GRUPY

JAKO SYSTEM JEDNOSTEK POZOSTAJĄCYCH ZE SOBĄ W INTERAKCJI

PSEE w Świdnicy

CO TO JEST GRUPA

Grupa - jest to zbiór jednostek pozostających ze sobą w pewnych stosunkach. Jednak w stosunku do jednostek pojęcie to jest rozumiane zbyt szeroko, dlatego też niektórzy badacze ( D. Cartwright, A. Zander ) odnosząc się do teorii Lewina zakładają, iż chodzi tu o stosunek powodujący, że jednostki są od siebie wzajemnie zależne. Jednak ta druga definicja także jest pojęciem zbyt szerokim. Uczeni bowiem podają za przykład tej drugiej zależności widzów w teatrze, którzy oddziałują na siebie na zasadzie naśladowania czynności ( diagram nr 1. ) W takim przypadku grupę stanowić mógłby także tłum co jest niezgodne nawet z potocznym rozumieniem terminu „ grupa”.

W celu uniknięcia określania różniących się od siebie zbiorów jednostek badacze starają się wyjaśnić, co jest istotą stosunków międzyludzkich i na czym polega ich wzajemna zależność.

→

PUBLICZNOŚĆ

↑ W TEATRZE ↓

← DIAGRAM NR 1.

INTERAKCJA

Wzajemna interakcja - inaczej komunikowanie się, to charakterystyczny stosunek zachodzący między ludźmi znajdującymi się w grupie i jest ona potrzebna w celu zidentyfikowania się jednostki z osobami w niej się znajdującymi. Dzięki tej identyfikacji, czyli wzajemnych relacji ( jednostka → grupa, grupa → jednostka ) dochodzi do wytworzenia się odrębności grupy w stosunku do pozostałych grup, oraz poczucia przynależności jednostki do grupy, w której funkcjonuje.

GRUPY POZYTYWNEGO I NEGATYWNEGO

ODNIESIENIA . WPŁYW GRUPY NA CZŁOWIEKA

Grupa, w jakiej jednostka się znajduje często ma określony cel swego działania. W zależności od tego jaki jest ten cel ( dobry czy zły ) ma ona negatywny bądź pozytywny wpływ na kształtowanie się poglądów i rozwój ( w przypadku dzieci i młodzieży często szukającej autorytetów i akceptacji w grupie ) jednostki. Za przykład posłużyć może młody człowiek, który szukając akceptacji i przyłączając się do grupy negatywnego odniesienia, jaką może być np. gang uliczny, pod wpływem złych aspiracji jednostek należących do gangu wkracza na buntowniczą, wychodzącą poza prawo drogę życia. Ten sam młody człowiek przyłączając się do grupy pozytywnego odniesienia, jaką stanowi np. Harcerstwo, stanie się pod jej wpływem człowiekiem wartościowym, służącym pomocą i dążącym do zrealizowania szczytnych celów, a także dzięki innym jednostkom oraz czynnym udziale w różnego typu zadaniach grupowych zdobędzie przydatną mu w przyszłości wiedzę.

Tak więc w zależności od tego w jakim otoczeniu znajduje się jednostka, w jakim celu zdobywa nowe umiejętności i w jakiego typu osobach odnajduje autorytet, kształtuje się jej pogląd na świat. Każda jednostka identyfikująca się z grupą faszystowską będzie ukierunkowana negatywnie wobec innych nacji, jednostka należąca do partii politycznej będzie działać społecznie w celu szczytnym bądź dla uzyskania własnych korzyści, a osoba należąca do grupy wolontariuszy z uczuciem, cierpliwością i zrozumieniem będzie pomagać osobom potrzebującym.

PROCESY ZACHODZĄCE WEWNĄTRZ GRUPY

W zależności od struktury, jaką posiada grupa różnią się procesy w niej zachodzące. Istnieją różne typy grup, o różnej strukturze. Każda z grup posiada inny podział na role, jaka pełni dana jednostka w taki sposób, aby ułatwić prace innym, współdziałać z pozostałymi jednostkami w tak by cała grupa mogła dobrze funkcjonować i bez żadnych przeszkód osiągnąć wyznaczony cel. Wewnątrz grupy może istnieć podział na określone funkcje. Grupa może posiadać przywódcę wydającego polecenia ( diagram nr 2 ), co znacznie ogranicza swobodę jednostki, lub działać na zasadzie współzawodnictwa - poprzez wspólne wykonywanie określonych zadań. Zapoznanie się z procesami jakie zachodzą wewnątrz grupy często ułatwia zrozumienie jednostki do niej przynależnej. W przypadku dzieci, zapoznanie się z grupą, w jakiej ono przebywa często pomaga w zrozumieniu jego zachowań, pasji oraz w jego wychowaniu.

DIAGRAM NR 2.

CEL GRUPY

Każda grupa posiada swój określony, obrany cel, który chce zrealizować. Podstawowym celem jest przetrwanie grupy. Zwykle celem jest chęć przebywania w towarzystwie. Taki cel ( towarzyski ) to inaczej cel autoteliczny ( związany z zaspokojeniem potrzeb duchowych ).

Grupę stanowić mogą 2 osoby, np. małżeństwo, którego celem będzie stworzenie rodziny i stworzenie domu rodzinnego dla potomków. Celem może być także dewastacja, rozbój czy żerowanie na słabości i bezmyślności innych. Cel ten będzie negatywnie odebrany przez społeczeństwo.

Cel musi być jasny i określony. Grupa musi ze sobą współdziałać, aby ten cel osiągnąć.

Wymieniamy cele:

1. operacyjne ( jasne ),

2. nieoperacyjne ( ukryte, poboczne );

Cel operacyjny to cel z góry określony, konkretny, natomiast cel nieoperacyjny to cel poboczny, czyli dokładniej nieokreślony. Istnieje możliwość przejścia celu nieoperacyjnego w operacyjny w przypadku gdy po postawieniu celu nieokreślonego ( np. ktoś mówi, że chce nas czegoś nauczyć, ale nie mówi konkretnie czego ) zamieniony zostaje on w cel konkretny ( osoba ta zaczyna dokładnie tłumaczyć w jaki sposób będzie nas uczuła i jakimi tematami się zajmie ). Im cel jest jaśniejszy tym jednostka czuje się bardziej związana z grupą.

GENEZA CELU

Cel może być narzucony ( np. w przypadku istnienia przywódcy w grupie ) bądź może być on wypadkową interakcji w grupie ( rozmowa, negocjacja, kompromis ). Cel może być także powodem zaistnienia grupy na określony czas - będzie ona istnieć aż do osiągnięcia tego celu.

Wyróżniamy kilka rodzajów celi:

• addytywne ( cel wymagający wysiłku całej grupy ),

• dysjunktywne ( wybór najlepszego rozwiązania ),

• kompensujące ( grupa nie posiada wiedzy i wybiera najlepsze rozwiązanie ),

• koniunktywne ( cel zależny od najsłabszego w grupie ),

• pionowe ( każdy posiada zadanie i odpowiada za jeden element ),

• poziome ( każdy odpowiada za kilka elementów ),

JEDNOSTKA

JEDNOSTKA

JEDNOSTKA

PRZYWÓDCA

GRUPY

KILKA OSÓB PRZESTAJE KLASKAĆ

JEDNA OSOBA

Z TŁUMU

ZACZYNA KLASKAĆ

WRZAWA OKLASKÓW POWOLI CICHNIE

KLASZCZE CAŁY TŁUM WIDZÓW

---