeby człowieka mają charakter zindywidualizowany i co więcej - dynamiczny, zmienny w czasie. Na ową indywidualizację wpływają zarówno czynniki związane bezpośrednio z jednostką jak i z szeroko rozumianym środowiskiem zewnętrznym.

Czynniki bezpośrednio związane z jednostką:

Składają się na nią wrodzone lub nabyte w trakcie doświadczenia życiowego cechy i predyspozycje człowieka (fizyczne, psychiczne i intelektualne). Ukształtowanie niektórych decyduje o poziomie dojrzałości, ten zaś w sposób bezpośredni rzutuje na hierarchię potrzeb.

Cechy fizyczne, psychiczne i intelektualne mogą predestynować do wykonywania określonych zadań, mogą też wpływać na określone postawy, poglądy, styl życia, co znajduje swoje odzwierciedlenie w potrzebach człowieka.

Kwalifikacje (wiedza i umiejętności nabyte w trakcie doświadczeń zawodowych oraz w procesie kształcenia) wyznaczają aktualny i potencjalny poziom sprawności w jakiejś dziedzinie. Wpływają też na hierarchię wartości i poziom dojrzałości człowieka, przez co rzutują na hierarchię potrzeb.

Czynniki wynikające ze środowiska:

Aktualny stopień zaspokojenia potrzeb i poziom zadowolenia z niego - (poziom zaspokojenia jakiejś potrzeby różni się w zależności od tradycji, wychowania, poziomu życia w danym kraju, statusu materialnego jednostki itp.). Ponadto należy mieć na uwadze fakt, iż zaspokojenie potrzeb może zmieniać się w czasie, i to nie tylko w kierunku pozytywnym. Może też pogorszyć się dotychczasowa sytuacja (bezrobocie, ubożenie społeczeństwa, wypadki losowo itp.). Wówczas może mieć miejsce ponowny wzrost siły oddziaływania potrzeb podstawowych.

Sytuacja rodzinna jednostki to kolejny czynnik różnicujący indywidualne hierarchie potrzeb. Wynika on z faktu, że człowiek czuje się zobowiązany zaspokoić potrzeby nie tylko swoje, ale i rodziny. Analizując ten czynnik należy wziąć pod uwagę: liczbę osób na utrzymaniu, poziom oczekiwań stawianych przez rodzinę, pomoc ze strony innych członków rodziny, możliwość dodatkowej pracy zarobkowej.

Kultura - rozumiana jako system wpojonych wartości i norm, ma również wpływ na indywidualną hierarchię potrzeb. Chodzi tu z jednej strony o kulturę wyznaczoną przez tradycje rodzinną, religię i tradycję narodową, jak i o tę, ukształtowaną przez istniejące systemy społeczno- ekonomiczne.

Sytuacja zawodowa - obejmuje następujące elementy: rodzaj wykonywanej pracy, środowisko fizyczne pracy, środowisko psychospołeczne (ścisłość nadzoru, stosunki międzyludzkie), warunki finansowe, kultura organizacji.

Środki motywacji

  1. przekonywanie (perswazja) - długofalowe kształtowanie nawyków podwładnych, są to elementy motywacji trudne do zaplanowania,

  2. warunki motywacyjne - środki kształtujące sytuację w organizacji jednakową dla wszystkich, to odróżnia je od bodźców motywacyjnych, np. świadczenia socjalne, warunki społeczne (dobra atmosfera w organizacji), warunki fizyczne (bezpieczeństwo pracy), porządek organizacyjny, pewne zwyczaje panujące w organizacji, warunki motywacyjne kształtują też warunki wizerunku firmy,

  3. bodźce motywacyjne - środki stosowane przez przełożonego po wykonaniu zadania wpływające na zmianę poziomu potrzeb podwładnych w zależności od uzyskanych przez nich wyników. Poziom wpływa na zaangażowanie podwładnych. Bodźce najbardziej kształtują zachowania podwładnych, bodźce są powiązane z wynikami jednostki czy zespołu. Bodźce są stosowane po wykonaniu zadania a warunki istnieją przed wykonaniem zadania. Wcześniej muszą być jednak znane reguły.

Klasyfikacja bodźców

Ogólne bodźce dzielimy na:

  1. pozytywne - (nagrody), negatywne (kary)

  2. ze względu na stopień sformalizowania - formalne, nieformalne,

  3. ze względu na zasięg sformalizowania - zespołowe, indywidualne

  4. podział na materialne (wynagrodzenia pieniężne, w formie udziału w kapitale zysku organizacji, wynagrodzenia niepieniężne - gratyfikacje w formie świadczeń), niematerialne

Wytyczne skutecznego stosowania bodźców



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Potrzeby człowieka wg Maslowa, Wybrane zagadnienia z socjologii i psychologii
WYBRANE POJĘCIA PSYCHOLOGICZNE, Wybrane zagadnienia z socjologii i psychologii
Potrzeby psychiczne, Wybrane zagadnienia z socjologii i psychologii
18684-socjologia zagadnienia podstawowe, Wybrane zagadnienia z socjologii i psychologii
SOCJOLOGIA przykładowe pytania, -= Ochrona Fizyczna =-, Wybrane zagadnienia etyki, psychologii społe
wybrane zagadnienia socjologii ogolnej 2
wybrane zagadnienia socjologii ogolnej, Socjologia ogólna
Wybrane zagadnienia prawa1 psychologia dzienne 2
Wybrane zagadnienia prawa2 psychologia dzienne
2 1 Wybrane Zagadnienia Socjologii Ogólnej Opracowane
opracowane zagadnienia na psychologie, studia, pedagogika, wybrane zagadnienia współczesnej psycholo
Wybrane zagadnienia związane z psychoterapią uzależnień, terapeuta ds uzależnień
wykład 6 Wybrane zagadnienia o diecie sportowców
Wybrane zagadnienia rozwojowe, Studia, Fizjoterapia, Studia - fizjoterapia, Psychologia, wykłady

więcej podobnych podstron