KONFLIKTY SPOŁECZNO-POLITYCZNE ŚWIATA
WYKŁAD 19.10.2014 r.
Docent dr Marek Nadolski
marek.nadolski@uw.edu.pl
Aktywność na zajęciach może dać max 10 pkt.
Krótkie teksty pisane w domu nie mniej niż 10 wierszy i nie większe niż 1 strona dadzą max 5 pkt.
Zaliczenie przedmiotu kończy się egzaminem
Na najbliższe spotkanie tzn 9.11.14r jedna krótka praca domowa na temat:
Zadanie domowe nr 4 (po skrócie nr i dr nie stawiamy kropki)
Data oddania 09.11.2014r
Imię i nazwisko ……………..
BZ KSPS, niedziela, godzina 11.00 - 14.25
Temat: Zdefiniuj pojęcie rewolucji przemysłowej.
(pokazanie przed pryzmat podobnych zdarzeń lub pojęć)
Literatura2000
„Materiały KSPS BZ 4” „Materiały KSPS BZ 5”
Historia polityczna, gospodarcza XIX - XXw
Ład międzynarodowy to porządek. Naruszenie tego ładu daje konflikt.
KONFLIKTY SPOŁECZNE I MIĘDZNARODOWE
Obszar nauk społecznych
Nauki o bezpieczeństwie
Media
Pedagogika ; Psychologia
Politologii
Socjologia
Prawo
Administracja
Nauka o państwie - politologia
Element nauki społecznej. To co polityczne jest zawsze społeczne, bo mieści się w szeroko rozumianym pojęciu społecznym, natomiast to co społeczne nie musi być polityczne.
Społeczeństwo - podstawowe pojęcie socjologiczne, jednakże niejednoznacznie definiowane. Terminem tym tradycyjnie ujmuje się dużą zbiorowość społeczną, zamieszkującą dane terytorium, posiadające wspólną kulturę, tożsamość i sieć wzajemnych powiązań. Społeczeństwo posiada własne instytucje pozwalające mu na funkcjonowanie oraz formę organizacyjną w postaci państwa, plemienia czy narodu. Wywodzi się ze społeczeństwa i jego dotyczy,
(Zaręczyny i dożynki też są instytucją bo funkcjonują w danym wymiarze)
Polityka wg Arystoteles to rodzaj sztuki rządzenia państwem celem jest dobro wspólne.
Polityka wg Webera to dążenie do władzy lub do wywierania wpływu do podziału władzy czy to miedzy państwami czy tez w obrębie państwa między grupami ludzi jaki to państwo tworzy.
Spór międzynarodowy (to mniej ostry konflikt) stan stosunku miedzy podmiotami prawa międzynarodowego. Są to przeciwstawne roszczenia gdzie zrealizowanie tego roszczenia spotyka się ze sprzeciwem drugiej strony.
Spór aktywny lub uśpiony. Konflikt społeczny nie musi być międzynarodowy.
Bifurkacja podmiotowej strefy politycznej - rozszczepienie, rozdwojenie, rozgałęzienie. Pojawia się więcej podmiotów które myślą o podmiotach społeczno politycznych.
Np.Wielkie finansowe korporacje transportowe z którymi państwo musi się liczyć.
Jeżeli w spór popadną 2 wielkie finansowe korporacje będzie to spór międzynarodowy, społeczny ale nie polityczne. Życie społeczno-polityczne sie zmienia, ewoluuje. W perspektywie ostatnich 200 lat rozstrzyganie konfliktów się nie upraszcza a komplikuje, bo na tej scenie pojawia się wiele innych podmiotów międzynarodowych. W 19-20 wieku szczególny przebieg konfliktu wojny był prosty (Clausewitz) wojny typu Klauzewicowego. W postkomunistycznych wojnach większe starty ponosi ludność cywilna niż wojskowa. Konflikty kumulują się i komplikują więc trudno nam określić co było powodem i od czego się zaczęło, bo każdy ma inne zdanie na ten temat.
ŁADY MIĘDZYNARODOWE
powinny zapobiegać konfliktom. (Celariusz)
Epoka niewolnictwa
Epoka feudalizmu
Epoka kapitalizmu
Epoka socjalizmu - komunizmu => znika państwo
Etap przed westfalski
Etap westfalski
Etap późno westfalski
Kryterium podziału na etap jest państwo miejsce, rola i charakter.
Etap Westfalski
Zaczyna się 1648r od podpisania traktatów pokojowych kończących wojnę 30 letnią. (traktaty westfalskie) Cechą charakterystyczną państwa jest suwerenność.
Czyj kraj taka religia (cuius regio eius religio Karol v). W traktatach westfalskim wszyscy którzy stali po stronie katolickiej uznali że państwa protestanckie nie podlega cesarzowi i papieżowi. Równouprawnienie państw = wszystkie są równe bo są suwerenne. Państwowo-centryczny ład westfalski. W akcie prawnym są równe - niekoniecznie w sprawach gospodarczych lub militarnych.
Życie polityczne koncentruje się wokół państw. Doterytorialnienie.
Z państwem mamy do czynienia gdy mamy ściśle określone terytorium, ludność i władze.
Mamy tylko państwa suwerenne.
Briand - Kellogg (minister bezpieczeństwa Francji i stanów Zjednoczonych) delegalizował wojnę stwierdzając że jest nielegalna. Karta Narodów Zjednoczonych 1945r dok założycielski ONZ zostały ponownie działania wojenne zdelegalizowane i dopuszczano je tylko w 3 przypadkach:
Wojna obronna
Wojna podjęta na zasadzie decyzji międzynarodowej - rada bezpieczeństwa ONZ
(1992 pustynna burza była legalna)
Wojny narodowo wyzwoleńcze. (Wojny narodów plemion o niepodległość)
W etapie przed westfalski spory regulowane są przez pryzmat religii a nie prawa. (prawo rzymskie nie było międzynarodowe)
Nie mieliśmy do czynienia tak zorganizowanymi państwami - kwasi państwami. Cechą państw przed westfalskich jest odterytorialnienie. (hrabia z Francji mógł uważać się za wasala Anglii i odwrotnie - kwasi państwowa struktura średniowiecza, odterytorialnienie) Kraje były niby suwerenne bo podlegały władzy papieża i cesarza. Konstrukcja jednowieczna była para imperialna.
Imperium to hierarchiczne zorganizowane państwo z nierównymi sobie - w stosunku do prawa - państwami.
Dominia forma pośrednia między kolonią a suwerennym państwem( jednak z czasem stali się państwem - Kanada Australia nowa Zelandia nowa Funlandia)
Protektorat to państwo posiadające własny ustrój z zachowanym rządem i administracją ale znajdujące się pod kontrolą państwa silniejszego które prowadzi politykę zagraniczną i gospodarczą.
Kolonie brytyjskie które były tworzone po kolonizacji - nie mieli praw bo były własności Brytanii
Etap późno westfalski
Pojawiło się w latach 80-90 XXw
Utrata przez państwo swojej dominującej roli. Pojawienie się organizacji międzynarodowej które mają takie znaczenie i udział jaki mają dzisiaj. Państwo musi liczyć się z wielkimi kooperacjami gospodarczymi, na które nie ma znaczącego albo jakiegokolwiek wpływu. Podmioty te mogą służyć destabilizacji państwa np. terroryzm, kartele narkotykowe lub wspierać państwo. Na nowo odterytorialnienie procesów społecznościowych.
Obecnie rząd nie kontroluje finansów ani przepływu informacji. Straciło część swojej suwerenności na rzecz innych podmiotów. Jednak państwo nie straciło na swojej wartości. (mogę komuś z Ameryki zrobić przelew na dolary i nie muszę pytać państwa o zdanie)
REWOLUCJA FRANCUSKA
Ład rewolucyjno-napoleoński trwało ok. 25-26 lat. Początkiem jest deklaracja praw obywatela z 1789r
Ludzie rodzą się i pozostają wolni i równi co do praw. (zniesienie stanów)
Źródło wszelkiej władzy zasadniczo tkwi w narodzie.
Ponieważ własność jest prawem nietykalnym i świętym, przeto nikt jej pozbawionym być nie może. (trójpodział narodu - który nadal znaczy o demokracji. Obawa przed powstaniem tyranii z demokracji sprawiała że jest to zły ustrój, trójpodział dawał gwarant dobrego ustroju)
(Wersalski trwał w okresie 20-lecia międzywojennego)
Daje przyzwolenie innym narodom i przypieczętowuje układ westfalski.