FUNKCJE CZASU WOLNEGO
Czas wolny spełnia różnorodne funkcje. Związane są one regeneracją sił fizycznych i psychicznych. Obok funkcji rekreacyjno - wypoczynkowych czas wolny zapełniony winien być zajęciami, które rozwijają zainteresowania, zdolności, potrzeby kulturalne.
T. Wujek wymienia dwie funkcje czasu wolnego:
1. Wypoczynku i rozrywki - mają one na celu wyrównanie w organizmie strat spowodowanych wysiłkiem, regenerację sił psychicznych i fizycznych. Czas wolny wpływa więc na zachowanie równowagi biologicznej organizmu. Wyróżnia się dwa r5odzaje wypoczynku: czynny, który polega na aktywnym wypoczynku, np. spacer na świeżym powietrzu i wypoczynek bierny, który praktycznie jest bezczynnością, np. leżenie, spanie, siedzenie. Taki wypoczynek też jest niezbędny, ale nie w nadmiernej ilości. Rozrywka wnosi w życie element inności i atrakcyjności.
2. Rozwoju osobowości - prowadzi do rozwijania zainteresowań, pasji, działalność kulturalną.
Natomiast A. Kamiński wyróżnił trzy funkcje czasu wolnego:
1. funkcję wypoczynku,
2. funkcję rozrywkową,
3. funkcję rozwoju zainteresowań i uzdolnień.
Z. Dąbrowski z kolei wyróżnił cztery funkcje:
1. wypoczynek
2. rozrywka
3. rozwój zainteresowań i uzdolnień
4. poszukiwanie własnego miejsca w społeczeństwie
Tak więc czas wolny spełnia następujące funkcje:
1. funkcję odpoczynku i rekreacji, czyli odnowienie sił fizycznych i psychicznych -
podstawowe znaczenie czasu wolnego,
2. funkcję zabawy i rozrywki, ale dzieci to podstawowy i atrakcyjny sposób spędzania
wolnego czasu,
3. funkcję zbiorowego spędzania czasu w różnych grupach rówieśniczych, dostarczająca
wielu silnych bodźców o ogromnym znaczeniu dla uspołeczniania człowieka,
4. funkcję ekonomiczną, z którą wiąże się powstawanie przemysłu rozrywkowego
i sportowego, która z jednej strony zapełnia czas wolny, z drugiej - jest nastawiona na jak
najwyższą sprzedaż. Zjawisko to jest związane z nowym podejściem do funkcji czasu
wolnego. Odchodzi się od funkcji regenerujących, a przechodzi do rozrywkowych.
Red: T. Pilch, Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, Warszawa 2003
T. Wujek, Praca domowa i czynny wypoczynek ucznia, Warszawa 1974 .
A. Kamiński, Czas wolny i jego problematyka społeczno-wychowawcza, Warszawa 1965.
Z. Dąbrowski, Czas wolny dzieci i młodzieży, Warszawa 1966
Red: T. Pilch, Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, Warszawa 2003