Operator pomp, sprężarek i urządzeń uzdatniania wody

Kod klasyfikacji: 8163

Rozdział klasyfikacji: Przemysł wydobywczy, ciężki, elektryka i elektronika

Klasa klasyfikacji: Mechanika

Zadania i czynności

Celem pracy operatora jest prawidłowa i sumienna obsługa pomp, sprężarek i innych urządzeń znajdujących się w ciągu technologicznym zakładu pracy, w którym jest zatrudniony. Maszyny i urządzenia obsługiwane przez operatorów występują niemal we wszystkich dziedzinach przemysłu i gospodarki komunalnej.

Operator dba o zapewnienie ciągłości pracy agregatów zgodnie z wymaganiami technologicznymi i poleceniami dozoru technologicznego.

Ma za zadanie informować przełożonych o zauważonych usterkach w pracy obsługiwanych urządzeń. Powinien się zatem doskonale orientować w całym procesie technologicznym danej branży, aby móc szybko i prawidłowo reagować na oznaki ewentualnych awarii. Awaria niektórych urządzeń może grozić poważnymi konsekwencjami (dotyczy to np. maszynisty w przetłaczalni gazów czy aparaturowego utylizacji odpadów toksycznych). Operator powinien także sam umieć wykonywać drobne naprawy i usuwać usterki. zwłaszcza, że najczęściej pracuje sam w pomieszczeniu gdzie znajdują się obsługiwane przez niego urządzenia i nie ma możliwości szybkiego skontaktowania się z innymi pracownikami.

W przypadku większości stanowisk, operator ma także obowiązek przeprowadzania podstawowej konserwacji obsługiwanych przez siebie urządzeń. Polega to na smarowaniu części pracujących, czyszczeniu filtrów, uszczelnianiu i czyszczeniu, wymienianiu zaworów itp.

W zależności od zajmowanego stanowiska wyżej wymienione zadania będą poszerzane o dodatkowe czynności.

I tak np. operator urządzeń do uzdatniania wody kontroluje: poziom wody surowej w osadnikach, ciśnienie w przewodach tłocznych, pracę pulsatorów i filtrów. Może także nadzorować obsługiwanie instalacji pomocniczych służących do przygotowania roztworów środków chemicznych.

Aparaturowy utylizacji odpadów toksycznych pobiera próbki gazów spalinowych i przekazuje je do laboratorium.

Na wszystkich stanowiskach operator powinien prowadzić oszczędną gospodarkę energią polegającą na eliminowaniu jałowego biegu silników obsługiwanych urządzeń, zbędnego oświetlenia itp.

Do zadań operatora należy również prowadzenie raportów dobowych z pracy urządzeń i ciągów technologicznych.

Środowisko pracy

materialne środowisko pracy

Praca operatora odbywa się głównie w pomieszczeniach zamkniętych. Są to hale produkcyjne, maszynownie i inne pomieszczenia przemysłowe. Najczęściej występuje tam wzmożony hałas i wibracja ponadto - w zależności od stanowiska- może występować duża wilgotność (np. w stacjach uzdatniania wody) i zmienna temperatura a także kontakt ze szkodliwymi substancjami chemicznymi. Czynniki te mogą mieć szkodliwy wpływ na stan zdrowia pracowników i występowanie chorób zawodowych, takich jak schorzenia laryngologiczne lub alergie na różne substancje chemiczne. Zagrożeń tych można w dużym stopniu uniknąć przestrzegając zasad bhp.

warunki społeczne

Praca operatora ma charakter stosunkowo samodzielny. W związku z tym kontakty z innymi ludźmi są ograniczone. Związane to jest z faktem iż maszyny obsługiwane przez operatora znajdują się w samodzielnych pomieszczeniach.

Kontakty z przełożonym sprowadzają się głównie do odbierania dyspozycji i zgłaszania ewentualnych usterek.

warunki organizacyjne

Operator pracuje 8-9 godz. dziennie. Praca jest z reguły zmianowa, jeżeli stanowisko pracy występuje w zakładzie o produkcji ciągłej. W takich zakładach praca odbywa się przez całą dobę (łącznie ze świętami).

Jest to praca rutynowa lecz wiąże się z dużą odpowiedzialnością, bowiem operator odpowiada za powierzony mu sprzęt i ciągłość produkcji.

Jednocześnie powinien przestrzegać przepisy bhp, używać kombinezonów ochronnych i zachowywać czystość na stanowisku pracy.

Wymagania psychologiczne

Kandydat do zawodu operatora powinien odznaczać się dobrym zdrowiem zarówno fizycznym jak i psychicznym. Konieczna jest duża sprawność wzroku, słuchu, zmysłu równowagi. Przydatna w pracy jest również koordynacja wzrokowo-ruchowa i spostrzegawczość. Związane jest to z koniecznością szybkiego reagowania na zmiany różnych wskaźników . Dobry słuch i wzrok jest

niezbędny do ciągłej oceny pracy silników pomp i ewentualnie wyłapania różnych nieprawidłowości.

Operatora powinna cechować umiejętność podejmowania szybkich decyzji, gdyż jej opóźnienie może przynieść groźne skutki, nawet dla zdrowia i życia ludzi.

Powinien także umieć pracować w warunkach monotonnych. Podczas normalnej pracy, kiedy nie występują żadne usterki jego praca nie jest urozmaicona.

Kandydat na operatora musi być człowiekiem sumiennym i odpowiedzialnym, ponieważ w ogromnej mierze od jego pracy zależy ciągłość produkcji zakładu.

Dosyć często operator jest zmuszony do pracy w nieprzyjemnych warunkach środowiskowych. Dotyczy to zwłaszcza stanowisk w spalarni odpadów komunalnych, utylizacji odpadów toksycznych czy oczyszczalni ścieków.

Dla kandydata na operatora przydatne w pracy mogą być zainteresowania i uzdolnienia techniczne tj. umiejętność posługiwania się różnymi narzędziami, umiejętność wykonywania napraw urządzeń technicznych i znajomość zasad ich działania. Przydaje się również zainteresowanie chemią. Ważne jest aby operator rozumiał cały proces technologiczny który obsługuje.

Wskazane jest również zainteresowanie informatyką i obsługą komputera. W niedalekiej przyszłości do sterowania procesami na wielu stanowiskach będą wykorzystywane komputery.

Wymagania fizyczne i zdrowotne

W stosunku do osób wybierających ten zawód stawiane są dosyć duże wymagania dotyczące zdrowia i wydolności fizycznej. Przydatna jest niezawodność

układu oddechowego , duża sprawność wzroku i słuchu oraz dobrze rozwinięty

zmysł równowagi.

Przeciwwskazania zdrowotne do pracy w tym zawodzie to występowanie schorzeń laryngologicznych, niedomagania dróg oddechowych , nieżyty, alergie,

skłonność do przeziębień.

Nie istnieje możliwość zatrudnienia w tym zawodzie osób niepełnosprawnych.

Warunki podjęcia pracy w zawodzie

Poziom wykształcenia jaki jest konieczny do podjęcia pracy w zawodzie to wykształcenie podstawowe lub wykształcenie zasadnicze zawodowe o kierunku technicznym. Zasadnicze kwalifikacje zdobywa się (po niezbędnym przygotowaniu teoretycznym) w praktyce na stanowisku pracy, pod okiem doświadczonego operatora. Dobre przygotowanie praktyczne jest tu niezbędne ze względu na samodzielny charakter późniejszej pracy i tylko okresowy nadzór nad jego pracą.

Najlepsze przygotowanie do tego zawodu uzyskuje się kończąc technikum mechaniczne lub technikum ochrony środowiska.

Możliwości awansu w hierarchii zawodowej

Awans zawodowy na tym stanowisku jest ograniczony, chociaż możliwy i w praktyce spotykany. Zależy to gównie od osobistych predyspozycji pracownika, a głównie od zdolności organizacyjnych i umiejętności pracy z ludźmi możliwość podjęcia pracy w zawodzie przez osoby, które miały dłuższej przerwy w pracy lub później zdobyły kwalifikacje - jest możliwa, ale nie później niż do 40 roku życia. Większe możliwości mają osoby z przygotowaniem technicznym lub takie które pracowały kiedyś w podobnym zawodzie.

Polecana literatura

informacje będą sukcesywnie uzupełniane. Orlik Z. "Maszynoznawstwo " PWSZ 1989

Kempa E. "Gospodarka odpadami miejskimi ". Arkady . 1993

Cywiński B. "Praca z maszynami do oczyszczania ścieków miejskich" Arkady 1993

Juda J. " Urządzenia do odpylania " WNT.1988

Pr. zbior." Instalacje odsiarczania spalin przemysłowych" W.I.O.ś.1989

Źródło danych: Przewodnik Po Zawodach, wyd. II, MPiPS

1

---