Znaczenie żywieniowe białka, źródła oraz normy spożycia dla różnych grup wiekowych.

Bibliografia: „Dietetyka” Ciborowska

Białko jest niezbędnym składnikiem odżywczym, bezwzględnie potrzebnym do funkcjonowania organizmu człowieka. Białka należą do składników o szczególnym znaczeniu:

• Służą do budowy i odbudowy zużywających się tkanek

• Są podstawowym składnikiem krwi, limfy, mleka oraz wielu związków biologicznie czynnych, np. enzymy, hormony.

• Wchodzą w skład ciał odpornościowych

• Działają jakom substancje buforowe, utrzymują właściwy odczyn płynów ustrojowych, treści przewodu pokarmowego,

• Pełnią rolę nośnika niektórych witamin, skł. mineralnych

• Biorą udział w regulacji ciśnienia krwi

Bez udziału białek nie jest możliwy wzrost, rozwój organizmu, odnowa tkanek, odporność na choroby, gojenie się ran. Zahamowane są także procesy myślowe zachodzące w mózgu. Niedobór białek powoduje kwashiorkor, a nawet prowadzi do śmierci. Niedożywienie białkowe, czyli kwashiorkor charakteryzuje się zahamowaniem wzrostu i dojrzewania, hipoalbuminemią, apatią, brakiem łaknienia, zmianami skórnymi, nacieczeniami tłuszczowymi wątroby. Niedobory białkowe są szczególnie niebezpieczne dla dzieci i kobiet w ciąży. Braki białka hamują rozwój fizyczny i umysłowy, zwiększa podatność na choroby infekcyjne. Nadmiar białka też nie jest wskazany, ponieważ azot niewykorzystany do procesów budulcowych musi zostać wydalony z organizmu w postaci mocznika.

Właściwe wykorzystanie białka zależy w dużym stopniu od wartości energetycznej pożywienia. W przypadku niedostatecznej podaży energii z węglowodanów i tłuszczy, białko zamiast na cele budulcowe zostanie zużyte na cele energetyczne.

Źródłami białka jest pożywienie. Ilość białka w diecie zależy od zwyczajów żywieniowych. Białka dostarczają nam głównie produkty zwierzęce ok. 40-60%: mięsa, wędliny, drób, ryby, mleko i jego przetwory, jaja, resztę stanowią białka pochodzenia roślinnego: produkty zbożowe, ziemniaki, warzywa oraz owoce.

GRUPA WIEKOWA	NORMA SPOŻYCIA BIAŁKA (g)
DZIECI 1-3lat	45
4-6lat	55
7-9lat	65
DZIEWCZĘTA 10-12lat	75
13-15lat	85
16-18lat	80
CHŁOPCY 10-12lat	85
13-15lat	95
16-18lat	100
KOBIETY 19-25lat	70-90
26-60lat	70-90
>60lat	65-70
Ciężarne karmiące	95 110
MĘŻCZYŹNI 19-25lat	75-100
26-60lat	75-100
>60lat	65-70

---